Amortyzacja środków trwałych w związku z COVID-19

Amortyzacja środków trwałych w związku z COVID-19

Z pytaniem zwróciła się Spółka – polski wytwórca odzieży i pościeli szpitalnej oraz operacyjnej wielokrotnego użytku, a także podkładów i serwet operacyjnych. Produkcja dostarczana jest na potrzeby Służby Zdrowia w trybie zamówień publicznych. W związku z tym produkty te spełniają wymagania zasadnicze dla wyrobów medycznych określonych mocą ustawy o wyrobach medycznych oraz innych norm obszarowych. Odzież chirurgiczna (fartuchy, spodnie, czepki) jak i obłożenia chirurgiczne spełniają wymagania zasadnicze norm europejskich dla wyrobów medycznych.

Spółka planuje zakup budynku produkcyjnego wraz z działką, na której jest posadowiony oraz skorzystanie z możliwości danej przez art. 52s ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (PIT.), tj. jednorazowego odpisu amortyzacyjnego od środka trwałego w miesiącu wprowadzenia go do ewidencji. Budynek w dacie przyjęcia go do używania będzie zdatny i kompletny do używania tj. produkcji ww. wyrobów.

Spółka w budynku produkcyjnym, który planuje nabyć, zamierza produkować tekstylia w postaci odzieży i pościeli szpitalnej oraz operacyjnej wielokrotnego użytku.

Są to następujące towary:

• fartuchy chirurgiczne;
• odzież chirurgiczna (bluzy, spodnie, czepki);
•  obłożenia chirurgiczne;

– spełniające wymagania zasadnicze norm europejskich dla wyrobów medycznych:

• PN-EN 13795-1:2019-05 – Odzież i obłożenia chirurgiczne – Wymagania i metody badań – Część 1: Obłożenia chirurgiczne i fartuchy chirurgiczne
• PN-EN 13795-2:2019-05 – Odzież i obłożenia chirurgiczne – Wymagania i metody badań – Część 2: Odzież dla bloków operacyjnych.

Odzież medyczna w postaci:

• odzież dla pozostałego personelu szpitali, odzież dla pacjentów,
• barierowe fartuchy dla odwiedzających,
• bielizna pościelowa w postaci podkładów, prześcieradeł, poszew,
• barierowe pokrowce na materace, poduszki,

– wykonane zgodnie z normą obszarową zgodności z normą ENV 14237 – Tekstylia w systemie ochrony zdrowia dla personelu jak i zakażonych.

Budynek zostanie nabyty wyłącznie w celu produkcji wyżej wymienionych towarów związanych z przeciwdziałaniem COVID-19, o którym mowa w art. 2 ust. 2 ustawy z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych. Wszystkie produkowane towary mogą być stosowane w przedmiotowym zakresie, acz są to towary szerokiego stosowania w Służbie Zdrowia (nie są to szczepionki, czy testy służące leczeniu czy testowaniu konkretnych patogenów). Towary mogą być dostarczane zarówno w oparciu o przepisy art. 6a ww. ustawy i jak i ustawy – Prawo zamówień publicznych, jak również w oparciu o kontrakty cywilno-prawne dla sektora prywatnego, którego jednostki borykać się mogą z COVID-19.

Podatnik prosił o potwierdzenie, że budynek ten będzie środkiem trwałym, o którym w ww. art. 52s ust. 1 ustawy o PIT, od którego będzie można dokonać jednorazowego odpisu amortyzacyjnego w miesiącu nabycia i wprowadzenia go do ewidencji środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych.

Dyrektor KIS zgodził się z podatnikiem i wskazał, że zgodnie natomiast z art. 22 ust. 1 ustawy o PIT, kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23 ustawy.

W związku z tym warunkiem uznania wydatku poniesionego przez podatnika za koszt uzyskania przychodów jest łączne spełnienie następujących przesłanek:

• wydatek został poniesiony przez podatnika,
• jest definitywny, a więc bezzwrotny,
• pozostaje w związku z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą,
• poniesiony został w celu uzyskania przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów,
• nie został wyłączony z kategorii kosztów podatkowych mocą art. 23 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych,
• został właściwie (odpowiednio) udokumentowany.

