Jak opodatkować sprzedaż rękodzieła?

Rękodzieło (handmade)

Rękodzieło (handmade), zgodnie z definicją zawartą w Słowniku języka polskiego PWN, to  przedmiot  wykonany  ręcznie (rękodzielnictwo – ręczny  wyrób przedmiotów). Przedmiot wykonany w ten sposób może posiadać wartości użytkowe, artystyczne oraz estetyczne. Istotą rękodzieła jest to, że przedmiot jest wykonywany ręcznie.

Przedmiotów wykonywanych jako rękodzieło jest całe spectrum i trudno wymienić je wszystkie. Przykładowo, jesteśmy obecnie w okresie Świąt Bożego Narodzenia, dlatego wiele osób z pewnością zajmuje się własnoręcznym wyrabianiem ozdób choinkowych takich jak bombki, które przecież można wykonywać z bardzo różnych materiałów, malowane, wyszywane czy wykonywane w technice decoupage.

Produkt rękodzielniczy jest oczywiście przedmiotem sprzedaży w obrocie gospodarczym. Pojawia się zatem pytanie, czy zachodzi konieczność założenie działalności gospodarczej i w jaki sposób może zostać opodatkowana.

Rękodzieło - działalność gospodarcza i podatki

Organy podatkowe przyglądają się sprzedaży produktów rękodzieła oczywiście od strony podatkowej, tj. w którym momencie jest to już  działalność gospodarcza podlegająca opodatkowaniu, a w którym jeszcze nie.

Sprzedaż produktów rękodzielniczych może zostać potraktowana jako działalność gospodarcza, jeżeli jest wykonywana w sposób zorganizowany i ciągły jako działalność zarobkowa. Wówczas taką działalność powinno się zarejestrować w CEIDG i wybrać formę opodatkowania, tj. według skali podatkowej PIT, liniowo, ryczałtem ewidencjonowanym lub kartą podatkową. Działalności gospodarczą można zarejestrować bez wychodzenia z z domu, online, pomocne w tym względnie będzie strona ceidg.gov.pl.

W celu ogólnego zorientowania się jakie są różnice pomiędzy poszczególnymi formami opodatkowania działalności gospodarczej osób fizycznych, spośród których można wybrać opodatkowanie dla rękodzieła, podajemy poniższą tabelę, przygotowaną przez Ministerstwo Finansów na stronie www.biznes.gov.pl.

Tabela. Formy opodatkowania działalności gospodarczej osób fizycznych

	Zasady ogólne (skala podatkowa)	Podatek liniowy	Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych	Karta podatkowa
Kto może stosować - działalność jedno osobowa	każda osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą	każda osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą	każda osoba fizyczna uzyskująca przychód z pozarolniczej działalności gospodarczej	każda osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą, w której można stosować kartę
Kto może stosować - spółki	Wspólnicy spółek: jawnej, partnerskiej, komandytowej,  cywilnej	Wspólnicy spółek: jawnej, partnerskiej, komandytowej,  cywilnej	Wspólnicy spółki: jawnej i cywilnej, której wspólnikami są tylko osoby fizyczne	Wspólnicy spółki cywilnej (ale liczba wspólników i osób zatrudnionych nie może przekroczyć ustalonego limitu).
Rodzaje działalności Autopromocja Ustawa o rachunkowości z komentarzem do zmian Sprawdź	każda działalność gospodarcza	każda działalność gospodarcza	każda działalność, za wyjątkiem wskazanych działalności, które nie mogą być opodatkowane ryczałtem	każda działalność z katalogu działalności, które mogą być opodatkowane kartą podatkową
Limit dochodów	brak limitu	brak limitu	do 250.000,00 EURO: - samodzielnie, - łącznie w ramach spółki cywilnej, lub spółki jawnej	brak limitu
Rozliczenie  kosztów uzyskania przychodu	tak	tak	nie	nie
Co jest opodatkowane	dochód	dochód	przychód	podatek ustala urząd skarbowy
Stawka podatku	17% lub 32%	19%	od 2% do 20%	stawki zależą od m.in. rodzaju działalności, miejsca wykonywania, liczby pracowników
Kto ustala podatek	podatnik	podatnik	podatnik	Naczelnik Urzędu Skarbowego
Rozliczenie z innymi dochodami	tak	nie	nie	nie
Najważniejsze zalety	- możliwość opodatkowania w jednym zeznaniu dochodów z różnych źródeł (ale nie wszystkich), - wiele ulg podatkowych	- stała stawka podatkowa - brak opodatkowania łącznie z innymi źródłami przychodów	- prosty sposób ustalenia podstawy opodatkowania, - uproszczona ewidencja	z góry ustalona wartość podatku
Najważniejsze wady	- niski próg dochodu, powyżej którego jest wyższa - 32% stawka	- brak wielu ulg	- niski próg przychodów, - wyłączenia niektórych rodzajów działalności z możliwości stosowania, - brak kosztów uzyskania przychodów	- ograniczony katalog działalności - brak kosztów uzyskania przychodu

