Sfinansowanie przez pracodawcę biletu kwartalnego pracownika – skutki w PIT

Zdaniem Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, wyrażonym w interpretacji indywidualnej z 11 września 2018 r. (sygn. 0113-KDIPT2-3.4011.351.2018.3.KS), doładowanie przez pracodawcę swoim pracownikom imiennej karty usługą dziewięćdziesięciodniowego (tzw. kwartalnego) biletu komunikacji miejskiej (w opisanym stanie faktycznym) nie stanowi dla tych pracowników przychodu ze stosunku pracy i nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Polecamy: Monitor Księgowego – prenumerata

Polecamy: INFORLEX Księgowość i Kadry

Bilet kwartalny dla pracowników

Pracodawca finansuje pracownikom, którzy wykonują obowiązku służbowe na terenie miasta XY, bilety dziewięćdziesięciodniowe. Bilety te są kodowane na imiennych kartach elektronicznych pracowników. Karty te (wraz z zakodowanymi na nich biletami) są w dyspozycji pracowników w czasie wykonywania obowiązków służbowych, jak również po ich zakończeniu (nie są deponowane u pracodawcy). Pracownik ma możliwość wykorzystania dziewięćdziesięciodniowego biletu komunikacji miejskiej doładowanego przez pracodawcę do celów prywatnych zarówno w dni robocze, jak też w niedziele i święta oraz w czasie urlopu. Pracodawca nie jest w stanie określić, w jakim wymiarze poszczególni pracownicy wykorzystują ten bilet do celów prywatnych.

Nieodpłatne świadczenie pracownicze – co to jest

Dyrektor KIS przypomniał, ze zgodnie z art. 12 ust. 1 ustawy o PIT, za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Ustawa o PIT nie zawiera definicji „nieodpłatnego świadczenia” więc szukając tej definicji trzeba skierować się w stronę orzecznictwa sądowego.

Dyrektor KIS zauważył, że przez wiele lat sądy niejednolicie definiowały pojęcie „nieodpłatnego świadczenia”. W tym kontekście jako kluczowy jawi się  wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 8 lipca 2014 r., sygn. akt K 7/13, w którym TK  określił kryteria definiujące nieodpłatne świadczenie, które można zakwalifikować jako przychód pracownika z tytułu stosunku pracy.

Zgodnie z ww. wyrokiem TK za przychód pracownika mogą być uznane świadczenia, które:

1) zostały spełnione za zgodą pracownika (skorzystał z nich w pełni dobrowolnie),

2) zostały spełnione w jego interesie (a nie w interesie pracodawcy) i przyniosły mu korzyść w postaci powiększenia aktywów lub uniknięcia wydatku, który musiałby ponieść,

3) korzyść ta jest wymierna i przypisana indywidualnemu pracownikowi (nie jest dostępna w sposób ogólny dla wszystkich podmiotów).

Korzyść przede wszystkim pracodawcy, korzyść pracownika niemożliwa do obliczenia

W świetle powyższego wyroku TK przychód pracownika będzie obejmował nieodpłatne świadczenie, gdy świadczenie to zostanie spełnione w interesie pracownika (a nie w interesie pracodawcy) i przyniesie pracownikowi korzyść w postaci powiększenia jego aktywów lub uniknięcia wydatku, który musiałby ponieść.

Powołując się na ww. wyrok TK Dyrektor KIS uznał w przedmiotowym stanie faktycznym, że (…) finansowanie przez Wnioskodawcę doładowania karty usługą dziewięćdziesięciodniowego biletu komunikacji miejskiej, który jest wykorzystywany w celu wykonywania przez pracowników obowiązków służbowych, jest świadczeniem poniesionym w interesie Wnioskodawcy jako pracodawcy, bo to Jemu przynosi konkretną i wymierną korzyść w postaci prawidłowo i efektywnie wykonanej przez pracownika pracy. Zgodnie z przepisami Kodeksu pracy – pracownik zobowiązuje się do wykonywania pracy określonego rodzaju na rzecz pracodawcy i pod jego kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonym przez pracodawcę, a pracodawca do zatrudniania pracownika za wynagrodzeniem. Przepisy prawa pracy nie nakładają na pracownika obowiązku ponoszenia za pracodawcę wydatków związanych ze świadczeniem pracy. Wszystkie koszty związane ze świadczeniem pracy przez pracownika są pokrywane przez pracodawcę.

Wobec powyższego wartości zakupionego przez Wnioskodawcę doładowania kart usługą dziewięćdziesięciodniowego biletu komunikacji miejskiej wykorzystywanego przez pracowników w celu wykonywania pracy nie można uznać (zdaniem Dyrektora KIS) za przychód pracowników, o którym mowa w art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

---

Pracownicy mogą jednak wykorzystywać sfinansowany przez pracodawcę bilet kwartalny do celów prywatnych, zarówno w dni robocze, jak i w niedziele i święta oraz w czasie urlopu.

Zdaniem Dyrektora KIS istnieje w tym przypadku możliwość zindywidualizowania świadczenia i przypisania go do konkretnego pracownika ale nie można określić wysokości powstałego przychodu dla danego pracownika. Wartość świadczenia byłaby odmienna dla każdego pracownika, a wynik kształtowałby się odmiennie dla osób, które odbywają wiele przejazdów prywatnych (po godzinach pracy), a odmiennie dla osób które robią to zupełnie w incydentalnych przypadkach lub wcale.

Stąd niemożliwe jest w tym przypadku jednoznaczne określenie wysokości przychodu z tyt. nieodpłatnych świadczeń.

Warto zauważyć tą korzystną dla podatników interpretację. Wpisuje się ona w szereg podobnych interpretacji, które za swoją podstawę merytoryczną biorą tezy i argumentację wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 8 lipca 2014 r.