REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Kiedy optymalizacja podatkowa staje się oszustwem wg Kodeksu Karnego

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Kiedy optymalizacja podatkowa staje się oszustwem wg Kodeksu Karnego
Kiedy optymalizacja podatkowa staje się oszustwem wg Kodeksu Karnego

REKLAMA

REKLAMA

Czy upowszechnione na rynku „patenty optymalizacyjne”, zwłaszcza dotyczące podatku dochodowego oraz podatku od towarów i usług, są oszustwem w rozumieniu art. 286 Kodeksu Karnego? Wyjaśnia profesor Witold Modzelewski z Instytutu Studiów Podatkowych.

Na rynku optymalizacji podatkowej trwa od kilku lat dobra passa. Oferenci nie boją się proponować odważnych patentów na „oszczędności podatkowe”, a podatnicy w dużej części uwierzyli, że są to bezpieczne przedsięwzięcia.

REKLAMA

Autopromocja

Najpierw poszedł pod nóż podatek dochodowy od osób prawnych, a tam od kilku lat przy pomocy wielu sprawdzonych modeli można zmniejszyć do zera wielkość zobowiązania podatkowego. To już działalność rutynowa – eksperci biznesu doradczego sprawujący nadzór nad wdrażaniem tych rozwiązań dostają od szefów po łapach, gdy – przez przypadek – w danym miesiącu wyszło jakieś zobowiązanie podatkowe w zaliczce na ten podatek.

Organy podatkowe oraz organy kontroli skarbowej dawno „odpuściły sobie” kwestionowanie tych operacji, gdyż:

  • nie mają specjalistów, a zwłaszcza księgowych, którzy mogliby sprawdzić, co się kryje za ukrytymi w księgach operacjami optymalizacyjnymi,
  • autorami tych operacji są firmy zbyt dobrze ustosunkowane politycznie, w tym w kierownictwie resortu finansów, aby jakiś nieważny urzędnik chciał z nimi zadzierać. Gdy jeszcze odpowiedzialnym za sprawy podatkowe w resorcie był przez sześć lat były oficer pokładowy PŻM (przez podwładnych nazywany „Nawigatorem”) wszyscy widzieli, która firma doradcza cieszy się szczególnymi względami resortu – gdy przyznała ona swoje wyróżnienia („przedsiębiorca roku”) oficjalnie, w jury siedział wśród pracowników tej firmy urzędujący wiceminister finansów do spraw podatków.

Co prawda w resorcie finansów zaszły już pewne zmiany personalne, ale na rynku usług optymalizacyjnych nic się nie zmieniło: oferenci czują się całkowicie bezpieczni, zwłaszcza że robią nieporównywalnie lepsze interesy na podatku od towarów i usług i akcyzie: tu załatwia się zmiany w ustawach, które „legalizują” oszczędności podatkowe.

Nowym elementem w tej układance są jednak organy ścigania i prokuratura, które w przypadku oszustw podatkowych stawiają zarzuty na podstawie art. 286 i 299 Kodeksu Karnego w miejsce art. 56 i 76 Kodeksu Karnego Skarbowego. Dzieje się tak w wyniku zmian w judykaturze Sądu Najwyższego, który w przypadku niektórych oszustw podatkowych nakazuje stosować powyższe przepisy Kodeksu Karnego.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Gdzie jest granica między oszustwem pospolitym w sferze podatków, a oszustwem karnoskarbowym?

Sądzę, że w świetle dotychczasowego dorobku orzecznictwa wiąże się ono z charakterem działań powodujących nielegalne obniżenie zobowiązania podatkowego lub nienależny zwrot podatku (nadpłaty): jeżeli działania te wiążą się z powstaniem obowiązku podatkowego, to oszustwa te mają charakter karnoskarbowy, a gdy nie rodzą tego skutku, to ma zastosowanie art. 286 Kodeksu Karnego.

