REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.
Porada Infor.pl

Czy fiskus może ścigać podatnika nawet za granicą?

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Przemysław Antas
PwC Studio
Serwis prawno-podatkowy PwC
Czy fiskus może ścigać podatnika nawet za granicą?
Czy fiskus może ścigać podatnika nawet za granicą?

REKLAMA

REKLAMA

Jurysdykcja władz skarbowych sięga zasadniczo do granic danego państwa. Zasada ta nie jest jednak bezwzględna.

Globalizacja ma nie tylko wymiar biznesowy, ale również polityczny i prawny. Państwa zaczęły współdziałać i zawierać między sobą porozumienia co do współpracy w ściganiu osób, które miałyby bezprawnie naruszyć ich interesy fiskalne. Sprawia to, że członkowie zarządów rezydujący w jednym państwie mogą zostać efektywnie pociągnięci do odpowiedzialności przez drugie państwo za popełnione tam przestępstwa skarbowe.

REKLAMA

REKLAMA

Proces globalizacji sprawił, że biznes wyszedł poza granice polityczne państw. Ponadnarodowe korporacje wykonują działalność gospodarczą w wielu jurysdykcjach. Zdarza się też, że wykonują ją bezpośrednio, bez korzystania ze „spółek specjalnego przeznaczenia”.

Polecamy: Co grozi za ukrywanie dochodów?

Osoby zarządzające międzynarodowymi korporacjami odpowiedzialne są często za działalność poszczególnych spółek w różnych częściach świata. Fizycznie zlokalizowani w „centrali”, podejmują nieraz decyzje dotyczące spraw finansowych swoich organizacji, które mają znaczenie dla rozliczeń z budżetami kilku innych państw. Po drugiej stronie mamy natomiast władze skarbowe, odpowiedzialne za ochronę interesu fiskalnego swoich państw.

REKLAMA

Skutki integracji państw Unii Europejskiej

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Współpraca międzynarodowa w ściganiu przestępstw skarbowych jest tym dalej idąca im bardziej zaawansowane są procesy integracyjne pomiędzy danymi państwami.

W pierwszej kolejności należy, więc wskazać na współpracę Państw Członkowskich UE, z którymi Polska posiada największy obrót gospodarczy. Już 1985 r. państwa-strony konwencji wykonawczej do Układu z Shengen postanowiły przyznać sobie wzajemną pomoc w odniesieniu do naruszeń ich przepisów ustawowych i wykonawczych dotyczących podatku akcyzowego, podatku od wartości dodanej i należności celnych.

Polecamy: Kiedy wygasa prawo do zwrotu nadpłaty?

W późniejszym czasie współpraca została jeszcze bardziej zacieśniona. Na podstawie traktatu o Unii Europejskiej doszło do wydania konwencji o pomocy prawnej w sprawach karnych pomiędzy Państwami Członkowskimi UE oraz szeregu decyzji ramowych Rady wprowadzających określone instrumenty prawne.

Pomoc prawna obejmować może przesłuchiwanie świadków, doręczanie pism procesowych a nawet czynności charakterystyczne dla służb specjalnych (aczkolwiek coraz częściej wykorzystywane przez wywiad skarbowy) tj. przechwytywanie przekazów telekomunikacyjnych.

Warto również dodać, że niektóre Państwa Członkowskie UE podpisały dodatkowy protokół do tej konwencji przewidujący możliwość wymiany informacji o rachunkach bankowych oraz monitorowanie operacji finansowych prowadzonych przy ich użyciu, czyli informacji bardzo „wrażliwych” jeżeli chodzi o przestępstwa skarbowe.

Polecamy: Na czym polega pełnomocnictwo do podpisywania deklaracji podatkowych?

Należy także zwrócić uwagę na możliwość uznawania nakazów konfiskaty wydanych w innym Państwie Członkowskim UE. Możliwe jest również wzajemne uznawanie kar pieniężnych. Jest to o tyle istotne, że ustawodawcy państw kontynentalnej Europy preferują sankcje finansowe w sprawach karno-skarbowych.

