REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Podatek od czynności cywilnoprawnych (PCC) - kto i kiedy musi zapłacić?

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Podatek od czynności cywilnoprawnych (PCC) - kto i kiedy musi zapłacić? /fot.Shutterstock
Podatek od czynności cywilnoprawnych (PCC) - kto i kiedy musi zapłacić? /fot.Shutterstock
fot.Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

W przypadku zwierania umowy cywilnoprawnej istnieje obowiązek rozliczenia się z podatku od czynności cywilnoprawnych, dotyczy to przedsiębiorcy, osoby prawnej czy osoby fizycznej nieprowadzącej działalności. Część zawieranych umów podlega zwolnieniu z PCC. Warto wiedzieć, które z czynności cywilnoprawnych podlegają zwolnieniu, a także poznać sposób rozliczenia się z tego podatku.

Kiedy wystąpi obowiązek zapłaty PCC?

Podatek od czynności cywilnoprawnych wystąpi w przypadku, gdy przedmiotem zawartej umowy będą rzeczy lub prawa majątkowe znajdujące się na terytorium Polski, lub znajdujące się za granicą, pod warunkiem, że ich nabywca ma miejsce zamieszkania lub siedzibę w Polsce, oraz umowa zawarta została również w Polsce.

REKLAMA

Autopromocja

Do umów podlegający opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych, zalicza się czynności wymienione w art. 1 ust. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, do których należą:

  • umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych;
  • umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku;
  • umowy darowizny – w części dotyczącej przejęcia przez obdarowanego długów i ciężarów, albo zobowiązań darczyńcy;
  • umowy dożywocia;
  • umowy o dział spadku, oraz umowy o zniesienie współwłasności – w części dotyczącej spłat lub dopłat;
  • umowy ustanowienie hipoteki;
  • umowy ustanowienie odpłatnego użytkowania, w tym nieprawidłowego, oraz odpłatnej służebności;
  • umowy depozytu nieprawi­dłowego;
  • umowy spółki.

Zawarcie powyższych umów zobowiązuje podatnika do zgłoszenia ich nabycia na właściwym formularzu deklaracji, jak i zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych do urzędu skarbowego, któremu podatnik podlega (co do zasady właściwy ze względu na miejsce zamieszkania lub siedzibę).

Jak spełnić obowiązek PCC?

Zgłoszenie i zapłatę podatku od czynności cywilnoprawnych, należy wykonać na podstawie złożenia odpowiedniej do tego celu deklaracji PCC-3, na której dokonuje się wykazania zawartej czynności.

W terminie 14 dni od dnia powstania obowiązku podatkowego, który zwykle przypada na dzień zawarcia umowy, należy dokonać złożenia druku PCC-3, oraz uiścić podatek.

Wypełniony formularz podatnik powinien złożyć do urzędu skarbowego właściwego ze względu na zamieszkanie (w przypadku osób fizycznych) lub siedzibę podatnika, co może wykonać:

Dalszy ciąg materiału pod wideo
  • osobiście,
  • wysłać listem poleconym,
  • elektronicznie.

Jednak elektroniczna wysyłka PCC-3 możliwa jest za pomocą własnego podpisu kwalifikowanego, a w przypadku jego braku, podatnik może posłużyć się danymi autoryzacyjnymi, w tym imię, nazwisko, data urodzenia, identyfikator PESEL lub NIP, oraz kwota przychodu z poprzedniego roku podatkowego. Wówczas wysyłkę formularza PCC poświadczoną danych autoryzacyjnych, można wykonać poprzez e-deklaracje na stronie Ministerstwa Finansów.

Wysokość podatku od czynności cywilnoprawnych podlegającego wpłacie do urzędu, uzależniona jest od wartości nabytej rzeczy lub prawa majątkowego, oraz zastosowanej stawki podatku, która przypisana jest według rodzaju zawartej umowy. Wykaz obowiązujących stawek podatku od czynności cywilnoprawnych został ujęty w art. 7 ust. 1 ustawy o PCC. Przykładowo dla umowy sprzedaży rzeczy ruchomych, stawka podatku wynosi 2% podstawy opodatkowania, natomiast dla umowy pożyczki, oraz depozytu nieprawidłowego wynosi co do zasady 0,5%.

