REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Wynajem własnego mieszkania przedsiębiorcy będącego czynnym podatnikiem VAT

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Biuro rachunkowe ERGOTAX
Księgowi & doradcy podatkowi
Wynajem własnego mieszkania przedsiębiorcy będącego czynnym podatnikiem VAT /Fotolia
Wynajem własnego mieszkania przedsiębiorcy będącego czynnym podatnikiem VAT /Fotolia
Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Czy w związku z prowadzoną jednoosobową działalnością gospodarczą, przedsiębiorca będący czynnym podatnikiem VAT jest również podatnikiem VAT w zakresie wynajmu własnego mieszkania na cele mieszkaniowe?

Ustawa o VAT (dalej „VATU”) zawiera przepisy definiujące pojęcie działalności gospodarczej. Należy przy tym podkreślić, że nie mają one charakteru blankietowego, czy odsyłającego, tzn. co do zasady rozstrzygają one, czym działalność gospodarcza jest na gruncie VATU i to w ramach tej ustawy należy odnosić się do stanu faktycznego w celu oceny, czy przedsiębiorca ma obowiązek rozliczenia podatku VAT od wynajmu własnego mieszkania (niebędącego składnikiem majątkowym działalności gospodarczej).

REKLAMA

Autopromocja

Zgodnie z art. 15 ust. 2 VATU:

REKLAMA

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Już z ww. przepisu wynika, że przedsiębiorca, który wynajmuje mieszkanie własne (poza działalnością gospodarczą) i prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą podlega w ramach obu tych czynności pod ustawę o VAT. Jeżeli przedsiębiorca jest czynnym podatnikiem VAT w ramach prowadzonej działalności, to powinien on doliczać przychody (i podatek VAT – jeśli wystąpi, o czym dalej) uzyskiwane z wynajmu mieszkania do deklaracji VAT.

Ustawa o VAT co do zasady wyszczególnia trzy „typy” obowiązków dotyczących prowadzenia ewidencji VAT:

Dalszy ciąg materiału pod wideo
  1. podatnicy VAT czynni: prowadzą ewidencję pozwalającą na sporządzenie deklaracji VAT (art. 109 ust. 3 VATU),
  2. podatnicy zwolnieni podmiotowo tj. do 200 tys. zł przychodów ze sprzedaży (z wyjątkiem sprzedaży zwolnionej przedmiotowo na mocy art. 43 ust. 1 z pewnymi wyjątkami): prowadzą ewidencję dzienną sprzedaży pozwalającą na określenie, wraz z którą operacją dochodzi do przekroczenia ww. limitu (art. 109 ust. 1 VATU),
  3. podatnicy zwolnieni przedmiotowo (na mocy art. 43 ust. 1): nie są oni w ogóle zobowiązani do prowadzenia ewidencji VAT, o ile prowadzą tylko działalność zwolnioną z VAT na podstawie ww. przepisu i to niezależnie od wielkości sprzedaży (art. 109 ust.

Warto w tym miejscu przeanalizować art. 109 ust. 3 VATU:

Art. 109.  [Ewidencja sprzedaży]

3. Podatnicy, z wyjątkiem podatników wykonujących wyłącznie czynności zwolnione od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 lub przepisów wydanych na podstawie art. 82 ust. 3 oraz podatników, u których sprzedaż jest zwolniona od podatku na podstawie art. 113 ust. 1 lub 9, są obowiązani prowadzić ewidencję zawierającą dane niezbędne do prawidłowego sporządzenia deklaracji podatkowej oraz informacji podsumowującej. Ewidencja powinna zawierać w szczególności dane niezbędne do określenia przedmiotu i podstawy opodatkowania, wysokości kwoty podatku należnego, korekt podatku należnego, kwoty podatku naliczonego obniżającej kwotę podatku należnego, korekt podatku naliczonego, kwoty podatku podlegającej wpłacie do urzędu skarbowego lub zwrotowi z tego urzędu, a także inne dane służące identyfikacji poszczególnych transakcji, w tym numer, za pomocą którego kontrahent jest zidentyfikowany na potrzeby podatku lub podatku od wartości dodanej.

