Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Czy samozatrudnienie i umowę zlecenia mozna uznać za "schemat podatkowy"?

Dziennik Gazeta Prawna
Największy polski dziennik prawno-gospodarczy
Czy samozatrudnienie i umowę zlecenia mozna uznać za
Czy samozatrudnienie i umowę zlecenia mozna uznać za "schemat podatkowy"?
ShutterStock
Zdaniem Ministerstwa Finansów przejście na samozatrudnienie (lub umowę zlecenia), jeżeli faktycznie ma miejsce wykonywanie pracy "w stosunku podporządkowania” jest przykładem schematu podatkowego, który powinien zostać zgłoszony do Szefa KAS.

Do tej pory wydawało się, że samozatrudnienie wiąże się przede wszystkim z ryzykiem w zakresie składek ZUS. Coraz częściej jednak słychać głosy – zarówno wśród doradców, jak i samych przedsiębiorców – że to również schemat podatkowy, o którym trzeba poinformować szefa KAS.

Skąd takie przypuszczenie? Powodem stały się objaśnienia podatkowe ministra finansów z 31 stycznia 2019 r. Na stronie 72 minister podał w nich jako przykład schematu podatkowego przejście na samozatrudnienie, mimo – jak zastrzegł – „faktycznego wykonywania pracy w stosunku podporządkowania”.

NOWOŚĆ na Infor.pl: Prenumerata elektroniczna Dziennika Gazety Prawnej KUP TERAZ!

Czy rzeczywiście i zawsze jest to schemat podatkowy? – pytają czytelnicy DGP. Odpowiedzi postanowiliśmy poszukać bezpośrednio u źródła, czyli w Ministerstwie Finansów.

– Samozatrudnienie nie jest samo w sobie czymś nagannym. Jest bardzo dużo sytuacji, w których będzie ono właściwą formą prawną zarobkowania, odpowiadającą temu, czym dana osoba rzeczywiście się zajmuje – wyjaśnił w rozmowie z DGP Dominik Kaczmarski, dyrektor Departamentu Systemu Podatkowego w Ministerstwie Finansów.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Jako przykład wskazał freelancerów, czyli osoby wykonujące wolne zawody. – Jest naturalne, że takie osoby nie są zatrudniane na podstawie umowy o pracę, tylko – kolokwialnie mówiąc – łapią różne zlecenia i wykonują je dla różnych podmiotów – wyjaśnia dyrektor.

– Co innego jednak – zastrzega – gdy ktoś jest „sztucznie” zatrudniany na zasadzie samozatrudnienia, mimo braku niezależności i ryzyka gospodarczego, przy pełnym podporządkowaniu jednemu podmiotowi.

Przypomina, że celem takiego samozatrudnienia są z reguły oszczędności na:

 składkach ZUS (chodzi o ustalanie ich wysokości od tej samej podstawy co u osób prowadzących działalność gospodarczą) i

 podatku dochodowym (możliwość wyboru liniowego PIT w wysokości 19 proc. zamiast 32-proc. stawki ze skali podatkowej).

Patrząc pod kątem przepisów o schematach podatkowych, istotne są korzyści podatkowe.

Nie tylko dla podatnika

W potocznym rozumieniu przyjęlibyśmy, że korzyść odnosi podatnik, bo to on płaci mniej podatku dochodowego. Co do zasady bowiem ciężar PIT nie obciąża płatnika. Płatnik ma za zadanie jedynie obliczyć, potrącić i odprowadzić zaliczkę na PIT do urzędu skarbowego.

Inaczej jest jednak w zmienionych od początku 2019 r. przepisach ordynacji podatkowej. – W tym wypadku nie chodzi tylko o korzyści po stronie podatnika, czyli samozatrudnionego – mówi dyrektor Kaczmarski.

Przypomina, że przy okazji uchwalania przepisów o schematach podatkowych Sejm rozszerzył definicję korzyści podatkowej (art. 3 pkt 18 ordynacji podatkowej). Rozumie się przez to także brak obowiązku pobrania podatku przez płatnika, jeżeli wynika on z:

 niepowstania zobowiązania podatkowego,

 odsunięcia w czasie powstania zobowiązania podatkowego lub

 obniżenia jego wysokości.

– W świetle tych przepisów korzystającym może być więc nie tylko podatnik, lecz także płatnik, a więc w sytuacji, o której mówimy – pracodawca, który nakłania swoich pracowników do przyjęcia formuły samozatrudnienia w miejsce umowy o pracę. W tym wypadku uzyskuje on korzyść podatkową, polegającą na braku obowiązku pobrania podatku – tłumaczy.

