Mieszkasz w zabytkowej kamienicy? Można skorzystać w PIT: odliczyć wpłaty na fundusz remontowy, ale też wydatki na prace konserwatorskie, restauratorskie i roboty budowlane

• Ulga na zabytki, czyli odliczenie wydatków na fundusz remontowy, prace konserwatorskie, restauratorskie i roboty budowlane
• Jak skorzystać z ulgi na zabytki? Jak w praktyce stosować odliczenie?
• Ulga na zabytki - interpretacja podatkowa

Ulga na zabytki to preferencja podatkowa, z której mogą skorzystać podatnicy PIT, którzy opłacają podatek według skali podatkowej, podatek liniowy lub ryczałt od przychodów ewidencjonowanych. Warunkiem niezbędnym, pozwalającym myśleć o odliczeniu jest konieczność bycia właścicielem lub współwłaścicielem zabytkowej nieruchomych. To jednak nie jedyny warunek.

Ulga na zabytki, czyli odliczenie wydatków na fundusz remontowy, prace konserwatorskie, restauratorskie i roboty budowlane

Ulga na zabytki jest dość młodą ulgą, bo weszła w życie 1 stycznia 2022 r. W związku z tym nie wszyscy podatnicy mają świadomość tego, że mogą z niej skorzystać, jeżeli np. posiadają starą zabytkową kamienicę lub dom, które to obiekty wymagają już prac remontowych.

Ulga ta jest rodzajem zachęty do inwestowania w zabytek nieruchomy przez jego właścicieli i polega na odliczeniu od podstawy opodatkowania 50% kwoty wydatków poniesionych na:

• wpłaty na fundusz remontowy wspólnoty mieszkaniowej lub spółdzielni mieszkaniowej utworzony, zgodnie z odrębnymi przepisami, dla zabytku nieruchomego wpisanego do rejestru zabytków lub znajdującego się w ewidencji zabytków,
• prace konserwatorskie, restauratorskie i roboty budowlane przy zabytku nieruchomym wpisanym do rejestru zabytków.

Jeżeli chodzi warunki dotyczące wpłaty na fundusz remontowy, podatnik musi:

• być właścicielem lub współwłaścicielem zabytku nieruchomego w momencie ponoszenia wydatku (wpłaty),
• posiadać dowód wpłaty lub zaświadczenie wydane przez wspólnotę mieszkaniową bądź spółdzielnię mieszkaniową o wysokości dokonanych w roku podatkowym wpłat.

Natomiast w przypadku prac konserwatorskich, restauratorskich lub robót budowlanych podatnik musi:

• być właścicielem lub współwłaścicielem zabytku nieruchomego w momencie ponoszenia wydatku,
• posiadać sporządzone na piśmie pozwolenie wojewódzkiego konserwatora zabytków na prowadzenie tych prac,
• uzyskać zaświadczenie wojewódzkiego konserwatora zabytków potwierdzające wykonanie tych prac lub robót,
• posiadać fakturę wystawioną przez podatnika podatku VAT niekorzystającego ze zwolnienia od tego podatku.

Jak skorzystać z ulgi na zabytki? Jak w praktyce stosować odliczenie?

Przejdźmy teraz do kwestii zasadniczej, czyli jak w praktyce zastosować odliczenie. Otóż, jest kilka głównych zasad, na które trzeba zwrócić uwagę przy rozliczaniu ulgi na zabytki, tj.:

• Odliczenia wpłat na fundusz remontowy dokonuje się w zeznaniu podatkowym składanym za rok podatkowy, w którym wydatki zostały poniesione.
• Odliczenia wydatków na prace konserwatorskie, restauratorskie lub roboty budowlane dokonuje się w zeznaniu podatkowym składanym po otrzymaniu zaświadczenia potwierdzającego wykonanie tych robót lub prac.
• W przypadku, gdy kwota rocznego dochodu/przychodu jest niższa niż kwota przysługującego odliczenia, podatnik może odliczać kwotę nieznajdującą pokrycia w rocznym dochodzie/przychodzie maksymalnie przez sześć kolejnych lat, licząc od końca roku podatkowego, w którym dokonano odliczenia po raz pierwszy.
• W przypadku małżonków, między którymi istnieje wspólność majątkowa, ulga może być odliczana w częściach równych lub w dowolnej proporcji ustalonej przez małżonków, bez względu na to, czy dokument potwierdzający poniesienie wydatku został wystawiony na jednego z nich, czy na oboje.
• Jeżeli podatnik po zakończonym roku podatkowym, w którym dokonał odliczeń otrzyma zwrot wydatków, musi je doliczyć do dochodu za rok podatkowy, w którym otrzymał ten zwrot.

