REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Podatek od czynności cywilnoprawnych (PCC) - kto i kiedy musi zapłacić?

Podatek od czynności cywilnoprawnych (PCC) - kto i kiedy musi zapłacić? /fot.Shutterstock
Podatek od czynności cywilnoprawnych (PCC) - kto i kiedy musi zapłacić? /fot.Shutterstock
fot.Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

W przypadku zwierania umowy cywilnoprawnej istnieje obowiązek rozliczenia się z podatku od czynności cywilnoprawnych, dotyczy to przedsiębiorcy, osoby prawnej czy osoby fizycznej nieprowadzącej działalności. Część zawieranych umów podlega zwolnieniu z PCC. Warto wiedzieć, które z czynności cywilnoprawnych podlegają zwolnieniu, a także poznać sposób rozliczenia się z tego podatku.

Kiedy wystąpi obowiązek zapłaty PCC?

Podatek od czynności cywilnoprawnych wystąpi w przypadku, gdy przedmiotem zawartej umowy będą rzeczy lub prawa majątkowe znajdujące się na terytorium Polski, lub znajdujące się za granicą, pod warunkiem, że ich nabywca ma miejsce zamieszkania lub siedzibę w Polsce, oraz umowa zawarta została również w Polsce.

REKLAMA

Autopromocja

Do umów podlegający opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych, zalicza się czynności wymienione w art. 1 ust. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, do których należą:

  • umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych;
  • umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku;
  • umowy darowizny – w części dotyczącej przejęcia przez obdarowanego długów i ciężarów, albo zobowiązań darczyńcy;
  • umowy dożywocia;
  • umowy o dział spadku, oraz umowy o zniesienie współwłasności – w części dotyczącej spłat lub dopłat;
  • umowy ustanowienie hipoteki;
  • umowy ustanowienie odpłatnego użytkowania, w tym nieprawidłowego, oraz odpłatnej służebności;
  • umowy depozytu nieprawi­dłowego;
  • umowy spółki.

Zawarcie powyższych umów zobowiązuje podatnika do zgłoszenia ich nabycia na właściwym formularzu deklaracji, jak i zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych do urzędu skarbowego, któremu podatnik podlega (co do zasady właściwy ze względu na miejsce zamieszkania lub siedzibę).

Jak spełnić obowiązek PCC?

Zgłoszenie i zapłatę podatku od czynności cywilnoprawnych, należy wykonać na podstawie złożenia odpowiedniej do tego celu deklaracji PCC-3, na której dokonuje się wykazania zawartej czynności.

W terminie 14 dni od dnia powstania obowiązku podatkowego, który zwykle przypada na dzień zawarcia umowy, należy dokonać złożenia druku PCC-3, oraz uiścić podatek.

Wypełniony formularz podatnik powinien złożyć do urzędu skarbowego właściwego ze względu na zamieszkanie (w przypadku osób fizycznych) lub siedzibę podatnika, co może wykonać:

Dalszy ciąg materiału pod wideo
  • osobiście,
  • wysłać listem poleconym,
  • elektronicznie.

Jednak elektroniczna wysyłka PCC-3 możliwa jest za pomocą własnego podpisu kwalifikowanego, a w przypadku jego braku, podatnik może posłużyć się danymi autoryzacyjnymi, w tym imię, nazwisko, data urodzenia, identyfikator PESEL lub NIP, oraz kwota przychodu z poprzedniego roku podatkowego. Wówczas wysyłkę formularza PCC poświadczoną danych autoryzacyjnych, można wykonać poprzez e-deklaracje na stronie Ministerstwa Finansów.

Wysokość podatku od czynności cywilnoprawnych podlegającego wpłacie do urzędu, uzależniona jest od wartości nabytej rzeczy lub prawa majątkowego, oraz zastosowanej stawki podatku, która przypisana jest według rodzaju zawartej umowy. Wykaz obowiązujących stawek podatku od czynności cywilnoprawnych został ujęty w art. 7 ust. 1 ustawy o PCC. Przykładowo dla umowy sprzedaży rzeczy ruchomych, stawka podatku wynosi 2% podstawy opodatkowania, natomiast dla umowy pożyczki, oraz depozytu nieprawidłowego wynosi co do zasady 0,5%.

