Przywrócenie do rejestru podatników VAT

Wykreślenie z rejestru VAT

Nowelizacja ustawy o VAT, która obowiązuje od 1 stycznia 2017 r., rozszerzyła katalog przypadków, w których urząd skarbowy jest uprawniony do wyrejestrowania podatnika z rejestru podatników VAT czynnych. Z rejestru może być wykreślony m.in. podatnik, który zawiesił wykonywanie działalności gospodarczej na podstawie przepisów o swobodzie działalności gospodarczej na okres co najmniej 6 kolejnych miesięcy, podatnik nie składający deklaracji przez co najmniej 6 kolejnych miesięcy lub 2 kolejne kwartały, podatnik wystawiający puste faktury lub puste korekty faktur, czyli takie, które nie dokumentowały rzeczywistej sprzedaży. Ponadto, organ podatkowy ma prawo wykreślić z urzędu podatnika z rejestru jako podatnika VAT bez konieczności zawiadamiania o tym podatnika, jeżeli:

- podatnik nie istnieje lub

- mimo podjętych udokumentowanych prób nie ma możliwości skontaktowania się z podatnikiem albo jego pełnomocnikiem, lub

- dane podane w zgłoszeniu rejestracyjnym okażą się niezgodne z prawdą, lub

- podatnik albo jego pełnomocnik nie stawia się na wezwania naczelnika urzędu skarbowego, naczelnika urzędu celno-skarbowego, dyrektora izby administracji skarbowej lub Szefa Krajowej Administracji Skarbowej.

Polecamy książkę: VAT 2017. Komentarz

Te nowe regulacje są dość jasno sprecyzowane i nie budzą wątpliwości podatników. A w przypadkach wykreślania z rejestru przewidują możliwość powrotu do statusu czynnego podatnika VAT, tzn. naczelnik urzędu skarbowego może przywrócić status z urzędu lub na skutek działań podatnika, np. w wyniku złożonych wyjaśnień.

W nowelizacji pojawił się jednak wzbudzający kontrowersje zapis, że wykreślony z rejestru VAT może zostać również taki podatnik, który nie dochował należytej staranności przy doborze kontrahentów. Chodzi o art. 96 ust. 9a pkt 5 ustawy o VAT, zgodnie z którym wykreśleniu z urzędu z rejestru jako podatnik VAT podlega podatnik, który „prowadząc działalność gospodarczą wiedział lub miał uzasadnione podstawy do tego, aby przypuszczać, że dostawcy lub nabywcy biorący udział pośrednio lub bezpośrednio w dostawie tego samego towaru lub usługi uczestniczą w nierzetelnym rozliczaniu podatku w celu odniesienia korzyści majątkowej”.

Warto zauważyć, że zgodnie z brzmieniem tego przepisu podatnik, by zostać z urzędu wykreślonym z rejestru VAT, wystarczy, że miał „uzasadnione podstawy do tego, aby przypuszczać”, że dostawcy lub nabywcy nierzetelnie rozliczają VAT. Wykreślenie z rejestru może więc mieć miejsce także w przypadku podatnika, który nieświadomie, jako kolejny w łańcuchu dostaw zostały włączony w oszustwa podatkowe. Co może zrobić taki podatnik? Czy ustawa o VAT przewiduje możliwości przywrócenia do rejestru w takim przypadku?

Odwołanie od decyzji o wykreśleniu z rejestru VAT

Okazuje się, że ustawodawca nie wprowadził przepisów, które określałyby procedurę powrotu do rejestru VAT w przypadku, gdy wykreślenie podatnika okazałoby się niesłuszne. Brakuje też jasnych procedur obowiązujących w okresie pomiędzy wykreśleniem podatnika a jego przywróceniem.