Karta podatkowa - wypełniamy PIT-16A - PIT 2010

Karta podatkowa – czyli jak proste mogą być podatki

Rozliczanie się z fiskusem kartą podatkową określane było jako „święty spokój podatkowy”. Jednak to określenie było aktualne do czasu, gdy kartowicze nie zaczęli podlegać ustawie o VAT. Jednak mimo wszystko sposób rozliczania się z przychodów w tej formie jest nadal najmniej uciążliwy dla przedsiębiorcy.

Prostota wynika przede wszystkim z tego, że podatnik nie musi prowadzić skomplikowanej ewidencji księgowej. Wysokość wpłacanego co miesiąc podatku ustalona zostaje z góry na cały rok w decyzji naczelnika urzędu skarbowego.

Sposób wyliczenia wielkości podatku uzależniona jest trzech elementów: rodzaju działalności, liczby mieszkańców w miejscowości, gdzie prowadzona jest działalność gospodarcza oraz od liczby zatrudnianych pracowników.

Podatnik-kartowicz musi płacić podatek za dany miesiąc do 7 dnia miesiąca następnego. Ma również obowiązek wystawiać na żądanie klientów rachunki lub faktury.

Niekiedy kartowicze zadają sobie pytanie czy wysokość podatku ustalona w decyzji naczelnika jest prawidłowa. Chociaż organy podatkowe zasadniczo się nie mylą w tej sprawie, to jednak nie zaszkodzi sprawdzić w tabelach zawartych w corocznych obwieszczeniach Ministra Finansów. Minister ma obowiązek do końca listopada opublikować w Monitorze Polskim takie obwieszczenie z wykazem zwaloryzowanych o wskaźnik inflacji kwot i stawek podatku na następny rok.

Polecamy: Limity ulg i odliczeń w PIT

Polecamy: Najczęstsze błędy w PIT-ach

Pan Jan Kowalski prowadzi zakład szklarski. Działalność prowadzona jest w miejscowości do 5 000 mieszkańców. Dodatkowo zatrudnia jednego pracownika. Wysokość karty podatkowej w tym przypadku wyniesie 579 zł, co można łatwo sprawdzić w załączniku 3 do ustawy.

Przedsiębiorcy, którzy chcą zmienić sposób rozliczania z dotychczasowego na kartę podatkową i prowadzić działalność gospodarczą opodatkowaną w formie karty podatkowej muszą pamiętać o tym, że do 20 stycznia mają czas na poinformowanie urzędu skarbowego o tym fakcie i złożenie w tej sprawie wniosku.

Natomiast jeśli przedsiębiorca rozpoczyna prowadzenie działalności, i chce być „na karcie” musi złożyć formularz PIT-16A przed podjęciem jakichkolwiek działań.

Podmioty rozliczające się w formie karty podatkowej muszą pamiętać o kilku żelaznych zasadach, których naruszenie powoduje utratę prawa do stosowania karty:
1) Kartowicz nie może wykorzystywać osób niezatrudnionych na umowę o pracę oraz korzystać z usług innych firm, za wyjątkiem usług specjalistycznych.
2) Kartowicz nie może prowadzić innej działalności gospodarczej, poza jednym, dopuszczonym przez ustawę rodzajem tej działalności,
3) Małżonek przedsiębiorcy nie może prowadzić działalności w tym samym zakresie,
4) Przedsiębiorca nie może wytwarzać wyrobów akcyzowych,
5) Prowadzona działalność gospodarcza musi być prowadzona na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;
6) Przedsiębiorca, kwotę podatku, ustaloną decyzją naczelnika urzędu skarbowego, pomniejszoną o część kwoty wpłaconej składki na ubezpieczenie zdrowotne (tj. tylko 7,75% podstawy jej wymiaru) obowiązany jest wpłacać na konto właściwego urzędu skarbowego do 7 dnia danego miesiąca – za miesiąc poprzedni, zaś za grudzień – do 28 grudnia roku podatkowego;
7) Kartowicz musi - do 31 stycznia następnego roku - złożyć w urzędzie skarbowym deklarację PIT-16A, w której wykażą składki zdrowotne zapłacone w poszczególnych miesiącach i odliczone od karty podatkowej.

