Wyprzedaż kolekcji - opodatkowanie VAT i PIT

Wyprzedaż kolekcji a PIT

Pewien entomolog zadał katowickiej Izbie Skarbowej pytanie, czy wyprzedaż długoletniej kolekcji owadów na portalu internetowym powinna być wykazana w zeznaniu PIT. Zaznaczył przy tym, iż sprzedaje egzemplarze ze swojej kolekcji w celu zakupienia nowych okazów, oraz nie robi tego w sposób ciągły a sprzedaż jest z reguły sporadyczna, choć czasem (np. przy systematyzowaniu zbiorów) przybiera spore natężenie. Kolekcjoner zaznacza również, że sprzedawane przez niego okazy znajdowały się w jego zbiorach przez okres powyżej sześciu miesięcy, co zgodnie z treścią artykułu 10 ust. 1 pkt 8 lit. d  ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (ustawa o PIT) nie stanowi źródła przychodu.

Według interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach (sygnatura: IBPBII/1/415-1006/14/DP) „opisana sprzedaż owadów, będących własnością Wnioskodawcy, nie nastąpiła w wykonaniu działalności gospodarczej, tj. nie nosi znamion pozarolniczej działalności gospodarczej, wskazanych w art. 5a pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych”.

Organ podatkowy zauważył, że gdy sprzedaż rzeczy ruchomych nie następuje w wykonywaniu działalności gospodarczej i jest dokonywana przed upływem pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie, wówczas stanowi źródło przychodu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. d) ww. ustawy o PIT. Są to przychody z odpłatnego zbycia rzeczy.

Ale sprzedaż rzeczy ruchomych po terminie określonym w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. d) ustawy o PIT  nie generuje przychodu (dochodu) podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, gdyż sprzedaż rzeczy ruchomych po upływie 6 miesięcy licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło ich nabycie nie stanowi źródła przychodu.

Zatem jeżeli kolekcjoner wyprzedaje elementy swojej kolekcji po upływie 6 miesięcy od ich nabycia, to nie ma obowiązku płacenia podatku dochodowego od osób fizycznych z tytułu tej wyprzedaży.  Nie musi on także wykazywać przychodu, bądź też poniesionej straty w zeznaniu podatkowym.

Sprzedaż monet a VAT

Odpowiadając na pytanie czy wyprzedaż kolekcji jest objęta podatkiem od towarów i usług warto przytoczyć wyrok NSA z dnia 23 października 2014 roku (sygnatura akt: I FSK 1577/13) dotyczącą sprzedaży monet z kolekcji numizmatycznej za pośrednictwem internetowego portalu Allegro.

Zdaniem fiskusa sprzedaż monet podlegała opodatkowaniu VAT. Na potwierdzenie swojego stanowiska podał takie argumenty jak: ciągłość działalności, która objawiała się regularnym sprzedawaniem monet na portalu (organ podkreślił, że nie były to czynności sporadyczne i incydentalne), założenie rachunku bankowego przeznaczonego wyłącznie na obsługę sprzedaży internetowej, czy rejestracja trzech kont na portalu Allegro. W związku z tym organ stwierdził, że kolekcjoner był zobowiązany do uiszczania podatku od towarów i usług z tytułu wyżej wymienionych transakcji. 

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie, do którego kolekcjoner zaskarżył decyzję organów podatkowych stwierdził, że „organy podatkowe w sposób prawidłowy ustaliły stan faktyczny sprawy, jak również trafnie zastosowały w przedmiotowej sprawie przepisy prawa podatkowego”.

W ocenie Sądu numizmatyk „realizował zasadę ciągłego, zarobkowego, zorganizowanego działania, które wypełniało znamiona działalności gospodarczej”. Podstawa do tego stwierdzenia, były wydruki z transakcji na Allegro, które wykazywały, że kolekcjoner dokonał w badanym okresie (w latach 2006,2008,2009) 733 transakcji sprzedaży monet na łączną kwotę 45.348,11 zł. 

Naczelny Sąd Administracyjny w ww. wyroku z 23 października 2014 roku zgodził się z organami podatkowymi i WSA w Warszawie, co do tego, że wyprzedaż kolekcji monet nosiła znamiona działalności gospodarczej w rozumieniu przepisów dotyczących VAT.

NSA przypomniał, że „(…) działalnością gospodarczą, w ujęciu Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L z 2006 r. Nr 347/1, dalej: Dyrektywa 2006/112/WE) (poprzednio Szósta Dyrektywa Rady z dnia 17 maja 1977 r. w sprawie harmonizacji ustawodawstw Państw Członkowskich w odniesieniu do podatków obrotowych - wspólny system podatku od wartości dodanej: ujednolicona podstawa wymiaru podatku) oraz art. 15 ust. 2 u.p.t.u. jest wszelka działalność producentów, handlowców i usługodawców, włączając w to górnictwo, działalność rolniczą i wykonywanie wolnych zawodów.

Oceniając w tym kontekście działalność skarżącego należy stwierdzić, że stopień jego aktywności (zaangażowania) na niwie obrotu przedmiotowymi monetami w zakresie form działania i środków, czyni ją podobnym do działalności handlowców w ramach prowadzenia działalności gospodarczej, która przybrała formę profesjonalną, czyli stałą (powtarzalność czynności i zamiar wykazany obiektywnymi dowodami ich stałej kontynuacji).

Nie ma przy tym żadnego znaczenia, że działalność ta nie była – jak twierdzi skarżący – prowadzona w celu uzyskania zysku, gdyż w rozumieniu art. 15 ust. 2 u.p.t.u. działalnością gospodarczą na gruncie tego podatku, jest także aktywność ukierunkowana na uzyskanie innych celów – oświatowych, zdrowotnych, kulturalnych, charytatywnych itp., czy też – jak na gruncie tej sprawy – kolekcjonerskich. Nie ma również znaczenia dla bycia podatnikiem VAT efekt prowadzonej działalności, a w szczególności czy jest to działalność dochodowa, czy też przynosząca straty.”

Naczelny Sąd Administracyjny zauważył jednocześnie, że przy sprzedaży przedmiotów kolekcjonerskich opodatkowana VAT nie jest cała kwota należna z tytułu dostawy, lecz jedynie marża, stanowiąca różnicę między całkowitą kwotą, którą ma zapłacić nabywca towaru, a kwotą nabycia, pomniejszona o kwotę podatku, przy założeniu, że nabycie towarów przez sprzedającego przedmioty kolekcjonerskie nie było opodatkowane VAT.

Nie oznacza to jednak, że od każdej sprzedaży egzemplarzy z kolekcji będzie trzeba odprowadzić podatek od towarów i usług. W przytoczonej sytuacji sąd udowodnił, że sprzedaż nosiła znamiona działalności gospodarczej. Dokonywanie nieregularnych transakcji prawdopodobnie nie zostanie uznane za działalność gospodarczą.

Należy w tym wypadku zaznaczyć, że każdorazowa sytuacja wymaga indywidualnej oceny.

Aneta Suchta