REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Jak wprowadzić do ewidencji księgowej wynajęty lokal

Subskrybuj nas na Youtube

REKLAMA

Lokal mieszkalny, który od 10 lat jest używany na cele biurowe, nigdy nie został wprowadzony do ewidencji środków trwałych. Jeżeli właściciel lokalu rozszerzy swoją działalność o wynajem, to czy część wynajmowaną należy wprowadzić do ewidencji środków trwałych? Czy odpisów amortyzacyjnych należy dokonywać przez cały ustalony okres ekonomicznej użyteczności? Czy - jeżeli skończy się umowa najmu - można przestać dokonywać tych odpisów?
RADA
Amortyzacji podlegają środki trwałe oraz wartości niematerialne i prawne wykorzystywane przez podatnika na potrzeby związane z prowadzoną przez niego działalnością, jeżeli podatnik podejmie taką decyzję. W celu dokonania odpisów amortyzacyjnych należy ustalić wartość początkową środka trwałego. Jeżeli wartość początkowa została ustalona metodą uproszczoną, określoną w art. 22g ust. 10 updof – podatnik jest zwolniony z obowiązku wprowadzenia środka trwałego do ewidencji. Odpisów amortyzacyjnych należy dokonywać do momentu zakończenia umowy najmu.

UZASADNIENIE
W pytaniu nie określono, czy lokal mieszkalny stanowi odrębną własność, czy też jest to spółdzielcze prawo własnościowe do lokalu mieszkalnego. Odpowiedź dotyczy zatem obu form własności, ponieważ ustawodawca traktuje je odmiennie.
Lokal mieszkalny można amortyzować, jeśli spełnia on kryteria środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych określone w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Jeżeli lokal stanowi odrębną własność podatnika, należy go zakwalifikować do środków trwałych, jeśli mamy do czynienia ze spółdzielczym własnościowym prawem do lokalu mieszkalnego – do wartości niematerialnych i prawnych.

Charakterystyka wynajmowanych środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych
Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

UWAGA!
Podatnik może podjąć decyzję o tym, że nie będzie dokonywał odpisów amortyzacyjnych od środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych, które służą prowadzonej działalności gospodarczej albo które są wynajmowane na podstawie umowy najmu.
Jeżeli jednak podatnik zdecyduje się na amortyzację środka trwałego lub wartości niematerialnej i prawnej, niezwykle istotne jest określenie wartości początkowej lokalu mieszkalnego, ponieważ stanowi ona podstawę do obliczenia i dokonywania odpisów amortyzacyjnych.
W ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych określono kilka metod ustalania wartości początkowej. W przypadku lokali mieszkalnych można ją ustalić:
• na zasadach ogólnych (art. 22g ust. 1 i 8 updof),
• metodą uproszczoną (art. 22g ust. 10 updof).
Wycena lokalu mieszkalnego na zasadach ogólnych
Wycena na zasadach ogólnych polega na ustaleniu:
• ceny nabycia – jeśli lokal był nabyty w drodze kupna,
• wartości rynkowej z dnia nabycia – jeżeli lokal podatnik otrzymał w drodze spadku, darowizny lub w inny nieodpłatny sposób, chyba że umowa darowizny albo umowa o nieodpłatnym przekazaniu określa tę wartość w niższej wysokości.

Przykład 1
Podatnik kupił na własność mieszkanie o powierzchni użytkowej 80 m2. Zapłacił za nie 160 000 zł brutto. Ponieważ podatnik nie jest płatnikiem podatku VAT, wartość mieszkania przyjmuje się w kwocie brutto. Koszty notarialne wyniosły 2200 zł. Wartość początkowa, według której mieszkanie zostanie przyjęte do ewidencji, wynosi 162 200 zł.

Przykład 2
Podatnik otrzymał lokal mieszkalny w drodze darowizny. Jego wartość rynkowa wynosi 200 000 zł. W umowie darowizny wartość mieszkania została określona na 160 000 zł. Wartość początkowa mieszkania, jaką należy przyjąć do dokonywania odpisów amortyzacyjnych będzie wynosiła 160 000 zł.

