Załącznik PIT/O - jak wypełnić?

Kto składa PIT/O?

PIT/O to załącznik do rocznych deklaracji PIT przeznaczony dla podatników korzystających z odliczeń od dochodu (przychodu) lub od podatku, z wyjątkiem odliczeń wydatków mieszkaniowych, kosztów uzyskania przychodów poniesionych na działalność badawczo-rozwojową lub odliczeń bezpośrednio wymienionych w zeznaniach podatkowych. Odliczana kwota nie może przekroczyć wysokości dochodu/przychodu (w przypadku odliczeń od dochodu/przychodu) lub wysokości podatku (w przypadku odliczeń od podatku), od których jest odliczana w zeznaniu.

Załącznik PIT/O należy wypełniać równocześnie z zeznaniem podatkowym, np. PIT-28, PIT-28S, PIT-36, PIT-36S, PIT-36L, PIT-36LS lub PIT-37.

W przypadku łącznego opodatkowania dochodów małżonków składa się wspólny załącznik PIT/O. Jeżeli z odliczeń korzysta zarówno mąż, jak i żona, należy wypełnić odpowiednie pozycje „podatnik”, jak również pozycje „małżonek”. Jeżeli małżonkowie opodatkowują swoje dochody indywidualnie i każdy z nich korzysta z odliczeń, załącznik PIT/O wypełnia i dołącza do swojego zeznania każdy z małżonków, podając w nim dane identyfikacyjne obojga małżonków (w tym identyfikator podatkowy).

Wysokość wydatków podlegających odliczeniu od dochodu (przychodu) lub od podatku ustalana jest na podstawie dokumentów stwierdzających ich poniesienie, o których mowa w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej zwanej także „ustawą”), oraz w odrębnych ustawach. Dowodów tych nie należy dołączać do zeznania, należy je jednak przechowywać do upływu okresu przedawnienia zobowiązania podatkowego.

Jak wypełnić PIT/O?

W części A załącznika PIT/O należy podać dane identyfikacyjne podatników składających załącznik, tj. nazwisko, pierwsze imię i datę urodzenia. Część A.2. należy wypełnić w przypadku łącznego opodatkowania dochodów małżonków oraz w przypadku, gdy małżonkowie rozliczają się indywidualnie i każdy z nich korzysta z odliczeń w PIT/O. W przypadku podatnika będącego przedsiębiorstwem w spadku w części A.1. należy wpisać dane zmarłego przedsiębiorcy.

Wypełniają podatnicy korzystający z odliczeń od dochodu (przychodu), o których mowa w art. 26 ust. 1 pkt 2b, 5, 6, 6a i 9, art. 26h, 52n i 52x ustawy, art. 57b i 57e ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (dalej także "ustawa o ryczałcie") lub z odliczeń darowizn na podstawie odrębnych ustaw.

Jak wypełnić PIT/O - darowizny?

Odliczeniu podlegają darowizny przekazane:

a) organizacjom, o których mowa w art. 3 ust. 2 i 3 ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie, lub równoważnym organizacjom określonym w przepisach regulujących działalność pożytku publicznego obowiązujących w innym niż Rzeczpospolita Polska państwie członkowskim Unii Europejskiej lub innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego, na prowadzoną przez nie działalność pożytku publicznego w sferze zadań publicznych, o której mowa w art. 4 ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (art. 26 ust. 1 pkt 9 lit. a ustawy).

Prawo do odliczenia darowizn przekazanych organizacji określonej w przepisach regulujących działalność pożytku publicznego obowiązujących w innym niż Rzeczpospolita Polska państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego, przysługuje pod warunkiem:

- udokumentowania przez podatnika oświadczeniem tej organizacji, iż na dzień przekazania darowizny była ona równoważną organizacją do organizacji, o których mowa w art. 3 ust. 2 i 3 ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie, realizującą cele określone w art. 4 ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie i prowadzącą działalność pożytku publicznego w sferze zadań publicznych oraz

- istnienia podstawy prawnej wynikającej z umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania lub innych ratyfikowanych umów międzynarodowych, których stroną jest Rzeczpospolita Polska, do uzyskania przez organ podatkowy informacji podatkowych od organu podatkowego państwa, na którego terytorium organizacja posiada siedzibę;

b) na cele kultu religijnego (art. 26 ust. 1 pkt 9 lit. b ustawy);

c) na cele krwiodawstwa realizowanego przez honorowych dawców krwi na podstawie ustawy o publicznej służbie krwi, w wysokości iloczynu kwoty rekompensaty określonej przepisami wydanymi na podstawie art. 11 ust. 2 tej ustawy i litrów oddanej krwi lub jej składników (art. 26 ust. 1 pkt 9 lit. c ustawy);

