Jak opodatkować dochody z wynajmu mieszkania?

Dlaczego to ważne?

To, czy najem świadczony jest w ramach działalności gospodarczej, czy poza nią ma bardzo duże znaczenie z punktu widzenia opodatkowania uzyskiwanego dochodu.

Jeżeli bowiem najem jest świadczony poza działalnością gospodarczą (tzw. „najem prywatny”), to wówczas możemy wybrać opodatkowanie przychodu ryczałtem. Od 2018 roku dla najmu prywatnego obowiązują dwie stawki:

• 8,5% do kwoty 100.000 zł rocznie oraz
• 12,5% w stosunku do nadwyżki ponad tę kwotę.

Jeżeli natomiast najem jest świadczony w ramach działalności gospodarczej, to wówczas nie możemy skorzystać z opodatkowania ryczałtem. W takim przypadku musimy wybrać pomiędzy opodatkowaniem dochodu według skali podatkowej (18% i 32%), albo według stawki liniowej (19%).

Jakie ryzyka się z tym wiążą? Jeżeli fiskus stwierdzi, że usługi najmu świadczymy w ramach działalności gospodarczej i tym samym nie mieliśmy prawa opodatkować przychodu ryczałtem, to wówczas oszacuje nam zaległość podatkową w wysokości różnicy między tym, co powinniśmy byli zapłacić opodatkowując dochód według skali podatkowej (18% oraz 32%) a tym, co zapłaciliśmy rozliczając się ryczałtem.

Do tego dojdą zaległości w składkach ZUS. Nie można bowiem zapominać o tym, że co do zasady przedsiębiorca płaci za siebie albo cały ZUS (jeżeli nie ma innego tytułu do oskładkowania) albo co najmniej składkę na ubezpieczenie zdrowotne (jeżeli ma już inny tytułu do oskładkowania).

Te wszystkie zaległości zostaną powiększone o karne odsetki za zwłokę.

Jak zatem rozpoznać, czy oddając mieszkanie w najem jestem już przedsiębiorcą i powinienem założyć działalność gospodarczą? 

Kiedy najem to działalność gospodarcza?

Niestety nie wszystko zależy od woli wynajmującego. W interpretacjach indywidualnych, fiskus podkreśla, że sam zamiar wynajmującego nieprowadzenia lub prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie najmu nie ma znaczenia[1]. W szczególności to, że wynajmujący nie zarejestrował działalności gospodarczej w CEIDG nie jest równoznaczne z tym, że jej nie prowadzi [2].

Ważne jest to, jak to wygląda w rzeczywistości, tj. czy działania wynajmującego spełniają definicję działalności gospodarczej z ustawy o PIT. Zgodnie z tą definicją działalność gospodarcza to działalność, która jest:

• zarobkowa,
• prowadzona we własnym imieniu bez względu na rezultat,
• prowadzona w sposób zorganizowany i ciągły.

Co ważne, wszystkie powyższe warunki musza być spełnione jednocześnie. Innymi słowy, jeżeli nie jest spełniony chociaż jeden z nich, to wówczas nie prowadzimy działalności gospodarczej. Niestety powyższe przesłanki mają dość ogólnikowe, nieprecyzyjne brzmienie. Dodatkowo, sam fiskus interpretuje je bardzo szeroko.

Przykładowo, zdaniem fiskusa, kryterium „zarobkowości” jest spełnione, nawet jeżeli działalność nie przynosi dochodu. Istotny jest bowiem zamiar osiągnięcia dochodu, a nie faktyczny skutek[3].

Z kolei „ciągłość” jest rozumiana przez skarbówkę raczej jako działanie powtarzalne, a nie jako działanie bez przerwy. W interpretacjach prezentowany jest pogląd, że do zachowania ciągłości wystarczające jest, aby z całokształtu okoliczności sprawy wynikał zamiar powtarzania działań nakierowanych na w osiągnięcie efektu w postaci zarobku[4]. Bazując na takim rozumieniu tego pojęcia przesłanka ciągłości będzie spełniona również wówczas, gdy najem świadczony jest sezonowo, jak również nie przez dłuższy czas, ale tylko do osiągnięcia jakiegoś celu[5].

Polecamy: PIT 2018. Komentarz

Równie pojemna jest definicja „zorganizowania”. Fiskus interpretuje to pojęcie jako „działanie podporządkowane obowiązującym regułom, normom i służące osiągnięciu celu, mające wpływ na racjonalność gospodarowania posiadanymi środkami, a tym samym uczestnictwa w obrocie gospodarczym”. [6]

Działalność gospodarcza bezpieczniejsza

To, że ww. cechy działalności gospodarczej są przez fiskusa definiowane tak szeroko skutkuje tym, że trudno jest przekonać organy podatkowe do tego, że nie prowadzimy działalności gospodarczej w zakresie najmu. W drugą stronę jest łatwiej: udowodnienie, że prowadzimy działalność gospodarczą w zakresie najmu nie powinno nastręczać zbyt dużo trudności.

Dodatkowo w przypadku ryczałtu trzeba uważać na jeszcze jedną pułapkę. Istnieje bowiem ryzyko, że prowadzony przez nas najem zostanie przez fiskusa przekwalifikowany na usługi zakwaterowania. To z kolei byłoby równoznaczne ze wzrostem stawki ryczałtu do 17% od pierwszej zarobionej złotówki (zamiast 8,5% do 100.000 zł i 12,5% po przekroczeniu tej kwoty).

Jeżeli prowadzimy działalność gospodarczą, to zasady opodatkowania podatkiem dochodowym pozostają takie same, niezależnie od tego, czy oferujemy najem, czy usługi zakwaterowania.

Stąd wniosek, że z punktu widzenia opodatkowania dochodu podatkiem dochodowym bezpieczniejsze jest świadczenie najmu w ramach działalności gospodarczej.

Polecamy: Pakiet żółtych książek - Podatki 2018

_________________

[1] np. interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 15 grudnia 2017 roku, sygnatura: 0115-KDIT3.4011.309.2017.1.AK

[2] np. interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 13 grudnia 2017 roku, sygnatura: 0115-KDIT3.4011.322.2017.2.PSZ

[3] np. interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 15 grudnia 2017 roku, sygnatura: 0115-KDIT3.4011.309.2017.1.AK

[4] np. interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 9 listopada 2017 roku, sygnatura: 0114-KDIP3-1.4011.324.2017.2.KS

[5] np. interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 12 grudnia 2017 roku, sygnatura: 0113-KDIPT2-1.4011.344.2017.2.EJ

[6] np. interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 15 grudnia 2017 roku, sygnatura: 0115-KDIT3.4011.309.2017.1.AK