UWAGA!
Jeżeli nie można ustalić ceny nabycia, dopuszczalne jest ustalenie ceny przez samego podatnika z uwzględnieniem cen rynkowych środków trwałych tego samego rodzaju z grudnia roku poprzedzającego rok założenia ewidencji lub sporządzenia wykazu oraz stanu stopnia ich zużycia.
Należy również pamiętać o tym, że jeśli podatnik skorzystał z odliczeń od dochodu wydatków poniesionych na budowę, powinien to uwzględnić przy ustalaniu ceny nabycia lokalu mieszkalnego. Tym samym kosztem uzyskania przychodów będą odpisy amortyzacyjne tylko od tej części wartości mieszkania, która nie została odliczona w ramach ulg podatkowych.
Uproszczona metoda wyceny lokalu mieszkalnego
Uproszczona metoda wyceny lokalu mieszkalnego polega na przyjęciu w każdym roku podatkowym wartości stanowiącej iloczyn metrów kwadratowych wynajmowanej powierzchni użytkowej i kwoty 988 zł. Oznacza to, że za powierzchnię użytkową uważa się powierzchnię przyjętą do celów podatku od nieruchomości. Powierzchnię użytkową wyznacza się mierząc po wewnętrznej długości ściany wszystkich kondygnacji poza klatkami schodowymi i szybami dźwigowymi. Powierzchnię pomieszczeń lub ich części oraz część kondygnacji o wysokości w świetle od 1,40 m do 2,20 m zalicza się do powierzchni użytkowej budynku w 50%. Jeżeli wysokość jest mniejsza niż 1,40 m, powierzchnię tę pomija się. Piwnice zalicza się również do powierzchni użytkowych.

Przykład 3
Podatnik wynajmuje część mieszkania. Powierzchnia użytkowa wynajmowanego lokalu wynosi 80 m2. Wartość początkowa ustalona uproszczoną metodą wynosi 79 040 zł (80 × × 988 zł).

Odpisów amortyzacyjnych od środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych dokonuje się przy zastosowaniu stawek amortyzacyjnych określonych w Wykazie rocznych stawek amortyzacyjnych stanowiącym załącznik nr 1 do ustawy.

UWAGA!
Odpisów amortyzacyjnych od ustalonej wartości początkowej dokonuje się wyłącznie metodą liniową.
Dla lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną własność podatnika stawka amortyzacyjna wynosi 1,5%.
W przypadku spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu stawka amortyzacyjna wynosi odpowiednio:
• 2,5% – jeśli wartość lokalu mieszkalnego została ustalona na zasadach ogólnych,
• 1,5% – jeżeli wartość początkowa została ustalona metodą uproszczoną.
Możliwe jest amortyzowanie lokalu wyższą stawką – maksymalnie do 10%, jeżeli zostaną spełnione warunki pozwalające zaliczyć lokal do używanych środków trwałych. Podatnik powinien udowodnić, że przed nabyciem lokal był wykorzystywany co najmniej przez 60 miesięcy. W takim przypadku podatnik może indywidualnie ustalić stawkę amortyzacyjną dla środków używanych, po raz pierwszy wprowadzonych do ewidencji danego podatnika, z tym że okres amortyzacji dla budynków (lokali) i budowli nie może być krótszy niż 10 lat (z wyjątkami określonymi w art. 22j ust. 1 pkt 3 updof).
Podwyższoną 10-procentową stawkę roczną można stosować również w przypadku ulepszonych środków trwałych, jeżeli przed wprowadzeniem tych środków do ewidencji środków trwałych wydatki na ich ulepszenie stanowiły co najmniej 30% wartości początkowej.
Wyższe odpisy amortyzacyjne można zastosować tylko w przypadku lokali będących własnością podatnika, a nie do spółdzielczego prawa do lokalu.

Przykład 4
Podatnik kupił mieszkanie za 85 000 zł. Na remont i adaptację tego lokalu wydał 28 000 zł. Ponieważ kwota ta przekracza 30% wartości początkowej można zastosować wyższą stawkę amortyzacyjną – maksymalnie do 10%.

W celu zaliczenia odpisów amortyzacyjnych do kosztów uzyskania przychodów należy prowadzić właściwą ewidencję. Sposób prowadzenia ewidencji został określony w art. 22n updof.
Jeżeli wartość lokalu mieszkalnego lub spółdzielczego prawa do lokalu została ustalona metodą uproszczoną, to zgodnie z przepisami ustawy prawa te nie podlegają ewidencji.
UWAGA!
Kosztem uzyskania przychodów są odpisy z tytułu zużycia środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych dokonywane wyłącznie zgodnie z przepisami art. 22a–22o updof, tzn. odpisy od tych środków, które zostały wprowadzone do ewidencji środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych.
Zarówno spółdzielcze prawo do lokalu, jak i lokal mieszkalny będący środkiem trwałym, należy wprowadzić do ewidencji wartości niematerialnych i prawnych lub środków trwałych najpóźniej w miesiącu przekazania do używania, zaś odpisy amortyzacyjne należy ewidencjonować od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym wprowadzono je do ewidencji.
Jeżeli przedmiotem najmu jest część lokalu mieszkalnego, do kosztów uzyskania przychodu można zaliczyć tylko te odpisy amortyzacyjne, które przypadają na tę właśnie część.