Zbiorcza deklaracja PCC już od 1 lipca 2019 roku

Podatnik, który dokonuje kilku czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych, obecnie składa osobne deklaracje PCC-3 na każdą z dokonanej czynności, nawet gdy wystąpiły one w tym samym miesiącu. Ustawodawca od 1 lipca 2019 roku wprowadza ułatwienie w spełnieniu tego obowiązku, na podstawie ustawy wprowadzającej uproszczenia dla przedsiębiorców w prawie podatkowym i gospodarczym. Polegać ma ono na tym, że podatnik, który dokona w ramach jednego miesiąca zawarcia co najmniej trzech lub więcej czynności cywilnoprawnych, będzie mógł złożyć zbiorczą deklarację PCC. Do tego celu służyć będzie odpowiedni formularz PCC-4.

Zbiorcze PCC nie będzie obowiązywało jednak dla wszystkich umów cywilnoprawnych. Ma dotyczyć wyłącznie:

  • umów sprzedaży rzeczy ruchomych,
  • umów sprzedaży praw majątkowych,
  • umów pożyczki.

REKLAMA

Warunkiem jest, aby ostatnia z dokonanych czynności została zawarta przed upływem 14 dni od dokonania pierwszej z nich. Natomiast niezależnie czy wystąpią umowy tego samego rodzaju, czy różne (spośród wymienionych), podatnik przy spełnieniu powyższych wymogów, będzie mógł spełnić obowiązek wobec PCC na zbiorczej deklaracji.

Złożenie i zapłatę podatku ze zbiorczej deklaracji PCC-4, podatnik powinien wykonać w terminie do 7. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym powstał obowiązek podatkowy. Zatem pierwszą zbiorczą deklarację dotyczącą PCC podatnicy będą mogli złożyć już w sierpniu 2019 roku. Natomiast zapłata wyliczonego podatku, powinna być wykonana jednym przelewem.

Zwolnienia z PCC

Jedną z najczęściej występujących czynności podlegających obowiązkowi zgłoszenia i zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych, jest nabycie rzeczy ruchomych, przede wszystkim samochodów, ale również droższego sprzętu elektronicznego, od osoby prywatnej na podstawie umowy sprzedaży.

Ważne!

Jeżeli wartość nabytej rzeczy ruchomej stanowiącej podstawę opodatkowania, nie przekracza 1000 zł (wartość zawarta w umowie), to podatnik może skorzystać ze zwolnienia od PCC, na co wskazuje art. 9 ust. 6 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

W związku ze wspomnianym zwolnieniem nasuwa się pytanie: czy mimo zwolnienia z opłaty PCC z uwagi na wartość rzeczy ruchomej nieprzekraczającej 1000 zł, należy zgłosić nabytą rzecz na deklaracji PCC-3?

Odpowiedź brzmi: Nie. Jeżeli podstawa opodatkowania od nabycia rzeczy ruchomych np. samochodu, nie przekracza 1000 zł, to podatnik nie ma obowiązku ani zapłaty, ani złożenia formularza PCC-3.

Polecamy: Prenumerata elektroniczna Dziennika Gazety Prawnej

Warto nadmienić, że zawierając pożyczki pieniężne od członków najbliższej rodziny, również mamy możliwość skorzystania ze zwolnienia z PCC. Zwolnienie obowiązywać będzie, jeżeli pożyczka otrzymana od jednej osoby w ciągu 5 lat nie przekracza kwoty 9637 zł oraz została udzielona przez osobę należącą do I grupy podatkowej (małżonek, dzieci, wnuki, prawnuki, rodzice, dziadkowie, pradziadkowie, rodzeństwo, pasierb, ojczym, macocha, teściowie, zięć i synowa). Pożyczając większą wartość pieniężną niż wskazany limit kwotowy od tej grupy osób, aby w dalszym ciągu skorzystać ze zwolnienia z PCC, należy spełnić obowiązek udokumentowania (np. umową) i zgłoszenia jej otrzymania w urzędzie.

