Prezenty wśród najbliższych bez podatku

Zakres przedmiotowy zwolnienia

W pierwszej kolejności należy ustalić, kiedy nastąpiło nabycie, gdyż poniżej przedstawione zasady stosuje się do nieodpłatnego nabycia rzeczy lub praw majątkowych od członków najbliższej rodziny, które nastąpiło po 2015 roku.

Zwolnienie dotyczy nabycia własności rzeczy lub praw majątkowych. Ponieważ przepis nie ogranicza zwolnienia do wybranych sposobów nabycia, zwolnieniem objęto wszystkie sposoby wymienione w ustawie o podatku od spadków i darowizn z wyjątkiem nabycia majątku w drodze zasiedzenia, które zgodnie z przepisami Kodeksu cywilnego ma charakter pierwotny.

Zwolnienie nie jest ograniczone kwotowo ani co do rodzaju i ilości nabytych rzeczy i praw majątkowych.

Zakres podmiotowy zwolnienia

Zwolnienie stosuje się, jeśli w chwili nabycia nabywca posiadał:

- obywatelstwo polskie,

- obywatelstwo jednego z państw członkowskich Unii Europejskiej,

- obywatelstwo jednego z państw członkowskich Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) - stron umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym (Islandia, Norwegia, Lichtenstein), lub

- miał miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub na terytorium takiego państwa.

Adresat zwolnienia

Zwolnieniem objęto prawie wszystkie osoby wchodzące do pierwszej grupy podatkowej, poza zięciem, synową i teściami.

Zwolnienie dotyczy więc członków najbliższej rodziny, takich jak:

- małżonka,

- zstępnych (dzieci, wnuki, prawnuki itd.),

- wstępnych (rodziców, dziadków, pradziadków itd.),

- pasierba,

- rodzeństwo,

- ojczyma,

- macochę.

Za rodziców w rozumieniu tej ustawy uważa się też przysposabiających, a za zstępnych także przysposobionych (adoptowanych) i ich zstępnych.

Zgłoszenie nabycia

W celu skorzystania ze zwolnienia należy dokonać zgłoszenia nabycia własności rzeczy i praw majątkowych właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego, a w przypadku dziedziczenia – w terminie 6 miesięcy od dnia uprawomocnienia się orzeczenia sądu stwierdzającego nabycie spadku.

Polecamy: Komplet podatki 2019

Jeśli dokumentem potwierdzającym nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych jest akt poświadczenia dziedziczenia lub europejskie poświadczenie spadkowe, powyżej wskazany termin 6 miesięcy do zgłoszenia tego nabycia właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego należy liczyć od dnia zarejestrowania aktu poświadczenia dziedziczenia lub wydania europejskiego poświadczenia spadkowego.

Jeżeli nabywca dowiedział się o nabyciu własności rzeczy lub praw majątkowych po upływie ustawowego terminu 6 miesięcy, zwolnienie stosuje się, gdy nabywca zgłosi te rzeczy lub prawa majątkowe naczelnikowi urzędu skarbowego nie później niż w terminie 6 miesięcy od dnia, w którym dowiedział się o ich nabyciu, oraz uprawdopodobni fakt późniejszego powzięcia wiadomości o ich nabyciu.

Wymóg zgłoszenia nie obejmuje przypadków nabycia, gdy:

- wartość majątku nabytego łącznie od tej samej osoby lub po tej samej osobie w okresie 5 lat, poprzedzających rok, w którym nastąpiło ostatnie nabycie, doliczona do wartości rzeczy i praw majątkowych ostatnio nabytych, nie przekracza kwoty 9.637 zł
lub

- nabycie następuje na podstawie umowy sporządzonej w formie aktu notarialnego lub oświadczenie woli jednej ze stron zostało złożone w formie aktu notarialnego.

Zgłoszenie nabycia dokonuje się poprzez złożenie właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego formularza SD-Z2. Formularz ten dotyczy wszystkich przypadków nieodpłatnego nabycia przez osoby objęte zwolnieniem w kręgu najbliższej rodziny.

Udokumentowanie

Dodatkowe warunki do zwolnienia należy spełnić, jeżeli przedmiotem darowizny lub polecenia darczyńcy są środki pieniężne, a wartość majątku nabytego łącznie od tej samej osoby w okresie 5 lat, poprzedzających rok, w którym nastąpiło ostatnie nabycie, doliczona do wartości rzeczy i praw majątkowych ostatnio nabytych przekracza kwotę 9.637 zł. Otrzymanie środków powinno być udokumentowane dowodem przekazania na rachunek płatniczy nabywcy, na jego rachunek inny niż płatniczy, w banku lub spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej lub przekazem pocztowym.

Konsekwencje niewypełnienia warunków do skorzystania ze zwolnienia

W przypadku niewypełnienia ww. wymogów wskazanych wyżej, przedmiotowe nabycie podlega opodatkowaniu na ogólnych zasadach określonych dla nabywców zaliczonych do I grupy podatkowej.

Autor: A. Jeleńska

Na podst. sip.mf.gov.pl