REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Pieniądze z rachunku firmy wykreślonej z rejestru podatników VAT przejmie Skarb Państwa

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Dziennik Gazeta Prawna
Największy polski dziennik prawno-gospodarczy
 Pieniądze z rachunku firmy wykreślonej z rejestru podatników VAT przejmie Skarb Państwa
Pieniądze z rachunku firmy wykreślonej z rejestru podatników VAT przejmie Skarb Państwa

REKLAMA

REKLAMA

W sytuacji, gdy urząd skarbowy stwierdzi, że firma nie istnieje, i wykreśli ją z rejestru podatników VAT, zgromadzone przez nią pieniądze na koncie VAT zostaną przejęte przez Skarb Państwa.

Ustawa o VAT (art. 96 ust. 9 i 9a) wymienia dziewięć różnych powodów usunięcia z rejestru podatników czynnych VAT. Jednym z nich jest stwierdzenie przez urząd skarbowy, że podatnik nie istnieje.

REKLAMA

REKLAMA

Kolejnym skutkiem, obok wykreślenia z rejestru, miałby być przepadek pieniędzy z rachunku VAT na rzecz Skarbu Państwa. Tak przewiduje projekt zakładający wprowadzenie mechanizmu split paymentu.

Nie ma komu zwrócić

Propozycja ta budzi kontrowersje, w tym co do zgodności z konstytucją. Część doradców podatkowych zwraca uwagę, że zgodnie z art. 46 konstytucji przepadek rzeczy (w tym pieniędzy) może nastąpić tylko w przypadkach określonych w ustawie i tylko na podstawie prawomocnego orzeczenia sądu. Projekt przedstawiony przez ministerstwo przewiduje natomiast przepadek pieniędzy jedynie na podstawie ustawy (bez orzeczenia przez sąd).

Ministerstwo Finansów odpiera zarzuty. Zwraca uwagę, że po sprawdzeniu podmiotu i jego wykreśleniu nie ma nawet komu fizycznie zwrócić środków zgromadzonych na rachunku VAT, bo podmiot nie istnieje. Ponadto – dodaje – w projekcie przewidziane są odpowiednie zmiany w ustawie – Kodeks postępowania cywilnego, które umożliwią dochodzenie tych środków przed sądem.

REKLAMA

Niektórzy eksperci są podobnego zdania co resort. Skoro nie ma strony postępowania, to nie ma potrzeby orzekania o przepadku przez sąd – mówią.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Z innych powodów

W pozostałych ośmiu przypadkach skutkujących wykreśleniem podatnika projekt przewiduje mniej dotkliwe konsekwencje. Urząd będzie mógł pobrać pieniądze z konta VAT na poczet zaległości wykreślonego podmiotu, a pozostałą część zwróci mu na jego rachunek bankowy lub jego rachunek w SKOK.

Tak będzie, gdy powodem wykreślenia podatnika będzie:

• brak możliwości skontaktowania się z podatnikiem lub jego pełnomocnikiem,

• brak stawiennictwa podatnika albo jego pełnomocnika na wezwania organu podatkowego,

• niezgodność z prawdą danych ze zgłoszenia rejestracyjnego,

zawieszenie przez podatnika wykonywania działalności gospodarczej na okres co najmniej 6 kolejnych miesięcy,

• nieskładanie przez podatnika deklaracji za 6 kolejnych miesięcy lub 2 kolejne kwartały, mimo takiego obowiązku,

• niewykazywanie przez podatnika sprzedaży lub nabycia towarów lub usług z kwotami podatku do odliczenia w deklaracjach składanych przez 6 kolejnych miesięcy lub 2 kolejne kwartały,

• wystawianie pustych faktur (lub faktur korygujących),

• brak ostrożności podatnika w sytuacji, gdy wiedział on lub miał uzasadnione podstawy do tego, aby przypuszczać, że dostawcy lub nabywcy biorący udział pośrednio lub bezpośrednio w dostawie tego samego towaru lub usługi uczestniczą w nierzetelnym rozliczaniu podatku w celu odniesienia korzyści majątkowej. ⒸⓅ

Polecamy: Biuletyn VAT

OPINIE

Projekt budzi wątpliwości konstytucyjne

Mirosław Siwiński, radca prawny, doradca podatkowy, dyrektor w departamencie podatków Kancelarii Prof. W. Modzelewskiego