W przypadku pożyczki od innych osób spoza I grupy podatkowej, można skorzystać ze zwolnienia z opłaty PCC, pod warunkiem, że kwota pożyczki nie przekroczy 1000 zł.

Organ podatkowy może nałożyć na podatnika stawkę sankcyjną podatku w wysokości 20%, jeżeli podczas czynności sprawdzających, postępowania podatkowego, kontroli podatkowej lub celno-skarbowej, podatnik powołuje się na fakt zawarcia umowy pożyczki, lecz nie zapłacił podatku należnego od tej czynności, czy też nie udokumentował jej otrzymania na rachunku bankowym, albo rachunku w SKOK lub przekazem pocztowym (art. 7 ust. 5 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych).

Katalog czynności cywilnoprawnych, które są zwolnione z PCC, został zawarty w art. 9 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Anna Wakulik - ekspert wFirma.pl

Anna Wakulik, ekspert wFirma.pl
wfirma.pl
wFirma.pl jest platformą księgowości on­line udostępniającą, poza księgowością i doradztwem nowoczesne narzędzia informatyczne, niezbędne do zarządzania firmą.
Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
PKWiU 2025 - będzie nowa klasyfikacja statystyczna wyrobów i usług

W wykazie prac legislacyjnych rządu opublikowano niedawno Projekt rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (PKWiU). Nowa PKWiU 2025 zastąpi obecnie obowiązującą PKWiU 2015.

Bezpłatny webinar: Rozliczanie branży budowlanej i deweloperskiej. Jak uniknąć najczęstszych błędów?

Branża budowlana i deweloperska to sektory, w których każdy szczegół w rozliczeniach finansowych ma znaczenie, a konsekwencje popełnianych błędów mogą być daleko idące. Zarówno w księgach rachunkowych, jak i w rozliczeniach podatkowych precyzyjna klasyfikacja realizowanych prac jest kluczowa.

Usługi dietetyczne są zwolnione z VAT. Ale nie te świadczone na rzecz osób zdrowych. Dlaczego?

Usługi dietetyczne, które nie korzystają ze zwolnienia przedmiotowego (związanego z celem medycznym), w szeregu przypadków nie mogą również korzystać ze zwolnienia podmiotowego (limit obrotów do 200 000 zł rocznie). Oznacza to, że dietetycy świadczący usługi doradztwa w zakresie dietetyki (konsultacji indywidualnych) opodatkowane VAT muszą zarejestrować się jako czynni podatnicy VAT, niezależnie od wysokości swoich obrotów i doliczać do ceny swoich usług netto podatek VAT w stawce 23%. Problem w tym, że wiele usług dietetyków ma charakter złożony (szkolenia z zakresu diet, podawanie w internecie pakietów diet dla osób zaliczanych do określonych kategorii wiekowych itp). Dlaczego usługi dietetyków świadczone na rzecz osób zdrowych nie korzystają ze zwolnienia z VAT wyjaśnił WSA w Gliwicach w wyroku z 29 stycznia 2025 r.

Niższe grzywny za niektóre przestępstwa skarbowe od 2026 roku. Nowelizacja Kks i Ordynacji podatkowej przyjęta przez rząd

W dniu 27 maja 2025 r. Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy o zmianie ustawy - Kodeks karny skarbowy (kks) oraz ustawy - Ordynacja podatkowa, przedłożony przez Ministra Finansów. Ta nowelizacja ma na celu uproszczenie administracyjnych obowiązków podatkowych oraz złagodzenie kar za przestępstwa skarbowe, które nie powodują bezpośrednich strat w podatkach.

REKLAMA

JPK_KR_PD już nadchodzi – nowy obowiązek dla podatników CIT. Czy Twoja firma jest gotowa?