Z powyższego wynika, że wszystkie poniesione wydatki, po wyłączeniu zastrzeżonych w ustawie są kosztami uzyskania przychodów, o ile pozostają w związku przyczynowo-skutkowym z przychodami (tzn. wydatki takie są uzasadnione z ekonomicznego punktu widzenia, ponieważ w rezultacie ich poniesienia podatnik może oczekiwać zwiększenia swoich przychodów), w tym służą zachowaniu albo zabezpieczeniu funkcjonowania źródła przychodów.

Kosztami uzyskania przychodów są wszelkie racjonalne i gospodarczo uzasadnione nakłady i wydatki związane bezpośrednio lub pośrednio z prowadzoną działalnością gospodarczą, których celem jest osiągnięcie przychodów lub zachowanie albo zabezpieczenie źródła przychodów – z wyjątkiem wydatków wymienionych w art. 23 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zatem, aby określony wydatek można było uznać za koszt uzyskania przychodów, między tym kosztem a przychodem musi istnieć związek przyczynowo-skutkowy. Chodzi tu o związek tego typu, że poniesienie kosztu ma wpływ na powstanie lub zwiększenie przychodu. Przez koszty uzyskania przychodów bezpośrednio związane z przychodami należy rozumieć te koszty, których poniesienie wpływa bezpośrednio na uzyskanie przychodu z danego źródła. Są to więc wszelkie koszty, których poniesienie jest niezbędne, aby określone źródło przychodów przyniosło konkretne przychody.

Dyrektor KIS przy tym zauważa, że definicja sformułowana przez ustawodawcę ma charakter ogólny. Z tego względu każdorazowy wydatek poniesiony przez podatnika powinien podlegać indywidualnej analizie w celu dokonania jego kwalifikacji prawnej. Wyjątkiem jest sytuacja, gdy ustawa wyraźnie wskazuje jego przynależność do kategorii kosztów uzyskania przychodów lub wyłącza możliwość zaliczenia go do tego rodzaju kosztów. W pozostałych przypadkach należy zaś zbadać istnienie związku przyczynowego między poniesieniem kosztu a powstaniem przychodu lub realną szansą powstania przychodów podatkowych, bądź też zachowaniem albo zabezpieczeniem źródła ich uzyskiwania.

W myśl art. 23 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wydatków na:

a. nabycie gruntów lub prawa wieczystego użytkowania gruntów, z wyjątkiem opłat za wieczyste użytkowanie gruntów,

b. nabycie lub wytworzenie we własnym zakresie innych niż wymienione w lit. a środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, w tym również wchodzących w skład nabytego przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanych części,

c. ulepszenie środków trwałych, które zgodnie z art. 22g ust. 17 powiększają wartość środków trwałych, stanowiącą podstawę naliczania odpisów amortyzacyjnych, wydatki te, zaktualizowane zgodnie z odrębnymi przepisami, pomniejszone o sumę odpisów amortyzacyjnych, o których mowa w art. 22h ust. 1 pkt 1, są jednak kosztem uzyskania przychodów przy określaniu dochodu z odpłatnego zbycia rzeczy określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. d, oraz gdy odpłatne zbycie rzeczy i praw jest przedmiotem działalności gospodarczej, a także w przypadku odpłatnego zbycia składników majątku związanych z działalnością gospodarczą, o których mowa w art. 14 ust. 2 pkt 1, bez względu na czas ich poniesienia.

Z uwagi na to, że składniki majątku wykorzystywane są przez podatników w dłuższym okresie czasu, a nie tylko w roku ich nabycia, ustawodawca przyjął zasadę, że wydatki te – co do zasady-zalicza się do kosztów sukcesywnie, w miarę ich zużycia.

W myśl art. 22 ust. 8 ww. ustawy, kosztem uzyskania przychodów są odpisy z tytułu zużycia środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych (odpisy amortyzacyjne) dokonywane wyłącznie zgodnie z art. 22a-22o, z uwzględnieniem art. 23.

O tym jaki składnik majątku może stanowić środek trwały decydują regulacje zawarte w art. 22a i 22c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przy czym nie wszystkie wymienione w nich rodzaje składników majątku mogą podlegać amortyzacji podatkowej.

