REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Odpowiedzialność karna zarządu i księgowych za zakupy od nieuczciwych kontrahentów

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Odpowiedzialność karna zarządu i księgowych za zakupy od nieuczciwych kontrahentów
Odpowiedzialność karna zarządu i księgowych za zakupy od nieuczciwych kontrahentów

REKLAMA

REKLAMA

Obecnie przedmiotem szczególnego zainteresowania organów ścigania są problemy rzetelności oraz legalizmu wystawiania i posługiwania się fakturami dla celów podatkowych. Podejmowane działania mają na celu ochronę interesu publicznego, w tym interesu fiskalnego budżetu państwa, przede wszystkim przed wyłudzeniami zwrotu podatku od towarów i usług.

Działania tych organów mają charakter represyjny i uderzają nie tylko w oszustów, ale także w uczciwych podatników, którzy zostali wplątani w oszustwo tzw. karuzeli podatkowej przez swoich „kontrahentów”.

REKLAMA

Często oszuści oferują uczciwym przedsiębiorcom realnie istniejące towary (usługi) po atrakcyjnych cenach. Dlaczego są takie atrakcyjne? Dlatego, że sprzedawcy nie wpłacają do urzędu skarbowego podatku od towarów i usług z tego tytułu, lecz zatrzymują go dla siebie i zwiększają swój zysk. Dzięki temu obniżają cenę i godzą w uczciwą konkurencję, której oferta zawsze będzie droższa. W ten sposób działają często zorganizowane grupy przestępcze („mafia paliwowa”), a ich działalność firmują podstawione osoby („słupy”).

Wyłudzenia VAT w Polsce

Ryzyko zakwestionowania odliczenia podatku naliczonego dotyczy wszystkich uczestników „karuzeli podatkowej” – także tych, którzy faktycznie nabyli towary (usługi) od nieuczciwych kontrahentów, nie wiedząc o tym.

Orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości UE chroni podatników działających w dobrej wierze i przyzwala na odliczenie tym, którzy padli ofiara oszustwa. Powoływanie się na dobrą wiarę w rozumieniu wypracowanym w orzecznictwie TSUE okazuje się jednak złudne. Dlaczego?

Dalszy ciąg materiału pod wideo

100 pytań o samochód w firmie + CD

500 pytań o VAT - odpowiedzi z interpretacjami MF

REKLAMA

Po pierwsze, sądy administracyjne zwykle negują odliczenie w dobrej wierze, argumentując że nabywca nie zachował należytej staranności w doborze kontrahentów. Innymi słowy, staranny kupiec powinien był zorientować się, że „coś tu nie gra”, a jeżeli tego nie uczynił, to niech poniesie tego konsekwencje (i to nie tylko finansowe, o czym za chwilę…).

Po drugie, jak ocenić dobrą wiarę osoby prawnej (jednostki organizacyjnej) o rozbudowanej strukturze organizacyjnej? Wiedza i wpływ osób zajmujących się sprawami finansowo-księgowymi podatnika, a nawet członków zarządu, na konkretne transakcje zawierane przez handlowców bywają bardzo ograniczone. Sądy administracyjne uznają zaś, że nawet jeżeli pracownik (zleceniobiorca) działa z przekroczeniem uprawnień czy wręcz oszukuje swojego pracodawcę, to i tak pracodawca ponosi podatkowe konsekwencje jego działań (zgodnie z Kodeksem Pracy może jedynie dochodzić od pracownika odszkodowania w wysokości 3-krotności wynagrodzenia za pracę…).

Jak bronić się gdy trafimy na kontrahenta - oszusta podatkowego?

REKLAMA

Po trzecie, wszyscy kontrahenci oszustów będą objęci śledztwem, prowadzonym przez Policję, prokuraturę i służby specjalne. To wątpliwa przyjemność! A jeżeli któryś z fikcyjnych dostawców zezna, komu wystawiał nierzetelne faktury i dostarczał „lewy” towar? „Słupy” nie będą „sypać” swoich mocodawców – albo ich w ogóle nie znają, albo boją się na tyle, że zrobią wszystko, aby skierować śledztwo na inne tory.

