Sprawdź kontrahenta i uniknij sankcji VAT

Status rejestracji kontrahenta dla potrzeb VAT może mieć bezpośredni wpływ na prawidłowość rozliczeń podatników. Jeżeli kontrahent nie jest zarejestrowany jako podatnik VAT lub VAT-UE, organy podatkowe mogą zakwestionować prawo do odliczenia podatku z faktury zakupowej, do zastosowania stawki 0% przy wewnątrzwspólnotowej dostawie towarów, a nawet powziąć podejrzenie, że podatnik uczestniczy w mechanizmie wyłudzenia VAT.

Uczestnictwo w procederze wyłudzania VAT

Walka z wyłudzeniami VAT jest obecnie traktowana priorytetowo przez polską administrację podatkową. Ministerstwo Finansów zapowiada, że będzie badać szczegółowo każdą transakcję, która może doprowadzić do rozpracowania siatki oszustów.

Sprawdzając, czy kontrahent jest podatnikiem VAT (czynnym albo zwolnionym) lub podatnikiem dokonującym transakcji wewnątrzwspólnotowych, jednocześnie weryfikujemy, czy podmiot faktycznie istnieje. Negatywny wynik testu rejestracji na VAT lub VAT-UE może być jednocześnie sygnałem, aby sprawdzić, czy nie jesteśmy nieświadomymi uczestnikami przestępczego procederu.

Jeżeli druga strona transakcji nie jest zarejestrowana jako podatnik VAT (lub VAT-UE) albo posługuje się błędnym numerem NIP (lub VAT-UE), organy podatkowe mogą powziąć podejrzenie, że podatnik uczestniczy w procederze mającym na celu wyłudzenie VAT. Rozliczenia VAT podmiotu, który dokonuje takich transakcji, mogą być w takim przypadku poddane dogłębnej kontroli.

Dodatkowe zobowiązanie podatkowe – sankcja 100%

1 stycznia 2017 r. wprowadzono sankcję w wysokości 100% zawyżenia podatku naliczonego do odliczenia, jeżeli zawyżenie to wynika m.in. z dokonania transakcji z podmiotem, który nie istnieje (a faktura dokumentuje np. czynność pozorną). Pierwszym i podstawowym sposobem weryfikacji, czy kontrahent istnieje, jest weryfikacja jego rejestracji jako podatnika VAT lub VAT-UE.

Brak rejestracji na VAT nie musi oznaczać, że podmiot nie istnieje. W Polsce informacji o przedsiębiorcach dostarczają KRS oraz CEIDG. Jednak chcąc zweryfikować przedsiębiorców zagranicznych, należałoby skorzystać z odpowiednich rejestrów przedsiębiorców w poszczególnych krajach. Wobec tego, bazę VIES oraz lokalne bazy nierzetelnych podatników (funkcjonujące m.in. w Czechach, Słowacji i Rumunii) można uznać za dodatkowe źródło informacji o statusie rejestracji na VAT tych podmiotów.

Polecamy książkę: VAT 2017. Komentarz

Prawo do odliczenia VAT z faktury zakupowej

W przypadku zakupów od kontrahenta niezarejestrowanego jako podatnik VAT (czynny lub zwolniony), organy podatkowe mogą zakwestionować prawo do odliczenia VAT z faktury wystawionej przez taki podmiot. Ponadto, od stycznia 2017 r. nabywcy w tych okolicznościach grozi dodatkowa, 100% sankcja z tytułu nieuprawnionego zawyżenia podatku do odliczenia.

Preferencyjna stawka 0% przy WDT zależy od rejestracji

W przypadku dokonywania wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów, dla zastosowania preferencyjnej stawki 0% VAT przez sprzedawcę, należy wykazać, że kontrahent (nabywca) jest podatnikiem podatku od wartości dodanej, zarejestrowanym dla potrzeb wykonywania transakcji wewnątrzwspólnotowych. W przeciwnym wypadku, istnieje ryzyko zakwestionowania przez organy podatkowe preferencyjnego rozliczenia tego typu transakcji i ustalenia dodatkowego zobowiązania podatkowego.