Zobacz: Ulga dla krwiodawców - jak odliczyć w PIT za 2020 r.?

d) na cele kształcenia zawodowego (art. 26 ust. 1 pkt 9 lit. d ustawy), tj. darowizny przekazane publicznym szkołom prowadzącym kształcenie zawodowe, o których mowa w art. 4 pkt 28a ustawy – Prawo oświatowe, oraz publicznym placówkom i centrom, o których mowa w art. 2 pkt 4 tej ustawy.

Prawo do odliczenia darowizny, o której mowa w art. 26 ust. 1 pkt 9 lit. d ustawy, przysługuje wyłącznie podatnikom osiągającym przychody z pozarolniczej działalności gospodarczej. Odliczenie stosuje się, jeżeli przedmiotem darowizny są materiały dydaktyczne lub środki trwałe, z wyjątkiem materiałów dydaktycznych lub środków trwałych, które nie są kompletne, zdatne do użytku lub są starsze niż 12 lat;

Zobacz: Odliczenie darowizn w rozliczeniu rocznym PIT 2020/2021

Łączna kwota odliczeń z tytułów określonych w art. 26 ust. 1 pkt 9 ustawy nie może przekroczyć w roku podatkowym kwoty stanowiącej 6% dochodu (odpowiednio – 6% przychodu wykazywanego w PIT-28).
Odliczeniu na podstawie art. 26 ust. 1 pkt 9 ustawy, nie podlegają darowizny poniesione na rzecz osób fizycznych, a także osób prawnych oraz jednostek organizacyjnych niemających osobowości prawnej, prowadzących działalność gospodarczą polegającą na wytwarzaniu wyrobów przemysłu elektronicznego, paliwowego, tytoniowego, spirytusowego, winiarskiego, piwowarskiego, a także pozostałych wyrobów alkoholowych o zawartości alkoholu powyżej 1,5%, oraz wyrobów z metali szlachetnych albo z udziałem tych metali, lub handlu tymi wyrobami.

e) na przeciwdziałanie COVID-19 (art. 52n ustawy oraz art. 57b ustawy o ryczałcie).

Zobacz: Darowizny na COVID-19 - jak odliczyć w rocznym PIT?

f) w formie tabletów i laptopów (art. 52x ustawy oraz art. 57e ustawy o ryczałcie). Odliczenie dotyczy darowizn przekazanych w roku podatkowym: (1) organom prowadzącym placówki oświatowe wymienione w art. 52x ust. 2 ustawy i 57e ust. 2 ustawy o ryczałcie, w szczególności szkołom, uczelniom, placówkom opiekuńczo-wychowawczym, (2) organizacjom, o których mowa w art. 3 ust. 2 i 3 ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie, lub operatorowi Ogólnopolskiej Sieci Edukacyjnej, z przeznaczeniem na cele dalszego nieodpłatnego przekazania organom prowadzącym placówki oświatowe lub placówkom oświatowym.

Odliczenie stosuje się w przypadku, gdy przedmiotem darowizny są komputery przenośne (tablety, laptopy) kompletne, zdatne do użytku i wyprodukowane nie wcześniej niż 3 lata przed dniem ich przekazania.

W przypadku darowizn przekazanych w 2020 r.: od stycznia do końca kwietnia oraz od października do grudnia odliczeniu podlega kwota odpowiadająca 200% wartości darowizny, odpowiednio w przypadku darowizny przekazanej w maju – kwota odpowiadająca 150% wartości darowizny, a od czerwca do końca września – kwota odpowiadająca 100% wartości darowizny.

W PIT/O odliczamy także darowizny wynikające z odrębnych ustaw. W wierszu tym wpisuje się darowizny przekazane na kościelną działalność charytatywno-opiekuńczą, wynikające z ustaw regulujących stosunek Państwa do poszczególnych kościołów.

Na przykład, zgodnie z postanowieniami art. 55 ust. 7 ustawy o stosunku Państwa do Kościoła Katolickiego w Rzeczypospolitej Polskiej, „darowizny na kościelną działalność charytatywnoopiekuńczą są wyłączone z podstawy opodatkowania darczyńców podatkiem dochodowym i podatkiem wyrównawczym, jeżeli kościelna osoba prawna przedstawi darczyńcy pokwitowanie odbioru oraz – w okresie dwóch lat od dnia przekazania darowizny – sprawozdanie o przeznaczeniu jej na tę działalność. W odniesieniu do darowizn na inne cele mają zastosowanie ogólne przepisy podatkowe”.