Ulga na zabytki - interpretacja podatkowa

W celu zobrazowania jak organy skarbowe podchodzą do kwestii odliczenia ulgi na zabytki posłużmy się przykładem wydanej niedawno interpretacji podatkowej w tym zakresie. Podatniczka, która skierował zapytanie chciał się dowiedzieć, czy może skorzystać z ulgi na zabytki i odliczyć od podstawy opodatkowania 50% kwoty poniesionych wydatków na prace konserwatorskie, restauratorskie i roboty budowlane przy zabytku którego jest właścicielką począwszy od 2025 r. (rozliczenie podatkowe za 2024).

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej wskazał, że w przypadku wydatków na prace restauratorskie, konserwatorskie i budowlane podatnik musi spełniać następujące wymogi:

• być właścicielem lub współwłaścicielem zabytku nieruchomego, a ww. prace muszą być wykonane przy zabytku nieruchomym wpisanym do rejestru zabytków;
• posiadać sporządzone na piśmie pozwolenie wojewódzkiego konserwatora zabytków na prowadzenie tych prac przy tym zabytku;
• po poniesieniu ww. wydatków - uzyskać zaświadczenie wojewódzkiego konserwatora zabytków potwierdzające wykonanie odpowiednio tych prac lub robót;
• posiadać fakturę wystawioną przez podatnika podatku VAT niekorzystającego ze zwolnienia od tego podatku, a odliczenie nie może przekroczyć 50% tych wydatków.

Jednocześnie podatnik nie może skorzystać z ulgi, jeżeli:

• dokonał odliczenia ich od przychodu na podstawie ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym;
• wydatki te zostały uwzględnione przez niego w związku z korzystaniem z ulg podatkowych;
• wydatki te wykraczają poza zakres prac i robót określonych w pozwoleniu wojewódzkiego konserwatora zabytków lub zostały wykonane niezgodnie z pozwoleniem wojewódzkiego konserwatora zabytków;
• wydatki zostały sfinansowane/dofinansowane/zwrócone w jakiejkolwiek formie.

Biorąc powyższe pod uwagę Dyrektor KIS stwierdzi, że podatnik, który poniesie wydatki na prace konserwatorskie, restauratorskie lub roboty budowlane w zabytku nieruchomym, może odliczyć 50% tych wydatków od podstawy opodatkowania, z tytułu ulgi na zabytki. Musi jednak spełnić wszystkie warunki do skorzystania z tej ulgi przedstawione powyżej.

Polecamy: „PODATKI 2025”. Komplet 11 publikacji o zmianach w podatkach

Urząd skarbowy zauważył, że: "Z przedstawionego wniosku opisu sprawy wynika m.in., że zabytek nieruchomy, w którym prowadzi Pani roboty budowlane w rozumieniu art. 3 pkt 8 ustawy z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami nie jest wpisany do rejestru zabytków. Ponadto nie posiada Pani pozwolenia wojewódzkiego konserwatora zabytków na prowadzenie robót budowlanych i nie będzie Pani występować o zaświadczenie konserwatora potwierdzające wykonanie robót".

"Mając na uwadze powyższe należy stwierdzić, że nie wypełnia Pani wszystkich przesłanek warunkujących skorzystanie z omawianej preferencji podatkowej wskazanych w przepisach art. 26hb ust. 1 pkt 2 i art. 26hb ust. 2 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (w tym podstawowej – zabytek nie jest wpisany do rejestru zabytków), a zatem nie będzie mieć Pani możliwości odliczenia od podstawy opodatkowania 50% kwoty poniesionych wydatków poniesionych na roboty budowlane przy wskazanym we wniosku zabytku. W konsekwencji Pani stanowisko należało uznać za nieprawidłowe" - uznał urząd.