REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Czynsz najmu prywatnego płatny na rachunek z wykazu podatników VAT

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Dziennik Gazeta Prawna
Największy polski dziennik prawno-gospodarczy
Czynsz najmu prywatnego płatny na rachunek z wykazu podatników VAT
Czynsz najmu prywatnego płatny na rachunek z wykazu podatników VAT

REKLAMA

REKLAMA

Przedsiębiorcy, którzy sobie dorabiają, wynajmując prywatny majątek, zostali w ostatnich dniach zaskoczeni informacjami od najemców. Ci zapowiedzieli, że będą płacić czynsz tylko na rachunek bankowy uwidoczniony w Wykazie podatników VAT (tzw. biała lista), prowadzonym przez Szefa KAS

Zdaniem MF takie podejście jest jak najbardziej uzasadnione. Co więcej, wykładnia resortu dotyczy też sytuacji, gdy najem jest na cele mieszkaniowe, a więc jest zwolniony z VAT. Ważne jest tylko, żeby po drugiej stronie transakcji była inna firma (która np. wynajmuje mieszkanie dla zakwaterowania swoich pracowników), a nie osoba fizyczna, która nie prowadzi działalności gospodarczej.

REKLAMA

Dlaczego? Bo przepisy o białej liście dotyczą tylko obrotu między przedsiębiorcami, a nie umów między dwiema osobami „prywatnymi” bądź taką osobą i firmą.

Dwa powody

Ministerstwo Finansów jest zdania, że czynsz za wynajęcie innemu przedsiębiorcy majątku prywatnego (np. mieszkania, domu) powinien pójść na konto zamieszczone w wykazie podatników VAT. Powód? Są dwa.

Pierwszy wiąże się z wykładnią skarbówki, co rozumieć przez „jednorazową wartość transakcji”. Zdaniem fiskusa oznacza to całą wartość umowy (także zawartej na czas nieokreślony), a nie kwotę miesięcznego czynszu.

Drugi, mówiąc najkrócej, sprowadza się do stwierdzenia: „Jeżeli ktoś jest zarejestrowany jako podatnik VAT czynny, to dotyczą go regulacje o wykazie, nawet jeżeli świadczy usługi zwolnione z VAT”.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Obie wykładnie są niekorzystne dla podatników.

Skąd najemca ma wiedzieć

Nie wszyscy zgadzają się ze stanowiskiem Ministerstwa Finansów. Na internetowych forach podnoszone są liczne argumenty przeciwko wykładni fiskusa (patrz ramka poniżej).

Problem polega na tym, że druga strona (najemca) może nie wiedzieć, czy wynajmujący występuje w danej transakcji jako przedsiębiorca, czy jako osoba nieprowadząca działalności gospodarczej.

Skoro wystawia faktury (a jako podatnik VAT musi to robić, nawet gdy najem na cele mieszkaniowe jest zwolniony z VAT), to najemcy siłą rzeczy wolą zajrzeć na białą listę. A na niej widzą tylko rachunek rozliczeniowy przedsiębiorcy. I dlatego – w obawie o własne koszty podatkowe – wolą płacić na to konto niż na zwykły rachunek osobisty (ROR).

Jednorazowa wartość transakcji

REKLAMA

To, w jaki sposób rozumieć jednorazową wartość transakcji (nie tylko umowy najmu), wyjaśnił szef Krajowej Administracji Skarbowej m.in. w dwóch interpretacjach zmieniających z 9 grudnia 2019 r. (sygn. DPP13.8221.195.2017.CPIJ i DPP13.8221.198.2017.CPIJ). Szerzej pisaliśmy o tym w artykule „W umowach ramowych lepiej nie płacić gotówką” (DGP nr 245/2019).

Interpretacje te dotyczyły płatności gotówkowych, ale od 1 stycznia 2020 r. nabrały aktualności także w kontekście białej listy i metody podzielonej płatności, bo liczba wyłączeń z kosztów uzyskania przychodu znacznie się poszerzyła.

Z obu interpretacji wynika, że jednorazowa wartość transakcji dotyczy wartości umowy, a nie poszczególnych kwot płatnych kontrahentowi. Należy bowiem rozumieć przez nią „ogólną wartość wierzytelności lub zobowiązań, określonych w umowie zawartej między przedsiębiorcami bądź stanowiącej sumę płatności wynikających z zawartej umowy”.

