REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Nierzetelne faktury - odpowiedzialność podatkowa i karnoskarbowa

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Dawid Tomaszewski
Radca prawny
Mariański Group
Profesjonalizm & Pasja
Nierzetelne faktury - odpowiedzialność podatkowa i karnoskarbowa
Nierzetelne faktury - odpowiedzialność podatkowa i karnoskarbowa

REKLAMA

REKLAMA

Od 1 marca 2017 r. istnieje nie tylko Krajowa Administracja Skarbowa, ale także nowy system sankcji karnych i karno-skarbowych. Podatnikom, którzy dopuszczą się najcięższych rodzajowo przestępstw przy wykorzystaniu nierzetelnych faktur, może grozić nawet kara 25 lat pozbawienia wolności. O czym podatnik-przedsiębiorca powinien wiedzieć w obliczu tych zmian?

Czym są puste i nierzetelne faktury

 Bardzo przydatne dla zrozumienia różnicy pomiędzy nierzetelną a pustą fakturą, są wyroki sądów administracyjnych oraz orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. I tak Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 1 grudnia 2015 r., sygn. akt: I FSK 1227/14, dokonał następującego rozróżnienia rodzaju nierzetelności wystawionej faktury VAT:

REKLAMA

  • czynność nią udokumentowana została dokonana ale nie przez wystawcę na tej fakturze uwidocznionego,
  • faktura może nie dokumentować czynności rzeczywiście dokonanej ze względu na jej przedmiot, tzn. może dokumentować nie taką dostawę towarów lub świadczenie usług jakie były przedmiotem rzeczywistej transakcji,
  • faktura może również być wystawiona w celu stwierdzenia transakcji w ogóle nie dokonanej i będzie to tzw. pusta faktura.

Takie rozróżnienie znajduje też potwierdzenie w wyrokach TSUE odnoszących się w szczególności do prawa do odliczenia podatku naliczonego, w których TSUE uznaje, w odniesieniu do tych dwóch pierwszych typów faktur, potrzebę badania świadomości podatnika co do tego, że transakcje te stanowią nadużycie (vide np. wyroki TSUE z 21 czerwca 2012 r. w sprawach połączonych C-80/11 i C-142/11 Mahagében kft oraz Péter Dávid).

Podsumowując:

  • Pusta faktura – faktura, która dokumentuje transakcje jaka w rzeczywistości w ogóle nie miała miejsca.
  • Nierzetelna faktura – nie dokumentuje rzeczywistego przebiegu transakcji, ponieważ np. dostawcą towaru nie jest podmiot który widnieje na fakturze.

Sprawdź: INFORLEX SUPERPREMIUM

Poprzednio obowiązujące sankcje podatkowe i karne skarbowe

Do 1 stycznia 2017 r. jedynymi sankcjami za wystawienie i posługiwanie się nierzetelnymi fakturami były:

Dalszy ciąg materiału pod wideo
  • w przedmiocie odpowiedzialności podatkowej:
    • po stronie wystawcy nierzetelnej faktury – odpowiedzialność z art. 108 ustawy o VAT, sprowadzająca się do obowiązku zapłaty podatku VAT z wystawionej faktury;
    • po stronie posługującego się nierzetelną fakturą  pozbawienie prawa
      do odliczenia podatku naliczonego
      , wynikającego z nierzetelnej faktury na podstawie art. 88 ustawy o VAT;
  • w przedmiocie odpowiedzialności karnej skarbowej zarówno po stronie wystawiającego nierzetelną fakturę, jak i posługującego się taką fakturą znajdował zastosowanie art. 62 §  2 KKS:

„Kto fakturę (…), wystawia w sposób nierzetelny albo takim dokumentem posługuje się, podlega karze grzywny do 240 stawek dziennych”.

 

Obecnie obowiązujące przepisy karne skarbowe

REKLAMA

 Jak łatwo zauważyć do 1 stycznia 2017 r. sankcje karne skarbowe za wystawianie, czy posługiwanie się nierzetelnymi fakturami były dość znikome biorąc pod uwagę skalę procederu przestępczego z tym związanego. Zwrócił na to także uwagę ustawodawca, bo już od 1 stycznia 2017 r. wprowadził do art. 62 KKS zmiany, które prezentują się następująco:

„§  2. Kto fakturę lub rachunek wystawia w sposób nierzetelny albo takim dokumentem się posługuje, podlega karze grzywny do 720 stawek dziennych albo karze pozbawienia wolności na czas nie krótszy od roku, albo obu tym karom łącznie.