Nie wszyscy mogą jednak płacić podatek w formie karty podatkowej. Ten przywilej dostępny jest tylko dla tych podatników, którzy zostali wymienieni w art. 23 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne

Jak wypełnić deklarację PIT-16A

W druku tym przedsiębiorca musi wypełnić tylko jedną stronę. To najmniej skomplikowany formularz spośród rocznych PIT-ów, gdyż zawiera zaledwie 47 pól. Na początek omówmy te pozycje, których wypełnienie nie wymaga wiedzy o podatkach, ale pominięcie ich grozi odrzuceniem deklaracji z przyczyn formalnych.

NIP

W pozycji nr 1 przedsiębiorca wpisuje swój Numer Identyfikacji Podatkowej, czyli NIP. To ułatwia fiskusowi identyfikację osoby, która składa deklarację. Na samym początku musi on wpisać też rok, którego dotyczy deklaracja.

Część A. Miejsce składania deklaracji

W tym miejscu „kartowicz” podaje nazwę urzędu skarbowego (poz. 5). Oczywiście PIT-16A musi zostać złożony do właściwego urzędu skarbowego.

Wybierając właściwość przedsiębiorca powinien kierować się następującymi regułami:
1) jeśli ma zarejestrowaną działalność w urzędzie miasta lub gminy, składa PIT tam gdzie ją prowadzi,
2) jeśli ma wiele zarejestrowanych miejsc działalności – składa tam, gdzie wskazał swoją siedzibę,
3) jeżeli zapomniał się zarejestrować - składa tam gdzie mieszka, a jeśli jest wspólnikiem spółki - składa tam gdzie jest siedziba jego spółki,
4) jeśli nie może ustalić siedziby – składa tam gdzie mieszka lub tam gdzie mieszka jego wspólnik.

Dodatkowo w poz. 6 należy zaznaczyć cel składania formularza tzn. czy jest to złożenie deklaracji czy też złożenie jej korekty. Warto przy tym pamiętać, iż przepisy podatkowe wymagają aby do korekty dołączyć pisemne wyjaśnienie przyczyn jej składania.

Część B. Dane identyfikacyjne i adres podatnika

W tej części „kartowicz” podaje swoje dane identyfikacyjne, tj. nazwisko, pierwsze imię, datę urodzenia, PESEL, oraz miejsce zamieszkania w tym kraj. Warto wiedzieć, że numer PESEL wskazują tylko te osoby, którym nadano ten numer.

Zasadnicza część deklaracji, która pozostała do wypełnienia to:

Część C. Kwoty składek na ubezpieczenie zdrowotne, zapłacone i odliczone od karty podatkowej.

W tej części deklaracji przedsiębiorca zobowiązany jest do wykazania faktycznie zapłaconych i odliczonych od karty podatkowej kwot składki na ubezpieczenie zdrowotne w poszczególnych miesiącach roku podatkowego.

Pamiętajmy też, że jeżeli zapomnimy w ciągu roku zapłacić, którąś ze składek to nie możemy jej ani odliczyć od karty ani tym bardziej umieścić w PIT-16A. Nie można też odliczyć więcej składki niż wynosi kwota należnego w danym miesiącu podatku.

Częstą wątpliwością jest też to czy składka na ubezpieczenie zdrowotne za grudzień zapłacona w styczniu następnego roku powinna być wykazana w PIT-16A składanym za ten poprzedni rok. Oczywiście tak. Podobnie jak składka na ubezpieczenie zdrowotne za grudzień 2010 r. zapłacona w styczniu 2011 r. powinna zostać ujęta w PIT-16A składanym za rok 2011 do 31 stycznia 2012 r..

