REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Odpowiedzialność karna zarządu i księgowych za zakupy od nieuczciwych kontrahentów

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Odpowiedzialność karna zarządu i księgowych za zakupy od nieuczciwych kontrahentów
Odpowiedzialność karna zarządu i księgowych za zakupy od nieuczciwych kontrahentów

REKLAMA

REKLAMA

Obecnie przedmiotem szczególnego zainteresowania organów ścigania są problemy rzetelności oraz legalizmu wystawiania i posługiwania się fakturami dla celów podatkowych. Podejmowane działania mają na celu ochronę interesu publicznego, w tym interesu fiskalnego budżetu państwa, przede wszystkim przed wyłudzeniami zwrotu podatku od towarów i usług.

Działania tych organów mają charakter represyjny i uderzają nie tylko w oszustów, ale także w uczciwych podatników, którzy zostali wplątani w oszustwo tzw. karuzeli podatkowej przez swoich „kontrahentów”.

REKLAMA

REKLAMA

Często oszuści oferują uczciwym przedsiębiorcom realnie istniejące towary (usługi) po atrakcyjnych cenach. Dlaczego są takie atrakcyjne? Dlatego, że sprzedawcy nie wpłacają do urzędu skarbowego podatku od towarów i usług z tego tytułu, lecz zatrzymują go dla siebie i zwiększają swój zysk. Dzięki temu obniżają cenę i godzą w uczciwą konkurencję, której oferta zawsze będzie droższa. W ten sposób działają często zorganizowane grupy przestępcze („mafia paliwowa”), a ich działalność firmują podstawione osoby („słupy”).

Wyłudzenia VAT w Polsce

Ryzyko zakwestionowania odliczenia podatku naliczonego dotyczy wszystkich uczestników „karuzeli podatkowej” – także tych, którzy faktycznie nabyli towary (usługi) od nieuczciwych kontrahentów, nie wiedząc o tym.

REKLAMA

Orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości UE chroni podatników działających w dobrej wierze i przyzwala na odliczenie tym, którzy padli ofiara oszustwa. Powoływanie się na dobrą wiarę w rozumieniu wypracowanym w orzecznictwie TSUE okazuje się jednak złudne. Dlaczego?

Dalszy ciąg materiału pod wideo

100 pytań o samochód w firmie + CD

500 pytań o VAT - odpowiedzi z interpretacjami MF

Po pierwsze, sądy administracyjne zwykle negują odliczenie w dobrej wierze, argumentując że nabywca nie zachował należytej staranności w doborze kontrahentów. Innymi słowy, staranny kupiec powinien był zorientować się, że „coś tu nie gra”, a jeżeli tego nie uczynił, to niech poniesie tego konsekwencje (i to nie tylko finansowe, o czym za chwilę…).

Po drugie, jak ocenić dobrą wiarę osoby prawnej (jednostki organizacyjnej) o rozbudowanej strukturze organizacyjnej? Wiedza i wpływ osób zajmujących się sprawami finansowo-księgowymi podatnika, a nawet członków zarządu, na konkretne transakcje zawierane przez handlowców bywają bardzo ograniczone. Sądy administracyjne uznają zaś, że nawet jeżeli pracownik (zleceniobiorca) działa z przekroczeniem uprawnień czy wręcz oszukuje swojego pracodawcę, to i tak pracodawca ponosi podatkowe konsekwencje jego działań (zgodnie z Kodeksem Pracy może jedynie dochodzić od pracownika odszkodowania w wysokości 3-krotności wynagrodzenia za pracę…).

Jak bronić się gdy trafimy na kontrahenta - oszusta podatkowego?

Po trzecie, wszyscy kontrahenci oszustów będą objęci śledztwem, prowadzonym przez Policję, prokuraturę i służby specjalne. To wątpliwa przyjemność! A jeżeli któryś z fikcyjnych dostawców zezna, komu wystawiał nierzetelne faktury i dostarczał „lewy” towar? „Słupy” nie będą „sypać” swoich mocodawców – albo ich w ogóle nie znają, albo boją się na tyle, że zrobią wszystko, aby skierować śledztwo na inne tory.

