Przeniesienie własności skradzionego samochodu na ubezpieczyciela a podatek VAT

Przedsiębiorca nabył samochód dla potrzeb prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej. Transakcja tego zakupu została udokumentowana fakturą VAT marża, zatem nie miał on możliwości odliczenia naliczonego podatku. Samochód ten został następnie skradziony, a na mocy umowy ubezpieczenia właścicielowi zostało wypłacone odszkodowanie, w zamian jednak za przeniesienie prawa własności do pojazdu na ubezpieczyciela. Umowa przewiduje ponadto, że jeśli samochód zostanie odzyskany, to ubezpieczyciel może z powrotem przenieść jego własność na wnioskodawcę za zwrotem odszkodowania.

W tej sytuacji powstało pytanie, czy istnieje obowiązek naliczenia i odprowadzenia podatku od towarów i usług od dokonanej przez wnioskodawcę transakcji? Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej uznał, że przeniesienie prawa własności skradzionego pojazdu na rzecz ubezpieczyciela nie rodzi w tym przypadku obowiązku zapłaty podatku VAT.

Dostawa towarów w rozumieniu ustawy o VAT

Przepis art. 5 ustawy o podatku od towarów i usług (ustawa o VAT) stanowi, że opodatkowaniu tym podatkiem podlegają odpłatna dostawa towarów oraz odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Ustawa wskazuje, że przez dostawę towarów rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, a także nieodpłatne przekazanie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa, w szczególności na cele samego podatnika, jego pracowników, rodziny, członków stowarzyszenia czy udziałowców, oraz wszelkie inne darowizny.

Przede wszystkim jednak istotą dostawy towarów w rozumieniu ustawy o VAT jest jej skutek, czyli możliwość rozporządzenia towarem jak właściciel. Aby można było zaklasyfikować dane zjawisko jako dostawę, odbiorca musi uzyskać faktyczną możliwość korzystania z rzeczy tak, jak właściciel. Nie chodzi zatem o możliwość dysponowania rzeczą w sensie prawnym, ale o praktyczną kontrolę nad nią i możliwość dysponowania w sensie faktycznym. Kwestią o mniejszym znaczeniu jest przeniesienie samego prawa własności czy też przeniesienie posiadania.

W omawianym stanie faktycznym ubezpieczyciel nie nabył faktycznej kontroli nad skradzionym pojazdem i nie uzyskał możliwości korzystania z niego bądź rozporządzania nim. W związku z tym nie powstaje obowiązek opodatkowania takiej transakcji podatkiem od towarów i usług.

Polecamy: JPK_VAT 2018 – Instrukcja wdrożenia

Polecamy: Biuletyn VAT

Korekta odliczonego podatku w związku z kradzieżą

Samo wypłacone przez ubezpieczyciela odszkodowanie również nie podlega opodatkowaniu VAT. Jego otrzymanie przez wnioskodawcę nie wiązało się bowiem z żadnym świadczeniem ekwiwalentnym z jego strony. Istotą odszkodowania jest rekompensata za szkodę, a nie zapłata za spełnione świadczenie.