VAT od artykułów spożywczych

Wielu podatników VAT ma ciągle wątpliwości jak rozliczyć kupowane przez nich artykuły spożywcze, takie jak  kawa, herbata, cukier, śmietanki do kawy, słodycze, wody mineralne, słodzone napoje.

Zakup tych artykułów dokonywany jest z reguły w celu przekazania:

- do sekretariatu, w celu zapewnienia poczęstunku gościom/kontrahentom w czasie wizyt na terenie siedziby Spółki,

- w związku z organizowaniem narad, spotkań wewnętrznych, w których biorą udział pracownicy,

-  na posiedzenia zarządu i rady nadzorczej jako zwyczajowy poczęstunek serwowany podczas posiedzeń.

W związku z tym powstają pytania:

Czy konsumpcja wyrobów spożywczych przy okazji różnego rodzaju narad, spotkań wewnętrznych, szkoleń, spotkań i przyjmowania gości, kontrahentów, posiedzeń zarządu i rady nadzorczej, odbywających się w związku z działalnością opodatkowaną, stanowi dla podatników VAT czynność opodatkowaną na podstawie art. 7 ust. 2 ustawy bądź art. 8 ust. 2 ustawy o VAT ?

Czy podatnik ma prawo odliczać podatek VAT z faktur dokumentujących zakup takich produktów?

Na pytania te odpowiedział Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi w interpretacji z 13 stycznia 2012 r. (nr IPTPP1/443-945/11-2/IG).

Zadająca te pytania spółka wskazała dodatkowo, że wszystkie opisywane przekazania artykułów spożywczych dokonywane są w związku z realizowanymi przez nią czynnościami opodatkowanymi (a nie np. zwolnionymi lub tzw. działalnością mieszaną).

Przekazanie nie jest opodatkowane VAT, gdy jest dokonywane na potrzeby związane z działalnością

Dyrektor IS w Łodzi uznał, że nieodpłatne przekazanie artykułów spożywczych (tj. napoje, słodycze, itp.) pracownikom w ramach narad, spotkań wewnętrznych, oraz posiedzeń zarządu, rady nadzorczej, i sekretariatu w celu zapewnienia poczęstunku gościom/kontrahentom Spółki nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT zgodnie z art. 7 ust. 2 pkt 1 ustawy o VAT, gdyż niewątpliwie dotyczy zużycia na potrzeby związane z prowadzoną działalnością.

Przypomnijmy, że zgodnie z art. 7 ust. 2 ustawy o VAT, w brzmieniu obowiązującym od 1 kwietnia 2011 r., nadanym ustawą z dnia 18 marca 2011 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz ustawy – Prawo o miarach (Dz. U. Nr 64, poz. 332), przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się również przekazanie nieodpłatnie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa, w szczególności:

1. przekazanie lub zużycie towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia,

2. wszelkie inne darowizny

- jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu tych towarów.

Przepisu nie stosuje się do przekazywanych drukowanych materiałów reklamowych i informacyjnych, prezentów o małej wartości i próbek (art. 7 ust. 3 ustawy o VAT).

Zdaniem fiskusa analiza art. 7 ust. 2 ustawy o VAT wskazuje wyraźnie, iż ustawodawca rozróżnia czynność przekazania od czynności zużycia towarów.

Dlatego też opodatkowaniu VAT w trybie art. 7 ust. 2 ustawy o VAT, podlega wszelkie przekazanie towarów, natomiast zużycie – tylko na rzecz podmiotów wymienionych w pkt 1 tego przepisu.

Zdaniem organów podatkowych nie podlegają zatem opodatkowaniu VAT nieodpłatne czynności zużycia towarów na cele związane z prowadzoną działalnością, w przypadku gdy beneficjentem jest np. kontrahent przedsiębiorcy (potencjalny kontrahent) – osoba trzecia, niebędąca pracownikiem, udziałowcem ani inną osobą wymienioną w art. 7 ust. 2 pkt 1 ustawy, a także zużycie towarów na cele własne prowadzonej działalności gospodarczej.

