Strony, przedstawiciele i pełnomocnicy

Stroną w postępowaniu podatkowym jest podatnik, płatnik, inkasent lub ich następca prawny, a także osoby trzecie, o których mowa w art. 110–117a Ordynacji podatkowej, które z uwagi na swój interes prawny żądają czynności organu podatkowego, do której czynność organu podatkowego się odnosi lub której interesu prawnego działanie organu podatkowego dotyczy.

Chodzi tu między innymi o rozwiedzionego małżonka, członków rodziny, nabywców przedsiębiorstwa, firmantów, dzierżawców i użytkowników nieruchomości, wspólników i komplementariuszy spółek osobowych, członków zarządu spółki akcyjnej oraz członków innych organów zarządzających. 

Kluczowym aspektem jest to zatem interes jaki łączy dany podmiot z konkretną sprawą.

Stroną w postępowaniu podatkowym może być również inna osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej inna, jeżeli zgodnie z przepisami prawa podatkowego przed powstaniem obowiązku podatkowego ciążą na niej szczególne obowiązki lub zamierza skorzystać z uprawnień wynikających z tego prawa.

Stroną w postępowaniu podatkowym w sprawach dotyczących zwrotu podatku od towarów i usług może także być wspólnik spółki cywilnej, jawnej, komandytowej albo komandytowo-akcyjnej, uprawniony na podstawie przepisów o podatku od towarów i usług do otrzymania zwrotu podatku.

Uwaga! Od 2012 roku NIP tylko dla firm, pojawi się druk ZAP-3

Jeżeli małżonkowie wspólnie opodatkowują swoje dochody są oni jedną stroną postępowania i każdy z nich jest uprawniony do działania w imieniu obojga.

Organ podatkowy nie wydaje odrębnej decyzji ani postanowienia, w którym orzeka czy dany podmiot jest stroną. Ustalenie czy żądanie wszczęcia postępowania pochodzi od strony, powinno nastąpić w decyzji rozstrzygającej sprawę co do istoty lub też kończącej ją w inny sposób. 

Jeśli podmiot uprawniony do występowania w charakterze strony nie posiada zdolności do czynności prawnych, wówczas reprezentowana jest ona przez swojego przedstawiciela. W sytuacji gdy przedstawiciel nie został ustanowiony organ podatkowy występuje do sądu z wnioskiem o jego wyznaczenie.

Organ podatkowy kieruje do sadu wniosek o ustanowienie kuratora także w wypadku jeżeli osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej nie może prowadzić swoich spraw wskutek braku powołanych do tego organów, organ podatkowy składa do sądu wniosek o ustanowienie kuratora.