Dominik Kaczmarski zwraca uwagę na jeszcze jeden aspekt. – Patrząc na samozatrudnienie pod kątem ekonomicznym często dochodzimy do wniosku, że podatnik i płatnik dzielą się korzyścią podatkową. Chyba że pracodawca oddaje podatnikowi pełną korzyść podatkową wynikającą z przyjęcia formy samozatrudnienia (zamiast stosunku pracy) – mówi.

Kiedy zgłosić

Skoro zatem „sztuczne” samozatrudnienie może być schematem podatkowy, to pojawia się kolejne pytanie – czy taki schemat należy zgłosić szefowi KAS?

– To zależy od spełnienia kryterium kwalifikowanego korzystającego – odpowiada Kaczmarski, wskazując na kryteria wymienione w art. 86a par. 4 ordynacji podatkowej. Są one wysokie, ponieważ chodzi o: przychody lub koszty albo wartość aktywów przekraczające rocznie 10 mln euro lub wartość udostępnienia (schematu) przekraczającą 2,5 mln euro.

Prawdopodobnie żadne z tych kryteriów nie będzie spełnione w odniesieniu do pojedynczego samozatrudnionego. Mało prawdopodobne, żeby miał on aż tak wysokie przychody lub koszty.

Należy jednak pamiętać, że kryterium kwalifikowanego korzystającego jest odnoszone również do pracodawcy. A to oznacza, że w pewnych przypadkach próg 10 mln przychodów lub aktywów może zostać przekroczony. Słowem, pracodawca może mieć obowiązek poinformowania szefa KAS o takim schemacie.

– Należy jednak raz jeszcze podkreślić, że na samozatrudnionym, który nie przekroczył progu, nie będą ciążyć obowiązki w tym zakresie – tłumaczy dyrektor Kaczmarski.


Nie ten limit

Jak ma się do tego inny jeszcze pułap – 5 mln zł, który odnosi się do wysokości podatku pobieranego przez płatnika i który jest wskazany w art. 86a par. 1 ordynacji podatkowej?

W tym wypadku nie ma on znaczenia, bo dotyczy „innej szczególnej cechy rozpoznawczej” odnoszącej się do podatku, który zostałby pobrany, gdyby nie umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania lub zwolnienia podatkowe. A żadna z tych sytuacji nie zachodzi w przypadku samozatrudnienia.

Ogólna cecha rozpoznawcza

Ze schematem mamy do czynienia także wtedy, gdy spełnione jest kryterium głównej korzyści podatkowej oraz istnieje ogólna cecha rozpoznawcza. Takich ogólnych cech rozpoznawczych ordynacja wymienia wiele (patrz art. 86a par. 1 pkt 6). Wystarczy wskazać jedną: „dochodzi do zmiany kwalifikacji dochodów (przychodów) do innego źródła dochodów (przychodów) lub zmiany zasad opodatkowania, których skutkiem jest faktycznie niższe opodatkowanie, zwolnienie lub wyłączenie z opodatkowania”.

Ta najbardziej pasująca do samozatrudnienia ogólna cecha rozpoznawcza może sprawić, że samozatrudnienie jest właśnie schematem podatkowym.

Taka wykładnia przepisów – prezentowana przez Ministerstwo Finansów – już budzi kontrowersje wśród doradców podatkowych. Podobnie jak i spór o to, czy i kiedy należy raportować ulgi i inne preferencje podatkowe. Opinię jednego z doradców publikujemy dziś w Tygodniku Podatki i Księgowość. 

Katarzyna Jędrzejewska

Reklama
Zaktualizuj swoją wiedzę z naszymi publikacjami i szkoleniami
Czy ten artykuł był przydatny?
tak
nie
Dziękujemy za powiadomienie
Jeśli nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania w tym artykule, powiedz jak możemy to poprawić.
UWAGA: Ten formularz nie służy wysyłaniu zgłoszeń . Wykorzystamy go aby poprawić artykuł.
Jeśli masz dodatkowe pytania prosimy o kontakt

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code
    Podatek PIT - część 2
    certificate
    Jak zdobyć Certyfikat:
    • Czytaj artykuły
    • Rozwiązuj testy
    • Zdobądź certyfikat
    1/10
    Zeznanie PIT-37 za 2022 r. można złożyć w terminie do:
    30 kwietnia 2023 r. (niedziela)
    2 maja 2023 r. (wtorek)
    4 maja 2023 r. (czwartek)
    29 kwietnia 2023 r. (sobota)
    Następne
    Księgowość
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    14. emerytura będzie wypłacana emerytom i rencistom w każdym roku - także w 2023 r. Ile wyniesie czternasta emerytura?

