REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Szerszy zakres kontroli krzyżowych od 2017 roku

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Kancelaria Prawna Skarbiec
Kancelaria Prawna Skarbiec świadczy doradztwo prawne z zakresu prawa podatkowego, gospodarczego, cywilnego i karnego.
Szerszy zakres kontroli krzyżowych od 2017 roku
Szerszy zakres kontroli krzyżowych od 2017 roku

REKLAMA

REKLAMA

Nowelizacja Ordynacji podatkowej obowiązująca od 1 stycznia 2017 r. rozszerzyła zakres kontroli krzyżowych przedsiębiorców. Urzędy skarbowe, prowadzące kontrolę podatkową lub postępowanie podatkowe, mogą wymagać dostarczenia pewnych dokumentów także od kontrahentów kontrolowanych przedsiębiorców i podatników.

Czy wdrożone zmiany mogą negatywnie wpłynąć na uczciwych przedsiębiorców? Czy przedsiębiorcy powinni patrzeć na zmiany z niepokojem?

REKLAMA

Autopromocja

REKLAMA

Nowelizacja przepisów ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2017 r., poz. 201, dalej jako: Ordynacja podatkowa) istotnie wpływa na kwestie związane z nadzorem fiskusa nad rozliczeniami podatkowymi deklarowanymi przez firmy. Nowy kształt uregulowań prawnych sprawia, że przedsiębiorcy mogą zostać zobowiązani do przedstawienia konkretnych dokumentów finansowych przez organy podatkowe również w sytuacji, kiedy faktyczna kontrola będzie prowadzona u jednego z ich kontrahentów.

Podkreślić należy, że jest to założenie odmienne niż to dotychczas funkcjonujące, ponieważ dawne urzędy kontroli skarbowej przed nowelizacją przepisów mogły poddawać weryfikacji jedynie bezpośrednich klientów podatnika, gdzie zarządzone były kontrola lub postępowanie podatkowe. Po wejściu w życie nowych przepisów, fiskus zyskał uprawnienie, poprzez które będzie mógł kontrolować wszystkich kontrahentów podatnika biorących udział w tak zwanym „łańcuchu dostaw”.

Polecamy: Monitor Księgowego – prenumerata

Kontrole krzyżowe – instytucja znana przedsiębiorcom

REKLAMA

Wprowadzone zmiany to wynik wcześniej rozpoczętych działań rządu, mających na celu wykrywanie i przeciwdziałanie wyłudzeniom finansowym na niekorzyść skarbu państwa, w szczególności w odniesieniu do podatku od towarów i usług (VAT). Zgodnie ze stanowiskiem Ministerstwa Finansów, przez działania nieuczciwych przedsiębiorców budżet państwa notuje nieustanne straty. Z tego względu, w opinii Ministerstwa, niezbędne jest wprowadzanie nowych regulacji gwarantujących uszczelnienie systemu fiskalnego państwa. Pomocne w tym mają być rozszerzone uprawnienia dla instytucji skarbowych, odnoszące się do przeprowadzanych kontroli krzyżowych.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Ogólne założenie kontroli krzyżowych związane jest z uprawnieniem organów podatkowych do przedstawienia dokumentów w zakresie objętym postępowaniem lub kontrolą u podatnika w związku ze wzajemnymi transakcjami w celu sprawdzenia ich prawidłowości i rzetelności. Działanie takie jest dozwolone tylko w ramach kontroli lub postępowania podatkowego i służyć ma ujawnieniu istnienia w obrocie gospodarczym fikcyjnych podmiotów lub transakcji. Właśnie taki zakres kontroli oraz uprawnień kontrolowanych i kontrolujących były dotychczas znane przedsiębiorcom.