Tylko 7,75% podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne podlega odliczeniu od kart podatkowej - pod warunkiem, że składka została faktycznie zapłacona.

Tabela. Składka na ubezpieczenie zdrowotne osób prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą, twórcy i artyści, osoby wykonujące wolny zawód i osoby współpracujące

Rok		Miesiąc	Podstawa wymiaru składki (zł)	Wysokość składki (zł)	Składka do odliczenia od podatku (zł)
2010	I (składka opłacona za XII 2009 r.)		2491,57	224,24	193,10
2010	II-XII (składka opłacona za I-XI 2010 r.)		2592,46	233,32	200,92

W pozycji 45 możemy wykazać wartość składki zapłaconej na obowiązkowe ubezpieczenie zdrowotne za granicą, odliczoną od karty (jest to część kwoty wykazanej w poz. 22-44, a nie kwota sumowana z kwotą wykazaną w poz. 22-44).

Część. D Oświadczenie i podpis podatnika lub pełnomocnika

Na końcu deklaracji jest pole na złożenie podpisu przedsiębiorcy - poz. 46. W przypadku gdy chce on aby reprezentował go pełnomocnik musi zostać wypełniona poz. 47 tj. imię i nazwisko oraz podpis pełnomocnika. W takim przypadku konieczne jest dołączenie do deklaracji oryginału, bądź uwierzytelnionego odpisu pełnomocnictwa (o ile nie zostało ono już wcześniej złożone w urzędzie).

Przykład wypełnienia PIT-16A za 2010 r.

Pan Jan Kowalski w 2010 roku prowadził działalność gospodarczą opodatkowaną w formie karty podatkowej. Do 31 stycznia 2011 roku ma on obowiązek złożyć we właściwym dla siebie urzędzie skarbowym deklarację o wysokości składki na ubezpieczenie zdrowotne, zapłaconej i odliczonej od karty podatkowej poszczególnych miesiącach roku podatkowego PIT-16.

Składki na ubezpieczenie zdrowotne opłacał w następujący sposób: składkę za grudzień 2009 r. została zapłacona w styczniu 2010 r., za styczeń 2010 r. w lutym 2010 r., za luty 2010 r. w marcu 2010 r. itd.

Pan Jan pamięta także, że odliczeniu podlegają tylko składki zapłacone w roku 2010. Jeżeli zatem w którymś miesiącu nie dokonałby wpłaty, mimo że istniał taki obowiązek, nie miałby prawa do pomniejszenia płaconej za ten miesiąc karty podatkowej o taką niezapłaconą składkę na ubezpieczenie zdrowotne.

W rezultacie odliczenia takiego nie wykazuje także i w deklaracji PIT-16. Wysokość składek na ubezpieczenie zdrowotne opłaconych i odliczonych przez Pana Jana prezentuje poniższa tabela.

Rok		Miesiąc	Podstawa wymiaru składki (zł)	Wysokość składki (zł)	Składka do odliczenia od podatku (zł)
2010	I (składka opłacona za XII 2009 r.)		2491,57	224,24	193,10
2010	II-XII (składka opłacona za I-XI 2010 r.)		2592,46	233,32	200,92

Wypełniony PIT-16A

Podstawa prawna:

- art. 23 – 41 ustawy z 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne – Dz. U. z 1998 r. Nr 144, poz. 930 z późn. zm.

- Załącznik nr 3 do ww. ustawy – Tabela miesięcznych stawek podatku dochodowego w formie karty podatkowej,

- Załącznik nr 4 do ww. ustawy – Charakterystyka działalności usługowej i wytwórczo – usługowej objętej opodatkowaniem w formie karty podatkowej.

- art. 80a-b ustawy z 29 sierpnia 1997 roku Ordynacja podatkowa– tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 (tekst jednolity) z późn. zm.

Wioletta Jurczuk

Ekspert podatkowy

Aktualizacja (grudzień 2008 r.): Anna Welsyng - radca prawny, doradca podatkowy - kancelaria welsyng.pl