Zbiorcza deklaracja PCC już od 1 lipca 2019 roku

Podatnik, który dokonuje kilku czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych, obecnie składa osobne deklaracje PCC-3 na każdą z dokonanej czynności, nawet gdy wystąpiły one w tym samym miesiącu. Ustawodawca od 1 lipca 2019 roku wprowadza ułatwienie w spełnieniu tego obowiązku, na podstawie ustawy wprowadzającej uproszczenia dla przedsiębiorców w prawie podatkowym i gospodarczym. Polegać ma ono na tym, że podatnik, który dokona w ramach jednego miesiąca zawarcia co najmniej trzech lub więcej czynności cywilnoprawnych, będzie mógł złożyć zbiorczą deklarację PCC. Do tego celu służyć będzie odpowiedni formularz PCC-4.

Zbiorcze PCC nie będzie obowiązywało jednak dla wszystkich umów cywilnoprawnych. Ma dotyczyć wyłącznie:

  • umów sprzedaży rzeczy ruchomych,
  • umów sprzedaży praw majątkowych,
  • umów pożyczki.

Warunkiem jest, aby ostatnia z dokonanych czynności została zawarta przed upływem 14 dni od dokonania pierwszej z nich. Natomiast niezależnie czy wystąpią umowy tego samego rodzaju, czy różne (spośród wymienionych), podatnik przy spełnieniu powyższych wymogów, będzie mógł spełnić obowiązek wobec PCC na zbiorczej deklaracji.

Złożenie i zapłatę podatku ze zbiorczej deklaracji PCC-4, podatnik powinien wykonać w terminie do 7. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym powstał obowiązek podatkowy. Zatem pierwszą zbiorczą deklarację dotyczącą PCC podatnicy będą mogli złożyć już w sierpniu 2019 roku. Natomiast zapłata wyliczonego podatku, powinna być wykonana jednym przelewem.

Zwolnienia z PCC

Jedną z najczęściej występujących czynności podlegających obowiązkowi zgłoszenia i zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych, jest nabycie rzeczy ruchomych, przede wszystkim samochodów, ale również droższego sprzętu elektronicznego, od osoby prywatnej na podstawie umowy sprzedaży.

Ważne!

Jeżeli wartość nabytej rzeczy ruchomej stanowiącej podstawę opodatkowania, nie przekracza 1000 zł (wartość zawarta w umowie), to podatnik może skorzystać ze zwolnienia od PCC, na co wskazuje art. 9 ust. 6 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

W związku ze wspomnianym zwolnieniem nasuwa się pytanie: czy mimo zwolnienia z opłaty PCC z uwagi na wartość rzeczy ruchomej nieprzekraczającej 1000 zł, należy zgłosić nabytą rzecz na deklaracji PCC-3?

Odpowiedź brzmi: Nie. Jeżeli podstawa opodatkowania od nabycia rzeczy ruchomych np. samochodu, nie przekracza 1000 zł, to podatnik nie ma obowiązku ani zapłaty, ani złożenia formularza PCC-3.

Polecamy: Prenumerata elektroniczna Dziennika Gazety Prawnej

Warto nadmienić, że zawierając pożyczki pieniężne od członków najbliższej rodziny, również mamy możliwość skorzystania ze zwolnienia z PCC. Zwolnienie obowiązywać będzie, jeżeli pożyczka otrzymana od jednej osoby w ciągu 5 lat nie przekracza kwoty 9637 zł oraz została udzielona przez osobę należącą do I grupy podatkowej (małżonek, dzieci, wnuki, prawnuki, rodzice, dziadkowie, pradziadkowie, rodzeństwo, pasierb, ojczym, macocha, teściowie, zięć i synowa). Pożyczając większą wartość pieniężną niż wskazany limit kwotowy od tej grupy osób, aby w dalszym ciągu skorzystać ze zwolnienia z PCC, należy spełnić obowiązek udokumentowania (np. umową) i zgłoszenia jej otrzymania w urzędzie.