Taki kształt proponowanych regulacji budzi duże wątpliwości. Wystarczy spojrzeć na konstytucję, a konkretnie na jej art. 21 (Polska chroni własność i prawo dziedziczenia) oraz art. 46 (przepadek rzeczy może nastąpić tylko w przypadkach określonych w ustawie i tylko na podstawie prawomocnego orzeczenia sądu). Dotyczą one wprawdzie własności i rzeczy, ale trudno podejrzewać, aby prawodawca konstytucyjny mniej chciał chronić pieniądze. Wskazany art. 46 konstytucji wymaga, aby przepadek rzeczy orzekał sąd. W propozycji nowelizacji ustawy o VAT dotyczącej podzielonej płatności zabrakło tego elementu. ⒸⓅ

Nie ma ryzyka wywłaszczenia

Dominik Szczygieł, doradca podatkowy, radca prawny, MSDS Legal i MSDS Tax

Moim zdaniem zaproponowane rozwiązanie nie jest niczym nadzwyczajnym. W podstawowym zamyśle nie służy przecież nieuprawnionemu pozbawieniu kogokolwiek z własności środków pieniężnych. Ma służyć ukróceniu obecnych patologii, polegających na tworzeniu podatkowych słupów czy też karuzel VAT-owskich. Zamiast utyskiwać na ten pomysł, należałoby pomyśleć, jakimi narzędziami ochronnymi (chroniącymi podatnika) obudować sankcję w postaci wykreślenia z rejestru i przepadku, by faktycznie sankcje te dotykały oszustów.

Poza tym, skoro podmiot nie istnieje (zakładam, że na etapie ustalania nieistnienia nie dochodzi do nadużyć ani nieprawidłowości), to nie można mówić np. o wywłaszczeniu.

Nawet w prawie cywilnym obowiązuje przepadek świadczenia na rzecz Skarbu Państwa, jeżeli świadczenie zostało świadomie spełnione w zamian za dokonanie czynu, który jest zabroniony przez ustawę lub w celu niegodziwym. Z tą tylko różnicą, że w art. 412 kodeksu cywilnego mamy do czynienia z istniejącym podmiotem, a w projektowanym art. 108c ust. 2 ustawy o VAT – z nieistniejącym. Nie ma więc strony postępowania i nie ma potrzeby orzekania o przepadku przez sąd. ⒸⓅ


Pieniądze trzeba zwrócić tym, którzy je wpłacili

Andrzej Nikończyk, doradca podatkowy, partner w KNDP

Już dawno pojęcie podatnika, który nie istnieje, powinno być zastąpione innym. Podmiot, który nie istnieje, nie może być podatnikiem. Jeśli organ po jakimś czasie orientuje się, że podmiot nie istnieje, i bez decyzji, bez jakiegokolwiek zawiadomienia wykreśla go z rejestru podatników VAT – a zgodnie z projektowanymi przepisami środki tego podmiotu mają przepadać na rzecz Skarbu Państwa – to nie narusza to konstytucji, pod warunkiem że podmiot ten faktycznie w sensie prawnym (a nie podatku VAT) nie istnieje. Wówczas nie ma on żadnych praw, bo go nie ma. Może to jednak naruszać konstytucyjne prawo własności innych podmiotów – tych, które wpłaciły na konto VAT wykreślonego podatnika kwotę odpowiadającą podatkowi. Jeśli dojdziemy do wniosku, że środki na koncie VAT należą do tych, co je wpłacali – to chyba należałoby im je zwrócić, a nie uznawać, że przepadają na rzecz Skarbu Państwa. Tu w mojej ocenie rozjeżdża się prawo podatkowe i jego specyficzne podejście do istnienia podmiotu, prawo cywilne i konstytucja. ⒸⓅ

* * * * *

PROJEKT NOWELIZACJI VAT

Ministerstwo Finansów odpowiada na wątpliwości dotyczące split paymentu

Pytanie DGP: Projekt nowelizacji VAT, wprowadzający podzieloną płatność, przewiduje, że jeśli podatnik dostanie pieniądze na konto VAT, a następnie zostanie wykreślony z rejestru (urząd go o tym nie powiadomi), to pieniądze mogą przepaść. Czy to jest rozwiązanie zgodne z konstytucją?

Odpowiedź MF: Należy wskazać, że zanim naczelnik urzędu skarbowego uzna, że podatnik nie istnieje, przeprowadza szereg czynności mających na celu ustalenie takiego faktu. Ostateczny efekt prowadzonych czynności oznacza, że nie istnieje podmiot, któremu można byłoby fizycznie zwrócić środki zgromadzone na rachunku VAT. Trudno jest zatem przyjąć w powyższych okolicznościach, że przepis ten jest niekonstytucyjny.

Projektowane rozwiązanie stanowi pewną analogię do obecnie funkcjonujących rozwiązań w zakresie przepadku mienia na rzecz Skarbu Państwa lub dziedziczenia przez gminy lub Skarb Państwa w przypadku braku spadkobierców.