Jak wypełnić PIT/O - ulga rehabilitacyjna?

Wydatki na cele rehabilitacyjne oraz wydatki związane z ułatwieniem wykonywania czynności życiowych, poniesione w roku podatkowym przez podatnika będącego osobą niepełnosprawną lub podatnika, na którego utrzymaniu są osoby niepełnosprawne (art. 26 ust. 1 pkt 6 ustawy). Za ww. wydatki uważa się wydatki poniesione na:

- adaptację i wyposażenie mieszkań oraz budynków mieszkalnych stosownie do potrzeb wynikających z niepełnosprawności,

- przystosowanie pojazdów mechanicznych do potrzeb wynikających z niepełnosprawności,

- zakup i naprawę indywidualnego sprzętu, urządzeń i narzędzi technicznych niezbędnych w rehabilitacji oraz ułatwiających wykonywanie czynności życiowych, stosownie do potrzeb wynikających z niepełnosprawności, z wyjątkiem sprzętu gospodarstwa domowego,

- zakup wydawnictw i materiałów (pomocy) szkoleniowych, stosownie do potrzeb wynikających z niepełnosprawności,

- odpłatność za pobyt na turnusie rehabilitacyjnym,

- odpłatność za pobyt na leczeniu w zakładzie lecznictwa uzdrowiskowego, za pobyt w zakładzie rehabilitacji leczniczej, zakładach opiekuńczo-leczniczych i pielęgnacyjnoopiekuńczych oraz odpłatność za zabiegi rehabilitacyjne,

- opłacenie przewodników osób niewidomych I9) lub II10) grupy inwalidztwa oraz osób z niepełnosprawnością narządu ruchu zaliczonych do I grupy inwalidztwa – w kwocie nieprzekraczającej w roku podatkowym 2 280 zł,

- utrzymanie psa asystującego, o którym mowa w ustawie o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych11), w kwocie nieprzekraczającej w roku podatkowym 2 280 zł,

- opiekę pielęgniarską w domu nad osobą niepełnosprawną w okresie przewlekłej choroby uniemożliwiającej poruszanie się oraz usługi opiekuńcze świadczone dla osób niepełnosprawnych zaliczonych do I grupy inwalidztwa,

- opłacenie tłumacza języka migowego,

- kolonie i obozy dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnej oraz dzieci osób niepełnosprawnych, które nie ukończyły 25. roku życia,

- leki - w wysokości stanowiącej różnicę pomiędzy faktycznie poniesionymi wydatkami w danym miesiącu a kwotą 100 zł, jeżeli lekarz specjalista stwierdził, że osoba niepełnosprawna powinna stosować określone leki stale lub czasowo,

- odpłatny, konieczny przewóz na niezbędne zabiegi leczniczo-rehabilitacyjne: a) osoby niepełnosprawnej – karetką transportu sanitarnego, b) osoby niepełnosprawnej, zaliczonej do I lub II grupy inwalidztwa, oraz dzieci niepełnosprawnych do lat 16 – również innymi środkami transportu niż karetką transportu sanitarnego,

- używanie samochodu osobowego, stanowiącego własność (współwłasność) osoby niepełnosprawnej lub podatnika mającego na utrzymaniu osobę niepełnosprawną albo dziecko niepełnosprawne, które nie ukończyło 16 roku życia – w wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym 2 280 zł,

- odpłatne przejazdy środkami transportu publicznego związane z pobytem:

a) na turnusie rehabilitacyjnym,

b) w zakładzie lecznictwa uzdrowiskowego, zakładzie rehabilitacji leczniczej, zakładach opiekuńczo-leczniczych i pielęgnacyjno-opiekuńczych,

c) na koloniach i obozach dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnej oraz dzieci osób niepełnosprawnych, które nie ukończyły 25. roku życia.

Odliczeniu nie podlegają te z ww. wydatków, które zostały sfinansowane (dofinansowane) ze środków zakładowego funduszu rehabilitacji osób niepełnosprawnych, zakładowego funduszu aktywności, Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych lub ze środków Narodowego Funduszu Zdrowia, zakładowego funduszu świadczeń socjalnych albo zostały zwrócone podatnikowi w jakiejkolwiek formie. Jeżeli wydatki były częściowo sfinansowane (dofinansowane) z tych funduszy (środków), odliczeniu podlega różnica pomiędzy poniesionymi wydatkami a kwotą sfinansowaną (dofinansowaną) z tych funduszy (środków) lub zwróconą w jakiejkolwiek formie.