Zobacz skalę podatkową na 2021 r.: Progi podatkowe w 2021 r.

Zobacz stawki ryczałtu na 2021 r.: Ryczałt 2021 - nowe stawki i limity

Zobacz stawki karty podatkowej na 2021 r.: Karta podatkowa 2021 - stawki

Rękodzieło - działalność nierejestrowa

Jest też opcja działalności w mniejszej skali, gdzie podatnik sprzedaje produkt rękodzielniczy okazjonalnie. Wówczas może wystarczyć działalność nierejestrowa (nierejestrowana). Jest to drobna działalność zarobkowa osób fizycznych, która nie jest działalnością gospodarczą i nie wymaga rejestracji firmy. Można prowadzić działalność nierejestrową, jeżeli jest się osobą fizyczną a przychody z działalności nie przekraczają w żadnym miesiącu 50 proc. kwoty minimalnego wynagrodzenia.

W przypadku działalności nierejestrowej podatnik ma obowiązek prowadzić uproszczoną ewidencję sprzedaży i rozliczać przychody z działalności nierejestrowej (po odliczeniu kosztów) w zeznaniu rocznym PIT-36, według skali podatkowej.

Zobacz: Działalność nierejestrowana – zasady prowadzenia i opodatkowania

Prześledźmy ostatnie przypadki interpretacyjne organów podatkowych, które dotyczą kwestii opodatkowania produktów rękodzielniczych.

Rękodzieło - ryczałt ewidencjonowany

Czy podatniczka prawidłowo przyjęła stawki zryczałtowanego podatku dla prowadzonej działalności, tj.: 8,5% dla przychodów osiąganych ze sprzedaży przedmiotów malowanych na zlecenie indywidualnych klientów (wymienionych w grupach 2 i 3) oraz 5,5 % dla przychodów osiąganych ze sprzedaży przedmiotów malowanych według własnego pomysłu (wielokrotne powtarzanie tych samych wzorów autorskich) i kupowanych przez nabywców?

Z przedstawionego we wniosku opisu stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawczyni prowadzi indywidualną działalność gospodarczą od 14 lutego 2020 r., polegającą na malowaniu ręcznym na przedmiotach porcelanowych, ceramicznych lub szklanych (głównie kubki, filiżanki, kieliszki).

