Wspólne rozliczenie małżonków – odpowiedzi na najczęstsze pytania

1. Dla możliwości zastosowania preferencyjnego sposobu opodatkowania małżonków bez znaczenia pozostaje fakt, że podatnik mimo, iż miał zgłoszoną działalność nie osiągnął przychodów opodatkowanych podatkiem liniowym lub podatkiem zryczałtowanym (bo np. faktycznie jej nie wykonywał).

Okoliczność ta miała znaczenie do końca 2002 roku, gdzie możliwość wspólnego opodatkowania była wykluczona jeżeli przynajmniej jeden z małżonków osiągał (dochody) przychody opodatkowane podatkiem zryczałtowanym. W obecnym stanie prawnym jeżeli podatnik wybierze w/w formę utraci możliwość wspólnego opodatkowania (pismo MF z dnia 26.05.2004r. nr PB2/RB-066-0241-898/04).

2. Ustanie wspólności w jakimkolwiek okresie roku podatkowego skutkuje brakiem prawa do wspólnego opodatkowania. Oznacza to, że małżonkowie nie będą mogli skorzystać ze wspólnego opodatkowania:

- w razie umownego ustanowienia rozdzielności majątkowej, czyli zawarcia w trakcie roku podatkowego tzw. intercyzy,
- w razie ustania wspólności majątkowej z mocy prawa, np. w przypadku orzeczenia przez sąd separacji pomiędzy małżonkami (art. 54 KRO),
- jeżeli w tym samym roku podatkowym, w którym wspólność ustała, małżonkowie rozwiążą umowę ustanawiającą rozdzielność majątkową lub na zgodne ich żądanie sąd orzeknie o zniesieniu separacji.
- w razie ubezwłasnowolnienia jednego z małżonków rozdzielność majątkowa powstaje z mocy prawa (art. 53 KRO),
- w razie ogłoszenia upadłości jednego z małżonków - zgodnie z art. 124 ust. 1 ustawy z dnia 28 lutego 2003 r. Prawo upadłościowe i naprawcze (w brzmieniu obowiązującym od 02.05.2009 r.) z dniem ogłoszenia upadłości jednego z małżonków powstaje między małżonkami rozdzielność majątkowa, o której mowa w art. 53 § 1 KRO. (do 01.05.2009 r. art. 124 ust. 1 brzmiał: w razie ogłoszenia upadłości jednego z małżonków wspólność ustawowa między małżonkami ustaje z mocy prawa z dniem ogłoszenia upadłości).

Polecamy: Najczęstsze błędy w PIT-ach

Polecamy: Kiedy można rozliczyć się wspólnie z małżonkiem

W razie uchylenia ubezwłasnowolnienia, a także umorzenia, ukończenia lub uchylenia postępowania upadłościowego, między małżonkami powstaje ustawowy ustrój majątkowy (art. 53 § 2 KRO).

3. Zgłoszenie przerwy na cały rok w działalności gospodarczej opodatkowanej w formie karty podatkowej – nie uprawnia do wspólnego rozliczenia.

4. Nie jest przeszkodą do złożenia wspólnego zeznania fakt uzyskania przez któregokolwiek małżonka dochodów z tzw. Kapitałów pieniężnych (wykazywanych w zeznaniu PIT-38) czy też dochodów opodatkowanych podatkiem zryczałtowanym określonym w ustawie o PIT, np. z dywidendy, z wygranych, z odsetek uzyskanych z tytułu oszczędzania, ze sprzedaży nieruchomości.