Zasadnicze znaczenie wyznacza dział V Ordynacji podatkowej zatytułowany „Czynności sprawdzające”, a szczególnie art. 274c przedmiotowej ustawy, który reguluje zagadnienie żądania przedstawienia dokumentów przez kontrahenta podatnika. Do tej pory kontrole krzyżowe stanowiły jeden z etapów prowadzonej kontroli skarbowej, który skupiał się na prawdziwości posiadanych dokumentów finansowych przez dwie strony transakcji handlowej. W praktyce najczęściej polega to na zażądaniu od drugiej strony określonych druków (o ile urząd skarbowy stwierdzał określone nieprawidłowości podczas kontroli jednego z podmiotów).

Nadmienić należy, że skorzystanie z kompetencji określonych w niniejszym przepisie jest wykorzystywane najczęściej do zweryfikowania rzetelności deklaracji na temat podatku VAT, gdzie od dokumentacji posiadanej przez sprzedawcę zależy prawo nabywcy do korzystania z instytucji zwrotu podatku. Ostatnimi czasy na tym gruncie wykazywane są coraz powszechniejsze przykłady popełniania przestępstw podatkowych w związku z bieżącym prowadzeniem działalności gospodarczej. Mając na uwadze powyższe, Ministerstwo Finansów postanowiło rozszerzyć uprawnienia fiskusa w zakresie omawianych kontroli krzyżowych w odniesieniu nie tylko do bezpośrednich kontrahentów podatnika, lecz także wszystkich jego partnerów biznesowych.

Rozszerzenie kontroli krzyżowych

Wprowadzone zmiany wynikają z wprowadzonego nowelizacją art. 274c §1c Ordynacji podatkowej, który to przepis został dodany do obowiązującego porządku prawnego 1 stycznia 2017 roku. W związku z tym organy podatkowe, przeprowadzając postępowanie podatkowe lub kontrolę podatkową w przedsiębiorstwie, od początku bieżącego roku mają prawo dokonać krzyżowego sprawdzenia dokumentów u wszystkich kontrahentów podatnika, którzy brali udział w transakcjach handlowych badanych przez fiskusa w danej firmie. Zmiana ta jest bardzo kontrowersyjna, a przede wszystkim może wpłynąć na coraz szerszy zakres prowadzonych czynności sprawdzających w każdym przedsiębiorstwie tylko z uwagi na pozostawanie z kontrolowanym podmiotem w kontaktach biznesowych.

Poprzez dodanie do Ordynacji podatkowej art. 274c §1c, ustawodawca zwiększył uprawnienia organów podatkowych w kwestii żądania od kontrahentów podatnika wykonujących działalność gospodarczą przedstawienia określonych dokumentów. Do wykazania wymaganych potwierdzeń transakcji mogą zostać wezwane te podmioty, które uczestniczyły w dostawie tego samego towaru lub świadczeniu tej samej usługi, będące zarówno dostawcami, jak i nabywcami biorącymi udział pośrednio lub bezpośrednio w sprawdzanej transakcji handlowej.

Podkreślenia wymaga jednak to, że w takim przypadku przedmiotowe żądanie może dotyczyć wyłącznie dokumentów związanych z tą dostawą towaru lub tym świadczeniem usługi i nie może wykraczać poza ten obszar.

– W toku kontroli krzyżowej, czyli czynności sprawdzających u podmiotu innego niż podatnik, nie można przeprowadzać postępowania dowodowego. Przepisy prawa zezwalają jedynie, aby organy podatkowe żądały przedstawienia dokumentów posiadających związek przyczynowy z przeprowadzonymi transakcjami podatnika z danym kontrahentem, na dodatek wyłącznie w okresie, który został objęty kontrolą. Okoliczność żądania innych informacji będzie zdecydowanym przekroczeniem uprawnień przez urzędników – podkreśla mecenas Robert Nogacki, założyciel Kancelarii Prawnej Skarbiec.


Zmiany negatywnie wpłyną na przedsiębiorców?

