Co to jest nieodpłatne świadczenie i jak określić jego wartość

Nieodpłatne świadczenie może powstać na skutek:

Autopromocja

• nieodpłatnego udostępnienia rzeczy (np. samochodów, maszyn, urządzeń),

• nieodpłatnego wykonania na rzecz podatnika usług,

• nieodpłatnego udostępnienia lokalu albo innej nieruchomości.

Wobec braku podatkowej definicji pojęcia „nieodpłatne świadczenie” należy sięgnąć do znaczenia, jakie temu pojęciu nadają przepisy kodeksu cywilnego (wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 18 kwietnia 2001 r., sygn. akt SA/Sz 85/2000).

Polecamy: serwis Koszty

Również sądy administracyjne w swoich orzeczeniach wskazują cechy nieodpłatnego świadczenia.

Autopromocja

Praktyczny leksykon VAT 2024. Wszystko o zmianach w rozliczeniach VAT

Sprawdź

Dla przykładu w wyroku z 12 grudnia 2008 r. (sygn. akt II FSK 1361/07) Naczelny Sąd Administracyjny uznał, że nieodpłatne świadczenie obejmuje wszystkie zjawiska gospodarcze i zdarzenia prawne, których następstwem jest uzyskanie korzyści kosztem innego podmiotu, lub też te wszystkie zdarzenia prawne i gospodarcze w działalności osób prawnych, których skutkiem jest nieodpłatne, to jest niezwiązane z kosztami lub inną formą ekwiwalentu, przysporzenie majątku tej osobie mające konkretny wymiar majątkowy czy finansowy.

W wyroku tym NSA uznał, że nieodpłatnym świadczeniem jest nieodpłatne udzielanie podatnikowi przez powiązaną z nim spółkę gwarancji i poręczenia wekslowego.

Za nieodpłatne świadczenie uznawane jest uzyskanie nieoprocentowanej pożyczki (wyrok NSA z 8 marca 2000 r., SA/Sz 189/99), pozostawienie w spółce dywidendy przeznaczonej na podstawie uchwały zgromadzenia wspólników do podziału i niewypłacenie jej udziałowcom (uchwała siedmiu sędziów NSA z 16 października 2006r, II FPS 1/06).

Autopromocja

Komplet 3 publikacji

Instrukcje księgowego. 100 praktycznych procedur z bazą narzędzi online

Sprawdź

Polecamy: serwis Urząd skarbowy

Podsumowując, nieodpłatne świadczenie wiąże się z powstaniem przysporzenia majątkowego dla jednej strony (stron nie płaci za korzystanie z rzeczy, wykonanie usługi) oraz zmniejszenia aktywów, nie uzyskania przysporzenia przez drugą stronę.

Autopromocja

Ustawa o rachunkowości z komentarzem do zmian

Sprawdź

Wartość nieodpłatnego świadczenia określa się na podstawie cen rynkowych stosowanych w obrocie rzeczami lub prawami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca ich uzyskania. Jeżeli zatem podatnik otrzymał nieodpłatnie rzecz, to przychodem będzie wartość rynkowa tej rzeczy.

Wartość nieodpłatnych świadczeń, ustala się:

• jeżeli przedmiotem świadczeń są usługi wchodzące w zakres działalności gospodarczej dokonującego świadczenia – według cen stosowanych wobec innych odbiorców,

• jeżeli przedmiotem świadczeń są usługi zakupione – według cen zakupu,

• jeżeli przedmiotem świadczeń jest udostępnienie lokalu – w wysokości równowartości czynszu, jaki przysługiwałby w razie zawarcia umowy najmu tego lokalu,

• w pozostałych przypadkach – na podstawie cen rynkowych stosowanych przy świadczeniu usług lub udostępnianiu rzeczy lub praw tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca udostępnienia.

Podstawa prawna
- art. 12 ust.1 pkt 2, ust. 5 i ust. 6 ustawy z dni 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych.