REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Prawo do odliczenia VAT – wymóg bezpośredniego związku z czynnościami opodatkowanymi

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Kancelaria Prawna Skarbiec
Kancelaria Prawna Skarbiec świadczy doradztwo prawne z zakresu prawa podatkowego, gospodarczego, cywilnego i karnego.
Prawo do odliczenia VAT – spory między podatnikami a organami podatkowymi /Fot. Fotolia
Prawo do odliczenia VAT – spory między podatnikami a organami podatkowymi /Fot. Fotolia
Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Prawo do odliczenia VAT jest jednym z najistotniejszych uprawnień podatnika VAT, stanowiących wyraz fundamentalnej zasady neutralności tego podatku. Przysługuje ono tylko w przypadku, gdy nabywane towary i usługi mają związek z czynnościami opodatkowanymi - kwestia ta często jest przedmiotem sporów między podatnikami a organami podatkowymi.

Kiedy przysługuje prawo do odliczenia VAT?

Podatnik VAT ma prawo do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktur dokumentujących nabycie przez niego towarów i usług, pod warunkiem że mają one związek z wykonywanymi przez podatnika czynnościami opodatkowanymi. Uprawnienie takie nie przysługuje w związku z zakupem towarów i usług związanych z czynnościami, które są ustawowo zwolnione z VAT. Może mieć również miejsce sytuacja, w której działalność gospodarcza podatnika ma charakter mieszany, czyli obejmuje zarówno czynności podlegające opodatkowaniu, jak i z niego zwolnione. Wówczas podatek naliczony odlicza się proporcjonalnie. Zgodnie z ustawą o podatku od towarów i usług proporcję dla potrzeb odliczenia ustala się jako udział obrotu rocznego uzyskanego „z tytułu czynności, w związku z którymi przysługuje prawo do obniżenia kwoty należnego VAT, w proporcji do całkowitego obrotu, tj. czynności, w związku z którymi podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, oraz czynności, w związku z którymi podatnikowi takie prawo nie przysługuje”.

REKLAMA

Autopromocja

Podatnik może odliczyć VAT na podstawie faktury, która musi spełniać ustawowe wymogi i nie może się mieścić w katalogu wyłączeń z art. 88 ust. 3 ustawy o VAT (m.in. faktura musi dokumentować rzeczywiste transakcje i być wystawiona przez podmiot istniejący). Ustawa przewiduje również ograniczenia, jeśli chodzi o prawo do odliczenia – np. w odniesieniu do wszystkich wydatków związanych z samochodami osobowymi podatnikowi przysługuje prawo do odliczenia 50% podatku naliczonego.

Polecamy: VAT 2018. Komentarz

Prawo do odliczenia przysługuje oczywiście tylko zarejestrowanym podatnikom VAT i co do zasady w rozliczeniu za okres, w którym w związku z nabytymi lub importowanymi przez podatnika towarami lub usługami powstał obowiązek podatkowy. Jeśli podatnik nie skorzysta z tego prawa w tym okresie, może jeszcze dokonać odliczenia w deklaracji za jeden z dwóch kolejnych okresów rozliczeniowych. Nawet gdyby tego nie uczynił, to nie traci prawa do odliczenia, gdyż może je wykonać poprzez złożenie korekty deklaracji za okres, w którym powstało prawo do obniżenia należnego podatku, jednak nie później niż w ciągu 5 lat, licząc od początku roku, w którym takie prawo powstało.

Podatnicy szeroko interpretują prawo do odliczenia

Organy podatkowe, a w ślad za nimi podatnicy, ujmują prawo do odliczenia podatku naliczonego szeroko, dopuszczając nawet pośredni związek z czynnościami opodatkowanymi, który wprawdzie bezpośrednio nie przyczynia się do uzyskania obrotu, lecz przyczynia się do jego wzrostu poprzez ogólne oddziaływanie na działalność podatnika. Na przykład w interpretacji indywidualnej z dnia 7 listopada 2011 r. Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie potwierdził stanowisko podatnika, że prawo do odliczenia obejmuje również wydatki, które poniósł on, aby zapewnić zakwaterowanie pracownikom wykonującym pracę na jego rzecz poza miejscowością, w której zlokalizowany jest główny zakład podatnika. W ocenie organu nie budzi wątpliwości, że zakup takich usług w związku ze świadczeniem pracy poza miejscowością, w której znajduje się jej główny zakład, wykazuje pośredni związek z czynnościami opodatkowanymi wykonywanymi przez podatnika, a zatem przysługuje mu prawo do odliczenia VAT w związku z nabyciem tych usług.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

W innym rozpoznawanym przypadku podatnik będący rolnikiem, prowadzący działalność w zakresie działów specjalnych produkcji rolnej, podążając najprawdopodobniej za przytoczonym wyżej tokiem rozumowania, uznał, iż w związku z tym, że udostępniał on zatrudnionym przez siebie pracownikom miejsca w zbudowanym przez niego hotelu pracowniczym, przysługuje mu prawo do odliczenia podatku. Zdaniem podatnika wydatki związane z budową, podstawowym wyposażeniem oraz bieżącym utrzymaniem hotelu, jako podyktowane koniecznością zapewnienia zatrudnienia, wykazują pośredni związek z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą. Organ podatkowy nie podzielił jego poglądu i uznał, że nieodpłatne udostępnianie pracownikom pokoi w hotelu pracowniczym stanowi nieodpłatne świadczenie usług związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej, które jako niepodlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług nie daje podatnikowi prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony.