Warunkiem odliczenia ww. wydatków jest posiadanie przez osobę, której dotyczy wydatek, dokumentów stwierdzających ich poniesienie oraz jednego z niżej wymienionych orzeczeń:

1) orzeczenia o zakwalifikowaniu przez organy orzekające do jednego z trzech stopni niepełnosprawności, określonych w odrębnych przepisach,

2) decyzji przyznającej rentę z tytułu całkowitej lub częściowej niezdolności do pracy, rentę szkoleniową albo rentę socjalną,

3) orzeczenia o niepełnosprawności osoby, która nie ukończyła 16 roku życia, wydanego na podstawie odrębnych przepisów,

4) orzeczenia o niepełnosprawności, wydanego przez właściwy organ na podstawie odrębnych przepisów obowiązujących do dnia 31 sierpnia 1997 r.

W przypadku odliczeń ograniczonych limitem w wysokości 2 280 zł (np. z tytułu utrzymania psa asystującego, opłacenia przewodnika osoby niewidomej zaliczonej do I lub II grupy inwalidztwa) nie jest wymagane posiadanie dokumentów stwierdzających ich wysokość, jednakże na żądanie organów podatkowych podatnik jest obowiązany przedstawić dowody niezbędne do ustalenia prawa do odliczenia, w szczególności:

1) wskazać z imienia i nazwiska osoby, które opłacono w związku z pełnieniem przez nie funkcji przewodnika;

2) okazać certyfikat potwierdzający status psa asystującego.

Odliczeń z tytułu wydatków poniesionych na cele rehabilitacyjne oraz wydatków związanych z ułatwieniem wykonywania czynności życiowych mogą dokonywać również podatnicy, na których utrzymaniu są następujące osoby niepełnosprawne: współmałżonek, dzieci własne i przysposobione, dzieci obce przyjęte na wychowanie, pasierbowie, rodzice, rodzice współmałżonka, rodzeństwo, ojczym, macocha, zięciowie i synowe - jeżeli w roku podatkowym dochody tych osób niepełnosprawnych nie przekroczyły kwoty 14 400 zł. Do dochodów tych nie zalicza się kwoty dodatkowego rocznego świadczenia pieniężnego dla emerytów i rencistów (tzw. trzynasta emerytura), świadczenia uzupełniającego, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 100a ustawy, zasiłku pielęgnacyjnego oraz alimentów na rzecz dzieci, o których mowa w art. 6 ust. 4 ustawy, tj.:

1) małoletnich,

2) bez względu na ich wiek, które zgodnie z odrębnymi przepisami otrzymywały zasiłek (dodatek) pielęgnacyjny lub rentę socjalną,

3) do ukończenia 25 roku życia uczących się w szkołach, o których mowa w przepisach o systemie oświaty, przepisach o szkolnictwie wyższym i nauce lub w przepisach regulujących system oświatowy lub szkolnictwo wyższe obowiązujących w innym niż Rzeczpospolita Polska państwie, jeżeli w roku podatkowym nie uzyskały dochodów podlegających opodatkowaniu na zasadach określonych w art. 27 lub art. 30b ustawy, lub przychodów zwolnionych od podatku, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 148 ustawy, w łącznej wysokości przekraczającej kwotę 3 089 zł, z wyjątkiem renty rodzinnej.

Jak wypełnić PIT/O - ulga internetowa?

Odliczenie z tytułu użytkowania sieci Internet przysługuje podatnikowi wyłącznie w kolejno po sobie następujących dwóch latach podatkowych, jeżeli w okresie poprzedzającym te lata nie korzystał z tego odliczenia. Odliczeniu podlegają wydatki poniesione przez podatnika z tytułu użytkowania sieci Internet, niezależnie od miejsca w którym się z niej korzysta jak i formy dostępu, np. w domu (łącze stałe, bezprzewodowe, w tym za pomocą urządzeń mobilnych) jak i w kawiarence internetowej. Ulga jest limitowana. Maksymalne odliczenie podatnika w skali całego roku nie może przekroczyć 760 zł. Odliczenie stosuje się, pod warunkiem posiadania dokumentów stwierdzających ich poniesienie, np. faktury w rozumieniu przepisów o podatku od towarów i usług. W zeznaniu podatkowym za 2020 r. z ulgi internetowej może skorzystać podatnik, który z tego odliczenia korzysta po raz pierwszy lub po raz pierwszy skorzystał z niego za rok 2019.

