Od 2018 roku fiskus będzie mógł blokować konta firm

Permanentna inwigilacja?

Metoda, o której mowa, ma być stosowana od 1 stycznia 2018 roku na mocy nowelizacji Ordynacji podatkowej. Polegać będzie na prawie Ministerstwa Finansów do zbierania danych na temat rachunków bankowych przedsiębiorców oraz przeprowadzanych na nich operacjach finansowych. Zajmować się tym ma specjalna komórka (strefa) Ministerstwa, wykorzystując do tego teleinformatyczny system STIR (System Teleinformatyczny Izby Rozliczeniowej). Tropieniem podejrzanych operacji będzie zajmowała się grupa 40 kontrolerów, pracujących w trybie 24h/dobę, 7 dni w tygodniu – ich cel to „...uniemożliwiać oszustwa podatkowe i wyprowadzanie za granicę pieniędzy wyłudzonych z budżetu państwa...”. Gdyby jakakolwiek transakcja wzbudziła uzasadnione (lub nie) wątpliwości, izba rozliczeniowa (instytucja infrastrukturalna polskiego sektora bankowego, której priorytetowym obszarem działania są usługi z zakresu rozliczeń i płatności), będzie musiała przekazać informacje na jej temat do szefostwa Krajowej Administracji Skarbowej, a także banków i SKOK-ów, w których „podejrzany” przedsiębiorca posiada rachunki. Ale to nie wszystko. Projekt noweli zakłada, że w takim przypadku na SKOK-i oraz banki nałożony zostanie obowiązek zablokowania kont firm, które wzbudziły wątpliwości coraz bardziej wszechmocnego Ministerstwa Finansów.

Uzasadniając tak kontrowersyjne posunięcie, resort finansów tłumaczy, iż „...celem ustawy będzie przeciwdziałanie wyłudzeniom skarbowym w obszarze podatku od towarów i usług (VAT) poprzez wykorzystanie w tym celu podmiotów z sektora finansowego...”

Szacuje się, że rocznie może zostać zablokowanych ok. 5000 kont firmowych.

Konsekwencje

Fatalne skutki tak znaczącego rozszerzenia kompetencji Ministerstwa Finansów nie są trudne do przewidzenia. Po pierwsze, wizerunkowe straty poniosą banki i SKOK-i, które w oczach przedsiębiorców staną się kolejnym narzędziem w rękach władz wykorzystywanym do inwigilacji przedsiębiorców. Po drugie, banki zostaną zmuszone do kolejnych ograniczeń w zachowaniu tajemnicy bankowej, a po trzecie sami urzędnicy pokazują takimi zmianami kompletny brak zaufania do przedsiębiorcy, z góry traktując go jak przestępcę, którego należy inwigilować na każdym kroku. To wszystko bez wątpienia nie jest czynnikiem zachęcającym do prowadzenia w naszym kraju działalności gospodarczej.

Polecamy: Pakiet żółtych książek - Podatki 2018

Po drugie, nowe prawo może mieć opłakane skutki w stosunku do firm, które zostaną niesłusznie oskarżone o machinacje finansowe, lub też po prostu popełnią jakiś błąd w trakcie rozliczeń podatkowych. Blokada konta firmowego, może w skrajnych przypadkach doprowadzić do utraty płynności finansowej firmy, a co za tym idzie do jej bankructwa. Dodatkowo blokada kont może zostać rozszerzona, na firmy współpracujące z podejrzanym i nieświadome jego kłopotów.

Po trzecie wreszcie, negatywne rezultaty mogą dotknąć budżet państwa, czyli de facto wszystkich obywateli.

Lekarstwo gorsze od choroby

Ponieważ próby uzdrowienia kondycji finansowej kraju tak wątpliwymi środkami mogą przynieść efekty odwrotne do zamierzonych. Zamiast bowiem zakładać i prowadzić działalność gospodarczą w Polsce (a w związku z tym płacić tu podatki), kraju prowadzącym tak restrykcyjno-opresyjną politykę wobec biznesu, właściciele firm będą poszukiwać bardziej przyjaznych dla nich jurysdykcji.

Co z firmami zagranicznymi i ich kontami w Polsce?

Spółki legitymujące się certyfikatem rezydencji podatkowej innego państwa niż Polska, podlegają pod ustawodawstwo właśnie tego, innego państwa. W praktyce oznacza, to że uczciwi przedsiębiorcy, posiadający firmy za granicą, ale prowadzący interesy w Polsce (mający konta w polskich bankach) przeciwko którym nie toczy się postępowanie wspomagane przed obcy wymiar sprawiedliwości nie mają się czego obawiać, gdyż polski fiskus nie ma prawnej możliwości aby zlecić bankowi blokadę rachunku. Rachunku należącego do firmy zagranicznej.