REKLAMA

W powyższym przepisie kluczowe jest słowo „wyłącznie”, które w omawianej sytuacji pozbawia przedsiębiorcę możliwości nieprowadzenia ewidencji VAT w zakresie wynajmu mieszkania, a prowadzenia jej tylko w zakresie działalności gospodarczej. Tym samym przedsiębiorca powinien prowadzić ewidencję VAT zarówno w ramach działalności gospodarczej, jak i dla wynajmu mieszkania i wykazywać ją (ewidencję dotyczącą wynajmu) w deklaracji VAT oraz w plikach JPK_VAT jako zwolnione z podatku. Wynika to przede wszystkim z faktu, że w ramach działalności jest on czynnym podatnikiem VAT – nie może zatem od jednego źródła przychodów rozliczać VAT, a od innego korzystać ze zwolnienia podmiotowego.

W omawianym przypadku obowiązek podatkowy będzie powstawał z momentem wystawienia faktury VAT (nie dotyczy faktur VAT zaliczkowych), jednak nie później niż z chwilą upływu terminu płatności za najem mieszkania (art. 19a ust. 7 w związku z art. 19a ust. 5 pkt 4 VATU). Od przychodów z wynajmu przedsiębiorca nie będzie musiał co prawda naliczać podatku VAT (zwolnienie na gruncie art. 43 ust. 1 pkt 36), ale będzie musiał tą część działalności gospodarczej wykazywać w deklaracji (i pliku JPK_VAT). Przedsiębiorca powinien dokumentować wynajem fakturami ze stawką ZW (zwolniony) podając jednocześnie podstawę prawną (art. 43 ust. 1 pkt 36).

Co ważne, jeżeli skala przychodów z działalności gospodarczej (z pewnymi wyłączeniami) stanowiłaby mniej niż 98% sumy przychodów (działalność + wynajem mieszkania), to mogłoby to wpłynąć na konieczność ustalenia tzw. proporcji (w tym ustalania jej protokolarnie z naczelnikiem właściwego dla przedsiębiorcy urzędu skarbowego) i prawo przedsiębiorcy do odliczenia podatku VAT naliczonego przy zakupach dotyczących obu tych działalności (art. 90 ustawy o VAT). Jeżeli jednak przedsiębiorca nie będzie nabywał towarów i usług, które mogłyby dotyczyć obu tych działalności, lub będzie je nabywał, przyporządkowując wydatki w sposób szczegółowy do każdej z tych działalności, wówczas proporcja do takich zakupów nie znajdzie zastosowania.

Warto w tym miejscu nadmienić, że w przypadku, gdy obrót „mieszany” za rok poprzedni nie przekroczył 30 tys. zł, lub gdy w ogóle nie wystąpił (np. przy nowo zakładanych firmach) lub gdy w tym okresie prowadzono wyłącznie działalność opodatkowaną, proporcję wstępną należy ustalić z naczelnikiem właściwego urzędu skarbowego.

Gdyby w ramach działalności lub będąc osobą fizyczną nieprowadzącą działalności przedsiębiorca dokonywał wyłącznie czynności zwolnionych (w tym m.in. wynajmu mieszkania na cele mieszkaniowe) mógłby w ogóle nie prowadzić ewidencji VAT. Z kolei gdyby przedsiębiorca prowadził działalność gospodarczą i korzystał ze zwolnienia podmiotowego musiałby jedynie prowadzić ewidencję sprzedaży pozwalającą na kontrolowanie transakcji, z którą doszłoby do przekroczenia limitu 200 tys. zł (przy czym do limitu tego nie wliczano by wówczas przychodów z wynajmu mieszkania – art. 113 ust. 2 pkt 2 VATU).