Co więcej, taka wykładnia obowiązuje – zdaniem szefa KAS – nawet wtedy, gdy w momencie zawierania umowy nie jest znana cała jej wartość. Jeżeli przedsiębiorcy nie wiedzą, jak długo potrwa umowa i jaka będzie jej łączna wartość, ale wiedzą, że:

REKLAMA

– „w przypadku najkrótszego możliwego terminu obowiązywania tej umowy suma wynagrodzeń pewnych (tj. takich, które będzie trzeba zapłacić, zanim upłynie okres wypowiedzenia) przekroczy limit 15 tys. zł, to – według szefa KAS – od pierwszej płatności powinny być one rozliczane bezgotówkowo”.

– „w przypadku najkrótszego możliwego terminu obowiązywania umowy (tj. do upływu przewidzianego okresu wypowiedzenia) limit obrotu gotówkowego nie zostanie przekroczony”, to – zdaniem szefa KAS – płatności do momentu przekroczenia 15 tys. zł mogą być w gotówce.

Gdy natomiast przedsiębiorcy znają czas trwania umowy, ale nie potrafią określić jej wartości, to – według szefa KAS – powinni przemnożyć kwoty miesięcznych płatności przez czas obowiązywania porozumienia. Jeżeli wynik przekroczy 15 tys. zł, to należy rozliczać się bezgotówkowo, a od 1 stycznia 2020 r. – idąc tokiem rozumowania szefa KAS – płatności powinny trafiać na rachunek na białej liście.

Co więcej, gdyby podatnicy chcieli polemizować z szefem KAS, to na razie ich szanse na wygraną w sądzie nie są duże. W wyroku z 9 kwietnia 2019 r. (sygn. akt III SA/Wa 1465/18, nieprawomocny) Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie zgodził się z fiskusem, że skoro umowa najmu obejmuje ciągłe świadczenie usługi, to nie można twierdzić, że jednorazową transakcją jest konkretny okres rozliczeniowy (np. miesiąc).

Wyrok dotyczył interpretacji zmieniającej szefa KAS z 5 kwietnia 2018 r. (sygn. DPP13.8221.194.2017.MZO.). Chodziło o przedsiębiorcę, który wynajmował lokal użytkowy innej firmie. Miesięczny czynsz miał być mniejszy niż 15 tys. zł, ale suma płatności przekroczyłaby tę kwotę. Szef KAS nie miał wątpliwości, że w takiej sytuacji już pierwsza płatność powinna być regulowana bezgotówkowo.

Pierwotnie stanowisko fiskusa było inne. Wynikało z niego, że jednorazową wartość transakcji należy zawsze odnosić do okresów rozliczeniowych, w których płatne jest wynagrodzenie, np. czynsz. Potwierdził to były wiceminister finansów Paweł Gruza w odpowiedzi z 8 lutego 2017 r. na interpelację poselską nr 9209. Takiego zdania był również dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w licznych interpretacjach, m.in. z 30 marca 2017 r. (sygn. 2461-IBPB-1-2.4510.12.2017.2.MM), z 12 kwietnia 2017 r. (sygn. 2461-IBPB-1-2.4510.50.2017.2.MM).

Potem jednak wykładnia fikusa się zmieniła, czego przykładem nie tylko wspomniane interpretacje zmieniające szefa KAS, lecz także interpretacje dyrektora KIS: z 27 sierpnia 2019 r. (sygn. 0111-KDIB1-1.4010.274.2019.1.AB), z 12 stycznia 2018 r. (sygn. 0112-KDIL3-3.4011.217.2017.2.MM).

Jak czynny, to na białą listę

Drugi powód konieczności zapłaty czynszu na rachunek widniejący na białej liście VAT przedstawił Zbigniew Makowski, zastępca dyrektora departamentu VAT w Ministerstwie Finansów w wywiadzie udzielonym redakcji DGP 10 grudnia 2019 r. („KAS będzie miała pełny ogląd rachunków używanych w biznesie”, DGP nr 238/2019). Oto fragment tego wywiadu:

A co w sytuacji, gdy podatnik świadczy usługi zwolnione przedmiotowo z VAT, głównie na podstawie art. 43 ustawy o VAT?

Zbigniew Makowski: To zależy, czy jest on zarejestrowany jako podatnik VAT czynny. Jeżeli jest, to nawet gdy wystawia faktury ze zwolnieniem (ponieważ świadczy usługi zwolnione z VAT), obejmują go regulacje o wykazie.

