Inwestycje w wynajmowanych lokalach - rozliczenia VAT po rozwiązaniu umowy najmu

O konsekwencjach jakie niesie dla podatników VAT rozwiązanie umowy najmu wypowiedział się w wyroku z 8 lutego 2012 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie (sygn. akt ISA/Kr 1842/11).

Przedmiotowe orzeczenie dotyczy interpretacji przepisów w następującym stanie faktycznym:

Podatnik prowadzący działalność polegającą na sprzedaży odzieży w wyspecjalizowanych sklepach zawarł umowę najmu lokalu handlowego. Dokonał dla potrzeb wystroju prace adaptacyjne. Potraktował je jako inwestycje w obcych środkach trwałych, naliczony podatek z faktur dokumentujących poniesione wydatki odliczył.

Odliczenia i zwroty podatku

Autopromocja

Sprawozdanie finansowe 2024
Przykłady, schematy, tabele, wzory

Sprawdź

Prowadzona działalność przynosiła straty w związku z powyższym po 3 latach rozwiązał umowę najmu. Umowa z właścicielem lokalu nie przewidywała zwrotu nakładów. Podatnik część niezamortyzowanych nakładów, możliwych do zdemontowania, przeniósł do innych punktów sprzedaży w których prowadzi działalność, meble, oświetlenie i wyposażenie sprzedał.

Zwrot nakładów poniesionych na inwestycję w obcy ośrodek trwały

Pozostałe niezamortyzowane nakłady, które ze względu na ich charakter nie mogły zostać zlikwidowane bez ponoszenia przez podatnika wysokich kosztów, zostały w lokalu, który wynajmował. Nakłady te nie stanowiły żadnego waloru użytkowego dla kolejnych najemców lokali ze względu na stylizację salonów które prowadzi podatnik. Wszystkie nakłady inwestycyjne podlegają zniszczeniu do stanu surowego lokalu, w momencie wejścia innej marki do salonu.

Pojawił się tym samym problem czy pozostałe w lokalu "inwestycje", które zostaną fizycznie zlikwidowane przez kolejnych najemców lokali podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT oraz czy należy dokonać korekty podatku naliczonego VAT od tych "inwestycji"?

Jak wynika z uzasadnienia wyroku " pozostawienie nakładów w wynajmowanych lokalach nie stanowi przeniesienia prawa do rozporządzania towarem jak właściciel, bowiem nie stanowiły one własności najmującego. Ponadto zainteresowany odliczał podatek naliczony od zakupów związanych z inwestycją w obcy środek trwały. Gdy wnioskodawca dokonywał inwestycji w obcym środku trwałym nie miało miejsca przeniesienie prawa do dysponowania towarem jak właściciel, ponieważ nieruchomość na której dokonywano ulepszeń nie należała do wnioskodawcy. Ponadto, przedmiotowa czynność ponoszenia nakładów w obcym środku trwałym na gruncie przepisów podatkowych nie jest traktowana jak dostawa towarów, bowiem nie mieści się w definicji towaru, zawartej w art. 2 pkt 6 ustawy." (...) "Skoro przedmiotowa inwestycja nie stanowi dostawy towarów jak też świadczenia usługi to tym samym znajduje się poza zakresem opodatkowania."

Dokonując zaś odpowiedzi w zakresie korekty Sąd wskazał,że jest ona konieczna i powinna być dokonana zgodnie z art. 91 ust. 2 ustawy o VAT, tj. w ciągu 10 kolejnych lat, począwszy od roku, w którym została ona oddana do użytkowania.

Uzasadniając swoje stanowisko WSA wskazał:

"Zgodnie z art. 91 ust. 4 ustawy o podatku od towarów i usług, w przypadku gdy w okresie korekty, o której mowa w ust. 2, nastąpi sprzedaż towarów lub usług, o których mowa w ust. 2, lub towary te zostaną opodatkowane zgodnie z art. 14, uważa się, że te towary lub usługi są nadal wykorzystywane na potrzeby czynności podlegających opodatkowaniu u tego podatnika, aż do końca okresu korekty. W przypadku, o którym mowa w ust. 4, korekta powinna być dokonana jednorazowo w odniesieniu do całego pozostałego okresu korekty. Korekty dokonuje się w deklaracji podatkowej za okres rozliczeniowy, w którym nastąpiła sprzedaż, a w przypadku opodatkowania towarów zgodnie z art. 14 - w deklaracji podatkowej za okres rozliczeniowy, w którym w stosunku do tych towarów powstał obowiązek podatkowy (art. 91 ust.5 ustawy). Na podstawie ust. 7 w/w. artykułu przepisy ust. 1-6 stosuje się odpowiednio w przypadku, gdy podatnik miał prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o całą kwotę podatku naliczonego od wykorzystywanego przez siebie towaru lub usługi i dokonał takiego obniżenia, albo nie miał takiego prawa, a następnie zmieniło się prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od tego towaru lub usługi. Z przedstawionych we wniosku okoliczności wynika, że skarżącemu przysługuje prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony od nakładów inwestycyjnych poniesionych w związku z adaptacją, modernizacją i dostosowaniem do potrzeb prowadzonej działalności gospodarczej lokalu. Natomiast, jeśli w wyniku rozwiązania umowy najmu lokalu prawo to ustaje, a nakłady w nieruchomość poczynione przez stronę zatrzymuje wynajmujący, to w konsekwencji pozostawione w całości nakłady, od których odliczono podatek naliczony oczywiście nie będą już służyć czynnościom opodatkowanym, albowiem w tej sytuacji dochodzi do zmiany przeznaczenia dokonanego ulepszenia. Skoro tak, to wnioskujący zobowiązany jest do dokonania korekty podatku naliczonego od inwestycji w obcym środku trwałym, która nie została zamortyzowana. Korekty należy dokonać w sposób określony w przepisach art. 91 ust. 1-6 ustawy o podatku od towarów i usług, tzn. w deklaracji podatkowej za okres rozliczeniowy, w którym miało miejsce rozwiązanie umowy najmu lokalu. Należy jednorazowo zmniejszyć podatek naliczony o kwotę odliczonego podatku dotyczącego prowadzonej w nim inwestycji ustaloną dla całego pozostałego okresu korekty. Art. 91 ust. 7 ustawy o VAT stwierdza, że konieczność korekty powstaje w sytuacji, gdy zmieniło się prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od tego towaru lub usługi. Innymi słowy, stanowi podstawę do korygowania podatku naliczonego przy zakupie towaru bądź usługi, jeżeli post factum zmianie ulegnie ich przeznaczenie."

Nowa klasyfikacja towarów i usług dla potrzeb VAT od 2011 roku