Głównym przedmiotem działalności Wnioskodawczyni jest działalność sklasyfikowana pod PKWiU 90.03.11 - Usługi świadczone przez autorów, kompozytorów, rzeźbiarzy i pozostałych artystów, z wyłączeniem artystów wykonawców. Pozostałe usługi to: sprzedaż detaliczna wyrobów związanych z kulturą i rekreacją PKWiU 47.00.80; sprzedaż detaliczna naczyń stołowych, wyrobów porcelanowych, ceramicznych i szklanych, sztućców, nieelektrycznego sprzętu gospodarstwa domowego oraz wyrobów i sprzętu, gdzie indziej niesklasyfikowanych PKWiU47.00.59; zastawy stołowe, naczynia kuchenne oraz pozostałe artykuły gospodarstwa domowego i toaletowe, z porcelany lub porcelany chińskiej PKWiU 23.41.11; zastawy stołowe, naczynia kuchenne oraz pozostałe artykuły gospodarstwa domowego i toaletowe, z wyłączeniem z porcelany lub porcelany chińskiej PKWiU 23.41.12. Wykonywana przez Wnioskodawczynię działalność nosi znamiona rękodzieła. Wnioskodawczyni kupuje gotowe przedmioty z ceramiki, porcelany lub szkła (przykłady: kubki, filiżanki, szklanki, kieliszki, cukiernice, imbryki itp.), nie produkuje własnych, które następnie ręcznie maluje i finalnie sprzedaje klientom wyłącznie przez Internet. Prowadzi działalność polegającą na ręcznym zdobieniu gotowych przedmiotów na zlecenie klienta według jego pomysłu lub oferując swoje autorskie projekty w sklepie internetowym. Usługa ręcznego malowania jest wykonywana od początku do końca wyłącznie przez Wnioskodawczynię. Nie wytwarza Ona masowo produktów ręcznie malowanych, ale powiela swoje wzory wielokrotnie, w bardzo wielu sztukach w skali roku. Nie ma w ofercie wzorów, które mają zastrzeżenie, że powstaną tylko raz i nigdy więcej. Pomalowane przedmioty zmieniają swoje przeznaczenie. Zachowują one swoje właściwości użytkowe, ponieważ wzory są odporne na zmywanie. Nabierają jednak walorów dekoracyjnych, estetycznych, czy pamiątkowych zależnie od namalowane wzoru, przez co diametralnie zmienia się wartość takiego rękodzieła. Przedmiotem sprzedaży jest gotowy produkt, czyli pomalowany ręcznie przedmiot. W większości nabywcami są osoby fizyczne. W przyszłości nie wyklucza realizacji na rzecz firm, ale muszą to być zamówienia ograniczone liczbowo, bowiem jest to proces czasochłonny.

Odpowiedź organu podatkowego:

Okoliczności, których wystąpienie powoduje, że podatnik nie może dokonać wyboru opodatkowania przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych lub traci prawo do dalszego stosowania tej formy opodatkowania wymienione są w ww. art. 8 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne. W załączniku Nr 2 do ustawy zawarto wykaz usług, oznaczonych według Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług, których świadczenie wyłącza podatnika z opodatkowania ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych. W wykazie tym, pod pozycją 54 ujęto usługi kulturalne i rozrywkowe, mieszące się w dziale 90 PKWiU. Zatem, świadczenie usług mieszczących się w tym grupowaniu wyłącza podatnika z opodatkowania zryczałtowanym podatkiem dochodowym.

Wykonywanie usług oznaczonych w klasyfikacji PKWiU symbolem 90.03.11.0, wyłącza Wnioskodawczynię z możliwości opodatkowania uzyskanych przez Nią przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych, z uwagi na wyłączenie wynikające z art. 8 ust. 1 pkt 3 lit. e) ww. ustawy. Zatem uzyskiwane w ramach prowadzonej działalności gospodarczej przychody, Wnioskodawczyni winna opodatkować na zasadach ogólnych według skali podatkowej, określonej w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych. W związku z tym, wykonywane przez Wnioskodawczynię usługi są wyłączone z możliwości opodatkowania ryczałtem ewidencjonowanym i nie podlegają ocenie przez tutejszy Organ w kontekście zastosowania właściwej stawki ryczałtu ewidencjonowanego.

Interpretacja indywidualna z dnia 16 listopada 2020, sygn. 0113-KDIPT2-1.4011.698.2020.2.DJD

Określanie stawki ryczałtu dla działalności wytwórczej o charakterze artystycznym. Czy podatnik prawidłowo rozlicza się z urzędem skarbowym?