Towar dostarczono, stan magazynowy się zgadza, płatność dokonano przelewem, faktura wygląda prawidłowo – a jednak! Dostarczył go ktoś inny niż sprzedawca uwidoczniony na fakturze, po bliższej analizie okazuje się nie być pełnowartościowym olejem napędowym, lecz odbarwionym olejem opałowym. Szansa, że sąd administracyjny uwierzy w dobrą wiarę – niewielka. Nie idzie jednak tylko o pieniądze, ale o odpowiedzialność karną na podstawie Kodeksu karnego a nie Kodeksu karnego skarbowego, którego zazwyczaj można uniknąć. Kilka lat w celi razem z recydywistami, to zupełnie co innego niż czynny żal, dobrowolne poddanie się odpowiedzialności czy mandat karny. Kodeks karny nie przewiduje bowiem „odpowiedników” mechanizmów, za pomocą których można uniknąć lub zminimalizować odpowiedzialność karno-skarbową.

Aktualnie sądy karne uznają wystawianie i posługiwanie się „pustymi” fakturami za: fałszerstwo dokumentu (art. 271 k.k.), uzyskanie na jego podstawie nienależnej korzyści majątkowej na szkodę państwa (art. 286 k.k.) i „pranie brudnych pieniędzy” przez korzystanie z tych korzyści w sposób utrudniający ujawnienie ich źródła (art. 299 k.k.). Kształtującą się linię orzeczniczą należy rozumieć jako akceptację działań prokuratury i organów ścigania przeciwko podejrzanym o udział w przestępstwach podatkowych.

Kiedy optymalizacja podatkowa staje się oszustwem wg Kodeksu Karnego

Jaka część działań optymalizacyjnych w VAT jest oszustwem wg art. 268 Kodeksu karnego?

Znacząco wzrasta ryzyko odpowiedzialności członków zarządu i osób prowadzących sprawy finansowo-księgowe podatników (dyrektorów finansowych, głównych księgowych). W wielu sytuacjach trudno bowiem odróżnić, którzy sprzedawcy są uczciwi a którzy działają jedynie w celu uzyskania od nabywcy podatku od towarów i usług oraz przerzucenia na niego całego ryzyka działań władz skarbowych i organów ścigania. Trzeba więc unikać pochopnych i „zbyt korzystnych” transakcji z niesprawdzonymi wcześniej kontrahentami.

Dr Krzysztof Radzikowski, doradca podatkowy

Instytut Studiów Podatkowych

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Ustawa o obowiązkowym KSeF uchwalona przez Sejm. Terminy wdrożenie przesądzone

W dniu 25 lipca 2025 r. Sejm uchwalił ustawę wprowadzającą Krajowy System e-Faktur. Zgodnie z nowymi przepisami od 1 lutego 2026 r. firmy o sprzedaży przekraczającej 200 mln zł będą musiały wystawiać faktury za pośrednictwem KSeF. Mniejsze firmy ten obowiązek obejmie od 1 kwietnia 2026 r.

Oskarżony bez dowodów. Przedsiębiorca po 8 latach wygrywa z fiskusem i odzyskuje 400 tys. zł VAT!

Zwykła kontrola zamieniła jego życie w koszmar. Skarbówka oskarżyła go o udział w karuzeli VAT i zablokowała pół miliona złotych. Przez osiem lat walczył o swoje dobre imię. Teraz urzędnicy musieli przyznać: nie mieli żadnych dowodów. Poznaj historię przedsiębiorcy, który pokonał system.

Darowizna pieniężna od teściowej jeszcze przed ślubem: Jak w takiej sytuacji wygląda obowiązek podatkowy?

Czy darowizna przekazana przez teściową jeszcze przed ślubem może oznaczać obowiązek podatkowy dla przyszłego męża? Dyrektor KIS w interpretacji podatkowej wyjaśnił, kto faktycznie jest obdarowanym i kiedy mąż nie musi rozliczać się z podatku od darowizny otrzymanej przez żonę.