Należy mieć na uwadze, że w projekcie przewidziane są odpowiednie zmiany w ustawie – Kodeks postępowania cywilnego, które umożliwią dochodzenie tych środków przed sądem.

W sytuacji gdy podatnik wykaże nadwyżkę VAT do zwrotu, to środki te będą mogły trafić na konto VAT i tym samym podatnik nie będzie miał do nich pełnego dostępu. Dlaczego w projekcie pojawiło się takie rozwiązanie, skoro są to środki należące do podatnika, a nie należność wobec urzędu skarbowego?

Zgodnie z projektowanymi regulacjami podatnik będzie miał prawo do otrzymania zwrotu różnicy podatku w terminie 25 dni na rachunek VAT. Jest to bardzo istotna różnica w stosunku do zasad ogólnych, gdzie podstawowy termin zwrotu wynosi 60 dni. Projektowane rozwiązanie będzie zatem bardzo korzystne dla podatników stosujących mechanizm podzielonej płatności, gdyż umożliwi uzyskanie zwrotu różnicy podatku w krótszym terminie, ale na rachunek VAT.

Należy zauważyć, że to podatnik podejmuje decyzję o złożeniu wniosku o dokonanie zwrotu na rachunek VAT lub o dokonanie zwrotu na ogólnych zasadach na rachunek rozliczeniowy.

Skąd sprzedawca będzie wiedział, że nabywca przelał mu pieniądze na konto VAT? Czy po zalogowaniu do systemu firma będzie widziała dwa rachunki: podstawowy i do rozliczeń VAT?

Przewidujemy, że przedsiębiorca będzie mógł uzyskać normalny wyciąg z rachunku VAT. Zastosowanie mechanizmu podzielonej płatności będzie odbywać się przy użyciu dedykowanego komunikatu przelewu, w którym będą wskazane informacje określone w projekcie ustawy. Tym samym będzie on stanowił również informację o sposobie dokonania zapłaty przez nabywcę z zastosowaniem tego mechanizmu.

Na jakiej podstawie naczelnik urzędu skarbowego będzie decydował o możliwości wykorzystania środków z konta VAT na inne cele niż zapłata VAT kontrahentom lub do urzędu skarbowego?

Projekt ustawy w sposób wyraźny wskazuje, kiedy naczelnik urzędu skarbowego może nie zgodzić się na uwolnienie środków z rachunku VAT (art. 108 ust. 3 – przyp. red.). Jeżeli w danym przypadku nie zachodzą przesłanki wymienione w projekcie, wówczas naczelnik urzędu skarbowego w terminie 90 dni od dnia otrzymania wniosku (a nie po 90 dniach) wyraża zgodę na uwolnienie środków zgromadzonych na rachunku VAT.

Jak w praktyce będzie wyglądało korzystanie z podzielonych płatności w przypadku podmiotów: rozliczających się na zasadach ogólnych, objętych w pełni bądź częściowo odwrotnym obciążeniem oraz podmiotów podlegającym solidarnej odpowiedzialności?

W przypadku odwróconego obciążenia podatek rozlicza nabywca i nie płaci on dostawcy kwoty brutto lecz kwotę netto, dlatego w tym przypadku podzielona płatność nie będzie miała zastosowania.

Zgodnie z projektem wobec podatników, którzy będą stosować mechanizm podzielonej płatności, nie będą miały zastosowania przepisy działu Xa ustawy o VAT, tj. przepisy dotyczące odpowiedzialności solidarnej w odniesieniu do transakcji płaconych w tym systemie. ⒸⓅ

Łukasz Zalewski

lukasz.zalewski@infor.pl

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Czy KSeF sprawi, że księgowi będą mieli mniej pracy? Niekoniecznie

Wdrożenie Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF) to jedno z najważniejszych przedsięwzięć cyfryzacyjnych w polskim systemie podatkowym, mające na celu uproszczenie i zautomatyzowanie obiegu faktur – od ich wystawienia, przez przesyłanie, aż po archiwizację. Choć Ministerstwo Finansów zapowiada, że dzięki obowiązkowemu modelowi KSeF przedsiębiorcy i księgowi zyskają czas, w praktyce księgowi nie spodziewają się mniejszego nakładu pracy. Wręcz przeciwnie, 36,1% księgowych oczekuje, że wdrożenie KSeF przysporzy im więcej obowiązków, a 75% z nich nadal czuje, że ich firma nie jest przygotowana do wdrożenia KseF – wynika z raportu fillup k24 “Księgowi i firmy wobec wdrożenia KSeF”.