Środki trwałe podlegające amortyzacji

Definicja środków trwałych – dla celów podatku dochodowego od osób fizycznych określona została w art. 22a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przez wskazanie składników majątku, które przy spełnieniu określonych w tym przepisie warunków uznać można za środki trwałe, które podlegają amortyzacji oraz w art. 22c ww. ustawy, w którym wymieniono również składniki majątku uznawane m.in. za środki trwałe, niepodlegające amortyzacji. Definicja środków trwałych została więc dla celów podatkowych ściśle powiązana z pojęciem amortyzacji.

Według art. 22a ust. 1 tej ustawy, amortyzacji podlegają, z zastrzeżeniem art. 22c, stanowiące własność lub współwłasność podatnika, nabyte lub wytworzone we własnym zakresie, kompletne i zdatne do użytku w dniu przyjęcia do używania:

1. budowle, budynki oraz lokale będące odrębną własnością,

2. maszyny, urządzenia i środki transportu,

3. inne przedmioty * o przewidywanym okresie używania dłuższym niż rok, wykorzystywane przez podatnika na potrzeby związane z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą albo oddane do używania na podstawie umowy najmu, dzierżawy lub umowy określonej w art. 23a pkt 1, zwane środkami trwałymi.

W myśl art. 22c pkt 1 i 2 ww. ustawy, amortyzacji nie podlegają:

• grunty i prawa wieczystego użytkowania gruntów,
• budynki mieszkalne wraz ze znajdującymi się w nich dźwigami lub lokale mieszkalne, służące prowadzonej działalności gospodarczej lub wydzierżawiane albo wynajmowane na podstawie umowy, jeżeli podatnik nie podejmie decyzji o ich amortyzowaniu,

– zwane odpowiednio środkami trwałymi lub wartościami niematerialnymi i prawnymi.

Z przytoczonych przepisów wynika, że środkami trwałymi podlegającymi amortyzacji są między innymi nabyte lokale, o ile spełniają następujące warunki:

• stanowią własność lub współwłasność podatnika,
• są kompletne i zdatne do użytku w dniu przyjęcia do używania,
• przewidywany okres ich używania jest dłuższy niż rok,
• są wykorzystywane przez podatnika na potrzeby związane z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą, bądź też najmem, dzierżawą.

A zatem, aby można było dokonywać odpisów amortyzacyjnych od danego składnika majątku, środek trwały musi być kompletny i zdatny do użytku w dniu przyjęcia do używania, a przewidywany okres jego używania na potrzeby prowadzonej działalności gospodarczej musi być dłuższy niż rok (decyzja w tym względzie należy do podatnika).

Zasady dotyczące dokonywania odpisów amortyzacyjnych

Dalej, Dyrektor KIS wyjaśnia zasady dotyczące dokonywania odpisów amortyzacyjnych.

Jak stanowi art. 22d ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, podatnicy mogą nie dokonywać odpisów amortyzacyjnych od składników majątku, o których mowa w art. 22a i 22b, których wartość początkowa, określona zgodnie z art. 22g, nie przekracza 10 000 zł; wydatki poniesione na ich nabycie stanowią wówczas koszty uzyskania przychodów w miesiącu oddania ich do używania.

Artykuł 22d ust. 2 ustaw o podatku dochodowym od osób fizycznych, składniki majątku, o których mowa w art. 22a-22c, z wyłączeniem składników wymienionych w ust. 1, wprowadza się do ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych zgodnie z art. 22n, najpóźniej w miesiącu przekazania ich do używania. Późniejszy termin wprowadzenia uznaje się za ujawnienie środka trwałego, o którym mowa w art. 22h ust. 1 pkt 4 tej ustawy.