Natomiast w zakresie samego postępowania, należy zwrócić uwagę, że organ sądowy danego Państwa Członkowskiego UE może doprowadzić do zabezpieczeniu mienia i środków dowodowych w innym Państwie Członkowskim UE, np. dokumentacji finansowej czy nośników danych.

Warto również wspomnieć o możliwości powoływania wspólnych zespołów dochodzeniowo-śledczych przez dwa lub więcej Państw Członkowskich UE. Co się zaś tyczy wymiany informacji o osobach skazanych, w UE funkcjonuje mechanizm wymiany informacji pochodzących z rejestrów karnych Państw Członkowskich.

Państwa spoza UE

W przypadku państw spoza UE, współpraca w ściganiu przestępstw fiskalnych nie jest już tak daleko idąca. Mają na to wpływ dwa czynniki.

Po pierwsze, pomiędzy państwami istnieje silna konkurencja podatkowa, co sprawia że nie zawsze są one tak samo zainteresowane ściganiem osób, które popełniły przestępstwa przeciwko interesom fiskalnym innych państw.

Drugim powodem są istniejące pomiędzy poszczególnymi państwami różnice co do założeń, na jakich opierają się ich systemy podatkowe. O ile więc istnieje zasadnicza zgoda co do konieczności ścigania przestępstw powszechnych, w zakresie przestępstw skarbowych panują nieraz daleko idące różnice w ocenie naganności tego typu przestępstw.

Przykładem jest tu europejska konwencja o pomocy prawnej w sprawach karnych, którą w praktyce stosuje się pomiędzy państwami-członkami Rady Europy, z których przynajmniej jedno nie jest członkiem UE (np. pomiędzy Polską a Rosją). Konwencja ta daje możliwość odmowy udzielenia pomocy prawnej w sytuacji, wniosek danego państwa dotyczy popełnienia przestępstwa skarbowego. Należy jednak pamiętać, że niektóre państwa podpisały dodatkowy protokół do tej konwencji zobowiązujący je do współpracy także w ściganiu przestępstw skarbowych.

Na podstawie omawianej konwencji możliwe jest przykładowo przesłuchiwanie świadków i osób ściganych, wymiana informacji z rejestrów karnych czy przekazywanie wniosków o ściganie poszczególnych osób w innych państwach. Jeżeli zaś chodzi o państwa spoza kręgu Rady Europy, tu współpraca międzynarodowa opiera się głównie na dwustronnych umowach międzynarodowych.

Przykładem może być tu umowa w sprawie wzajemnej pomocy prawnej między Unią Europejską a Stanami Zjednoczonymi, która uzupełnia wcześniej zawarte umowy dwustronne pomiędzy USA a poszczególnymi Państwami Członkowskimi UE. Co ważne w kontekście przestępstw skarbowych, stosownie do tej konwencji możliwa jest identyfikacja informacji bankowych. Możliwe jest również powoływanie wspólnych zespołów śledczych czy dokonywanie przesłuchań w drodze wideokonferencji.

Jak problem traktują polskie organy podatkowe?

Praktyka pokazuje, że polskie organy sądowe wykazują coraz dalej idącą inicjatywę w zakresie stosowania opisanych powyżej instrumentów prawnych. O ile w 2009 r. do polskich sądów wpłynęła zaledwie jedna sprawa dotycząca postępowania międzynarodowego, o tyle w 2010 r. było ich już 17.

Polski wymiar sprawiedliwości dogania w tym zakresie państwa „Starej Unii”, gdzie obrót prawny z zagranicą jest dużo większy. Warto dodać, że inicjatywa w tym zakresie wychodzi od agencji samej Unii Europejskiej.

Polecamy: Czy uks może kontrolować wydawanie środków unijnych

28 marca 2011 roku dobyło się strategiczne spotkanie przedstawicieli Państw Członkowskich UE, Komisji raz Rady, zorganizowane przez Europejską Jednostkę Współpracy Sądowej „Eurojust” oraz Europejski Urząd Policji „Europol”. Spotkanie to dotyczyło zapobiegania oraz walki z międzynarodowymi oszustwami dotyczącymi wyłudzenia podatku VAT (cross-border VAT frauds), potocznie zwanych „przestępstwami karuzelowymi”.