Polskie jabłka na Łotwie… a w Białorusi? Spór podatkowy trafia do TSUE

Wyobraźmy sobie typowy dzień w polskiej firmie eksportującej jabłka. Towar gotowy, kontrahent zarejestrowany na Łotwie, formalności załatwione – wszystko wydaje się proste. Ale niespodziewanie pojawia się problem: jabłka wylądowały w Białorusi. I nagle w centrum uwagi znajduje się VAT – czy to wciąż wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów (WDT), czy już eksport?

Ministerstwo Finansów i KAS: budujemy Tax Morale. Czy moralność podatkowa zastąpi mechanizmy kontroli podatkowej?

W dniu 28 października 2025 r. w Ministerstwie Finansów odbyła się konferencja na temat moralności podatkowej w społeczeństwie i gospodarce. Uczestnikami spotkania byli m.in. wiceminister finansów Szef KAS Marcin Łoboda, przedstawiciele szwedzkiej administracji podatkowej, Krajowej Administracji Skarbowej, środowiska naukowego i biznesu. Spotkanie było okazją do dyskusji na temat budowania moralności podatkowej i jej wpływu na skuteczność poboru podatków.

Jak dobrze żyć (efektywnie współpracować) z księgowym? Przychody, koszty, bartery, dokumenty. Praktyczne rady dla twórców internetowych i influencerów

Jesteś influencerem, twórcą internetowym, a może dopiero zaczynasz swoją przygodę z działalnością online? Niezależnie od etapu, na którym jesteś – prędzej czy później przyjdzie moment, w którym będziesz musiał zmierzyć się z rozliczeniami podatkowymi. Współpraca z księgowym to w takim przypadku nie tylko konieczność, ale przede wszystkim ogromne ułatwienie i wsparcie w prowadzeniu legalnej, uporządkowanej działalności twórczej.

REKLAMA

Zwolnienia z kasy fiskalnej – aktualne przepisy i wyjątki 2025

Kasy fiskalne od lat stanowią nieodłączny element prowadzenia działalności gospodarczej. Z jednej strony są narzędziem do rejestrowania sprzedaży, z drugiej wspomagają rozliczenia podatkowe, zapewniając transparentność transakcji pomiędzy sprzedawcą i nabywcą.

Cypr staje się rajem dla polskich emigrantów. Skarbówka potwierdza korzystne zasady ryczałtu od przychodów zagranicznych

Przełom w interpretacji Krajowej Informacji Skarbowej! Fiskus potwierdził, że osoby przenoszące rezydencję podatkową do Polski mogą objąć ryczałtem wszystkie swoje przychody zagraniczne – od dywidend i kryptowalut po nieruchomości. Dla zamożnych reemigrantów to szansa na ogromne oszczędności i najkorzystniejsze warunki podatkowe w historii.

KSeF pomoże uszczelnić budżet. MF liczy na 18,7 mld zł wpływów w 2026 roku

Dzięki zmianom w podatkach i uszczelnieniu systemu za pomocą KSeF, Polska może w 2026 roku zyskać nawet 18,7 mld zł. Wśród planowanych działań są m.in. podwyżki CIT dla banków, wyższe stawki VAT i akcyzy oraz ograniczenie liczby osób nielegalnie zatrudnionych w budownictwie.

Samochód osobowy w firmie - zmiany w limitach od 1 stycznia 2026 r. Jak rozliczać auta kupione do końca 2025 roku?

Zmiany w prawie podatkowym potrafią zaskakiwać. Szczególnie wtedy, gdy istotne przepisy wprowadzane są niejako „tylnymi drzwiami”. Tym razem mamy do czynienia z modyfikacją, która znacząco wpłynie na sposób rozliczania kosztów związanych z nabyciem samochodów osobowych.

REKLAMA

Rezerwa finansowa w firmie to nie luksus - to konieczność. Jak wyliczyć i budować rezerwę na nagłe sytuacje

Wielu właścicieli firm mówi: „Nie mam z czego odkładać, wszystko idzie na bieżące wydatki.” Inni: „Jak będą wolne środki, to coś odłożę.” Problem w tym, że te wolne środki rzadko kiedy się pojawiają. Albo jeśli już są – szybko znikają. A potem przychodzi miesiąc bez wpłat od klientów, niespodziewany wydatek albo gorszy sezon. I nagle z dnia na dzień zaczyna brakować nie tylko pieniędzy, ale też spokoju, decyzyjności, kontroli. To nie pech. To brak bufora.

100 dni do KSeF – co się zmieni już od lutego 2026 roku?

Już od 1 lutego 2026 r. duże firmy będą wystawiać wyłącznie e‑faktury w KSeF, a wszyscy podatnicy będą je odbierać elektronicznie. Od kwietnia obowiązek rozszerzy się na pozostałych przedsiębiorców, wprowadzając jednolity, ustandaryzowany obieg faktur i koniec papierowych dokumentów.

REKLAMA