Odpowiedź organu podatkowego:

Z przedstawionego we wniosku i jego uzupełnienia stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawczyni prowadzi działalność polegającą na ręcznej obróbce i malowaniu szkła. Kupuje np.: szklanki, świeczniki, popielniczki, butelki i maluję je w określone wzory - które są opracowane już wcześniej (jest ich autorem i twórcą) i maluje je według szablonu. Efekt końcowy to np. lampion - jako pamiątka. Wnioskodawczyni nie sprzedaje pamiątek w cenach detalicznych ale hurtowych, jako producent którego odbiorcami są firmy, a nie osoby indywidualne. Na fakturach które wystawia odbiorcą figurują w dużych ilościach przetworzone przez nią ww. przedmioty w formie pamiątek. Wszystkie produkty, które maluje są w jednym wcześniej opracowanym wzorze. Jeśli wzór przyjmie się na rynku (czyli się podoba) Wnioskodawczyni powiela go w setkach. W jej ocenie jest producentem pamiątek. Ponieważ nie wykonuje działalności artystycznej dokonała aktualizacji posiadanego wpisu poprzez wykreślenie z niego symbolu PKD dotyczącego tej działalności.

Mając powyższe na względzie, stwierdzić należy, że działalność Wnioskodawczyni to szczególna forma działalności gospodarczej, której istotą jest malowanie wg szablonu szklanych lampionów, kieliszków, butelek na witraże, a zatem zmiana ich przeznaczenia, zastosowania i sposobu użytkowania. Zatem, jeżeli w istocie prowadzona przez Wnioskodawczynię działalność w zakresie produkcji pamiątek, mająca cechy powtarzalne (powielana wg szablonu w setkach) spełnia przesłanki pozwalające uznać ją za działalność wytwórczą, to przychody uzyskane z tej działalności mogą być opodatkowane 5,5% stawką ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych. Należy jednak wskazać, że w przypadku gdy zamówione przez kontrahenta pamiątki zostaną wytworzone przez Wnioskodawczynię według zamówionych przez niego cech i wzorów lub z jego materiałów, stawka ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych będzie właściwa w wysokości 8,5% uzyskanego z tego tytułu przychodu.

Interpretacja indywidualna z dnia 23 maja 2017, sygn. 2461-IBPB-1-1.4511.77.2017.2.WRZ.

Rękodzieło - karta podatkowa

Czy Wnioskodawca może skorzystać z opodatkowania zryczałtowanym podatkiem dochodowym w formie karty podatkowej wykonywania wyrobów wytwórczości ludowej i artystycznej - na zasadach i warunkach określonych w ustawie oraz załączniku nr 3 TABELA MIESIĘCZNYCH STAWEK PODATKU DOCHODOWEGO W FORMIE KARTY PODATKOWEJ (w złotych), części XII tabeli „Usługi osób fizycznych, o których mowa w art. 23 ust. 1a ustawy”?

Odpowiedź organu podatkowego:

W załączniku nr 1 do omawianej ustawy zatytułowanym „Wykaz Wyrobów Rękodzieła Ludowego i Artystycznego (atestowanych przez Komisje Artystyczne i Etnograficzne)” w części VIII - „Wyroby rękodzieła ludowego i artystycznego osobno niewymienione” pod poz. 16 wyszczególnione zostały oryginały prac malarzy, grafików i rzeźbiarzy sklasyfikowane pod symbolem PKWiU ex 90.03.13.0. Dotyczy to wyłącznie:

- współczesnych obrazów, rysunków, pasteli, grafik, plakatów, druków reklamowych wykonanych ręcznie,

- współczesnych oryginałów rzeźb, posągów z dowolnego materiału.

Przy czym ilekroć w ustawie używa się oznaczenia "ex" przy symbolu danego grupowania PKWiU, oznacza to, że zakres wyrobów lub usług jest węższy niż określony w tym grupowaniu (art. 4 ust 4 ustawy).

Mając na względzie powołane wyżej przepisy oraz treść wniosku, stwierdzić należy, że wskazany przez Wnioskodawcę – sklasyfikowany pod symbolem PKWiU 90.03.13.0 – rodzaj działalności gospodarczej, tj. działalność artystyczna polegająca na własnoręcznym wykonywaniu obrazów współczesnych (rękodzieł) wg indywidualnego zamówienia klienta oraz ich sprzedaż, może podlegać opodatkowaniu w formie karty podatkowej, przy spełnieniu pozostałych warunków określonych w art. 25 ww. ustawy.

Interpretacja indywidualna z dnia 8 lipca 2020 roku, sygn. 0115-KDIT1.4011.421.2020.1.MR