Nowy plik JPK_KR_PD to nie tylko kolejne wymaganie fiskusa, ale prawdziwa rewolucja w raportowaniu księgowym. Od 2025 roku obowiązek ten obejmie duże firmy, od 2026 – podmioty zobowiązane do przesyłania ewidencji JPK VAT, a od kolejnego roku – pozostałych podatników CIT. Zmiany w planie kont, nowe struktury danych, testy, audyty – przygotowań jest sporo, a czasu coraz mniej. Zobacz, co musisz zrobić, by nie obudzić się z ręką w księgowym chaosie.

Kiedy członek rodziny współpracujący przy rodzinnym biznesie musi być zgłoszony do ZUS?

Ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych nakłada obowiązek zgłoszenia do ZUS i odprowadzania składek na ubezpieczenia społeczne osób współpracujących z osobami prowadzącymi pozarolniczą działalność i z szeroko rozumianymi zleceniobiorcami. Podobnie czyni ustawa o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych w zakresie ubezpieczenia zdrowotnego. Analizy wymaga zatem, kto spełnia definicję takiej osoby współpracującej i czy jej sytuacja uzależniona jest od formy tej współpracy - umownej bądź bezumownej. Spory z ZUS w przedmiocie obowiązku objęcia osób współpracujących ubezpieczeniami społecznymi trafiają aż do Sądu Najwyższego, warto więc wziąć pod uwagę również aktualne orzecznictwo w tej materii.

Francuska Administracja Celna wprowadza nowy system Obligatoryjnej Koperty Logistycznej (ELO). Co muszą wiedzieć przewoźnicy? Uproszczenie procedur dla kierowców

ELO to cyfrowe rozwiązanie, które usprawni proces odprawy celnej na granicy między Francją a Wielką Brytanią. Jest to francuski odpowiednik GMR - system będzie wymagać utworzenia jednej elektronicznej „koperty logistycznej” dla każdego pojazdu, zawierającej wszystkie niezbędne dane celne oraz deklaracje bezpieczeństwa.

Stracił rodzinę w wypadku i miał zapłacić zaległy podatek. WSA kontra skarbówka

Mimo że jako dziecko stracił całą rodzinę w tragicznym wypadku, a wypłacone mu po latach odszkodowanie miało choć częściowo złagodzić tę krzywdę, organy skarbowe domagały się od Huberta zapłaty blisko 150 tys. zł podatku od odsetek. Sprawa trafiła aż do Naczelnego Sądu Administracyjnego, który uznał stanowisko fiskusa za niesprawiedliwe. Teraz Wojewódzki Sąd Administracyjny w Szczecinie przyznał rację Rzecznikowi Praw Obywatelskich i uchylił decyzje skarbówki — choć wyrok wciąż nie jest prawomocny.

REKLAMA

Opłata skarbowa od pełnomocnictwa - zmiany od 2025 roku

Krajowa Informacja Skarbowa przypomniała w komunikacie, że od 1 stycznia 2025 r. zmianie uległy przepisy regulujące zasady wnoszenia opłaty skarbowej od pełnomocnictw składanych w formie elektronicznej za pośrednictwem systemu teleinformatycznego.

Jak Ministerstwo Finansów liczy lukę VAT? Metodą odgórną (top – down)

Ministerstwo Finansów poinformowało w komunikacie z 22 maja 2025 r., że metoda liczenia luki VAT od lat pozostaje niezmienna a jej opis jest opublikowany na stronie resortu. Luka VAT liczona jest względem VAT w ujęciu rachunków narodowych publikowanych przez GUS, tj. w ujęciu memoriałowym, w którym dochody ujmowane są za okres od lutego do stycznia kolejnego roku. Szacunki luki VAT dla lat 2022-2023, pomimo uwzględnienia wpływu istotnych zmian systemowych (m.in. tarcze antyinflacyjne, rekompensaty energetyczne) wskazują na znaczący wzrost luki względem poprzedzających ich lat. W 2023 roku luka VAT wynosiła 13,5%. Obecne szacunki wskazują na zmniejszenie się luki VAT w Polsce w 2024 r. do 6,9%.

REKLAMA