Zmiany w umowach o unikaniu podwójnego opodatkowania 2016

Instrument wielostronny „Multilateral Instrument to Modify Bilateral Tax Treaties”

Minister finansów poinformował, że aktualnie Polska aktywnie zaangażowana jest w prace OECD nad stworzeniem wielostronnego instrumentu „Multilateral Instrument to Modify Bilateral Tax Treaties” (dalej „Konwencja”). Genezą Konwencji są prace OECD w ramach projektu Base Erosion Profit Shifting (BEPS), który miał na celu wypracowanie rozwiązań w obszarach opodatkowania i współpracy podatkowej najbardziej narażonych na negatywne konsekwencje międzynarodowego transferu zysków w celu uniknięcia opodatkowania (np. e-handel, ceny transferowe, wykorzystywanie umów o unikaniu podwójnego opodatkowania, tworzenie wartości niematerialnych). W ramach tych prac dążyło się do wypracowania mechanizmów utrudniających dokonywanie międzynarodowych transferów zysków do krajów stosujących preferencyjne stawki podatkowe, a tym samym, dzięki wprowadzeniu nowych rozwiązań w życie, uszczelnienie systemów podatkowych państw zaangażowanych w realizację projektu, w tym Polski.

Jest to ważna inicjatywa, która w opinii MF może przynieść długofalowo wymierne skutki dla prowadzenia na poziomie krajowym i międzynarodowym skutecznych działań zapobiegających utracie dochodów podatkowych. Uzasadniało to zaangażowanie się Polski w działania w ramach BEPS zarówno jako państwa członkowskiego OECD, jak też jako potencjalnego beneficjenta. W zakresie działania nr 15 w ramach BEPS, Polska jest członkiem Grupy ad-hoc OECD „Developing a Multilateral Instrument to Modify Bilateral Tax Treaties”, która bada możliwości zmiany umów o unikaniu podwójnego opodatkowania za pośrednictwem jednego wielostronnego instrumentu, w celu szybkiego wdrożenia rozwiązań wypracowanych w ramach prac „OECD-G20 BEPS”.

W celu uniknięcia przedłużających się bilateralnych negocjacji umów o unikaniu podwójnego opodatkowania z każdym partnerem traktatowym, OECD zaproponowało stworzenie wielostronnego instrumentu – przedmiotowej Konwencji, za pomocą którego wszystkie zawarte umowy (pod warunkiem, że obie strony danej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania przystąpią do Konwencji) zostaną automatycznie zmienione i 2 wprowadzone zostaną do nich rozwiązania realizujące cele BEPS.

Polska, uznając tę inicjatywę za niezwykle ważną i wpływającą na efektywne zwalczanie oszustw podatkowych i unikania opodatkowania, w kwietniu 2015 r. zgłosiła chęć udziału w pracach tej grupy. Należy podkreślić, że prace w ramach działania nr 15 obecnie trwają w OECD i planuje się, iż Konwencja będzie gotowa do podpisu pod koniec 2016 r. Grupa przy tworzeniu tego instrumentu będzie korzystać m.in. z innych osiągnieć Projektu BEPS, tj. działania nr 2 dotyczącego podmiotów hybrydowych i szkodliwych praktyk podatkowych, działania nr 6 dotyczącego przeciwdziałania niewłaściwemu wykorzystywaniu umów o unikaniu podwójnego opodatkowania oraz z działania nr 7 dotyczącego zakładu. Jednocześnie należy podkreślić, że obecnie trwają w Ministerstwie Finansów konsultacje wewnętrzne wniosku o udzielenie zgody na rozpoczęcie negocjacji przedmiotowej Konwencji (termin na zgłaszanie uwag do dnia 25 lipca 2016 r.).

Umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania

W zakresie prac mających na celu zmianę umów o unikaniu podwójnego opodatkowania prowadzone są w Ministerstwie Finansów obecnie następujące działania.

Brazylia

I runda negocjacyjna umowy między Polską a Brazylią w sprawie unikania podwójnego opodatkowania i zapobiegania uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu odbyła się w dniach 25-27 sierpnia 2015 r. w Brasilii. Wstępnie planuje się przeprowadzenie II rundy negocjacyjnej na przełomie 2016 r. i 2017 r.

Francja

Dnia 24 maja 2016 r. strona polska poinformowała przedstawicieli Francji o gotowości rozpoczęcia negocjacji nowej umowy w sprawie unikania podwójnego opodatkowania i zapobiegania uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu.