REKLAMA

§ 2a. Kto fakturę lub rachunek wystawia w sposób nierzetelny albo takim dokumentem się posługuje, a kwota podatku wynikająca z faktury albo suma kwot podatku wynikających z faktur jest małej wartości, podlega karze grzywny do 720 stawek dziennych albo karze pozbawienia wolności, albo obu tym karom łącznie.”

Podkreślenia wymaga fakt, iż wraz z dużo ostrzejszą penalizacją opisywanych zachowań na gruncie Kodeksu Karnego, także zasady odpowiedzialności karnej skarbowej uległy zaostrzeniu. Obecnie wystawienie lub posługiwanie się nierzetelną fakturą zagrożone jest karą grzywny do 720 stawek dziennych albo karą pozbawienia wolności na czas nie krótszy od roku, albo obu tym karom łącznie. Jest to typ podstawowyopisywanego przestępstwa. Warto jednocześnie zauważyć, że ustawodawca przewidział także typ uprzywilejowany, którego zaistnienie wiąże się ze spełnieniem przesłanki pozytywnej w postaci małej wartości kwoty podatku wynikającej z faktury lub sumy kwot podatku wynikających z faktur. W takim przypadku sprawcy będzie groziła kara grzywny do 720 stawek dziennych albo kara pozbawienia wolności, albo obie te kary łącznie.

Kumulacja odpowiedzialności

 Należy mieć również na uwadze, iż obecnie obowiązujące przepisy nie wyłączają możliwości nakładania na jeden podmiot zarówno sankcji o charakterze podatkowym (opisanych wyżej), jak i sankcji karnych skarbowych. Pozostaje to również w zgodzie z wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego z dnia 21 kwietnia 2015 r. (sygn. akt P 40/13). Trybunał wyrokiem tym przesądził, że art. 62 § 2 KKS w zakresie, w jakim dopuszcza odpowiedzialność za przestępstwo skarbowe, polegające na wystawieniu faktury dokumentującej czynność niewykonaną, tej samej osoby fizycznej, która uprzednio, na podstawie art. 108 ust. 1 ustawy o VAT, została zobowiązana do zapłaty podatku w kwocie wykazanej na tej fakturze, jest zgody z Konstytucją RP.

W kolejnym artykule przybliżymy Państwu jak przedstawia się odpowiedzialność karna po nowelizacji Kodeksu Karnego w zakresie wystawiania oraz posługiwania się nierzetelnymi fakturami.

Przestępstwa fakturowe - odpowiedzialność karna

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Zaczynasz działalność gospodarczą? Tak można obniżyć składki ZUS na początku działania firmy [komunikat ZUS]

Rozpoczęcie własnej działalności gospodarczej wiąże się z kosztami, szczególnie na starcie. Dlatego początkujący przedsiębiorcy mogą skorzystać z ulg, które pozwalają płacić niższe składki na ubezpieczenia społeczne albo nie płacić ich wcale. Do najważniejszych form wsparcia należą: ulga na start, preferencyjne składki, „Mały ZUS Plus” czy wakacje składkowe.

Ulga dla spadkobierców i przejrzystość dla podatników. Nowości w ustawie podatku od spadków i darowizn już wkrótce

Jest projekt nowelizacji ustawy o podatku od spadków i darowizn, który umożliwi przywrócenie terminu zgłoszenia spadku w wyjątkowych przypadkach oraz doprecyzuje moment powstania obowiązku podatkowego. Zmiany mają uprościć procedury, zwiększyć przejrzystość i wspierać sukcesję firm rodzinnych.

KSeF 2.0: firmy będą miały tylko 4 miesiące na testy. Co trzeba zrobić już teraz?

W czerwcu 2025 r. – zgodnie z harmonogramem – Ministerstwo Finansów udostępniło dokumentację interfejsu API KSeF 2.0. Jest to jednak materiał dla integratorów systemów i dostawców oprogramowania. Firmy wciąż czekają na udostępnienie środowiska testowego, które zaplanowano na koniec września. Konkretne testy będą więc mogły zacząć się dopiero w październiku. Tymczasem obowiązek korzystania z Krajowego Systemu e-Faktur dla części firm wchodzi już w lutym – oznacza to niewiele czasu na przygotowanie.