Towar dostarczono, stan magazynowy się zgadza, płatność dokonano przelewem, faktura wygląda prawidłowo – a jednak! Dostarczył go ktoś inny niż sprzedawca uwidoczniony na fakturze, po bliższej analizie okazuje się nie być pełnowartościowym olejem napędowym, lecz odbarwionym olejem opałowym. Szansa, że sąd administracyjny uwierzy w dobrą wiarę – niewielka. Nie idzie jednak tylko o pieniądze, ale o odpowiedzialność karną na podstawie Kodeksu karnego a nie Kodeksu karnego skarbowego, którego zazwyczaj można uniknąć. Kilka lat w celi razem z recydywistami, to zupełnie co innego niż czynny żal, dobrowolne poddanie się odpowiedzialności czy mandat karny. Kodeks karny nie przewiduje bowiem „odpowiedników” mechanizmów, za pomocą których można uniknąć lub zminimalizować odpowiedzialność karno-skarbową.

Aktualnie sądy karne uznają wystawianie i posługiwanie się „pustymi” fakturami za: fałszerstwo dokumentu (art. 271 k.k.), uzyskanie na jego podstawie nienależnej korzyści majątkowej na szkodę państwa (art. 286 k.k.) i „pranie brudnych pieniędzy” przez korzystanie z tych korzyści w sposób utrudniający ujawnienie ich źródła (art. 299 k.k.). Kształtującą się linię orzeczniczą należy rozumieć jako akceptację działań prokuratury i organów ścigania przeciwko podejrzanym o udział w przestępstwach podatkowych.

Kiedy optymalizacja podatkowa staje się oszustwem wg Kodeksu Karnego

Jaka część działań optymalizacyjnych w VAT jest oszustwem wg art. 268 Kodeksu karnego?

Znacząco wzrasta ryzyko odpowiedzialności członków zarządu i osób prowadzących sprawy finansowo-księgowe podatników (dyrektorów finansowych, głównych księgowych). W wielu sytuacjach trudno bowiem odróżnić, którzy sprzedawcy są uczciwi a którzy działają jedynie w celu uzyskania od nabywcy podatku od towarów i usług oraz przerzucenia na niego całego ryzyka działań władz skarbowych i organów ścigania. Trzeba więc unikać pochopnych i „zbyt korzystnych” transakcji z niesprawdzonymi wcześniej kontrahentami.

Dr Krzysztof Radzikowski, doradca podatkowy

Instytut Studiów Podatkowych

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Zwolnienia z kasy fiskalnej – aktualne przepisy i wyjątki 2025

Kasy fiskalne od lat stanowią nieodłączny element prowadzenia działalności gospodarczej. Z jednej strony są narzędziem do rejestrowania sprzedaży, z drugiej wspomagają rozliczenia podatkowe, zapewniając transparentność transakcji pomiędzy sprzedawcą i nabywcą.

Cypr staje się rajem dla polskich emigrantów. Skarbówka potwierdza korzystne zasady ryczałtu od przychodów zagranicznych

Przełom w interpretacji Krajowej Informacji Skarbowej! Fiskus potwierdził, że osoby przenoszące rezydencję podatkową do Polski mogą objąć ryczałtem wszystkie swoje przychody zagraniczne – od dywidend i kryptowalut po nieruchomości. Dla zamożnych reemigrantów to szansa na ogromne oszczędności i najkorzystniejsze warunki podatkowe w historii.

KSeF pomoże uszczelnić budżet. MF liczy na 18,7 mld zł wpływów w 2026 roku

Dzięki zmianom w podatkach i uszczelnieniu systemu za pomocą KSeF, Polska może w 2026 roku zyskać nawet 18,7 mld zł. Wśród planowanych działań są m.in. podwyżki CIT dla banków, wyższe stawki VAT i akcyzy oraz ograniczenie liczby osób nielegalnie zatrudnionych w budownictwie.

Samochód osobowy w firmie - zmiany w limitach od 1 stycznia 2026 r. Co z samochodami zakupionymi do końca 2025 roku?

