REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Przedawnienie nie pozwala uchylić bezprawnej decyzji organu podatkowego

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Dziennik Gazeta Prawna
Największy polski dziennik prawno-gospodarczy
Przedawnienie nie pozwala uchylić bezprawnej decyzji organu podatkowego
Przedawnienie nie pozwala uchylić bezprawnej decyzji organu podatkowego

REKLAMA

REKLAMA

Zbyt pośpiesznie wykreślono z ordynacji przepisy o odpowiedzialności odszkodowawczej za błąd organu podatkowego. Osoby, które nie są dobrze zorientowane w przepisach prawa, zwłaszcza cywilnego, mogą mieć duży problem z odzyskaniem pieniędzy - twierdzi Dorota Szubielska, radca prawny, partner w kancelarii Chadbourne & Parke.

Jak ocenia pani wykładnię NSA z 1 czerwca 2015 r. (sygn. akt I FSK 1994/13), że po upływie terminu przedawnienia organ podatkowy nie może uchylić swojej ostatecznej decyzji, mimo że są ku temu przesłanki, np. wyrok Trybunału Konstytucyjnego?

REKLAMA

Autopromocja

Dorota Szubielska: Z formalnego punktu widzenia stanowisko NSA jest poprawne. Nie sądzę jednak, żeby podatnikom podobało się uzasadnienie, że instytucja przedawnienia jest nie tylko w ich interesie, ale ma też na celu stabilizację stosunków podatkowych.

50 Ściąg Księgowego z aktualizacją online

Sprawa jest więc beznadziejna?

Dorota Szubielska: Moim zdaniem nie. Podatnik może wystąpić do sądu powszechnego z roszczeniem odszkodowawczym i domagać się naprawienia szkody. Zapłacił przecież podatek na podstawie bezprawnej decyzji. Takie uprawnienie daje mu art. 260 ordynacji, który odsyła w tym zakresie do prawa cywilnego. Zgodzę się jednak z oceną, że dla zwykłego podatnika zrozumienie sytuacji, w której się znalazł, może nie być proste. Było to bardziej zrozumiałe, gdy w ordynacji podatkowej były przepisy regulujące odpowiedzialność odszkodowawczą. Zostały one jednak istotnie zmienione w 2007 r.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Co się wtedy stało?

Dorota Szubielska: Przede wszystkim został wykreślony art. 261, który w par. 3 mówił, że o odszkodowaniu orzeka organ podatkowy, który uchylił decyzję lub stwierdził jej nieważność albo – uwaga – który wydał decyzję na podstawie art. 245 par. 1 pkt 3 lub art. 247 par. 2. Mieliśmy zatem kompleksową regulację, z której wynikało, że jeżeli organ – z powodu upływu terminu przedawnienia – odmawiał uchylenia dotychczasowej decyzji, mimo że doszło do naruszenia prawa, to się to wiązało z odpowiedzialnością odszkodowawczą. Ten sam organ miał bowiem obowiązek wydać decyzję o odszkodowaniu. Obecnie zaś mamy sytuację następującą: jest przesłanka do uchylenia decyzji, ale jest to niemożliwe ze względu na upływ terminu przedawnienia. I mamy proste odesłanie w art. 260, który mówi, że do odpowiedzialności odszkodowawczej stosuje się przepisy prawa cywilnego. Jestem ciekawa, kto jest w stanie od razu wyjaśnić podatnikowi, w jakiej się znalazł sytuacji i kto powinien mu zrekompensować konsekwencje wydania wadliwej decyzji, której następnie nie można było uchylić z powodu upływu terminu przedawnienia. Kto wytłumaczy mu, jaka jest możliwość żądania zwrotu zapłaconego niesłusznie podatku?

Spróbujmy zatem to wyjaśnić.