Sądy podkreślają wymóg bezpośredniego związku z czynnościami opodatkowanymi

Argumentację organu podatkowego co do braku prawa do odliczenia podatku naliczonego podzielił Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu w wyroku z dnia 30 maja 2017 r. (sygn. akt I SA/Po 1604/16), który stwierdził:

REKLAMA

„Uprawnienie to powstaje (…) w przypadku, gdy podlegająca podatkowi VAT transakcja powodująca naliczenie podatku pozostaje w bezpośrednim i ścisłym związku z transakcją lub większą liczbą transakcji objętych podatkiem należnym. Odnosząc się do realiów sprawy będącej przedmiotem skargi rolnika-przedsiębiorcy WSA stwierdził, że wydatki poniesione przez skarżącego na budowę, wyposażenie i bieżące utrzymanie hotelu pracowniczego związane będą w sposób bezpośredni z czynnościami niepodlegającymi opodatkowaniu VAT oraz zwolnionymi od podatku. W takiej sytuacji (…) dochodzi do przerwania bezpośredniego i ścisłego związku pomiędzy poniesionymi przez podatnika wydatkami powodującymi naliczenie podatku a działalnością gospodarczą skutkującą powstaniem podatku należnego.”

Zarówno powyższe orzeczenie, jak i interpretacje indywidualne organów podatkowych pokazują, że pośredni związek musi dotyczyć czynności opodatkowanych. Przerwanie takiego związku – np. poprzez odniesienie poniesionych wydatków do czynności, które nie podlegają opodatkowaniu VAT – skutkuje brakiem prawa do obniżenia podatku należnego.

Z uwagi na obszerność i zawiłość obowiązujących przepisów ustawy o podatku od towarów i usług w wielu przypadkach definitywne stwierdzenie, czy określone wydatki wykazują związek z czynnościami opodatkowanymi, może być problematyczne. W takim przypadku warto powierzyć rozliczenie podatku od towarów i usług kompetentnemu doradcy. Znakomitym zabezpieczeniem przed sporem z organem podatkowym może być również wystąpienie z wnioskiem o indywidualną interpretację prawa podatkowego, chroniącą podatnika, który się do niej zastosował.

Trzeba pamiętać, że każda sprawa powinna być rozpatrywana indywidualnie i często nawet najdrobniejsze szczegóły mogą zdecydować o tym, że pozornie oczywista podatkowo sytuacja bardzo się skomplikuje i wyniknie z niej niespodziewany spór z fiskusem.

Autor: radca prawny Robert Nogacki

Kancelaria Prawna Skarbiec specjalizuje się w ochronie majątku oraz doradztwie strategicznym dla przedsiębiorców

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Zmiany w zamówieniach publicznych od 2026 r. Wyższy próg stosowania Prawa zamówień publicznych i jego skutki dla zamawiających i wykonawców

W ostatnich dniach maja br Rada Ministrów przedłożyła Sejmowi projekt ustawy deregulacyjnej (druk nr 1303 z dnia 27 maja 2025 r.), który przewiduje m.in. podwyższenie minimalnego progu stosowania ustawy Prawo zamówień publicznych (Pzp) oraz ustawy o umowie koncesji z dnia 21 października 2016 r. z obecnych 130 000 zł netto do 170 000 zł netto. Planowana do wejścia w życie 1 stycznia 2026 r. zmiana ma charakter systemowy i wpisuje się w szerszy trend upraszczania procedur oraz dostosowywania ich do aktualnych realiów gospodarczych.

KSeF 2026: będzie problem z udostępnieniem faktury ustrukturyzowanej kontrahentowi. Prof. Modzelewski: Większość nabywców nie będzie tym zainteresowana

W 2026 roku większość kontrahentów nie będzie zainteresowanych tzw. „udostępnieniem” faktur ustrukturyzowanych – jedną z dwóch form przekazania tych faktur w obowiązkowym modelu Krajowego Systemu e-Faktur. Oczekiwać będą wystawienia innych dokumentów, które uznają za wywołujące skutki cywilnoprawne. Wystawcy prawdopodobnie wprowadzą odrębny dokument handlowy, który z istoty nie będzie fakturą ustrukturyzowaną. Może on być wystawiony zarówno przed jak i po wystawieniu tej faktury ustrukturyzowanej - pisze prof. dr hab. Witold Modzelewski.