    Tak zwana "czternasta emerytura" będzie wypłacana emerytom i rencistom corocznie. Tak wynika z założeń projektu ustawy o kolejnym dodatkowym rocznym świadczeniu pieniężnym dla emerytów i rencistów, opublikowanym 24 marca 2023 r. w wykazie prac legislacyjnych Rady Ministrów.

    Estoński CIT a udziały w spółce cichej. Jakie skutki?

    Estoński CIT pozwala firmie tak długo nie płacić podatku od zysku, dopóki nie zostanie on wypłacony wspólnikom. Oznacza to, że spółka rozliczająca się estońskim CIT-em nie musi odprowadzać zaliczek na CIT tak długo, jak długo wygenerowane przychody przeznacza na bieżącą działalność lub inwestycje. Wybierając tę formę opodatkowania spółka musi spełnić jednak określone warunki. Czy jednym z nich jest nie przystępowanie do spółki cichej?

    Składki ZUS od umowy zlecenia w 2023 roku. Składka zdrowotna od zleceń. Ubezpieczenia społeczne i zdrowotne zleceniobiorców

    Kto podlega ubezpieczeniom społecznym od umów zlecenia? Jakie składki płaci się na zleceniu? Czy trzeba płacić składki ZUS od zleceniobiorcy, który jest również pracownikiem? Co ze składkami od zleceniobiorców na urlopach macierzyńskich, wychowawczych, bezpłatnych? Co z ubezpieczeniem zleceniobiorców, którzy są rolnikami, przedsiębiorcami? Jaka składka zdrowotna od zleceniobiorcy?

    Co to jest windykacja polubowna i dlaczego nie warto bać się windykatora

    Windykacja polubowna. Wystarczy dłuższa choroba, która uniemożliwi pracę, a brak regularnych dochodów przełoży się na zwlekanie z terminową zapłatą rachunków i już można zostać dłużnikiem. Wiele osób wpada w panikę, gdy otrzymuje list lub telefon z firmy windykacyjnej. Skąd te emocje? Powodem jest brak wiedzy. Kiedy kontaktuje się z nami windykator, to dobra wiadomość, bo oznacza, że zaległym długiem nie zainteresował się jeszcze sąd i mamy szansę na polubowne rozwiązanie problemu finansowego. 

    Ulga na niepełnosprawne dziecko - rodzice bez limitu dochodów. Limit 100 tys. zł dla każdego małżonka przy ryczałcie od najmu prywatnego

    23 marca 2023 r. sejmowa Komisja Finansów Publicznych przyjęła poprawki do nowelizacji kilku ustaw podatkowych łącznie - dotyczące m.in. podatku PIT oraz ryczałtu od najmu. Rodzice dziecka niepełnosprawnego będą mogli korzystać z ulgi na dziecko bez limitu dochodów. Obecnie limit ten wynosi 112 tys. zł rocznie dla obojga rodziców łącznie. Dziadkowie opiekujący się niepełnosprawnym wnukiem będą mogli skorzystać z ulgi rehabilitacyjnej. A zgodnie z inną poprawką, w ryczałcie od najmu prywatnego każdy z małżonków będzie miał własny limit 100 tys. zł, powyżej którego płaci się podwyższoną stawkę 12,5 proc.

    Czy ceny będą wyższe? Ile jeszcze potrwa zamieszanie na rynku energetycznym?

    - Każdy ma nostalgię i chęć powrotu do tego co było przed wojną w kontekście cen, ale to oczywiście nie jest możliwe - mówi Waldemar Buda Minister Rozwoju i Technologii w rozmowie z Grzegorzem Osieckim z DGP.

    Które narody Polacy lubią bardziej, a które mniej w 2023 roku? Co wynika z badań?

    Z sondażu CBOS-u z lutego 2023 r. wynika, że Polacy najbardziej lubią Amerykanów, Włochów, Anglików, Słowaków, Czechów i Ukraińców. Do Rosjan niechęć deklaruje ogromna większość badanych (82 proc.), a sympatię bardzo niewielu (6 proc.).