Dorota Szubielska: Artykuł 4171 par. 2 kodeksu cywilnego stanowi, że jeżeli szkoda została wyrządzona przez wydanie prawomocnego orzeczenia lub ostatecznej decyzji, to jej naprawienia można żądać po stwierdzeniu we właściwym postępowaniu ich niezgodności z prawem. Odnosi się to również do sytuacji, w których prawomocne orzeczenie lub ostateczna decyzja zostały wydane na podstawie przepisu niezgodnego z konstytucją, ratyfikowaną umową międzynarodową lub ustawą. Należałoby więc – odnosząc to do sprawy rozstrzygniętej przez NSA 1 czerwca 2015 r. – wyjaśnić podatniczce, że w jej sprawie organ wydał prejudykat*), w którym wyjaśnia, że była podstawa do wznowienia postępowania, ale decyzja nie mogła być uchylona z powodu upływu terminu przedawnienia. Taki prejudykat daje podstawę do tego, by wystąpić do sądu powszechnego z roszczeniem odszkodowawczym.

Koszty pracy po zmianach - multipakiet: książka, program, CD, teleporadnia

Pakiet VAT 2015

Jaki przepis kodeksu byłby podstawą dochodzenia odszkodowania?

Dorota Szubielska: Przede wszystkim art. 417 k.c. i następne dotyczące odpowiedzialności z tytułu czynów niedozwolonych.

Czy takim czynem niedozwolonym jest odmowa uchylenia decyzji mimo istnienia przesłanki?

Dorota Szubielska: Nie, tylko wydanie decyzji wadliwej, a odmowa jej uchylenia jest rodzajem rozstrzygnięcia, który wynika z art. 245 par. 1 pkt 3 o.p. Może być trudno przekonać sąd powszechny o takiej zawiłości prawnej. W tej chwili jak się nie wytłumaczy, o co chodzi w sprawie i co jest prejudykatem, to żaden sąd nie zasądzi odszkodowania. Polskie sądy są niewyobrażalnie skąpe w zasądzaniu odszkodowań, zwłaszcza od Skarbu Państwa. Dlatego uważam, że przepisy o odpowiedzialności odszkodowawczej organów podatkowych powinny być bardzo uproszczone. Należałoby się też poważnie zastanowić nad modyfikacją zarówno art. 245 par. 1 pkt 3 ordynacji, określającego sposób rozstrzygnięcia po wznowieniu postępowania, jak i analogicznego art. 247 par. 2, który mówi o sposobie rozstrzygnięcia po stwierdzeniu nieważności decyzji ostatecznej. Kierunek orzekania powinien być taki, jak przyjął WSA w Białymstoku w sprawie podatniczki. Szkoda, że poszedł trochę na skróty.

Czy sąd powszechny nie będzie się jednak kierował tą samą logiką, co NSA – skoro doszło już do przedawnienia, to klamka zapadła i nie ma odszkodowania?

Dorota Szubielska: Nie potrafię powiedzieć, jaka będzie praktyka orzecznicza. Nie wiem, czy w podobnej sprawie zapadło orzeczenie sądu w sprawie cywilnej.

*) orzeczenie stanowiące wytyczną do orzekania w podobnych przypadkach

Samochód w firmie 2015 – multipakiet

Z Dorotą Szubielską, radcą prawnym, partnerem w kancelarii Chadbourne & Parke rozmawiała Katarzyna Jędrzejewska

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Tusk zapowiada rewolucję: uprościmy podatki i prowadzenie biznesu w Polsce

Podczas piątkowej konferencji prasowej, poprzedzającej posiedzenie rządu, premier Donald Tusk zapowiedział szeroko zakrojone działania mające na celu uproszczenie prowadzenia biznesu w Polsce, w tym gruntowną reformę systemu podatkowego. Jego słowa, pełne determinacji i świadomości skali wyzwań, padły w momencie, gdy polscy przedsiębiorcy coraz częściej apelują o zmniejszenie biurokratycznego ciężaru i stabilność regulacyjną.

Gra w zagranicznym kasynie online: legalność, podatki i ryzyko utraty wygranej

W dobie globalizacji i rosnącej popularności internetowego hazardu wiele osób z Polski decyduje się na grę w zagranicznych kasynach online. Kuszące wygrane i łatwy dostęp to jednak tylko pozory – brak znajomości przepisów może kosztować cię nie tylko grzywnę, ale również całą wypłatę. Sprawdź, kiedy gra jest legalna, kiedy zapłacisz podatek, a kiedy... stracisz wszystko.