Polecamy: Instrukcje VAT

Organy podatkowe stoją na stanowisku, że wynajem mieszkania (w tym na cele mieszkaniowe) traktowany jest w świetle VATU jako działalność gospodarcza – nie można się temu dziwić, szczególnie wziąwszy pod uwagę jasność przepisów w tym zakresie. Oznacza to, że praktycznie każdy przedsiębiorca dokonujący wynajmu mieszkania może stać się przedsiębiorcą na gruncie ustawy o VAT. Istotne są tu dwa parametry: ciągłość i cele zarobkowe. Co do zasady w większości przypadków, gdy mamy do czynienia z osobami fizycznymi wynajmującymi własne mieszkania, możemy mówić o ciągłości i celach zarobkowych. W praktyce trudno wyobrazić sobie sytuację, w której taki wynajem miałby inny charakter, choć oczywiście jest to możliwe.

Warto podkreślić, że na gruncie podatku dochodowego od osób fizycznych sytuacja jest odmienna. Jeżeli wynajmowane mieszkanie nie stanowi składnika majątku działalności gospodarczej i umowa z najemcą nie jest realizowana w ramach tej działalności, to przedsiębiorca może wybrać opodatkowanie niezależne od działalności gospodarczej, tj. ryczałtowe lub na zasadach ogólnych (podatek progresywny).

Bartosz Gebel
Doradca podatkowy (nr wpisu 13557)
Biuro Rachunkowe Ergotax Sp. z o.o.

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Kredyt EKOlogiczny 2025 – bezzwrotna dotacja dla firm na modernizację energetyczną. Jakie warunki trzeba spełnić?

Już od października 2025 r. przedsiębiorcy będą mogli ubiegać się o dofinansowanie z Kredytu EKOlogicznego – dotacji realizowanej w ramach programu Fundusze Europejskie dla Nowoczesnej Gospodarki (FENG 3.01).

Obowiązkowy KSeF: kogo obejmie, jak fakturować w czasie awarii? Co czeka podatników VAT w 2026 roku?

Ponad pół rok dzieli przedsiębiorców od dnia, w którym elektroniczne fakturowanie stanie się w Polsce obowiązkowe. W zależności od poziomu sprzedaży w 2024 roku, firmy będą musiały dołączyć do Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF) od 1 lutego lub od 1 kwietnia 2026 roku. Od tego momentu korzystanie z KSeF stanie się obowiązkowe dla wszystkich podatników VAT czynnych. Firmy mają już niewiele czasu, by dostosować swoje systemy, procedury i zespoły do nowych wymogów.

Ulga termomodernizacyjna i zwolnienie z podatku dochodowego (PIT) dla osób realizujących przedsięwzięcia termomodernizacyjne. Najnowsze objaśnienia Ministra Finansów z 2025 r.

W dniu 30 czerwca 2025 r. Minister Finansów wydał objaśnienia podatkowe odnośnie form wsparcia przedsięwzięcia termomodernizacyjnego w podatku dochodowym od osób fizycznych. Objaśnienie te dotyczą rozwiązań podatkowych (ulga termomodernizacyjna i zwolnienie podatkowe), które wspierają przedsięwzięcie termomodernizacyjne na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej „ustawa PIT”), oraz ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (dalej „ustawa o ryczałcie”). Objaśnienia zawierają ogólne wyjaśnienia przepisów prawa podatkowego oraz uwzględniają stan prawny obowiązujący na dzień 1 stycznia 2025 r. Objaśnienia podatkowe są wydawane przez ministra finansów na podstawie art. 14a § 1 pkt 2 ustawy – Ordynacja podatkowa z urzędu w celu zapewnienia jednolitego stosowania przepisów prawa podatkowego przez organy podatkowe. Warto w szczególności zwrócić uwagę na zmieniony wykaz wydatków uprawniających do odliczenia w ramach ulgi rehabilitacyjnej. Walorem tych objaśnień są także liczne przykłady wyjaśniające treść przepisów. Publikujemy poniżej pełną treść tych objaśnień.

Nowe tachografy nie aż tak inteligentne jak zakładano. Na jakie błędy muszą uważać kierowcy i firmy transportowe?