Załóżmy taką sytuację: przedsiębiorca ma najem zwolniony z VAT, ponieważ wynajmuje mieszkania na cele mieszkaniowe. Z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej wystawia więc faktury z VAT, a z tytułu najmu – ze zwolnieniem z VAT. Które płatności powinny trafiać na jego rachunek rozliczeniowy?

Zbigniew Makowski: Wszystkie dotyczące transakcji o wartości powyżej 15 tys. zł.

NOWOŚĆ na Infor.pl: Prenumerata elektroniczna Dziennika Gazety Prawnej KUP TERAZ!

Polecamy: PIT 2020. Komentarz

Polecamy: Rozliczamy najem

Czyli również zapłata za najem prywatny?

Tak, jeżeli wartość transakcji jest powyżej 15 tys. zł. Wprawdzie potocznie nazywamy to najmem prywatnym, ale mówimy przecież o podatniku VAT czynnym – bo tylko takiego podatnika dotyczą regulacje o zapłacie na rachunek z wykazu. Nie jest tak, że ta sama osoba występuje w jednych transakcjach jako podatnik VAT czynny, a w drugich jako podatnik VAT zwolniony. Jeżeli ktoś jest zarejestrowany jako podatnik VAT czynny, to dotyczą go regulacje o wykazie, nawet jeżeli świadczy usługi zwolnione z VAT. ©℗

Przedsiębiorca niejedno ma imię

Argumenty przeciwko wykładni fiskusa:


1. Przepisy wyłączające z kosztów uzyskania przychodu odnoszą się wyłącznie do prawa przedsiębiorców (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 1292 ze zm.), a nie do ustawy o VAT.

2. Art. 19 prawo przedsiębiorców mówi wyraźnie: „Dokonywanie lub przyjmowanie płatności związanych z wykonywaną działalnością gospodarczą następuje za pośrednictwem rachunku płatniczego przedsiębiorcy, w każdym przypadku gdy stroną transakcji, z
której wynika płatność, jest inny przedsiębiorca”. Jeśli najem dotyczy majątku prywatnego, to nawet gdy właścicielem mieszkania lub domu jest przedsiębiorca, w transakcji najmu występuje on w roli osoby nieprowadzącej działalności gospodarczej.

3. Objęcie transakcji podatkiem od towarów i usług (także zwolnieniem z VAT) nie oznacza automatycznie, że podatnik VAT jest przedsiębiorcą w rozumieniu prawa przedsiębiorców. Definicja działalności gospodarczej w ustawie o VAT (art. 15) jest dużo szersza niż w
prawie przedsiębiorców.

4. Na
jem prywatnego majątku (choćby nawet przez przedsiębiorcę) nie jest zgłaszany w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (CEiDG), właściciel wynajmowanego lokalu nie płaci od niego składek ZUS, a podatek dochodowy może płacić w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych (co jest możliwe tylko przy najmie majątku firmowego, a nie prowadzonego w ramach działalności gospodarczej). ©℗

Mariusz Szulc

Katarzyna Jędrzejewska

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Wdrażamy KSeF, czy pamiętamy o VIDA? Czym jest VIDA i jakie zmiany wprowadza?

W 2026 roku wdrożymy w końcu w Polsce Krajowy System e-Faktur (KSeF). Prace nad KSeF trwają od wielu lat. Na początku tych prac Polska była w awangardzie państw unijnych pod względem e-fakturowania, wyprzedzaliśmy rozmachem i pomysłem inne państwa, jedni z pierwszych wnioskowaliśmy w 2021 r. o pozwolenie na obowiązkowy KSeF dla wszystkich podatników i transakcji. Administracja utknęła jednak w realizacji swojego pomysłu, reszta jest historią. W międzyczasie pojawiły się nowe, niezwykle istotne okoliczności, a więc VIDA (VAT in the Digital Age). Pojawia się zatem fundamentalne pytanie: czy obecne wdrożenie KSeF nie powinno już dziś uwzględniać przyszłych wymogów VIDA?

Minister finansów zapowiada nowy podatek: W kogo uderzy?

Ministerstwo Finansów pracuje nad podatkiem dotyczącym odsetek od rezerwy obowiązkowej utrzymywanej przez banki w Narodowym Banku Polskim - poinformował minister finansów Andrzej Domański. Dodał, że przychody do budżetu w 2026 r. z tego tytułu mogłyby sięgnąć 1,5-2 mld zł.