Za „deregulację” doradztwa podatkowego zapłacą wszyscy: podatnicy, budżet i… doradcy podatkowi

Podyskutuj o tym na naszym FORUM

Klauzula przeciwko unikaniu opodatkowania od 2016 roku

Jeżeli pozorne zmniejszenie podstawy opodatkowania w podatku dochodowym czy podatku należnego w podatku od towarów i usług (uzyskanie nienależnego zwrotu) jest związane z utworzeniem w celu fikcyjnych podmiotów lub fikcyjnych transakcji, które z istoty nie podlegają opodatkowaniu, to wystawione z tego tytułu faktury lub inne dokumenty nie potwierdzają zdarzeń rodzących obowiązek podatkowy, bo są to oszustwa, które nie podlegają przepisom Kodeksu Karnego Skarbowego. A przecież taki charakter ma istotna część owych patentów na niepłacenie podatków: powstają w kraju lub za granicą „podmioty optymalizacyjne”, które w rzeczywistości nie wykonują jakichkolwiek czynności rodzących skutki podatkowe; „produkują” one wyłącznie dokumenty, które służą uchylaniu się od opodatkowania.

Co najważniejsze, zwiększa się wiedza organów  ścigania na temat tych działań, a kluczem do ich poznania jest art. 299 § 8 Kodeksu Karnego, wprowadzający instytucję świadka koronnego, który najczęściej jest autorem tych pomysłów.

Na koniec dwie refleksje na marginesie: pierwsza dotyczy podmiotów, które są zaangażowane w te działania. To też duże, oficjalnie działające firmy, w tym nawet spółki giełdowe. Być może o nich mówił minister Sienkiewicz nazywając ich przed rokiem „tłustymi misiami”, które czują się bezkarnie w tego rodzaju praktykach.

Druga ma charakter międzynarodowy: w latach siedemdziesiątych zeszłego wieku amerykańska mafia zaczęła na masową skalę legalizować swoje interesy, angażując wielkie kapituły w legalnie działanie firmy, w tym zwłaszcza w rynek nieruchomości, obrót paliwami, transport międzynarodowy.

W piśmiennictwie na ten temat wielokrotnie powtarzany jest pogląd, że legalizacja pieniędzy miała jednak iść w parze z uchylaniem się od opodatkowania, bo zyski miałyby być już czyste („pieniądze wyprane w święconej wodzie”), ale już bez podatku. Wtedy powstał wielki popyt na usługi, w tym również bardzo ryzykowne z naszego punktu widzenia, zapewniające – przynajmniej pozornie – brak konieczności płacenia podatków. Nie było to już sensu stricte „pranie brudnych pieniędzy”, gdyż zyski miałyby być legalne, ale bez obciążeń podatkowych. Czyli owo agresywne planowanie podatku obciążone jest mafijnym grzechem pierworodnym. Warto o tym pamiętać oceniając tych, którzy uczestniczyli w tym procederze.

 Prof. dr hab. Witold Modzelewski

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Firmy niegotowe na KSeF. Tylko 5230 przedsiębiorstw korzysta z systemu – czas ucieka. [DANE MF]

Z danych udostępnionych przez Ministerstwo Finansów wynika, że do 5 marca 2025 roku z Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF) skorzystało zaledwie 5230 firm. To oznacza, że w ciągu ponad trzech lat działania systemu zdecydowało się na niego jedynie kilka tysięcy przedsiębiorców. Tymczasem za 9 miesięcy korzystanie z KSeF stanie się obowiązkowe – a to oznacza prawdziwą rewolucję dla księgowości w Polsce.

Prof. Modzelewski do premiera Tuska: narzucanie wszystkim podatnikom VAT obowiązkowego KSeF i faktur ustrukturyzowanych to nie jest deregulacja gospodarki

W dniu 12 kwietnia br. Ministerstwo Finansów potwierdziło zamiar wdrożenia w 2026 roku obowiązkowego Krajowego Systemu e-Faktur i obligatoryjnego stosowania faktur ustrukturyzowanych przez wszystkich podatników VAT. Prof. dr hab. Witold Modzelewski apeluje do Pana Premiera Donalda Tuska: „Wierzę, że jako liberał traktuje Pan potrzebę deregulacji gospodarki zupełnie poważnie. Nie należy ulegać lobbystom, którzy chcą zarobić na dezorganizacji systemu fakturowania. Pomysł faktur ustrukturyzowanych powinien trafić definitywnie do kosza.”