Najbardziej poważane zawody w Polsce [ranking 2025]. Księgowy pnie się w górę, sędzia spada, strażak cały czas nr 1

Agencja badawcza SW Research w 2025 roku kolejny raz zapytała Polaków o to, jakim poważaniem darzą przedstawicieli różnych zawodów. W tegorocznym zestawieniu pojawiło się aż 51 kategorii zawodowych, wśród których znalazło się 12 debiutanckich zawodów. Księgowy awansował w 2025 r. o 3 miejsca w porównaniu z ubiegłym rokiem – aktualnie zajmuje 22 miejsce na 51 profesji. SW Research odnotował ten awans jako jeden z trzech najbardziej znaczących. Skąd ta zmiana?

TSUE: Rekompensaty JST dla spółek komunalnych nie podlegają VAT, jeśli nie wpływają na cenę usługi

Najnowszy wyrok TSUE z 8 maja 2025 r. (sygn. C-615/23), potwierdził stanowisko zaprezentowane przez Rzeczniczkę Generalną w opinii z 13 lutego 2025 r. Zgodnie ze wspomnianym stanowiskiem rekompensaty jakie będą wypłacane przez jednostki samorządu terytorialnego spółkom komunalnym w związku z realizacją publicznych usług transportowych nie będą podlegały opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, tak długo jak nie będą miały bezpośredniego wpływu na cenę usługi. O ile sam wyrok dotyczył usług transportowych to może mieć w przyszłości przełożenie również na inne obszary działalności.

REKLAMA

Kapitał zakładowy w spółce z o.o. w 2025 r. okiem adwokata - praktyka. Wymogi prawne, pułapki, podatki, księgowość, odpowiedzialność zarządu i wspólników

Wyobraź sobie, że chcesz wystartować z nową firmą albo przekształcić jednoosobową działalność w spółkę z o.o. Formalności nie brakuje, ale jedna kwestia wraca jak bumerang: kapitał zakładowy. To pierwszy, obowiązkowy „wkład własny”, bez którego sąd nie zarejestruje spółki. Jego ustawowe minimum – 5 000 zł – może wydawać się symboliczne, jednak od sposobu, w jaki je wnosisz i później „pilnujesz”, zależy wiarygodność Twojej firmy, a czasem nawet osobista odpowiedzialność zarządu. Poniżej znajdziesz najświeższe przepisy, praktyczne podpowiedzi i pułapki, na które trzeba uważać od pierwszego przelewu aż po ewentualne obniżenie kapitału lata później.

Jaka najniższa krajowa pensja i minimalna stawka godzinowa w 2026 roku? Związki zawodowe chcą co najmniej 5015 zł brutto. Rząd proponuje ponad 200 zł mniej

W dniu 12 czerwca 2025 r. Rada Ministrów przyjęła propozycję wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę oraz minimalnej stawki godzinowej w 2026 r.

Sejm przyjął ważną zmianę dla przedsiębiorców – korekta deklaracji podatkowej po kontroli celno-skarbowej coraz bliżej

W środę, 11 czerwca 2025 roku, Sejm zdecydował o skierowaniu do trzeciego czytania projektu nowelizacji ustawy o Krajowej Administracji Skarbowej oraz ustawy o VAT. To istotna zmiana dla przedsiębiorców – umożliwia bowiem korektę deklaracji podatkowej po zakończeniu kontroli celno-skarbowej.

Nowelizacja ustawy o VAT: możliwe podniesienie limitu zwolnienia z 200 tys. zł do nawet 300 tys. zł

Trwają prace nad ustawą, która może przynieść realne ulgi podatkowe najmniejszym przedsiębiorcom. Ostateczna decyzja – czy limit zwolnienia z VAT wyniesie 240 tys. zł, czy aż 300 tys. zł – zależy od dalszych prac sejmowych komisji.

REKLAMA

Nowe ułatwienia dla przedsiębiorców: dane z wykazu VAT dostępne na biznes.gov.pl od 1 października 2025 r.

Jest projekt ustawy, który zakłada wprowadzenie nowych regulacji umożliwiających przedsiębiorcom łatwiejszy dostęp do wykazu podatników VAT za pośrednictwem portalu biznes.gov.pl. Zmiany mają uprościć weryfikację kontrahentów, zwiększyć bezpieczeństwo obrotu gospodarczego i ograniczyć formalności papierowe.

Kupujesz rzeczy przez internet? Za te towary musisz zapłacić podatek w ciągu 14 dni

Polacy chętnie kupują różne rzeczy przez internet, ale nie wiedzą, że niektóre transakcje rządzą się swoimi prawami. Fiskus ma coraz więcej możliwości, żeby sprawdzić, kto nie zapłacił podatku PCC. Monika Piątkowska, doradca podatkowy w e-pity.pl i fillup.pl, wyjaśnia, kiedy zachować szczególną czujność i jak uniknąć ewentualnych problemów ze skarbówką.

REKLAMA