REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Jak wyroki ETS wpływają na życie polskich podatników

REKLAMA

Choć podatnik ma prawo powoływać się na wyrok Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości, nie oznacza to, że organ podatkowy uwzględni takie orzeczenie w swoim rozstrzygnięciu. Wyroki Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości w Luksemburgu (dalej ETS) mają ogromne znaczenie dla praktyki stosowania prawa UE, w tym prawa podatkowego. Na co dzień nie zdajemy sobie jednak sprawy z tego, że osiągnięcie rozwiązań w prawie podatkowym, przyjmowanych dziś jako coś naturalnego, w rzeczywistości jest efektem praktyki sądowej ETS.
Wynika to z pewnością z faktu, że znajdujemy się w Unii Europejskiej od niedawna.

Prawo wspólnotowe

Proces implementacji dorobku prawa wspólnotowego (który obejmuje również orzecznictwo sądowe ETS) rozpoczął się w Polsce już dawno, jednak nadal jest w tej sferze dużo do zrobienia. Nie możemy zapominać, iż ETS nie tworzy prawa, ale ułatwia jego stosowania (przedmiotem pytania prawnego, kierowanego przez sąd krajowy może być wykładnia prawa wspólnotowego albo kwestia ważności aktów instytucji wspólnotowych). Pamiętajmy też, że od 1 maja 2004 r. Polska podlega wszelkim normom prawa wspólnotowego, bez potrzeby ich wcielania do systemu prawnego. Prawo to stanowi część krajowego porządku prawnego, zaś w przypadku kolizji z ustawami państw członkowskich, zgodnie z zasadami: bezpośredniego skutku, pierwszeństwa i efektywności – regulacje prawne prawa wspólnotowego mają pierwszeństwo przed normami krajowymi, co wynika z art. 91 ust. 3 Konstytucji RP. Szczególnie ważna jest właśnie zasada pierwszeństwa prawa wspólnotowego nad prawem państw członkowskich, potwierdzona przez ETS w słynnej sprawie pomiędzy Costa a ENEL (16/64).

Stosowanie prawa unijnego

Literalna zgodność ustaw z prawem unijnym to nie wszystko. Najważniejsze jest prawidłowe stosowanie tego prawa. W tym celu warto zapoznać się z bogatym orzecznictwem ETS, zarówno tym wcześniejszym, jak i najnowszym. W równej mierze dotyczy to podatników, jak i pracowników organów podatkowych. W miarę wzrostu świadomości prawnej obydwu stron, łatwiej będzie się poruszać po meandrach prawa podatkowego. Przez podobny proces przechodziły państwa od dawna będące członkami Unii Europejskiej, jak np. Niemcy czy Holandia. Pożądany jest taki stan, w którym wyroki ETS śledzone są na bieżąco i w sposób oczywisty respektowane, i to już na poziomie organów podatkowych. Wyroki ETS publikowane są w Zbiorze Orzeczeń Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości.

PYTANIA PREJUDYCJALNE
Szczególnie istotne dla polskich podatników są te wyroki, które odnoszą się do stosowania Szóstej Dyrektywy Rady z dnia 17 maja 1977 r. w sprawie harmonizacji przepisów państw członkowskich dotyczących podatków obrotowych – np. pomiędzy Ursula Becker a Finanzamt Münster-Innenstadt (Niemcy, 8/81), pomiędzy Gerda Kloppenburg a Finanzamt Leer (Niemcy, 70/83).
Uprawnienie do zwrócenia się z pytaniem do ETS w trybie tzw. pytania prejudycjalnego przysługuje sądowi rozpatrującemu daną sprawę (jest to odpowiednik pytania prawnego w polskiej procedurze sądowej). Jeśli jest to sąd, którego orzeczenia nie podlegają zaskarżeniu (np. NSA), wówczas ma on obowiązek zwrócenia się z takim pytaniem. Nazwy poszczególnych spraw pochodzą od stron sporu na poziomie organu państwa (np. podatnik – organ podatkowy).

Wyroki Trybunału

Podatnik polski powinien powoływać się na wyroki ETS w postępowaniu przed organami podatkowymi –
oczywiście, jeśli stan faktyczny w sprawie będzie odpowiadał temu, który rozpatrywał Trybunał. W niektórych sprawach może się okazać, że ta argumentacja zaważy na pozytywnym rozstrzygnięciu sprawy.
Warto przypomnieć, że polskie organy podatkowe są obowiązane działać na podstawie przepisów prawa. Wynika to zarówno z Konstytucji RP, jak i Ordynacji podatkowej. Ponieważ do źródeł prawa zaliczamy również prawo wspólnotowe wraz z jego dorobkiem, organy podatkowe mają obowiązek je stosować na równi z prawem krajowym. W przypadku jednak wyroków ETS, musimy pamiętać, iż wiążą one tylko sąd i to w danej sprawie, a także inne sądy rozpatrujące tę sprawę w wyniku wniesienia środków odwoławczych. Oznacza to, że jest możliwe powołanie się w sprawie przed organem podatkowym na treść rozstrzygnięcia ETS w innej sprawie, jednak organ podatkowy, co do zasady, nie jest związany takim rozstrzygnięciem.
Jedyny wyjątek przewidziano w Ordynacji podatkowej w odniesieniu do interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego. Organ podatkowy ma obowiązek z urzędu zmienić albo uchylić postanowienie zawierające taką interpretację, jeżeli narusza ono w sposób rażący orzecznictwo ETS, w tym także jeżeli niezgodność z prawem jest wynikiem zmiany przepisów.