W 2025 r. można przekazać 1,5% podatku rolnego na rzecz dwóch uprawnionych podmiotów

W komunikacie z 16 kwietnia 2025 r. Ministerstwo Finansów poinformowało, że w 2025 roku podatnicy podatku rolnego mogą przekazać 1,5 tego podatku na rzecz Krajowego Związku Rewizyjnego Rolniczych Spółdzielni Produkcyjnych lub OPZZ Rolników i Organizacji Rolniczych. Jakie są warunki tego przekazania?

Roczne zeznanie podatkowe PIT: 15 najczęstszych błędów. Jak ich uniknąć w 2025 roku

Złożenie corocznej deklaracji PIT to podstawowy zakres komunikacji podatnika z administracją skarbową. Warto zadbać, by przebiegła ona w sposób optymalny i nie nastręczała niespodziewanych nieprzyjemności. Dlatego też przedstawiamy zestawienie najczęstszych błędów, przed którymi można się uchronić, korzystając z poniższych podpowiedzi.

REKLAMA

7 skutków spadających stóp procentowych. Już w maju 2025 r. RPP zacznie cykl obniżek?

Tańsze i łatwiej dostępne kredyty to tylko część skutków cięć stóp procentowych. Polityka monetarna to miecz obosieczny. W momencie, w którym kredytobiorcy cieszą się z niższych rat, to posiadacze oszczędności mają problem ze znalezieniem solidnie oprocentowanego depozytu. Widmo niższych stóp procentowych oznacza też, że w dół pójść może oprocentowanie detalicznych obligacji skarbowych, a zakup mieszkania na wynajem może znowu odzyskać swój blask.

Korekta zeznania podatkowego PIT. Jak to zrobić i do kiedy można?

Do końca roku 2030 podatnicy mają prawo składać korekty zeznań PIT za rok 2024. Błędy w deklaracjach podatkowych zdarzają się zarówno na niekorzyść podatnika (np. pominięcie ulgi, o której się nie wiedziało), jak i na niekorzyść fiskusa (np. pominięcie źródła przychodów, o którym się zapomniało). Złożenie korekty zeznania nie wymaga uzasadnienia, a skorygować można nawet taką deklarację, która z upływem 30 kwietnia 2025 r. została bez udziału podatnika automatycznie zatwierdzona w usłudze Twój e-PIT.

Pilne! Będzie nowelizacja ustawy o KSeF, znamy projekt: jakie zmiany w obowiązkowym e-fakturowaniu

Ministerstwo Finansów opublikowało długo wyczekiwany projekt nowelizacji ustawy o VAT, regulujący obowiązek stosowania faktur ustrukturyzowanych. Wraz z nim udostępniono również oficjalną „mapę drogową” wdrożenia Krajowego Systemu e-Faktur – KSeF.

Ewidencje VAT oszustów i uczciwych podatników niczym się nie różnią. Jak systemowo zablokować wzrost zwrotów VAT? Prof. Modzelewski: jest jeden sposób

Jedyną skuteczną barierą systemową dla prób wyłudzenia zwrotów jest uzależnienie wpływów zwrotów od zastosowania przez podatnika mechanizmu podzielonej płatności w stosunku do kwot podatku naliczonego, który miałby być zwrócony – pisze prof. dr hab. Witold Modzelewski.

REKLAMA

Obowiązkowy KSeF - najnowszy harmonogram. KSeF 2.0, integracja i testy, tryb offline24, faktury masowe, certyfikat wystawcy faktury i inne szczegóły

W komunikacie z 12 kwietnia 2025 r. Ministerstwo Finansów przedstawiło aktualny stan projektu rozwiązań prawnych, technicznych i biznesowych oraz plan wdrożenia (harmonogram) obowiązkowego systemu KSeF. Można jeszcze do 25 kwietnia 2025 r. zgłaszać do Ministerstwa uwagi i opinie do projektu pisząc maila na adres sekretariat.PT@mf.gov.pl.

Cyfrowe narzędzia dla księgowych. Kiedy warto zmienić oprogramowanie księgowe?

Nowoczesne narzędzia dla księgowych. Na co zwracać uwagę przy zmianie oprogramowania księgowego? Według raportów branżowych księgowi spędzają nawet 50 proc. czasu na czynnościach, które mogłyby zostać usprawnione przez nowoczesne technologie.

REKLAMA