Projekt ustawy wdrażającej obowiązkowy KSeF po pierwszym czytaniu w Sejmie. Co się zmienia a co pozostaje bez zmian [komentarz eksperta]

W dniu 9 lipca 2025 r., Sejm przeprowadził pierwsze czytanie i skierował do prac w komisji finansów projekt ustawy zakładającej wdrożenie obowiązkowego Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF). Wszystkie kluby i koła poselskie zapowiedziały dalsze prace nad projektem. Prace legislacyjne wchodzą w końcową fazę. Z coraz większą pewnością możemy więc stwierdzić, że obowiązkowy KSeF będzie wdrażany w dwóch etapach - od 1 lutego 2026 i od 1 kwietnia 2026 r.

REKLAMA

Podatek u źródła 2025: Objaśnienia podatkowe ministra finansów dot. statusu rzeczywistego właściciela. Praktyczne szanse i nieoczywiste zagrożenia

Po latach oczekiwań i licznych postulatach ze strony środowisk doradczych oraz biznesowych, Ministerstwo Finansów opublikowało długo zapowiadane objaśnienia dotyczące statusu rzeczywistego właściciela w kontekście podatku u źródła (WHT). Teraz nadszedł czas, by bardziej szczegółowo przyjrzeć się poszczególnym zagadnieniom. Dokument z 3 lipca 2025 r., opublikowany na stronie MF 9 lipca, ma na celu rozwianie wieloletnich wątpliwości dotyczących stosowania klauzuli „beneficial owner”. Choć sam fakt publikacji należy ocenić jako krok w stronę większej przejrzystości i przewidywalności, nie wszystkie zapisy spełniły oczekiwania.

Polski podatek cyfrowy jeszcze w tym roku? Rząd nie ogląda się na Brukselę

Choć Komisja Europejska wycofała się z planów nałożenia podatku cyfrowego, Polska idzie własną drogą. Minister cyfryzacji Krzysztof Gawkowski zapowiada, że projekt ustawy będzie gotowy do końca roku.

KSeF 2026: koniec z papierowymi fakturami, zmiany w obiegu dokumentów i obsłudze procesu sprzedaży w firmie

W przyszłym roku w Polsce zostanie uruchomiony obowiązkowy system fakturowania za pomocą Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF). Obowiązek ten wejdzie w życie na początku 2026 roku i wynika z procedowanego w Parlamencie projektu ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług. Aktualny postęp prac legislacyjnych nad projektem, oznaczonym numerem druku 1407, można śledzić na stronach Sejmu.

Składki ZUS dla małych firm w 2025 roku - preferencje: ulga na start, mały ZUS plus i wakacje składkowe

Ulga na start, preferencyjne składki, czy „Mały ZUS plus”, a także wakacje składkowe – to propozycje wsparcia dla małych przedsiębiorców. Korzyści to możliwość opłacania niższych składek lub ich brak. Warto też zwrócić uwagę na konsekwencje z tym związane. ZUS tłumaczy kto i z jakich ulg może skorzystać oraz jakie są zagrożenia z tym związane.

REKLAMA

Zwracasz pracownikom wydatki na taksówki – czy musisz pobrać zaliczkę na podatek PIT? Najnowsze wyjaśnienia fiskusa (taksówki w podróży służbowej i w czasie wyjścia służbowego)

Pracodawcy mają wątpliwości, czy w przypadku zwracania pracownikom wydatków na taksówki (kiedy to pracownicy wykonują obowiązki służbowe – zarówno w podróży służbowej jak i w czasie tzw. wyjścia służbowego), trzeba od tych kwot pobierać zaliczki na podatek dochodowy? Pod koniec czerwca 2025 r. wyjaśnił to dokładnie Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej. Kilka miesięcy wcześniej odpowiedzi na to pytanie udzielił Minister Finansów.

Minister Majewska chce uproszczenia ZUS dla firm – konkretne propozycje zmian już na stole

Minister Agnieszka Majewska zaproponowała szereg zmian w przepisach dotyczących ubezpieczeń społecznych, które mają ułatwić życie mikro, małym i średnim przedsiębiorcom. Wśród postulatów znalazły się m.in. podniesienie limitu Małego ZUS Plus, likwidacja składki rentowej dla emerytów-przedsiębiorców, uproszczenia przy wakacjach składkowych oraz ułatwienia dla łączących biznes z rodzicielstwem.

REKLAMA