    Umowa o dofinansowanie w ścieżce SMART – nowe zasady rozliczania projektów od 2023 roku

    Rozpoczęła się długo zapowiadana polityka spójności na lata 2021-2027, w ramach której finansowany jest program Fundusze Europejskie dla Nowoczesnej Gospodarki (FENG). Nowy program to nowe założenia i zasady, ale także zmiany w dokumentacji konkursowej, w tym w umowach o dofinansowanie. W pierwszym konkursie Ścieżki SMART umowa o dofinansowanie została stworzona na fundamentach umów zawieranych w ramach POIR. Choć sporo elementów nie zostało zmienionych, to są pewne różnice, na które warto zwrócić uwagę. 

    Zbiorcza faktura korygująca - kiedy można wystawić

    Jeżeli istnieje konieczność skorygowania większej liczby transakcji z danym kontrahentem sprzedawca może wystawić jedną zbiorczą fakturę korygującą. Nie ma wątpliwości, że taka możliwość istnieje, gdy udzielono rabatu czy opustu, gdyż wynika to wprost z przepisów ustawy o VAT. Inaczej ma się sytuacja, gdy powodem wystawienia zbiorczej faktury korygującej jest inna przyczyna. Organy podatkowe nie zabraniają jednak wystawiania w takich przypadkach zbiorczych faktur, pod warunkiem że zawierają one wszystkie elementy przewidziane dla pojedynczych faktur korygujących.

    Bezpieczny kredyt 2 procent a wynajem mieszkania. Co się bardziej opłaca?

    “Bezpieczny Kredyt 2%”, nad którym pracuje rząd, ma być nie tylko 3-4 razy tańszy niż standardowy kredyt. Dzięki preferencyjnej “hipotece” zakup mieszkania ma być też 3 razy tańszy niż najem – wynika z szacunków HRE Investments. Będzie tak we wszystkich przebadanych 10 miastach w Polsce. 

    Trzynasta emerytura z KRUS 2023. Kiedy wypłata? Dla kogo? Jaka kwota brutto?

    Kto otrzyma tzw. trzynastą emeryturę z KRUS w 2023 roku. Kiedy nastąpi wypłata? Jaka kwota brutto trzynastej emerytury?

    Zakup używanej maszyny rolniczej - np. ciągnika - a podatek od czynności cywilnoprawnych (PCC)

    Czy rolnik ryczałtowy ma obowiązek zapłacić podatek od czynności cywilnoprawnych (PCC) jeżeli kupi od innego rolnika używany traktor (czy inną maszynę rolniczą, np. siewnik, bronę, pług, kombajn), czy inną rzecz wykorzystywaną w gospodarstwie rolnym? Jak odpowiadają na to pytanie organy podatkowe?

    Utrata prawa do estońskiego CIT wskutek powierniczego nabycia udziałów

    Estoński CIT stanowi interesującą przestrzeń do funkcjonowania dla podatnika i stosunkowo nadal nie do końca zagospodarowaną pod kątem prawnopodatkowym. W związku z tym pojawiają się nadal wśród podatników różnego rodzaju wątpliwości i pytania w zakresie możliwości dokonywania różnorodnych działań na gruncie tej specjalnej formy opodatkowania.

    Ceny jaj 2023 - detaliczne, hurtowe. Ile trzeba zapłacić za jaja w marcu w polskich sklepach?

    W Polsce ceny jaj skoczyły przez rok prawie o 30 proc. Ile kosztują jaja w Polsce? W hurtowniach, w sklepach i na targowiskach (bazarkach). Ceny detaliczne jaj w Unii Europejskiej w styczniu 2023 r. były (średnio) o 30 procent większe w porównaniu do stycznia 2022 r. Najbardziej podrożały w Czechach (+85%) a najmniej w państwach europejskich nie należących do UE (Szwajcaria, Norwegia) - ok. +10% r/r.

    Pułapki podatkowe w fundacji rodzinnej - na co trzeba uważać?

    Hasło „fundacja rodzinna” krąży po polskim Internecie od lat, a zainteresowanie tą instytucją nasiliło się wraz z uchwaleniem ustawy o fundacjach rodzinnych. Mogłoby się wydawać, że samo utworzenie fundacji jest lekiem na całe zło i rozwiąże wszystkie problemy polskiego podatnika, który ledwo podniósł się po Polskim Ładzie. Czy tak jest w rzeczywistości?

    Faktura dla osoby fizycznej w JPK. Co zrobić gdy sprzedaży nie zarejestrowano na kasie fiskalnej?

    Jak ująć w pliku JPK fakturę dla osoby fizycznej bez dopiętego paragonu z kasy fiskalnej. Dla osoby fizycznej została wystawiona faktura bez NIP, ale sprzedaży nie zaewidencjonowano na kasie fiskalnej (błąd pracownika). Czy taką fakturę ujmuję bez oznaczenia FP? Czy muszę ten błąd jakoś naprawić?