Zwrot VAT: Tylko organ I instancji może przedłużyć termin – przełomowy wyrok WSA

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi orzekł, że termin zwrotu VAT może zostać przedłużony wyłącznie przez organ I instancji i tylko w trakcie trwającego postępowania. Przedłużenie nie jest dopuszczalne po uchyleniu decyzji i przekazaniu sprawy do ponownego rozpatrzenia.

Prowizja w kryptowalutach bez podatku – do chwili wymiany? Ważny wyrok WSA

Rynek kryptowalut wciąż działa w cieniu nie zawsze jednoznacznych regulacji podatkowych. Zdarza się, że firmy technologiczne muszą podejmować decyzje biznesowe bez jasnych odpowiedzi na pytania o moment powstania przychodu, zasady wyceny aktywów czy klasyfikację źródeł dochodu. Wiele osób sądzi, że rozporządzenie MICA kompleksowo reguluje cały rynek kryptoaktywów, podczas gdy w rzeczywistości nie dotyczy kwestii podatkowych. Wydawałoby się, że postępująca legislacja europejska rozwiązuje obecnie więcej problemów niż dotychczas, ale niestety nadal jeszcze pozostają pewne niejasne strefy. Jednym z takich obszarów jest rozliczanie prowizji pobieranych w kryptowalutach, szczególnie gdy nie towarzyszy im bezpośrednia płatność. Właśnie ten problem trafił pod ocenę Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (WSA) w Gdańsku.

REKLAMA

Obowiązkowy KSeF: podatnicy zwolnieni z VAT nie będą chcieli faktur ustrukturyzowanych?

Podatnicy zwolnieni od VAT nie będą zainteresowani ”udostępnianiem” im w KSeF faktur ustrukturyzowanych – pisze profesor Witold Modzelewski. I wyjaśnia dlaczego.

Prof. W. Modzelewski: „Otrzymanie” faktury w KSeF nie wywołuje skutków cywilnoprawnych. Trzeba stosować inną formę uznania zobowiązania

Jedno jest pewne: od 1 lutego 2026 r. „otrzymanie” faktury VAT przy pomocy Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF) nie będzie z istoty wywoływać skutków cywilnoprawnych. Dlatego strony umów muszą wymyślić inną formę uznania zobowiązania z tytułu zapłaty na rzecz dostawy towaru lub usługodawców – pisze prof. dr hab. Witold Modzelewski.

Prof. W. Modzelewski: „Otrzymanie” faktury w KSeF nie wywołuje skutków cywilnoprawnych. Trzeba stosować inną formę uznania zobowiązania

Jedno jest pewne: od 1 lutego 2026 r. „otrzymanie” faktury VAT przy pomocy Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF) nie będzie z istoty wywoływać skutków cywilnoprawnych. Dlatego strony umów muszą wymyślić inną formę uznania zobowiązania z tytułu zapłaty na rzecz dostawy towaru lub usługodawców – pisze prof. dr hab. Witold Modzelewski.

Załączniki do faktur w KSeF - miały być dla wszystkich a w praktyce będą dla nielicznych. Dlaczego?

Nowa funkcja Krajowego Systemu e-Faktur pozwoli na przesyłanie do KSeF faktur zawierających załączniki, ale tylko w ściśle określonym formacie i po wcześniejszym zgłoszeniu. Eksperci branży księgowej ostrzegają, że rozwiązanie, które miało ułatwiać raportowanie dodatkowych danych, w obecnym kształcie będzie dostępne głównie dla dużych firm dysponujących budżetem IT. Tymczasem mali i średni przedsiębiorcy, którzy do tej pory wysyłali z fakturą np. protokół odbioru czy raport wykonania usługi, obawiają się wykluczenia i dodatkowych obowiązków.

REKLAMA

Ważna zmiana prawa: fakturowanie offline w KSeF nie tylko w trybie awaryjnym: co to znaczy

Najnowszy projekt ustawy o Krajowym Systemie e-Faktur zakłada, że tryb offline24 przestanie być rozwiązaniem awaryjnym i stanie się stałym elementem systemu stosowanym wedle uznania przez sprzedawców.

Ucieczka z JDG? Coraz mniej zamknięć, ale zawieszeń przybywa. Przedsiębiorcy kalkulują inaczej

W maju 2025 roku liczba wniosków o zamknięcie jednoosobowej działalności gospodarczej spadła o niemal 20% względem kwietnia, ale wzrosła o 4% w skali roku. Eksperci wskazują, że główne powody decyzji o likwidacji JDG pozostają niezmienne – to przede wszystkim wysokie koszty, presja płacowa i trudności z zatrudnieniem.

REKLAMA