Nowy podatek uderzy w e-commerce? KIG ostrzega: MŚP mogą nie przetrwać zmian!

Planowane rozszerzenie podatku od sprzedaży detalicznej na e-commerce może zdusić rozwój małych i średnich firm, spowolnić cyfrowy handel i podnieść ceny dla konsumentów. Zamiast wyrównania szans – ryzyko poważnych nierówności i zahamowania eksportu MŚP. Alarmuje Krajowa Izba Gospodarcza!

REKLAMA

Fakty i mity o obowiązkowym KseF. Kto w firmie jest odpowiedzialny za wdrożenie?

Wprowadzenie obowiązkowego Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF) od 2026 roku stanowi jedną z najbardziej znaczących zmian w obszarze zarządzania dokumentacją podatkową i obiegiem informacji finansowej w polskich przedsiębiorstwach. Choć w debacie publicznej KSeF często postrzegany jest wyłącznie jako system teleinformatyczny Ministerstwa Finansów, jego wdrożenie ma charakter głęboko transformacyjny – obejmuje nie tylko narzędzia informatyczne, ale również procesy operacyjne, strukturę organizacyjną oraz podział odpowiedzialności wewnątrz firm.

Dlaczego zagraniczne firmy kurierskie płacą w Polsce podatek mniejszy niż 1% ich przychodów? „Lista wstydu” branży kurierskiej

InPost, polska firma zarejestrowana w Krakowie, w 2024 roku miał 9,85 mld złotych przychodu i zapłacił 375 mln złotych podatku CIT – to o ponad 100 mln złotych więcej niż rok wcześniej. Podatek wyniósł 3,8% przychodów – to po raz kolejny rekordowa kwota w historii firmy. Zagraniczne firmy kurierskie działające w Polsce za rok 2024 w sumie odprowadziły tylko 89,8 mln zł podatku dochodowego.

Krajowy System e-Faktur (KSeF). Rewolucja coraz bliżej

KSeF. Od lutego 2026 do stycznia 2027 roku większość firm działających w Polsce zostanie objęta obowiązkiem e-fakturowania. Proces ten wciąż budzi wiele pytań – awaryjność systemu, sprawność przesyłania danych, ich ochrona, a także niejasności w nowych regulacjach wywołują obawy co do wpływu wdrożenia e-fakturowania na funkcjonowanie sprzedaży i raportowania w firmach.

Tusk zapowiada rewolucję: uprościmy podatki i prowadzenie biznesu w Polsce

Podczas piątkowej konferencji prasowej, poprzedzającej posiedzenie rządu, premier Donald Tusk zapowiedział szeroko zakrojone działania mające na celu uproszczenie prowadzenia biznesu w Polsce, w tym gruntowną reformę systemu podatkowego. Jego słowa, pełne determinacji i świadomości skali wyzwań, padły w momencie, gdy polscy przedsiębiorcy coraz częściej apelują o zmniejszenie biurokratycznego ciężaru i stabilność regulacyjną.

REKLAMA

Gra w zagranicznym kasynie online: legalność, podatki i ryzyko utraty wygranej

W dobie globalizacji i rosnącej popularności internetowego hazardu wiele osób z Polski decyduje się na grę w zagranicznych kasynach online. Kuszące wygrane i łatwy dostęp to jednak tylko pozory – brak znajomości przepisów może kosztować cię nie tylko grzywnę, ale również całą wypłatę. Sprawdź, kiedy gra jest legalna, kiedy zapłacisz podatek, a kiedy... stracisz wszystko.

Krajowy System e-Faktur – przełomowa zmiana wraca do Komisji Sejmowej. Co oznacza dla przedsiębiorców?

Sejm ponownie skierował do Komisji Finansów Publicznych projekt ustawy wprowadzającej Krajowy System e-Faktur (KSeF). Nowe przepisy mają zrewolucjonizować wystawianie faktur w Polsce, wprowadzając cyfrową platformę. Zgłoszono poprawki wydłużające termin przesyłania faktur nawet do 5 dni.

REKLAMA