REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Puste faktury - postępowanie dowodowe organów podatkowych

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
PwC Studio
Serwis prawno-podatkowy PwC
Puste faktury
Puste faktury

REKLAMA

REKLAMA

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie w niedawnym wyroku poddał ocenie postępowanie dowodowe organów podatkowych, które zmierzało do wykazania, że faktura nie dokumentowała żadnej rzeczywistej transakcji. Sprawa ta dotyczyła także zawieszenia biegu przedawnienia zobowiązania podatkowego w związku z wszczęciem postępowania karnego.

1. Faktura, która nie dokumentuje żadnej rzeczywistej transakcji nie może być podstawą do odliczenia naliczonego podatku VAT.

REKLAMA

Autopromocja

REKLAMA

2. Przy dowodzeniu tego typu okoliczności organy podatkowe powinny, co do zasady, przesłuchać wystawcę spornej faktury – zwłaszcza jeśli wnioskuje o to podatnik. Jednakże jeśli wniosek podatnika nie ma żadnej tezy dowodowej, a z innych dowodów niezbicie wynika, że faktura nie dokumentowała żadnej realnej transakcji, odmowa przesłuchania świadka nie przesądza o tym, że decyzja wymiarowa powinna być uchylona.

3. Wszczęcie postępowania karnego skarbowego powoduje zawieszenie biegu terminu przedawnienia, o ile podatnik został o tym wszczęciu powiadomiony. Jeżeli organy podatkowe powiadomią podatnika o zawieszeniu terminu przedawnienia, wskazując powód w postaci wszczęcia postępowania karnego, to należy uznać, że warunki zawieszenia zostały spełnione. Nie muszą wówczas doręczać samego tekstu postanowienia o wszczęciu postępowania karnego.

Powyższe stwierdzenia to zasadnicze tezy wynikające z ustnego uzasadnienia wyroku WSA w Krakowie z 20 listopada 2013 r. (sygn. I SA/Kr 1449/13).

Polecamy: Podstawa opodatkowania VAT 2014 – zmiana ustawy o VAT

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Pusta faktura i zakaz odliczania VAT

REKLAMA

Sprawa dotyczyła rozliczeń z tytułu VAT za grudzień 2006 r. Wcześniej spór dotyczył też kilku innych miesięcy tego samego roku, ale odpowiednie postępowania zostały umorzone z uwagi na upływ terminu przedawnienia. Pozostał więc tylko spór dotyczący grudnia.

Skarżący podatnik jest przedsiębiorcą, który wykonywał roboty budowlane na rzecz jednostek publicznych, przede wszystkim – wodociągów gminnych. Jak ustaliły organy podatkowe, w grudniu 2006 r. przyjął fakturę VAT od rzekomego podwykonawcy, która – w istocie – nie dokumentowała żadnej rzeczywistej transakcji, a następnie odliczył podatek naliczony, jaki z tej faktury wynikał.

Odliczenie zostało zakwestionowane na podstawie art. 88 ust. 3 pkt 4 lit. a) ustawy o VAT. Przepis ten stanowi, że podatnikowi nie przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z dokumentu (faktury, faktury korygującej lub dokumentu celnego) stwierdzającego czynności, które nie zostały dokonane. Późniejszy spór dotyczył kwestii dowodowych oraz zasad przedawniania się zobowiązań podatkowych.

Podyskutuj o tym na naszym FORUM

Odmowa przesłuchania świadka i kwestia przedawnienia

Organy podatkowe ustaliły, że wspomniany rzekomy podwykonawca „trudnił się” wystawianiem pustych faktur i w okresie od stycznia do grudnia 2006 r. wystawił takich faktur kilkadziesiąt. Na tę okoliczność przesłuchano samego podatnika, jak też jego pracowników. Sam podatnik utrzymywał, że podwykonawca wykonywał jakieś roboty, ale nie pamiętał ich szczegółowego zakresu. Zauważył też, że zapłacił kwotę widniejącą na spornej fakturze, więc nie widział przeszkód, by odliczyć podatek naliczony. Poza tym w toku postępowania złożył wniosek o przesłuchanie podwykonawcy. Jego zdaniem przesłuchanie pomogłoby ustalić stan faktyczny w sposób prawidłowy.

Organy podatkowe zakończyły postępowanie dowodowe bez wspomnianego przesłuchania, a następnie wydały decyzję, w której wykluczyły sporną fakturę z rachunku podatkowego i wymierzyły podatnikowi zaległość w VAT.

Podatnik nie zgodził się z decyzją i zaskarżył ją do sądu administracyjnego (Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie). W skardze podniósł dwa zarzuty. Pierwszy dotyczył naruszenia przepisów proceduralnych. Naruszenie miało polegać na odmowie przeprowadzenia wnioskowanego dowodu czyli przesłuchania podwykonawcy. Poza tym podatnik utrzymywał, że decyzja wymiarowa została wydana po upływie terminu przedawnienia i dlatego postępowanie powinno być umorzone (zgodnie z art. 70 §1 Ordynacji podatkowej zobowiązania z tytułu VAT przedawniają się z upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym upłynął termin płatności podatku).