POSTĘPOWANIE PRZED ETS
Procedura pisemna
1. Sąd krajowy wydaje wyrok lub postanowienie.
2. Wniosek o wydanie orzeczenia jest tłumaczony na wszystkie języki wspólnotowe i doręczany uczestnikom postępowania, państwom członkowskim i instytucjom wspólnotowym.
3. Wniosek o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym jest publikowany w Dzienniku Urzędowym.
4. Państwa członkowskie, uczestnicy i instytucje wspólnotowe mogą zgłaszać pisemne uwagi.
Procedura ustna
1. Rozprawa
2. Wydanie opinii przez rzecznika generalnego
3. Narada Trybunału
4. Ogłoszenie wyroku

Wpływ na sądy polskie

Organy podatkowe są jednak związane wykładnią prawa dokonaną w danej sprawie przez NSA, a sąd ten sięga w uzasadnieniach wyroków do bogatego orzecznictwa ETS. Pośrednio więc organy podatkowe muszą często stosować się do wyroków ETS. Co prawda organy podatkowe nie mają również prawnego obowiązku uwzględniania w swoich decyzjach wyroków WSA czy NSA wydanych w innych sprawach, jednak czynią to z własnej inicjatywy lub na wniosek stron, ze względu na autorytet tych sądów. Pośrednio wynika to z rachunku opłacalności – jeśli już raz w podobnej sprawie wypowiedział się dany sąd (szczególnie jeśli chodzi o NSA), to istnieje duże prawdopodobieństwo, że rozstrzygnięcie sądu w danej sprawie będzie podobne.

WAŻNE
Podatnik może powołać się w swojej sprawie przed organem podatkowym na treść rozstrzygnięcia ETS w innej sprawie, jednak organ podatkowy nie jest związany takim rozstrzygnięciem.

Rafał Mikulski
Autor jest konsultantem w MDDP Michalik Dłuska Dziedzic i Partnerzy


Autopromocja

REKLAMA

Źródło: GP

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

QR Code
Podatek PIT - część 2
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/9
Są kosztem uzyskania przychodu:
koszty reprezentacji, w szczególności poniesione na usługi gastronomiczne, zakup żywności oraz napojów, w tym alkoholowych
udzielone pożyczki, w tym stracone pożyczki
wydatki na wystrój wnętrza biurowego nie będące wydatkami reprezentacyjnymi
wpłaty dokonywane do pracowniczych planów kapitałowych, o których mowa w ustawie o pracowniczych planach kapitałowych – od nagród i premii wypłaconych z dochodu po opodatkowaniu podatkiem dochodowym
Następne
Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Pracownik może czasem nie wykonywać pracy i zachować prawo do wynagrodzenia. W jakich przypadkach?

Wynagrodzenie jest – co do zasady - świadczeniem przysługującym w zamian za świadczoną przez pracownika pracę (czyli wynagrodzenie przysługuje za pracę wykonaną). Za czas niewykonywania pracy pracownik ma prawo do wynagrodzenia, jeżeli wynika to z przepisów prawa pracy.

Zmiana zasad wysyłania pocztą pism (urzędowych, podatkowych, sądowych) z zachowaniem terminu. Łatwiej będzie też uzyskać oprocentowanie nadpłat

Do Sejmu trafił już rządowy projekt nowelizacji Ordynacji podatkowej i kilku innych ustaw, który ma na celu dostosowania polskiego prawa do dwóch wyroków Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE). Nowe przepisy przewidują, że m.in. w procedurze podatkowej, administracyjnej, cywilnej, można będzie nadać pismo (z zachowaniem terminu) do urzędu u dowolnego operatora pocztowego, a nie jak do tej pory tylko za pośrednictwem Poczty Polskiej. Zmienione omawianą nowelizacją przepisy zapewnią też oprocentowanie nadpłat powstałych w wyniku orzeczeń TSUE lub TK za okres od dnia powstania nadpłaty do dnia jej zwrotu, niezależnie od czasu złożenia wniosku o zwrot nadpłaty.

Bałagan w dokumentach firmy? Sprawdź, jak skutecznie nad nimi zapanować

Papierowy bałagan w dokumentacji firmowej. Dlaczego tradycyjne przechowywanie dokumentów sprawia tyle problemów? Co musisz wiedzieć, aby to zmienić?