Kontekstem tego spotkania były zainicjowane w 2009 r. dwa strategiczne projekty Zespołu Przestępczości Finansowej i Gospodarczej „Eurojust” dotyczące walki z międzynarodowymi wyłudzeniami VAT.

Pierwszy z nich dotyczy wzmocnienia współpracy pomiędzy Państwami Członkowskimi UE w zakresie wykrywania i ścigania „przestępstw karuzelowych”; drugi natomiast ma za zadanie opracowanie zestawu „dobrych praktyk” dla organów Państw Członkowskich UE w przeciwdziałaniu międzynarodowym wyłudzeniom podatku VAT.

Podsumowanie

Powyższe informacje stanowią jedynie zarys problematyki współpracy międzynarodowej w ściganiu przestępstw skarbowych. Warto również dodać, że praktyka stosowania tych samych instrumentów może różnić się w zależności od jurysdykcji.

Niezależnie od tego, należy mieć na względnie istniejący trend w zacieśnianiu przedmiotowej współpracy. Zauważalny jest przy tym nacisk społeczności międzynarodowej na otwarcie się na omawianą współpracę przez państwa uznawane za „raje podatkowe”. Warto również mieć na względzie, że zarówno kryzys finansowy, jak i wzrastające wydatki państw rozwiniętych, przekładają się na coraz większą determinację w ochronie interesów fiskalnych (źródeł finansowania państwa).

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Własne

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Najważniejsze zmiany przepisów dla firm 2025/2026. Jakie nowe obowiązki i wyzwania dla biznesu?

Trzeci kwartał 2025 roku przyniósł przedsiębiorcom aż 13 istotnych zmian regulacyjnych. Powszechne oburzenie przedsiębiorców wzbudza jednak krótsze od obiecywanego 6-miesięcznego vacatio legis. Z jednej strony postępuje cyfryzacja i deregulacja procesów, z drugiej – rosną obciążenia fiskalne i kontrolne. Z najnowszego Barometru TMF Group obejmującego trzeci kwartał 2025 roku wynika, że równowaga między ułatwieniami a restrykcjami została zachwiana kosztem zmian wymagających dla prowadzenia biznesu.

Jak uwierzytelnić się w KSeF? Pieczęć elektroniczna to jedna z metod - zgłoszenie w ZAW-FA, API KSeF 2.0 lub przy użyciu Aplikacji Podatnika KSeF

Aby korzystać z Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF), nie trzeba zakładać konta, ale konieczne jest potwierdzenie tożsamości i uprawnień. Jednym z bezpiecznych sposobów uwierzytelnienia – szczególnie dla spółek i innych podmiotów niebędących osobami fizycznymi – jest kwalifikowana pieczęć elektroniczna. Sprawdź, jak działa i jak jej użyć w KSeF.

Faktury korygujące w KSeF w 2026 r. Jak powinny być wystawiane?

Pytanie dotyczy zawartości pliku xml, za pomocą którego będzie wczytywana do KSeF faktura korygująca. Czy w związku ze zmianą struktury logicznej FA(3) w przypadku faktur korygujących podstawę opodatkowania i podatek będzie niezbędne zawarcie w pliku xml wartości „przed korektą” i „po korekcie”? Jeżeli będzie możliwy import na podstawie samej różnicy faktury korygującej (co wynikałoby z zamieszczonego na stronie MF pliku FA_3_Przykład_3 (Przykładowe pliki dla struktury logicznej e-Faktury FA(3)), to czy ta możliwość obejmuje fakturę korygującą do faktury pierwotnej już wcześniej skorygowanej (ponowną korektę)?