Przykład 5
Podatnik posiada lokal mieszkalny o powierzchni 100 m2. Jeden pokój, o powierzchni 20 m2, został wynajęty. Cena nabycia mieszkania wynosiła 200 000 zł. Wynajęty pokój stanowi 20% całej powierzchni użytkowej. Miesięczny odpis amortyzacyjny wyliczono następująco:
• wartość początkowa wynajętego pokoju (200 000 × 20%) 40 000 zł
• stawka amortyzacyjna 1,5%
• roczny koszt amortyzacji (40 000 × 1,5%) 600 zł
• miesięczny koszt amortyzacji (600 : 12 miesięcy) 50 zł
W podatkowej księdze przychodów i rozchodów amortyzację środków trwałych należy zaewidencjonować w kolumnie 14.

Zgodnie z art. 22 ust. 1 updof kosztami uzyskania przychodów z poszczególnego źródła są wszelkie koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów, tak więc jeśli podatnik przestanie wynajmować lokal, powinien również zaprzestać dokonywania odpisów amortyzacyjnych.

Maryla Piotrowska
księgowa, licencja MF

• art. 22 ust. 1 i 8, art. 22a–22o ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych – j.t. Dz.U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176; ost.zm. Dz.U. z 2006 r. Nr 46, poz. 328
• art. 4. ust. 2 ustawy z 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych – j.t. Dz.U. z 2002 r. Nr 9, poz. 84; ost.zm. Dz.U. z 2005 r. Nr 179, poz. 1484


Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Biuletyn Rachunkowości

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Zatrudnianie osób z niepełnosprawnościami. Ile można zaoszczędzić na wpłatach do PFRON? Case study i obliczenia dla pracodawcy

Dlaczego 5 maja to ważna data w kontekście integracji i równości? Co powstrzymuje pracodawców przed zatrudnianiem osób z niepełnosprawnościami? Jakie są obowiązki pracodawcy wobec PFRON? Wyjaśniają eksperci z HRQ Ability Sp. z o.o. Sp. k. I pokazują na przykładzie ile może zaoszczędzić firma na zatrudnieniu osób z niepełnosprawnościami.

Koszty NKUP w księgach rachunkowych - klasyfikacja i księgowanie

– W praktyce rachunkowej i podatkowej przedsiębiorcy często napotykają na wydatki, które - mimo że wpływają na wynik finansowy jednostki - to jednak nie mogą zostać zaliczone do kosztów uzyskania przychodów (tzw. NKUP) – zauważa Beata Tęgowska, ekspertka ds. księgowości i płac z Systim.pl i wyjaśnia jak je prawidłowo klasyfikować i księgować?

Zmiany w podatku od spadków darowizn w 2025 roku. Likwidacja obowiązku uzyskiwania zaświadczenia z urzędu skarbowego i określenie wartości nieodpłatnej renty [projekt]

W dniu 28 kwietnia 2025 r. w Wykazie prac legislacyjnych i programowych Rady Ministrów opublikowano założenia nowelizacji ustawy o zmianie ustawy o podatku od spadków i darowizn. Ta nowelizacja ma dwa cele. Likwidację obowiązku uzyskiwania zaświadczenia naczelnika urzędu skarbowego potwierdzającego zwolnienie z podatku od spadków i darowizn

na celu ograniczenie formalności i zmniejszenie barier administracyjnych wynikających ze stosowania ustawy o podatku od spadków i darowizn, związanych z dokonywaniem obrotu majątkiem nabytym tytułem spadku lub inny nieodpłatny sposób objęty zakresem ustawy o podatku od spadków i darowizn, od osób z kręgu najbliższej rodziny, a także uproszczenie rozliczania podatku z tytułu nabycia nieodpłatnej renty.

Co zmieni unijne rozporządzenie w sprawie maszyn od 2027 roku. Nowe wymogi prawne cyberbezpieczeństwa przemysłu w UE

Szybko zachodząca cyfrowa transformacja, automatyzacja, integracja środowisk IT i OT oraz Przemysł 4.0 na nowo definiują krajobraz branży przemysłowej, przynosząc nowe wyzwania i możliwości. Odpowiedzią na ten fakt jest m.in. przygotowane przez Komisję Europejską Rozporządzenie 2023/1230 w sprawie maszyn. Firmy działające na terenie UE muszą dołożyć starań, aby sprostać nowym, wynikającym z tego dokumentu standardom przed 14 stycznia 2027 roku.