Wprowadzone rozszerzenie uprawnień organów podatkowych w zakresie kontroli krzyżowych może utrudnić bieżącą działalność każdemu podmiotowi biorącemu udział w transakcjach handlowych związanych z dostawą towaru czy świadczeniem usług. – Analiza wdrożonych regulacji jednoznacznie pokazuje, że Ministerstwo Finansów rozszerza fiskusowi możliwości prowadzenia kontroli i wprowadza możliwość weryfikacji początkowych bądź końcowych ogniw łańcucha dostaw – dodaje mecenas Nogacki. – Obecny kształt przepisów doprowadzi do sytuacji, w której organ skarbowy kontrolując przedsiębiorstwo, będzie z całą pewnością żądał jak największej liczby dokumentów od każdego przedsiębiorcy, który obracał danym towarem, a nie, jak do tej pory, tylko od bezpośredniego kontrahenta podatnika.

Istnie ryzyko, iż urzędnicy będą badać łańcuch transakcji w celu zweryfikowania ogniw, które gwarantują jak największą wypłacalność – na przykład w odniesieniu do utraconego podatku od towarów i usług (VAT). W takich sytuacjach mogą ucierpieć przede wszystkim uczciwe firmy. Przedsiębiorstwa powinny jednak wiedzieć, że zakres kontroli jest ograniczony wyłącznie do dokumentów związanych z przedmiotem głównego postępowania u podatnika. –Kontrole nie mogą mieć charakteru nieograniczonego – zauważa mec. Nogacki. I dodaje – W przeciwnym razie oznaczać będzie to jednoznaczne przekroczenie uprawnień przez urzędników przeprowadzających kontrole krzyżowe, przed czym przedsiębiorcy mogą się skutecznie bronić.

Kancelaria Prawna Skarbiec, specjalizująca się w przeciwdziałaniu bezprawiu urzędniczemu, w kontrolach podatkowych i celno-skarbowych oraz optymalizacji podatkowej

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Księgowość w erze automatyzacji. Eksperci spotkają się w Targach Kielce

Nowe technologie, presja legislacyjna i rosnące oczekiwania klientów nie pozostawiają złudzeń – biura rachunkowe muszą redefiniować swoje modele działania. VI Kongres Biur Rachunkowych, który odbędzie się 30 września i 1 października 2025 roku w Targach Kielce, to odpowiedź branży na dynamiczne zmiany w otoczeniu prawnym, podatkowym i organizacyjnym.

Nowe zasady rozliczania VAT przy imporcie towarów w procedurze uproszczonej – projekt nowelizacji ustawy opublikowany

Zmiany w przepisach celnych Unii Europejskiej wymusiły aktualizację krajowych regulacji dotyczących VAT. W piątek 19 lipca na stronie Rządowego Centrum Legislacji opublikowano projekt nowelizacji ustawy o podatku od towarów i usług, przygotowany przez Ministerstwo Finansów. Nowelizacja ma istotne znaczenie dla przedsiębiorców korzystających z procedury uproszczonej przy imporcie towarów.

Darowizna od babci lub dziadka – kiedy nie zapłacisz podatku? Jest kilka warunków, które decydują o zwolnieniu

Otrzymałeś gotówkę od babci lub dziadka? Sprawdź, kiedy darowizna pieniężna nie podlega podatkowi od spadków i darowizn. Przepisy przewidują korzystne zwolnienia, ale warto znać limity kwoty wolnej i terminy zgłoszenia darowizny do urzędu skarbowego. Wyjaśniamy, co trzeba wiedzieć.

Uproszczenia w podatku od spadków i darowizn. Nowe przepisy coraz bliżej wejścia w życie

Senat przyjął nowelizację ustawy o podatku od spadków i darowizn. Nowe przepisy mają uprościć formalności przy sprzedaży majątku otrzymanego od najbliższej rodziny oraz zlikwidować comiesięczne deklaracje podatkowe przy rentach prywatnych. Ustawa wraca teraz do Sejmu.