Wszczęcie postępowania karnego zawiesza przedawnienie

W postępowaniu sądowym organy podatkowe replikowały, że nie doszło do przedawnienia, bowiem przed upływem pięcioletniego terminu zostało wszczęte postępowanie karne skarbowe w sprawie zaległego zobowiązania, a podatnik został o tym powiadomiony. Przedstawiciele fiskusa twierdzili więc, że zanim sporne zobowiązanie zdążyło się przedawnić, doszło do zawieszenia biegu przedawnienia – zgodnie z art. 70 §6 pkt 1 Ordynacji podatkowej.

Zwracamy przy tym uwagę, że powołany powyżej przepis był przedmiotem badania Trybunału Konstytucyjnego pod kątem zgodności z Konstytucją. W wyroku z 17 lipca 2012 r. (sygn. P 30/11) Trybunał orzekł, że do osiągnięcia skutku w postaci zawieszenia biegu przedawnienia nie wystarczy – jak sugeruje brzmienie 70 §6 pkt 1 – samo wszczęcie postępowania karnego. Dodatkowo podatnik musi być o tym wszczęciu powiadomiony.

Podatnik, którego dotyczyła opisywana sprawa, przyznawał, że został powiadomiony o wszczęciu postępowania, ale uważał, że powiadomiono go w niewłaściwy sposób. Zwracał uwagę, że nie doręczono mu postanowienia o wszczęciu postępowania, a jedynie inne pismo, w którym to postanowienie zostało wspomniane.

Faktura pro forma nie jest podstawą do odliczenia VAT

Powiadomienie było prawidłowe

W związku z powyższym, przed wydaniem wyroku sąd musiał rozważyć dwa zarzuty podatnika: jeden w sprawie przedawnienia i drugi w sprawie odmowy przeprowadzenia wnioskowanego dowodu w postaci przesłuchania świadka. Po rozważeniu sprawy sąd uznał, że żaden z tych zarzutów nie uzasadniał uchylenia decyzji. Dlatego oddalił skargę podatnika.

Dla kwestii przedawnienia kluczowa była forma powiadomienia podatnika o wszczęciu postępowania karnego. Sąd uznał, że postępowanie organów podatkowych było prawidłowe. Przyznał co prawda, że podatnikowi nie doręczono postanowienia o wszczęciu postępowania karnego, ale wspomniane przez podatnika „inne pismo” było całkowicie wystarczające. Sędzia Ewa Michna, która wygłaszała ustne uzasadnienie wyroku, zauważyła, że owo „inne pismo” to powiadomienie o zawieszeniu biegu przedawnienia, w którym informowano podatnika, że przyczyną zawieszenia jest  postanowienie o wszczęciu postępowania karnego. W ten sposób organy podatkowe uczyniły zadość wymogom, jakie postawił Trybunał Konstytucyjny w wyroku dotyczącym działania art. 70 §6 pkt 1 Ordynacji podatkowej.

Trzeba bowiem zauważyć, że głównym motywem wydania tego wyroku było wyeliminowanie sytuacji, w których bieg terminu przedawnienia ulega zawieszeniu, ale podatnik o tym nie wie. W przedstawianej sprawie nic podobnego nie nastąpiło: organy podatkowe z góry powiadomiły skarżącego, że termin przedawnienia nie biegnie i wyjaśniły powody jego zawieszenia.


Sąd nie pochwala, ale nie uchyla

Jak stwierdziła sędzia Michna, odmowa przeprowadzenia przesłuchania także nie mogła być powodem uchylenia decyzji. Sędzia przyznała, że „sąd nie pochwala” tego zaniechania, ale zarazem uznała, że nie doszło do naruszenia zasad postępowania, które mogłoby wpłynąć na wynik sprawy. Przede wszystkim organy podatkowe przeprowadziły szereg innych dowodów – takich jak przesłuchanie samego podatnika oraz jego pracowników. Wspomniane dowody pozwoliły ustalić ponad wszelką wątpliwość, że rzekomy podwykonawca nie wykonał żadnych robót na rzecz podatnika, więc sporna faktura nie dokumentowała rzeczywistej transakcji.

Sąd zwrócił też uwagę, że wniosek o przeprowadzenie przesłuchania podwykonawcy nie miał żadnej tezy dowodowej. Biorąc pod uwagę wszystkie wymienione okoliczności, można było stwierdzić, że ewentualne przeprowadzenie wnioskowanego dowodu – nie wniosłoby do sprawy niczego istotnego.

Piotr Kaim, doradca podatkowy

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Ustawa o obowiązkowym KSeF uchwalona przez Sejm. Terminy wdrożenia przesądzone

W dniu 25 lipca 2025 r. Sejm uchwalił ustawę wprowadzającą Krajowy System e-Faktur. Zgodnie z nowymi przepisami od 1 lutego 2026 r. firmy o sprzedaży przekraczającej 200 mln zł będą musiały wystawiać faktury za pośrednictwem KSeF. Mniejsze firmy ten obowiązek obejmie od 1 kwietnia 2026 r.