W przypadku pożyczki od innych osób spoza I grupy podatkowej, można skorzystać ze zwolnienia z opłaty PCC, pod warunkiem, że kwota pożyczki nie przekroczy 1000 zł.

Organ podatkowy może nałożyć na podatnika stawkę sankcyjną podatku w wysokości 20%, jeżeli podczas czynności sprawdzających, postępowania podatkowego, kontroli podatkowej lub celno-skarbowej, podatnik powołuje się na fakt zawarcia umowy pożyczki, lecz nie zapłacił podatku należnego od tej czynności, czy też nie udokumentował jej otrzymania na rachunku bankowym, albo rachunku w SKOK lub przekazem pocztowym (art. 7 ust. 5 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych).

Katalog czynności cywilnoprawnych, które są zwolnione z PCC, został zawarty w art. 9 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Anna Wakulik - ekspert wFirma.pl

Anna Wakulik, ekspert wFirma.pl
Autopromocja
wfirma.pl
wFirma.pl jest platformą księgowości on­line udostępniającą, poza księgowością i doradztwem nowoczesne narzędzia informatyczne, niezbędne do zarządzania firmą.

REKLAMA

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

QR Code
Podatek PIT - część 2
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/9
Są kosztem uzyskania przychodu:
koszty reprezentacji, w szczególności poniesione na usługi gastronomiczne, zakup żywności oraz napojów, w tym alkoholowych
udzielone pożyczki, w tym stracone pożyczki
wydatki na wystrój wnętrza biurowego nie będące wydatkami reprezentacyjnymi
wpłaty dokonywane do pracowniczych planów kapitałowych, o których mowa w ustawie o pracowniczych planach kapitałowych – od nagród i premii wypłaconych z dochodu po opodatkowaniu podatkiem dochodowym
Następne
Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Pracownik może czasem nie wykonywać pracy i zachować prawo do wynagrodzenia. W jakich przypadkach?

Wynagrodzenie jest – co do zasady - świadczeniem przysługującym w zamian za świadczoną przez pracownika pracę (czyli wynagrodzenie przysługuje za pracę wykonaną). Za czas niewykonywania pracy pracownik ma prawo do wynagrodzenia, jeżeli wynika to z przepisów prawa pracy.

Zmiana zasad wysyłania pocztą pism (urzędowych, podatkowych, sądowych) z zachowaniem terminu. Łatwiej będzie też uzyskać oprocentowanie nadpłat

Do Sejmu trafił już rządowy projekt nowelizacji Ordynacji podatkowej i kilku innych ustaw, który ma na celu dostosowania polskiego prawa do dwóch wyroków Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE). Nowe przepisy przewidują, że m.in. w procedurze podatkowej, administracyjnej, cywilnej, można będzie nadać pismo (z zachowaniem terminu) do urzędu u dowolnego operatora pocztowego, a nie jak do tej pory tylko za pośrednictwem Poczty Polskiej. Zmienione omawianą nowelizacją przepisy zapewnią też oprocentowanie nadpłat powstałych w wyniku orzeczeń TSUE lub TK za okres od dnia powstania nadpłaty do dnia jej zwrotu, niezależnie od czasu złożenia wniosku o zwrot nadpłaty.

Bałagan w dokumentach firmy? Sprawdź, jak skutecznie nad nimi zapanować

Papierowy bałagan w dokumentacji firmowej. Dlaczego tradycyjne przechowywanie dokumentów sprawia tyle problemów? Co musisz wiedzieć, aby to zmienić?

Ile wyniesie rata kredytu po obniżce stóp procentowych o 0,5 pp, 0,75 pp, 1 pp.? Jak wzrośnie zdolność kredytowa? Stopy NBP spadną dopiero w II połowie 2025 r.?