REKLAMA

Zaczynasz działalność gospodarczą? Tak można obniżyć składki ZUS na początku działania firmy [komunikat ZUS]

Rozpoczęcie własnej działalności gospodarczej wiąże się z kosztami, szczególnie na starcie. Dlatego początkujący przedsiębiorcy mogą skorzystać z ulg, które pozwalają płacić niższe składki na ubezpieczenia społeczne albo nie płacić ich wcale. Do najważniejszych form wsparcia należą: ulga na start, preferencyjne składki, „Mały ZUS Plus” czy wakacje składkowe.

Darowizna dla córki z konta firmowego taty: Czy taki przelew korzysta ze zwolnienia podatkowego? KIS wyjaśnia

Skarbówka potwierdził, że przekazanie środków pieniężnych bezpośrednio z konta firmowego spółki, której darczyńca jest wspólnikiem, na konto obdarowanego – przy spełnieniu ustawowych formalności – może korzystać ze zwolnienia z podatku od darowizn. To jest dobra wiadomość dla podatników.

Ulga dla spadkobierców i przejrzystość dla podatników. Nowości w ustawie podatku od spadków i darowizn już wkrótce

Jest projekt nowelizacji ustawy o podatku od spadków i darowizn, który umożliwi przywrócenie terminu zgłoszenia spadku w wyjątkowych przypadkach oraz doprecyzuje moment powstania obowiązku podatkowego. Zmiany mają uprościć procedury, zwiększyć przejrzystość i wspierać sukcesję firm rodzinnych.

KSeF 2.0: firmy będą miały tylko 4 miesiące na testy. Co warto zrobić już teraz?

W czerwcu 2025 r. – zgodnie z harmonogramem – Ministerstwo Finansów udostępniło dokumentację interfejsu API KSeF 2.0. Jest to jednak materiał dla integratorów systemów i dostawców oprogramowania. Firmy wciąż czekają na udostępnienie środowiska testowego, które zaplanowano na koniec września. Konkretne testy będą więc mogły zacząć się dopiero w październiku. Tymczasem obowiązek korzystania z Krajowego Systemu e-Faktur dla części firm wchodzi już w lutym – oznacza to niewiele czasu na przygotowanie.

REKLAMA

Projekt ustawy wdrażającej obowiązkowy KSeF po pierwszym czytaniu w Sejmie. Co się zmienia? [komentarz eksperta]

W dniu 9 lipca 2025 r., Sejm przeprowadził pierwsze czytanie i skierował do prac w komisji finansów projekt ustawy zakładającej wdrożenie obowiązkowego Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF). Wszystkie kluby i koła poselskie zapowiedziały dalsze prace nad projektem. Prace legislacyjne wchodzą w końcową fazę. Z coraz większą pewnością możemy więc stwierdzić, że obowiązkowy KSeF będzie wdrażany w dwóch etapach - od 1 lutego 2026 i od 1 kwietnia 2026 r.

Podatek u źródła 2025: Objaśnienia podatkowe ministra finansów dot. statusu rzeczywistego właściciela. Praktyczne szanse i nieoczywiste zagrożenia

Po latach oczekiwań i licznych postulatach ze strony środowisk doradczych oraz biznesowych, Ministerstwo Finansów opublikowało długo zapowiadane objaśnienia dotyczące statusu rzeczywistego właściciela w kontekście podatku u źródła (WHT). Teraz nadszedł czas, by bardziej szczegółowo przyjrzeć się poszczególnym zagadnieniom. Dokument z 3 lipca 2025 r., opublikowany na stronie MF 9 lipca, ma na celu rozwianie wieloletnich wątpliwości dotyczących stosowania klauzuli „beneficial owner”. Choć sam fakt publikacji należy ocenić jako krok w stronę większej przejrzystości i przewidywalności, nie wszystkie zapisy spełniły oczekiwania.

REKLAMA