Oskarżony bez dowodów. Przedsiębiorca po 8 latach wygrywa z fiskusem i odzyskuje 400 tys. zł VAT!

Zwykła kontrola zamieniła jego życie w koszmar. Skarbówka oskarżyła go o udział w karuzeli VAT i zablokowała pół miliona złotych. Przez osiem lat walczył o swoje dobre imię. Teraz urzędnicy musieli przyznać: nie mieli żadnych dowodów. Poznaj historię przedsiębiorcy, który pokonał system.

Darowizna pieniężna od teściowej jeszcze przed ślubem: Jak w takiej sytuacji wygląda obowiązek podatkowy?

Czy darowizna przekazana przez teściową jeszcze przed ślubem może oznaczać obowiązek podatkowy dla przyszłego męża? Dyrektor KIS w interpretacji podatkowej wyjaśnił, kto faktycznie jest obdarowanym i kiedy mąż nie musi rozliczać się z podatku od darowizny otrzymanej przez żonę.

Nowy podatek uderzy w e-commerce? KIG ostrzega: MŚP mogą nie przetrwać zmian!

Planowane rozszerzenie podatku od sprzedaży detalicznej na e-commerce może zdusić rozwój małych i średnich firm, spowolnić cyfrowy handel i podnieść ceny dla konsumentów. Zamiast wyrównania szans – ryzyko poważnych nierówności i zahamowania eksportu MŚP. Alarmuje Krajowa Izba Gospodarcza!

REKLAMA

Fakty i mity o obowiązkowym KseF. Kto w firmie jest odpowiedzialny za wdrożenie?

Wprowadzenie obowiązkowego Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF) od 2026 roku stanowi jedną z najbardziej znaczących zmian w obszarze zarządzania dokumentacją podatkową i obiegiem informacji finansowej w polskich przedsiębiorstwach. Choć w debacie publicznej KSeF często postrzegany jest wyłącznie jako system teleinformatyczny Ministerstwa Finansów, jego wdrożenie ma charakter głęboko transformacyjny – obejmuje nie tylko narzędzia informatyczne, ale również procesy operacyjne, strukturę organizacyjną oraz podział odpowiedzialności wewnątrz firm.

Dlaczego zagraniczne firmy kurierskie płacą w Polsce podatek mniejszy niż 1% ich przychodów? „Lista wstydu” branży kurierskiej

InPost, polska firma zarejestrowana w Krakowie, w 2024 roku miał 9,85 mld złotych przychodu i zapłacił 375 mln złotych podatku CIT – to o ponad 100 mln złotych więcej niż rok wcześniej. Podatek wyniósł 3,8% przychodów – to po raz kolejny rekordowa kwota w historii firmy. Zagraniczne firmy kurierskie działające w Polsce za rok 2024 w sumie odprowadziły tylko 89,8 mln zł podatku dochodowego.

Krajowy System e-Faktur (KSeF). Rewolucja coraz bliżej

KSeF. Od lutego 2026 do stycznia 2027 roku większość firm działających w Polsce zostanie objęta obowiązkiem e-fakturowania. Proces ten wciąż budzi wiele pytań – awaryjność systemu, sprawność przesyłania danych, ich ochrona, a także niejasności w nowych regulacjach wywołują obawy co do wpływu wdrożenia e-fakturowania na funkcjonowanie sprzedaży i raportowania w firmach.

Tusk zapowiada rewolucję: uprościmy podatki i prowadzenie biznesu w Polsce

Podczas piątkowej konferencji prasowej, poprzedzającej posiedzenie rządu, premier Donald Tusk zapowiedział szeroko zakrojone działania mające na celu uproszczenie prowadzenia biznesu w Polsce, w tym gruntowną reformę systemu podatkowego. Jego słowa, pełne determinacji i świadomości skali wyzwań, padły w momencie, gdy polscy przedsiębiorcy coraz częściej apelują o zmniejszenie biurokratycznego ciężaru i stabilność regulacyjną.

REKLAMA

Gra w zagranicznym kasynie online: legalność, podatki i ryzyko utraty wygranej

W dobie globalizacji i rosnącej popularności internetowego hazardu wiele osób z Polski decyduje się na grę w zagranicznych kasynach online. Kuszące wygrane i łatwy dostęp to jednak tylko pozory – brak znajomości przepisów może kosztować cię nie tylko grzywnę, ale również całą wypłatę. Sprawdź, kiedy gra jest legalna, kiedy zapłacisz podatek, a kiedy... stracisz wszystko.

Krajowy System e-Faktur – przełomowa zmiana wraca do Komisji Sejmowej. Co oznacza dla przedsiębiorców?

Sejm ponownie skierował do Komisji Finansów Publicznych projekt ustawy wprowadzającej Krajowy System e-Faktur (KSeF). Nowe przepisy mają zrewolucjonizować wystawianie faktur w Polsce, wprowadzając cyfrową platformę. Zgłoszono poprawki wydłużające termin przesyłania faktur nawet do 5 dni.

REKLAMA