Rezygnacja członka zarządu w spółce z o.o. – jak to zrobić prawidłowo (zasady, dokumentacja, odpowiedzialność)

W realiach obrotu gospodarczego zdarzają się sytuacje, w których członek zarządu spółki z ograniczoną odpowiedzialnością decyduje się na złożenie rezygnacji z pełnionej funkcji. Powody mogą być różne – osobiste, zdrowotne, biznesowe czy organizacyjne – ale decyzja ta zawsze powinna być świadoma i przemyślana, zwłaszcza z perspektywy konsekwencji prawnych i finansowych.

REKLAMA

Nieujawnione operacje gospodarcze – jak uniknąć sankcyjnego opodatkowania CIT

Od kilku lat coraz więcej spółek korzysta z możliwości opodatkowania tzw. ryczałtem od dochodów spółek. To sposób opodatkowania dochodów spółki, który może przynieść realne korzyści podatkowe. Jednak korzystanie z estońskiego CIT-u wiąże się również z określonymi obowiązkami – szczególnie w zakresie prawidłowego ujmowania operacji gospodarczych w księgach rachunkowych. W tym artykule wyjaśnimy, czym są nieujawnione operacje gospodarcze i kiedy mogą prowadzić do powstania dodatkowego zobowiązania podatkowego.

Zmiany w stażu pracy od 2026 r. Potrzebne zaświadczenia z ZUS – wnioski będzie można składać już od stycznia

Od 1 stycznia 2026 roku wchodzą w życie zmiany w Kodeksie pracy. Nowe przepisy rozszerzą katalog okresów wliczanych do stażu pracy dla celów nabywania prawa do świadczeń i uprawnień pracowniczych. Obejmą one m.in. umowy zlecenia, prowadzenie działalności gospodarczej czy pracę zarobkową za granicą. Potwierdzeniem tych okresów będą zaświadczenia z ZUS, wydawane od nowego roku na podstawie wniosku składanego w PUE/eZUS.

JPK VAT dostosowany do KSeF – co w praktyce oznaczają nowe oznaczenia i obowiązek korekty?

Ministerstwo Finansów opublikowało projekt rozporządzenia dostosowującego przepisy w zakresie JPK_VAT do zmian wynikających z wprowadzenia Krajowego Systemu e-Faktur. Nowe regulacje mają na celu ujednolicenie sposobu raportowania faktur, w tym tych wystawianych poza KSeF – zarówno w trybie awaryjnym, jak i offline24. Projekt określa również zasady rozliczeń VAT od pobranej i niezwróconej kaucji za opakowania objęte systemem kaucyjnym.

KSeF 2.0 a obieg dokumentów. Rewolucja w księgowości i przedsiębiorstwach już niedługo

Od chwili wejścia w życie obowiązkowego KSeF jedyną prawnie skuteczną formą faktury będzie dokument ustrukturyzowany przesłany do systemu Ministerstwa Finansów, a jej wystawienie poza KSeF nie będzie uznane za fakturę w rozumieniu przepisów prawa. Oznacza to, że dla milionów firm zmieni się sposób dokumentowania sprzedaży i zakupu – a wraz z tym całe procesy księgowe.

REKLAMA

Czy przed 2026 r. można wystawiać część faktur w KSeF, a część poza tym systemem?

Spółka (podatnik VAT) chciałaby od października lub listopada 2025 r. pilotażowo wystawiać niektórym swoim odbiorcom faktury przy użyciu KSeF. Czy jest to możliwe, tj. czy w okresie przejściowym można wystawiać część faktur przy użyciu KSeF, część zaś w tradycyjny sposób? Czy w okresie tym spółka może niekiedy wystawiać „zwykłe” faktury nabywcom, którzy wyrazili zgodę na otrzymywanie faktur przy użyciu KSeF?

Czy noty księgowe trzeba będzie wystawiać w KSeF od lutego 2026 roku?

Firma nalicza kary umowne za niezgodne z umową użytkowanie wypożyczanego sprzętu. Z uwagi na to, że kary umowne nie podlegają VAT, ich naliczanie dokumentujemy poprzez wystawienie noty księgowej. Czy taki dokument również będziemy musieli wystawiać od 2026 roku z użyciem systemu KSeF?

REKLAMA