Krajowy System e-Faktur – przełomowa zmiana wraca do Komisji Sejmowej. Co oznacza dla przedsiębiorców?

Sejm ponownie skierował do Komisji Finansów Publicznych projekt ustawy wprowadzającej Krajowy System e-Faktur (KSeF). Nowe przepisy mają zrewolucjonizować wystawianie faktur w Polsce, wprowadzając cyfrową platformę. Zgłoszono poprawki wydłużające termin przesyłania faktur nawet do 5 dni.

Rekonstrukcja rządu Tuska: Na czele nowego Ministerstwa Finansów i Gospodarki stanie Andrzej Domański

Rząd Donalda Tuska przechodzi rekonstrukcję. Dziś o godz. 10 premier ogłosił nowy skład Rady Ministrów. Na czele nowego Ministerstwa Finansów i Gospodarki stanie Andrzej Domański - dotychczasowy minister finansów poinformował premier Donald Tusk.

REKLAMA

Budujesz? Możesz zapłacić VAT później. Sprawdź, jak to zrobić zgodnie z prawem

Dzięki wyrokowi TSUE firmy budowlane mogą legalnie przesunąć termin zapłaty VAT – nawet o kilka miesięcy. Wystarczy dobrze skonstruowana umowa i protokół odbioru. To rozwiązanie, które realnie poprawia płynność finansową przedsiębiorców.

BGK chce ściśle współpracować z KAS

Bank Gospodarstwa Krajowego chce dołączyć do elitarnego grona najbardziej zaufanych podatników w Polsce. Planuje przystąpić do Programu Współdziałania z Krajową Administracją Skarbową, którego celem jest budowanie transparentnych relacji z organami podatkowymi oraz zapewnienie większej pewności i bezpieczeństwa w zakresie rozliczeń podatkowych.

Księgowość w erze automatyzacji. Eksperci spotkają się w Targach Kielce

Nowe technologie, presja legislacyjna i rosnące oczekiwania klientów nie pozostawiają złudzeń – biura rachunkowe muszą redefiniować swoje modele działania. VI Kongres Biur Rachunkowych, który odbędzie się 30 września i 1 października 2025 roku w Targach Kielce, to odpowiedź branży na dynamiczne zmiany w otoczeniu prawnym, podatkowym i organizacyjnym.

Nowe zasady rozliczania VAT przy imporcie towarów w procedurze uproszczonej – projekt nowelizacji ustawy opublikowany

Zmiany w przepisach celnych Unii Europejskiej wymusiły aktualizację krajowych regulacji dotyczących VAT. W piątek 19 lipca na stronie Rządowego Centrum Legislacji opublikowano projekt nowelizacji ustawy o podatku od towarów i usług, przygotowany przez Ministerstwo Finansów. Nowelizacja ma istotne znaczenie dla przedsiębiorców korzystających z procedury uproszczonej przy imporcie towarów.

REKLAMA

Darowizna od babci lub dziadka – kiedy bez podatku? Jest kilka warunków, które decydują o pełnym zwolnieniu

Otrzymałeś gotówkę od babci lub dziadka? Sprawdź, kiedy darowizna pieniężna nie podlega podatkowi od spadków i darowizn. Przepisy przewidują korzystne zwolnienia, ale warto znać limity kwoty wolnej i terminy zgłoszenia darowizny do urzędu skarbowego. Wyjaśniamy, co trzeba wiedzieć.

Uproszczenia w podatku od spadków i darowizn. Nowe przepisy coraz bliżej wejścia w życie

Senat przyjął nowelizację ustawy o podatku od spadków i darowizn. Nowe przepisy mają uprościć formalności przy sprzedaży majątku otrzymanego od najbliższej rodziny oraz zlikwidować comiesięczne deklaracje podatkowe przy rentach prywatnych. Ustawa wraca teraz do Sejmu.

REKLAMA