Tajlandia

Dnia 9 maja 2014 r. Prezes Rady Ministrów wyraził zgodę na rozpoczęcie negocjacji Konwencji między Polską a Tajlandią w sprawie unikania podwójnego opodatkowania i zapobiegania uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu. Wstępnie planuje się przeprowadzenie negocjacji na początku 2017 r.

Rosja

Ministerstwo Finansów dopełniło wszelkich formalnych wymogów niezbędnych do rozpoczęcia negocjacji Umowy między Rzecząpospolitą Polską a Federacją Rosyjską w sprawie unikania podwójnego opodatkowania i zapobiegania uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu. Obecnie oczekuje się na ustalenie terminu negocjacji.

Polecamy: Nowe umowy zlecenia i inne umowy cywilnoprawne od 1 stycznia 2017 r.

Polecamy: Klauzula przeciw unikaniu opodatkowania – praktyczny poradnik

Pozostałe umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania

Ministerstwo Finansów na bieżąco analizuje wiele źródeł w celu wykrywania praktyk z zakresu międzynarodowego unikania opodatkowania i agresywnego planowania podatkowego. Przede wszystkim analizuje się obowiązującą bazę traktatową umów o unikaniu podwójnego opodatkowania i przeciwdziałaniu uchylaniu się od opodatkowania identyfikując te przepisy, które mogą być wykorzystywane w agresywnym planowaniu podatkowym.

Ministerstwo Finansów będzie dążyć do:

- eliminacji ze wszystkich umów o unikaniu podwójnego opodatkowania klauzuli fikcyjnego zaliczenia (ang. tax sparing credit), wykorzystywanej w schematach agresywnego planowania podatkowego. Obecnie planuje się renegocjację umów z Filipinami, Kuwejtem, Maroko.

- wprowadzenie w nowo negocjowanych umowach klauzuli nieruchomościowej. Jest to przepis antyabuzywny zapobiegający unikaniu opodatkowania dochodów ze zbycia nieruchomości w państwie jej położenia poprzez tworzenie spółek nieruchomościowych z udziałem zagranicznym i sprzedaż udziałów w tych spółkach nierezydentom. Obecnie planuje się renegocjację umów z Filipinami, Maroko, Hiszpanią, Kuwejtem.

- wprowadzenie w nowo negocjowanych umowach tzw. klauzul antyabuzywnych, takich jak tzw. principal purposes test (klauzula ograniczająca korzystanie z przywilejów umownych w sytuacji, gdy głównym celem lub jednym z głównych celów zawarcia transakcji lub utworzenia danej struktury było uzyskanie takich korzyści) lub ogólnych klauzul przeciwko unikaniu opodatkowania, np. opartych na koncepcji sztucznej struktury. Obecnie planuje się renegocjację umów z Filipinami, Maroko, Hiszpanią, Kuwejtem.

- rozszerzania umów o unikaniu podwójnego opodatkowania o pełną klauzulę wymiany informacji, wyłączającą możliwość stosowania tajemnicy bankowej. Funkcjonowanie pełnej klauzuli wymiany informacji w umowie podatkowej stało się obecnie minimalnym standardem międzynarodowym w zakresie współpracy podatkowej, bez którego Polska nie zawrze jakiejkolwiek nowej umowy podatkowej. Obecnie planuje się renegocjację umów z Filipinami, Maroko, Hiszpanią, Kuwejtem.

Jednocześnie, mając na względzie fakt, że wiele umów o unikaniu podwójnego opodatkowania zostało zawartych w latach 70 i 80, natomiast od tego czasu znacznej zmianie uległy stosunki ekonomiczne oraz polska polityka w zakresie umów o unikaniu podwójnego opodatkowania, Polska sukcesywnie dążyć będzie do ich aktualizacji.

Konwencji między Rzecząpospolitą Polską a Stanami Zjednoczonymi Ameryki w sprawie unikania podwójnego opodatkowania i zapobiegania uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu, podpisanej w dniu 13.02.2013 r. (dalej „Konwencja”)

Konwencja została przez Polskę ratyfikowana w 2013 r. (ustawa z dnia 21 czerwca 2013 r. o ratyfikacji Konwencji – Dz. U. 2013 poz. 995), o czym strona polska poinformowała stronę amerykańską w drodze noty dyplomatycznej. Polska zatem zakończyła wszelkie procedury niezbędne do wejścia w życie Konwencji. Strona amerykańska dotychczas nie przekazała informacji na temat zaawansowania swoich prac w tym zakresie.

W imieniu Ministra Finansów odpowiedzi udzielił 26 lipca 2016 r  Wiesław Janczyk – sekretarz stanu w Ministerstwie Finansów (sygn. SP2.8201.3.2016).