Wydatki na posiedzenia rady nadzorczej - nie zawsze są kosztami podatkowymi

Rady nadzorcze i zgromadzenia wspólników

Zgodnie art. 16 ust. 1 pkt 38a ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (ustawa o CIT), do kosztów uzyskania przychodów nie zalicza się wydatków na rzecz osób wchodzących w skład rad nadzorczych, komisji rewizyjnych lub organów stanowiących osób prawnych, z wyjątkiem wynagrodzeń wypłacanych z tytułu pełnionych funkcji.

Spółki ponoszą określone wydatki na organizację posiedzeń swoich organów, takich jak Zarząd, Rada Nadzorcza, zgromadzeń wspólników w spółce z o. o., czy walnych zgromadzeń wspólników w spółce akcyjnej.  

Nawet organy podatkowe przyznają, że chociaż istnienie organów spółek, jakimi są zgromadzenia wspólników i rady nadzorcze nie wiąże się bezpośrednio z uzyskiwaniem przychodu, to jednak ustawodawca wyraźnie określił, iż wynagrodzenia wypłacane z tytułu pełnienia funkcji członków rad nadzorczych, komisji rewizyjnych lub organów stanowiących stanowią koszty uzyskania przychodów.

Kosztami uzyskania przychodów nie będą natomiast wydatki, inne niż wynagrodzenia z tytułu pełnienia funkcji, ponoszone na rzecz osób wchodzących w skład ww. organów, w związku z wykonywaniem przez nie swoich obowiązków jako członków tych organów.

Jednak pamiętać trzeba, że kosztami uzyskania przychodów nie będą wszelkie wydatki na rzecz członków tych organów. Oznacza to w praktyce konieczność wyłączania z kosztów uzyskania przychodów m.in.: wydatków na szkolenia członków takich organów czy wydatków na pokrycie kosztów podróży (koszt przejazdu, noclegów, zwrot kosztów użytkowania samochodu prywatnego czy kosztów wyżywienia członka takiej rady).

Zdaniem organów podatkowych (por. interpretacja Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi z 15 marca 2013 r. – nr IPTPB3/423-418/12-7/GG) z treści art. 16 ust.1 pkt 38a ustawy o CIT, nie wynika wykluczenie z kosztów podatkowych wydatków na rzecz obsługi przedmiotowych organów, które to wydatki należy uznać za związane z funkcjonowaniem samej jednostki.

Kasy fiskalne po 1 kwietnia 2013 r.

Terminy zapłaty w transakcjach handlowych 2013

Zmiany w VAT od 1 kwietnia 2013 r. – transakcje zagraniczne

Wydatki ponoszone przez spółki na obsługę posiedzeń rady nadzorczych nie mają charakteru osobowego, lecz związane są z funkcjonowaniem obligatoryjnych organów spółki. Zatem można zaliczyć je do kosztów podatkowych.

Jednak zdaniem fiskusa jeżeli w posiedzeniach rady nadzorczej uczestniczą kontrahenci, to wydatki poniesione przez spółkę na organizację tych posiedzeń będą miały charakter reprezentacyjny. Tym samym nie będą mogły być zaliczone do kosztów uzyskania przychodów  zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 28 ustawy o CIT.

Na podstawie art. 16 ust. 1 pkt 28 tej ustawy, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów kosztów reprezentacji, w szczególności poniesionych na usługi gastronomiczne, zakup żywności oraz napojów, w tym alkoholowych.

Organy podatkowe definiują ostatnio reprezentację bardzo szeroko – jako „przedstawicielstwo, reprezentowanie czyichś interesów, występowanie w czyimś imieniu”, a nie „wystawność, okazałość, wytworność”.

Wszystko jest reprezentacją?

Poczęstunek dla kontrahenta – koszt podatkowy, czy reprezentacja?

Posiłek w restauracji to reprezentacja – wydatki nie są kosztem uzyskania przychodu

Zmiana definicji reprezentacji stosowanej przez fiskusa

Koszty uzyskania przychodu

Przypomnieć też warto, że zasady kwalifikowania wydatków osób prawnych do kosztów uzyskania przychodów określają przepisy art. 15 i art. 16 ustawy o CIT.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ww. ustawy, do kosztów uzyskania przychodów zalicza się wydatki poniesione w celu uzyskania przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów.

Na podstawie powyższego przepisu możliwe jest zaliczenie do kosztów uzyskania przychodów wydatku, który (racjonalnie oceniając) mógłby przyczynić się do powstania przychodu czy jego zwiększenia, nawet jeżeli przychód faktycznie nie wystąpi.

Decydującym czynnikiem pozwalającym zaliczyć dany wydatek do kosztów uzyskania przychodów jest zatem poniesienie go w celu osiągnięcia przychodu, bądź zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodów, przy czym każdy wydatek, poza wyraźnie wskazanym w ustawie - wymaga indywidualnej oceny pod kątem adekwatnego związku z przychodami i racjonalności działania podmiotu.

Nie każdy koszt poniesiony w celu uzyskania przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów może zostać zaliczony do kosztów uzyskania przychodów. Takimi kosztami bowiem nie mogą być wydatki enumeratywnie wymienione w art. 16 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Zatem, aby wydatek poniesiony przez podatnika stanowił dla niego koszt uzyskania przychodu, muszą być spełnione następujące warunki:

- został poniesiony przez podatnika, tj. w ostatecznym rozrachunku musi on zostać pokryty z zasobów majątkowych podatnika (nie stanowią kosztu uzyskania przychodu podatnika wydatki, które zostały poniesione na działalność podatnika przez osoby inne niż podatnik),

- jest definitywny (rzeczywisty), tj. wartość poniesionego wydatku nie została podatnikowi w jakikolwiek sposób zwrócona,

- pozostaje w związku z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą,

- poniesiony został w celu uzyskania, zachowania lub zabezpieczenia przychodów lub może mieć wpływ na wielkość osiągniętych przychodów,

- został właściwie udokumentowany,

- nie może znajdować się w grupie wydatków, których zgodnie z art. 16 ust. 1 ustawy o CIT nie uważa się za koszty uzyskania przychodów.

Obowiązkiem podatnika, jako odnoszącego korzyść z faktu zaliczenia określonych wydatków do kosztów uzyskania przychodów, jest wykazanie, w oparciu o zgromadzone dowody, związku pomiędzy poniesieniem kosztu a uzyskaniem przychodu (w tym zachowaniem albo zabezpieczeniem źródła przychodów), zgodnie z dyspozycją powołanego art. 15 ust. 1 ww. ustawy.

W myśl art. 9 ust. 1 ustawy o CIT podatnicy są obowiązani do prowadzenia ewidencji rachunkowej zgodnie z odrębnymi przepisami, w sposób zapewniający określenie wysokości dochodu (straty), podstawy opodatkowania i wysokości należnego podatku za rok podatkowy.

Z tak udokumentowanych wydatków winno ponadto wynikać, że mają związek z prowadzoną działalnością gospodarczą i bezpośrednio lub pośrednio wpływają na wielkość osiąganych przez podatnika przychodów.