Zobacz: Ulga internetowa w zeznaniu rocznym PIT 2020/2021

Jak wypełnić PIT/O - ulga termomodernizacyjna?

Odliczeniu podlegają wydatki poniesione w roku podatkowym na realizację przedsięwzięcia termomodernizacyjnego w budynku mieszkalnym jednorodzinnym12), którego podatnik jest właścicielem lub współwłaścicielem.

Przedsięwzięciem termomodernizacyjnym jest:

- ulepszenie, w wyniku którego następuje zmniejszenie zapotrzebowania na energię dostarczaną na potrzeby ogrzewania i podgrzewania wody użytkowej oraz ogrzewania do budynków mieszkalnych,

- ulepszenie, w wyniku którego następuje zmniejszenie strat energii pierwotnej w lokalnych sieciach ciepłowniczych oraz zasilających je lokalnych źródłach ciepła, jeżeli budynki mieszkalne, do których dostarczana jest z tych sieci energia, spełniają wymagania w zakresie oszczędności energii, określone w przepisach prawa budowlanego, lub zostały podjęte działania mające na celu zmniejszenie zużycia energii dostarczanej do tych budynków,

wykonanie przyłącza technicznego do scentralizowanego źródła ciepła, w związku z likwidacją lokalnego źródła ciepła, w wyniku czego następuje zmniejszenie kosztów pozyskania ciepła dostarczanego do budynków mieszkalnych,

- całkowita lub częściowa zamiana źródeł energii na źródła odnawialne lub zastosowanie wysokosprawnej kogeneracji.

Odliczeniu podlegają wydatki, które są wymienione w załączniku do rozporządzenia Ministra Inwestycji i Rozwoju z dnia 21 grudnia 2018 r. w sprawie określenia wykazu rodzajów materiałów budowlanych, urządzeń i usług związanych z realizacją przedsięwzięć termomodernizacyjnych (Dz. U. poz. 2489).

Więcej: Ulga termomodernizacyjna - jak z niej skorzystać?

Ulga z tytułu wychowywania dzieci (art. 27f ustawy). Prawo do ulgi przysługuje podatnikowi podatku dochodowego od osób fizycznych obliczającemu podatek zgodnie z art. 27 ustawy. Za każdy miesiąc kalendarzowy, w którym podatnik w stosunku do małoletniego dziecka:

1) wykonywał władzę rodzicielską,

2) pełnił funkcję opiekuna prawnego, jeżeli dziecko z nim zamieszkiwało,

3) sprawował opiekę poprzez pełnienie funkcji rodziny zastępczej na podstawie orzeczenia sądu lub umowy zawartej ze starostą podlega odliczeniu od podatku kwota w wysokości: 

- 92,67 zł na pierwsze i drugie dziecko (za cały rok po 1 112,04 zł na dziecko),

- 166,67 zł na trzecie dziecko (za cały rok 2 000,04 zł), 

- 225,00 zł na czwarte i każde kolejne dziecko (za cały rok po 2 700,00 zł na dziecko).

Odliczenie nie przysługuje, jeżeli podatnik wykonywał władzę rodzicielską, pełnił funkcję opiekuna prawnego lub sprawował opiekę poprzez pełnienie funkcji rodziny zastępczej wyłącznie w stosunku do jednego małoletniego dziecka i jednocześnie dochody podatnika:

a) pozostającego przez cały rok podatkowy w związku małżeńskim i jego małżonka, przekroczyły w roku podatkowym kwotę 112 000 zł,

b) niepozostającego w związku małżeńskim (w tym również przez część roku podatkowego), przekroczyły w roku podatkowym kwotę 56 000 zł, za wyjątkiem podatnika samotnie wychowującego małoletnie dziecko wymienionego w art. 6 ust. 4 ustawy, do którego ma zastosowanie kwota dochodu w wysokości 112 000 zł.

Więcej: Ulga na dziecko - wszystko, co trzeba wiedzieć

PIT/O - druk

Druk załącznika PIT/O do rozliczeń podatkowych za rok podatkowy 2020 (dokonywanych w 2021 r.).

Zobacz: Druk załącznika PIT/O (wersja 25)

oprac. Adam Kuchta
na podstawie broszury informacyjnej dostępnej na podatki.gov.pl

Podstawa prawna:

- ustawa z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych - t.j. z dnia 21 sierpnia 2020 r. (Dz.U. z 2020 r., poz. 1426).