REKLAMA

Skarbówka kontra przedsiębiorcy. Firmy odzyskują miliardy, walcząc z niesprawiedliwymi decyzjami

Tysiące polskich firm zostało oskarżonych o udział w karuzelach VAT - często niesłusznie. Ale coraz więcej z nich mówi "dość" i wygrywa w sądach. Tylko w ostatnich latach odzyskali aż 2,8 miliarda złotych! Sprawdź, dlaczego warto walczyć i jak nie dać się wciągnąć w urzędniczy absurd.

Krajowy System e-Faktur – czas na konkrety. Przygotowania nie powinny czekać. Firmy muszą dziś świadomie zarządzać dostępnością zasobów, priorytetami i ryzykiem "przeciążenia projektowego"

Wdrożenie Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF) przeszło z etapu spekulacji do fazy przygotowań wymagających konkretnego działania. Ministerstwo Finansów ogłosiło nowy projekt ustawy, który wprowadza obowiązek korzystania z KSeF, a 25 kwietnia skończył się okres konsultacji publicznych. Dla wszystkich zainteresowanych oznacza to jedno: czas, w którym można było czekać na „ostateczny kształt przepisów”, dobiegł końca. Dziś wiemy już wystarczająco dużo, by prowadzić rzeczywiste przygotowania – bez odkładania na później. Ekspert komisji podatkowej BCC, radca prawny, doradca podatkowy Tomasz Gruszczyk o wdrożeniu Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF).

Sprzedałeś 30 rzeczy w sieci przez rok? Twoje dane ma już urząd skarbowy. Co z nimi zrobi? MF i KAS walczą z szarą strefą w handlu internetowym i unikaniem płacenia podatków

Ministerstwo Finansów (MF) i Krajowa Administracja Skarbowa (KAS) wdrożyły unijną dyrektywę (DAC7), która nakłada na operatorów platform handlu internetowego obowiązki sprawozdawcze. Dyrektywa jest kolejnym elementem uszczelnienia systemów podatkowych państw członkowskich UE. Dyrektywa nie wprowadza nowych podatków. Do 31 stycznia 2025 r. operatorzy platform mieli obowiązek składać raporty do Szefa KAS za lata 2023 i 2024. 82 operatorów platform przekazało za ten okres informacje o ponad 177 tys. unikalnych osobach fizycznych oraz ponad 115 tys. unikalnych podmiotach.

2 miliony firm czeka na podpis prezydenta. Stawką jest niższa składka zdrowotna

To może być przełom dla mikroprzedsiębiorców: Rada Przedsiębiorców apeluje do Andrzeja Dudy o podpisanie ustawy, która ulży milionom firm dotkniętym Polskim Ładem. "To test, czy naprawdę zależy nam na polskich firmach" – mówią organizatorzy pikiety zaplanowanej na 6 maja.

REKLAMA

Obowiązkowe ubezpieczenie OC księgowych nie obejmuje skutków błędów w deklaracjach podatkowych. Ochrona dopiero po wykupieniu rozszerzonej polisy OC

Księgowi w biurach rachunkowych mają coraz mniej czasu na złożenie deklaracji podatkowych swoich klientów – termin składania m.in. PIT-36, PIT-37 i PIT-28 mija 30 kwietnia. Pod presją czasu księgowym zdarzają się pomyłki, np. błędne rozliczenie ulg, nieuwzględnienie wszystkich przychodów czy pomyłki w zaliczkach na podatek. W jednej z takich spraw nieprawidłowe wykazanie zaliczek w PIT-36L zakończyło się naliczonymi przez Urząd Skarbowy odsetkami w wysokości ponad 7000 zł. Obowiązkowe ubezpieczenie OC księgowych nie obejmuje błędów w deklaracjach podatkowych – ochronę zapewnia dopiero wykupienie rozszerzonej polisy.

Rewolucja płacowa w całej UE od 2026 r. Pracodawcy będą musieli ujawniać kwoty wynagrodzenia pracownikom i kandydatom do pracy

Wynagrodzenia przestaną być tematem tabu. Od czerwca 2026 roku pracodawcy będą mieli obowiązek ujawniania informacji o płacach, zarówno kandydatom do pracy, jak i zatrudnionym pracownikom. Czy to koniec nierówności i początek nowego rozdania na rynku pracy?

REKLAMA