Ile wyniesie rata kredytu po obniżce stóp procentowych o 0,5 pp, 0,75 pp, 1 pp.? Jak wzrośnie zdolność kredytowa? Stopy NBP spadną dopiero w II połowie 2025 r.?

Rada Polityki Pieniężnej na posiedzeniu w dniach 15-16 stycznia 2024 r. utrzymała wszystkie stopy procentowe NBP na niezmienionym poziomie. RPP nie zmieniła poziomu stóp procentowych w styczniu 2025 r. Rankomat.pl zwraca jednak uwagę, że jest szansa na to, że w 2025 roku (raczej w II połowie) stopy spadną o 0,75 p.p. (punkt procentowy). To wywołałoby spadek raty przeciętnego kredytu o 196 zł i wzrost zdolności kredytowej. Okazuje się, że bankach obniżki już się zaczęły i to nie tylko w przypadku lokat, ale również kredytów. Jak wynika z danych NBP, średnie oprocentowanie lokat założonych w listopadzie (najnowsze dostępne dane) spadło poniżej 4% po raz pierwszy od maja 2022 r. Średnie oprocentowanie kredytów hipotecznych również było najniższe od maja 2022 r. i wyniosło 7,35%. Zauważalnie staniały nawet kredyty konsumpcyjne, których RRSO po raz pierwszy od grudnia 2021 r. spadło poniżej 13%.

REKLAMA

E-akta osobowe pracowników: co muszą zawierać i jak je prowadzić?

Elektroniczna forma akt osobowych, czyli e-akta, staje się coraz bardziej popularna, oferując wygodę, efektywność i oszczędność czasu. Ale czym właściwie są e-akta osobowe pracowników i jak je prawidłowo prowadzić?

Procedura VAT-OSS – na czym polega, jak stosować i dlaczego warto. Jak wypełnić zgłoszenie VIU-R

Wprowadzenie procedury VAT-OSS (One Stop Shop – co można przetłumaczyć jako: Sklep w jednym miejscu), to istotne uproszczenie rozliczeń podatkowych dla firm prowadzących działalność transgraniczną w Unii Europejskiej. Procedura ta umożliwia przedsiębiorcom rozliczać w jednym miejscu podatek VAT z tytułu sprzedaży towarów i usług na rzecz konsumentów w innych krajach UE. Pozwala to na uniknięcie skomplikowanych procesów rejestracji i rozliczeń w każdym państwie członkowskim oddzielnie.

Automatyzacja i sztuczna inteligencja w księgowości: przykłady konkretnych zastosowań. System wykryje oszusta i fałszywego dostawcę

Automatyzacja procesów finansowych (w tym zastosowanie sztucznej inteligencji) już teraz pomaga przedsiębiorcom oszczędzać czas, redukować koszty oraz minimalizuje ryzyko błędów. I choć jej korzyści odkrywają głównie najwięksi rynkowi gracze, wkrótce te narzędzia mogą stać się niezbędnym elementem każdej firmy, chociażby ze względu na ich nieocenioną pomoc w wykrywaniu cyberoszustw. O tym, dlaczego automatyzacja w księgowości jest niezbędna, mówi Marzena Janta-Lipińska, ekspertka ds. podatków, specjalizująca się w księgowości zewnętrznej i propagatorka nowoczesnych, elastycznych rozwiązań z zakresu usług operacyjnych, zgodności z przepisami i sprawozdawczości.

Świetna wiadomość dla podatników. Chodzi o odsetki z urzędu skarbowego

Odsetki od nadpłat podatkowych będą naliczane już od dnia ich powstania aż do momentu zwrotu – taką zmianę przewiduje projekt nowelizacji ordynacji podatkowej przyjęty przez rząd. Co jeszcze ulegnie zmianie?

REKLAMA

Podatek od nieruchomości w 2025 r. Budynek i budowla inaczej definiowane, przesunięcie złożenia deklaracji DN-1 i inna stawka dla garaży

Budynek i budowla zmieniły od początku 2025 r. swoje definicje w podatku od nieruchomości.  Do tej pory podatnicy posługiwali się uregulowaniami pochodzącymi z prawa budowlanego, dlatego wprowadzenie przepisów regulujących te kwestie bezpośrednio w przepisach podatkowych to spora zmiana. Sprawdzamy, w jaki sposób wpłynie ona na obowiązki podatkowe polskich przedsiębiorców. 

Tsunami zmian podatkowych – kto ucierpi najbardziej?

Rok 2025 przynosi kolejną falę zmian podatkowych, które dotkną zarówno najmniejszych przedsiębiorców, jak i największe firmy. Eksperci alarmują, że brak stabilności prawa zagraża inwestycjom w Polsce, a wprowadzenie nowych przepisów w pośpiechu prowadzi do kosztownych błędów. Czy czeka nas poprawa w zakresie przewidywalności i uproszczenia systemu fiskalnego?

REKLAMA