Od 19 sierpnia 2025 roku w przewozach międzynarodowych w UE wymagane będą już wyłącznie najnowsze tachografy inteligentne często oznaczane jako tachografy G2V2, czyli druga wersja tachografów inteligentnych. Obecnie w transporcie międzynarodowym stanowią one już większość tachografów. Choć nowe urządzenia rejestrujące miały za zadanie ułatwiać pracę firmom transportowym, to jednak są zawodne i mogą powodować wiele trudności przy rozliczaniu i kontroli czasu pracy kierowców. Na jakie błędy nowych smart tachografów trzeba uważać i jak skutecznie sobie z nimi radzić?

REKLAMA

Patologiczna prywatyzacja majątku firm? Rada Przedsiębiorców wzywa rząd do pilnych zmian w prawie

Rada Przedsiębiorców alarmuje: niekontrolowane postępowania upadłościowe sprzyjają nadużyciom i grabieży majątku firm. W liście do premiera Donalda Tuska organizacja apeluje o zmiany legislacyjne, które mają zakończyć nieformalny system patologicznej prywatyzacji i chronić interes publiczny.

Jak korzystać w praktyce z procedury VAT OSS – rejestracja, rozliczenia, płatności, ewidencja

Procedura OSS (ang. One Stop Shop) obowiązuje w Polsce od 1 lipca 2021 r., jednak wciąż wiele firm nie zdaje sobie sprawy, jak bardzo może ona uprościć ich rozliczenia podatkowe w zakresie VAT. Choć na pierwszy rzut oka może wydawać się skomplikowana, przy wsparciu doświadczonego doradcy jej wdrożenie jest szybkie i efektywne, a korzyści z jej stosowania znaczące.

Stawka VAT 0%: Jak poprawnie udokumentować dostawę wewnątrz UE, by nie stracić na podatku?

Wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów (WDT) może być opodatkowana stawką VAT 0%, ale tylko pod warunkiem spełnienia określonych wymogów formalnych. Sprawdź, czym dokładnie jest WDT, jakie dokumenty są niezbędne, by transakcja była zgodna z przepisami i jak uniknąć pułapek, które mogą skutkować dodatkowymi kosztami podatkowymi.

Urlop na samozatrudnieniu (kontrakt B2B) - komu przysługuje i co trzeba wiedzieć?

Zmęczenie i potrzeba oddechu od maili, telefonów i projektów to uczucia, które dobrze zna nie tylko pracownik etatowy. Coraz więcej samozatrudnionych prowadzących jednoosobowe działalności gospodarcze przyznaje wprost: chcieliby odpocząć, ale mają wątpliwości, co będzie się działo z ich firmą podczas dłuższej nieobecności. Często nie wiedzą nawet, jakie prawa do odpoczynku im przysługują. Wyjaśniamy, jakie mechanizmy prawne, podatkowe oraz organizacyjne mogą pomóc przedsiębiorcy złapać oddech.

REKLAMA

Limit 30-krotność ZUS 2025 - ile wynosi? Kogo dotyczy przekroczenie składek ZUS? Co zrobić jeśli nastąpi przekroczenie rocznej podstawy wymiaru składek ZUS?

W 2025 roku limit składek ZUS na ubezpieczenia emerytalne i rentowe został już ustalony. Po jego przekroczeniu składki nie są już naliczane – ale uwaga: za błędy w rozliczeniach może odpowiadać pracownik. Sprawdź, co oznacza 30-krotność ZUS, jak się liczy limit, kto go pilnuje i co zrobić, gdy opłaciłeś składki ponad próg.

Raz w roku wakacje od płacenia składek. Budżet państwa zapłaci za ciebie. ZUS przypomina kto ma prawo do tej ulgi i jak ją uzyskać w 2025 roku

Letnie wakacje to doskonały czas na odpoczynek nie tylko od pracy, ale również od spraw finansowych związanych z prowadzeniem własnej działalności. Zakład Ubezpieczeń Społecznych przypomina, że mikroprzedsiębiorcy wpisani do CEIDG oraz komornicy sądowi mogą skorzystać z wakacji składkowych. Od uruchomienia programu w listopadzie 2024 roku ZUS przyjął już niemal 2 miliony wniosków.

REKLAMA