Rada Polityki Pieniężnej na posiedzeniu w dniach 15-16 stycznia 2024 r. utrzymała wszystkie stopy procentowe NBP na niezmienionym poziomie. RPP nie zmieniła poziomu stóp procentowych w styczniu 2025 r. Rankomat.pl zwraca jednak uwagę, że jest szansa na to, że w 2025 roku (raczej w II połowie) stopy spadną o 0,75 p.p. (punkt procentowy). To wywołałoby spadek raty przeciętnego kredytu o 196 zł i wzrost zdolności kredytowej. Okazuje się, że bankach obniżki już się zaczęły i to nie tylko w przypadku lokat, ale również kredytów. Jak wynika z danych NBP, średnie oprocentowanie lokat założonych w listopadzie (najnowsze dostępne dane) spadło poniżej 4% po raz pierwszy od maja 2022 r. Średnie oprocentowanie kredytów hipotecznych również było najniższe od maja 2022 r. i wyniosło 7,35%. Zauważalnie staniały nawet kredyty konsumpcyjne, których RRSO po raz pierwszy od grudnia 2021 r. spadło poniżej 13%.

REKLAMA

E-akta osobowe pracowników: co muszą zawierać i jak je prowadzić?

Elektroniczna forma akt osobowych, czyli e-akta, staje się coraz bardziej popularna, oferując wygodę, efektywność i oszczędność czasu. Ale czym właściwie są e-akta osobowe pracowników i jak je prawidłowo prowadzić?

Procedura VAT-OSS – na czym polega, jak stosować i dlaczego warto. Jak wypełnić zgłoszenie VIU-R

Wprowadzenie procedury VAT-OSS (One Stop Shop – co można przetłumaczyć jako: Sklep w jednym miejscu), to istotne uproszczenie rozliczeń podatkowych dla firm prowadzących działalność transgraniczną w Unii Europejskiej. Procedura ta umożliwia przedsiębiorcom rozliczać w jednym miejscu podatek VAT z tytułu sprzedaży towarów i usług na rzecz konsumentów w innych krajach UE. Pozwala to na uniknięcie skomplikowanych procesów rejestracji i rozliczeń w każdym państwie członkowskim oddzielnie.

Automatyzacja i sztuczna inteligencja w księgowości: przykłady konkretnych zastosowań. System wykryje oszusta i fałszywego dostawcę

Automatyzacja procesów finansowych (w tym zastosowanie sztucznej inteligencji) już teraz pomaga przedsiębiorcom oszczędzać czas, redukować koszty oraz minimalizuje ryzyko błędów. I choć jej korzyści odkrywają głównie najwięksi rynkowi gracze, wkrótce te narzędzia mogą stać się niezbędnym elementem każdej firmy, chociażby ze względu na ich nieocenioną pomoc w wykrywaniu cyberoszustw. O tym, dlaczego automatyzacja w księgowości jest niezbędna, mówi Marzena Janta-Lipińska, ekspertka ds. podatków, specjalizująca się w księgowości zewnętrznej i propagatorka nowoczesnych, elastycznych rozwiązań z zakresu usług operacyjnych, zgodności z przepisami i sprawozdawczości.

Świetna wiadomość dla podatników. Chodzi o odsetki z urzędu skarbowego

Odsetki od nadpłat podatkowych będą naliczane już od dnia ich powstania aż do momentu zwrotu – taką zmianę przewiduje projekt nowelizacji ordynacji podatkowej przyjęty przez rząd. Co jeszcze ulegnie zmianie?

REKLAMA

Podatek od nieruchomości w 2025 r. Budynek i budowla inaczej definiowane, przesunięcie złożenia deklaracji DN-1 i inna stawka dla garaży

Budynek i budowla zmieniły od początku 2025 r. swoje definicje w podatku od nieruchomości.  Do tej pory podatnicy posługiwali się uregulowaniami pochodzącymi z prawa budowlanego, dlatego wprowadzenie przepisów regulujących te kwestie bezpośrednio w przepisach podatkowych to spora zmiana. Sprawdzamy, w jaki sposób wpłynie ona na obowiązki podatkowe polskich przedsiębiorców. 

Tsunami zmian podatkowych – kto ucierpi najbardziej?

Rok 2025 przynosi kolejną falę zmian podatkowych, które dotkną zarówno najmniejszych przedsiębiorców, jak i największe firmy. Eksperci alarmują, że brak stabilności prawa zagraża inwestycjom w Polsce, a wprowadzenie nowych przepisów w pośpiechu prowadzi do kosztownych błędów. Czy czeka nas poprawa w zakresie przewidywalności i uproszczenia systemu fiskalnego?

REKLAMA