Kiedy powstaje obowiązek poniesienia opłaty targowej

Zakres podmiotowy opłaty targowej

Katalog podmiotów, na których spoczywa obowiązek wniesienia opłaty targowej jest bardzo szeroki. Należą do niego zarówno osoby fizyczne, jak i osoby prawne czy też jednostki organizacyjne, które zdolności prawnej nie posiadają.

W praktyce oznacza to, iż forma prawna w jakiej działa podmiot nie ma większego znaczenia, o ile dokonują one czynności, które określa się jako dokonywanie sprzedaży na targowiskach.

Targowiska definiowane są jako wszelkiego rodzaju miejsca, w których dokonywana jest sprzedaż – przy czym nie ma tu znaczenia obszar, w którym dane czynności są dokonywane, a sam fakt prowadzenia sprzedaży.

Tezę tę potwierdza stanowisko przedstawione w wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi z dnia 25 września 2013 r., sygn. I SA/Łd 732/13, zgodnie z którym "chodzi o miejsca, w których lokalizację wyznacza gmina, jak i każde inne miejsce, mimo że formalnie nie jest ono przez gminę oznaczone jako targowisko. W takim rozumieniu targowiskiem jest m.in. hala targowa, dom handlowy, plac, chodnik, pas przydrożny, byleby na tych miejscach prowadzono sprzedaż". De facto opłacie targowej podlegać może także sprzedaż prowadzona w miejscach, w których jest ona zakazana.

Zakres przedmiotowy opłaty targowej

Problematyczna w kwestii właściwego zrozumienia przepisów dotyczących opłaty targowej okazała się kwestia jej zakresu przedmiotowego. Zgodnie z brzmieniem przepisów, opłacie podlega dokonywanie sprzedaży na targowisku. Sprzedaż definiowana jest na gruncie Kodeksu cywilnego jako zobowiązanie sprzedawcy do przeniesienia na kupującego własność rzeczy i wydania mu rzeczy, zaś ze strony kupującego zobowiązanie do odebrania rzeczy i opłacenia ceny. Jednakże kontrowersje przy tematyce opłaty targowej wzbudzało pytanie: czy opłata jest należna, jeśli sprzedaż nie doszła do skutku – czyli powyższe zobowiązania nie zostały wykonane?

Sprawdź: INFORLEX SUPERPREMIUM

Zgodnie ze stanowiskiem doktryny, faktyczny brak sprzedaży zgodnej z brzmieniem przepisów Kodeksu cywilnego nie jest wystarczającą przesłanką, aby obowiązek poniesienia opłaty targowej został zdezaktualizowany. Opłata targowa funkcjonuje w sposób niezależny od efektywności zawieranych przez podmioty umów sprzedaży. Z tego właśnie tytułu przy omawianej regulacji tak istotny nacisk kładziony jest na fakt dokonywania, nie dokonania sprzedaży. Dla obowiązku poniesienia kosztów opłaty targowej wystarczającym jest fakt przedstawienia oferty handlowej, jak ekspozycja towarów, w zakresie której sprzedawca oferuje gotowość do zawarcia umowy sprzedaży.

Warto także zwrócić uwagę na stanowisko przedstawione w wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi  z dnia 18 września 2013 r., sygn. I SA/Łd 684/13: „zdarzeniem, które powoduje powstanie obowiązku w opłacie targowej, jest fakt prowadzenia sprzedaży na targowisku, a zatem opłata targowa nie może być pobierana w formie abonamentu płatnego z góry, gdyż prowadziłoby to poboru podatku przed powstaniem obowiązku podatkowego”.

Korzystanie z urządzeń targowych

Opłata targowa pobierana jest w sposób kompletnie niezależny od należności przewidzianych w odrębnych przepisach za korzystanie z urządzeń targowych oraz za inne usługi świadczone przez prowadzącego targowisko. Nie wpływają one ani na obowiązek opłacenia daniny, ani na jej wysokość.

Warto zwrócić także uwagę na stanowisko przedstawione w wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy z dnia 26 maja 2009 r., sygn. I SA/Bd 180/09: „wystawienie towaru poza wyznaczoną czerwoną linię, faktycznie jest ofertą tego handlowca, który jest najemcą boksu. Nie stanowi zatem odrębnej oferty, a w konsekwencji nie można traktować jej jako samodzielnej, oderwanej od sprzedaży dokonywanej na terenie boksu. W konsekwencji nie można podzielić stanowiska organów, iż z samego faktu wystawienia towaru poza czerwoną linię powstaje obowiązek zapłaty opłaty targowej z pominięciem okoliczności sprzedaży w boksie”.

Ponadto odnotować należy, iż uiszczenie opłaty targowej nie zwalnia gminy jako właściciela z możliwości dochodzenia wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z części nieruchomości gruntowej, na której zlokalizowano targowisko.