Zmiany w prawie podatkowym potrafią zaskakiwać. Szczególnie wtedy, gdy istotne przepisy wprowadzane są niejako „tylnymi drzwiami”. Tym razem mamy do czynienia z modyfikacją, która znacząco wpłynie na sposób rozliczania kosztów związanych z nabyciem samochodów osobowych.

REKLAMA

Rezerwa finansowa w firmie to nie luksus - to konieczność. Jak wyliczyć i budować rezerwę na nagłe sytuacje

Wielu właścicieli firm mówi: „Nie mam z czego odkładać, wszystko idzie na bieżące wydatki.” Inni: „Jak będą wolne środki, to coś odłożę.” Problem w tym, że te wolne środki rzadko kiedy się pojawiają. Albo jeśli już są – szybko znikają. A potem przychodzi miesiąc bez wpłat od klientów, niespodziewany wydatek albo gorszy sezon. I nagle z dnia na dzień zaczyna brakować nie tylko pieniędzy, ale też spokoju, decyzyjności, kontroli. To nie pech. To brak bufora.

100 dni do KSeF – co się zmieni już od lutego 2026 roku?

Już od 1 lutego 2026 r. duże firmy będą wystawiać wyłącznie e‑faktury w KSeF, a wszyscy podatnicy będą je odbierać elektronicznie. Od kwietnia obowiązek rozszerzy się na pozostałych przedsiębiorców, wprowadzając jednolity, ustandaryzowany obieg faktur i koniec papierowych dokumentów.

Skarbówka potwierdza: darowizny od rodzeństwa zwolnione z podatku nawet przy wspólności majątkowej

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej potwierdził, że darowizny pieniężne od rodzeństwa są zwolnione z podatku, nawet jeśli darczyńcy mają wspólność majątkową. Kluczowe jest jedynie terminowe zgłoszenie darowizny i udokumentowanie przelewu. To dobra wiadomość dla wszystkich, którzy otrzymują wsparcie finansowe od bliskich.

Nowa opłata cukrowa uderzy w małe firmy? Minister ostrzega przed katastrofą dla MŚP

Minister Agnieszka Majewska, Rzecznik MŚP, ostrzega przed skutkami nowelizacji „podatku cukrowego”. Zwraca uwagę, że projekt zmian w ustawie o zdrowiu publicznym przygotowany przez Ministerstwo Finansów może nadmiernie obciążyć najmniejsze firmy. Nowe przepisy dotyczące opłaty cukrowej mają – wbrew intencjom resortu – rozszerzyć obowiązki sprawozdawcze i podatkowe także na mikro i małych przedsiębiorców.

REKLAMA

Najważniejsze zmiany przepisów dla firm 2025/2026. Jakie nowe obowiązki i wyzwania dla biznesu?

Trzeci kwartał 2025 roku przyniósł przedsiębiorcom aż 13 istotnych zmian regulacyjnych. Powszechne oburzenie przedsiębiorców wzbudza jednak krótsze od obiecywanego 6-miesięcznego vacatio legis. Z jednej strony postępuje cyfryzacja i deregulacja procesów, z drugiej – rosną obciążenia fiskalne i kontrolne. Z najnowszego Barometru TMF Group obejmującego trzeci kwartał 2025 roku wynika, że równowaga między ułatwieniami a restrykcjami została zachwiana kosztem zmian wymagających dla prowadzenia biznesu.

Jak uwierzytelnić się w KSeF? Pieczęć elektroniczna to jedna z metod [zgłoszenie: ZAW-FA, API KSeF 2.0 lub przy użyciu Aplikacji Podatnika KSeF]

Aby korzystać z Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF), nie trzeba zakładać konta, ale konieczne jest potwierdzenie tożsamości i uprawnień. Jednym z bezpiecznych sposobów uwierzytelnienia – szczególnie dla spółek i innych podmiotów niebędących osobami fizycznymi – jest kwalifikowana pieczęć elektroniczna. Sprawdź, jak działa i jak jej użyć w KSeF.

REKLAMA