    Zmiana czasu na letni 2023 - kiedy. Która noc będzie krótsza?

    W nocy z soboty 25 marca na niedzielę 26 marca 2023 r. następuje zmiana czasu z zimowego na letni. Wskazówki zegarów trzeba przesunąć z godz. 2.00 na 3.00. a więc spać będziemy tej nocy godzinę krócej. 

    Zerowy VAT na żywność (stawka 0%) do końca 2023 roku. Minister Finansów: prawdopodobne

    Pozostawienie "zerowej" stawki VAT do końca tego roku jest prawdopodobne, a decyzja w tej sprawie powinna zapaść w kwietniu - poinformowała w środę minister finansów Magdalena Rzeczkowska.

    Darowizny na cele kultu religijnego – ulga w podatku PIT

    Przekazałeś darowiznę na kościelną działalność charytatywno-opiekuńczą? A może na kościół lub związek religijny? Dobro wraca! Skorzystaj z ulgi i zapłacić niższy podatek.

    Ulga termomodernizacyjna. Jak odliczyć 53 tys. zł lub więcej

    Ulga termomodernizacyjna pozwala na znaczne odliczenie w zeznaniu rocznym PIT, które można opcjonalnie podzielić na kilka lat. Małżonkowie mogą odliczyć dwukrotność kwoty 53 tys. zł. Jak skorzystać z ulgi?

    Opodatkowanie nieruchomości w Polsce 2023 – raport Instytutu Finansów. Czy jest szansa na wprowadzenie podatku katastralnego?

    Instytut Finansów przy Ministerstwie Finansów opublikował 21 marca 2023 r. raport: „Opodatkowanie nieruchomości w Polsce na tle systemów europejskich. Wybrane problemy i propozycje zmian”. Zdaniem Instytutu obecny system opodatkowania nieruchomości w Polsce wymaga zmian. Jednocześnie w raporcie stwierdzono, że „(…) jeszcze przez długi czas realizacja opodatkowania wartości wszystkich nieruchomości (czyli podatek katastralny – przypisek PH) nie będzie możliwa. Przeprowadzenie takiej reformy podatków od nieruchomości w Polsce należy obiektywnie uznać za zadanie niezmiernie złożone i trudne do zrealizowania.”

    ZUS: utrudniona komunikacja elektroniczna od 23 do 27 marca 2023 r. Co może nie działać?

    ZUS informuje, że w związku z koniecznością przeprowadzenia prac serwisowych od 23 do 27 marca 2023 r. mogą występować ograniczenia w komunikacji elektronicznej z ZUS. Na czym będą polegać te ograniczenia?

    5 rzeczy, na które musisz zwrócić uwagę przy składaniu deklaracji podatkowej w Polsce (5 речей, на які потрібно звернути увагу при подачі податкової декларації в Польщі) JĘZYK UKRAIŃSKI

    W związku z trwającym gorącym okresem podatkowym i obowiązkowym składaniem deklaracji PIT nawarstwiają się pytania odnośnie rozliczania podatkowego pracowników z Ukrainy. Co musisz wiedzieć, jeśli jesteś obywatelem Ukrainy, w ciągu ostatniego roku zamieszkałeś w Polsce i to właśnie tutaj podjąłeś pracę zarobkową? 

    Оскільки вже розпочався період податкового декларування податків від доходів фізичних осіб PIT, виникають численні запитання щодо податкового обліку працівників з України. Що потрібно знати, якщо Ви є громадянином України, який проживав у Польщі протягом останнього року і виконував тут оплачувану роботу? 

    e-ZLA 2023 - zmiany w przekazywaniu zaświadczeń (zwolnień) lekarskich od 24 marca

    Zakład Ubezpieczeń Społecznych (ZUS) poinformował w komunikacie z 21 marca 2023 r., że po 24 marca 2023 r. elektroniczne zaświadczenia lekarskie (e-ZLA) będą przekazywane na profile płatników składek automatycznie utworzone przez ZUS, nawet jeśli płatnik nie dokończył procesu rejestracji na PUE ZUS.

    Trzynasta emerytura 2023. Kiedy wypłata? Ile do ręki (netto)?

    Trzynaste emerytury roznoszone przez listonoszy odbiorcy otrzymają między 31 marca a 25 kwietnia - poinformowała 21 marca 2023 r. Poczta Polska. Dodała, że świadczenia trafią za jej pośrednictwem do 2 mln Polaków.