Przepisy ustawy o VAT nie definiują pojęcia „potrzeb osobistych”. Za Słownikiem języka polskiego uznać należy, że potrzebami „osobistymi” są takie potrzeby, które „dotyczą danej osoby” i które są jej potrzebami „prywatnymi”, tj. potrzebami niezwiązanymi z prowadzoną przez tą osobę działalnością gospodarczą, statusem pracownika czy pełnioną funkcją.

Kiedy prezenty firmy dla pracowników są zwolnione z PIT

PIT-2 i inne oświadczenia, które zmniejszają zaliczki na PIT

Ile zapłacisz PIT przy sprzedaży domu, mieszkania lub działki?

Zatem można przyjąć, że potrzebami osobistymi są te, których realizacja nie jest związana ze stosunkiem pracy, a zatem potrzeby osobiste to te, których zaspokojenie wynika z dobrej woli pracodawcy.

Zdaniem Dyrektora IS w Łodzi obowiązek podatkowy w tym przypadku nie powstaje również na podstawie art. 8 ust. 2 ustawy o VAT.

Zgodnie z tym przepisem, w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 kwietnia 2011r., nadanym wyżej powołaną ustawą z dnia 18 marca 2011 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz ustawy – Prawo o miarach, za odpłatne świadczenie usług uznaje się również:

1. użycie towarów stanowiących część przedsiębiorstwa podatnika do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika, w tym w szczególności do celów osobistych podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu tych towarów;

2. nieodpłatne świadczenie usług na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, oraz wszelkie inne nieodpłatne świadczenie usług do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika.

Na podstawie art. 8 ust. 2 pkt 1 ustawy o VAT opodatkowaniu podlegać powinno, jako odpłatne świadczenie usług, użycie towarów stanowiących część przedsiębiorstwa podatnika do celów innych niż działalność gospodarcza (w tym w szczególności m. in. do celów osobistych podatnika lub jego pracowników), jeżeli przysługiwało mu prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego, w całości lub w części, przy nabyciu tych towarów.

Tylko łączne zaistnienie ww. przesłanek umożliwia zastosowanie fikcji prawnej i objęcie zakresem opodatkowania VAT usług świadczonych nieodpłatnie. Jeśli jeden z tych warunków nie jest spełniony podatnik nie powinien opodatkowywać  VATtakiego nieodpłatnego świadczenia usług.

Dla ustalenia czy konkretne nieodpłatne świadczenie usług podlega opodatkowaniu na mocy cytowanego wyżej przepisu istotne jest ustalenie celu takiego świadczenia.

Jeżeli nieodpłatne świadczenie wpisywało się będzie w cel prowadzonej działalności gospodarczej, wtedy przesłanka uznania takiej nieodpłatnej czynności za odpłatne świadczenie usług, podlegające opodatkowaniu nie zostanie spełniona. Stwierdzenie takie uzależnione jednak jest od konkretnych okoliczności jakie w danej sprawie występują.

Organy podatkowe uważają, iż opodatkowaniu VAT podlega nieodpłatne świadczenie usług (inne niż wskazane w pkt 1) na cele inne niż działalność gospodarcza podatnika, bez względu na to czy podatnikowi przysługiwało, czy też nie przysługiwało prawo do odliczenia podatku.

Ponadto, z powyższego przepisu wynika, że opodatkowaniu podlega tylko takie nieodpłatne świadczenie usług na rzecz pracowników, które służy celom osobistym pracowników (ich celom bezpośrednio konsumpcyjnym), zatem nie ma żadnego związku z działalnością przedsiębiorstwa podatnika.

Odliczenie VAT jest możliwe

Zdaniem Dyrektora IS w Łodzi w opisanym stanie faktycznym nabywane przez podatnika artykuły spożywcze (które przeznaczone są do zużycia: do sekretariatu, w celu zapewnienia poczęstunku gościom/kontrahentom w czasie wizyt na terenie siedziby Spółki, w związku z organizowaniem narad, spotkań wewnętrznych, w których biorą udział pracownicy Spółki) uprawniają do odliczenia VAT zapłaconego przy ich nabyciu.

Towary te nie służą dalszej odsprzedaży, ani nie są wykorzystywane do wytworzenia wyrobów i usług będących przedmiotem obrotu, a służą podatnikowi do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.