Zgodnie natomiast z art. 22h ust. 1 pkt 1 ustawy odpisów amortyzacyjnych dokonuje się od wartości początkowej środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych, z zastrzeżeniem art. 22k, począwszy od pierwszego miesiąca następującego po miesiącu, w którym ten środek lub wartość wprowadzono do ewidencji (wykazu), z zastrzeżeniem art. 22e, do końca tego miesiąca, w którym następuje zrównanie sumy odpisów amortyzacyjnych z ich wartością początkową lub w którym postawiono je w stan likwidacji, zbyto lub stwierdzono ich niedobór; suma odpisów amortyzacyjnych obejmuje również odpisy, których, zgodnie z art. 23 ust. 1, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów;

Co istotne, art. 22f ust. 3 ww. ustawy wskazuje również, że odpisów amortyzacyjnych dokonuje się zgodnie z art. 22h-22m, gdy wartość początkowa środka trwałego albo wartości niematerialnej i prawnej w dniu przyjęcia do używania jest wyższa niż 10 000 zł. W przypadku gdy wartość początkowa jest równa lub niższa niż 10 000 zł, podatnicy, z zastrzeżeniem art. 22d ust. 1, mogą dokonywać odpisów amortyzacyjnych zgodnie z art. 22h-22 m albo jednorazowo – w miesiącu oddania do używania tego środka trwałego lub wartości niematerialnej i prawnej, albo w miesiącu następnym.

Z powyższych przepisów wynika, że jednorazowego odpisu amortyzacyjnego od środka trwałego o wartości równiej lub niższej niż 10 000 zł, lub też po prostu zaliczenia wydatków na nabycie czy też wytworzenie składnika majątku, o których mowa w art. 22a i 22b, którego wartość początkowa, określona zgodnie z art. 22g, nie przekracza 10 000 zł, można dokonać w miesiącu oddania do go używania.

Na mocy art. 4 ustawy z dnia 31 marca 2020 r. o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2020 r. poz. 568), do ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wprowadzono między innymi przepis art. 52s.

Stosownie do art. 52s ust. 1 ww. ustawy, w stanie prawnym obowiązującym w 2020 r., podatnicy mogą dokonywać jednorazowo odpisów amortyzacyjnych od wartości początkowej środków trwałych, które zostały nabyte w celu produkcji towarów związanych z przeciwdziałaniem COVID-19, o którym mowa w art. 2 ust. 2 ustawy o COVID-19, i wprowadzone do ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych w 2020 r.

Artykuł 52s ust. 2 ustawy zawiera natomiast otwarty katalog towarów, o których mowa w ust. 1 i zgodnie z nim za towary te uważa się w szczególności: maseczki ochronne, respiratory, środki odkażające, medyczną odzież ochronną, ochraniacze na obuwie, rękawiczki, okulary, gogle, środki do dezynfekcji i higieny rąk.

Otwarty charakter katalogu oznacza, iż produkcja towarów innych niż wymienione, nie wyłącza możliwości dokonania jednorazowych odpisów amortyzacyjnych jeśli służą one przeciwdziałaniu epidemii COVID-19. Co więcej, przepis ten nie ogranicza możliwości zastosowania towarów do zapobiegania, profilaktyki, czy zwalczania innych chorób zakaźnych.

Ww. przepisem umożliwiono podatnikom dokonanie jednorazowych odpisów amortyzacyjnych od wartości początkowej środków trwałych, które zostały nabyte w celu produkcji towarów związanych z przeciwdziałaniem COVID-19 oraz wprowadzone do ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych w 2020 r. Możliwość skorzystania z jednorazowego odpisu amortyzacyjnego uzależniona została od spełnienia, w sposób kumulatywny, dwóch przesłanek: tj. środek trwały miał zostać nabyty w celu produkcji towarów związanych z przeciwdziałaniem COVID-19 oraz miał on zostać wprowadzony do ewidencji w 2020 r.

Pod pojęciem środków trwałych nabytych w celu produkcji towarów związanych z przeciwdziałaniem COVID-19 należy rozumieć te środki trwałe, których nabycie jest niezbędne do realizacji procesu produkcyjnego, a pod pojęciem towarów – efekt tego procesu produkcyjnego.

Jednocześnie przepisy nie wprowadziły żadnych ograniczeń co do środków trwałych, które są objęte tym rozwiązaniem. A zatem każdy środek trwały, który spełnia przesłanki nabycia w celu produkcji towarów związanych z przeciwdziałaniem COVID-19 oraz wprowadzenia do ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych w 2020 r. mógł zostać objęty tą regulacją.

Jednorazowa amortyzacja środków trwałych w związku z COVID-19

Dyrektor KIS zaznacza też, że przepisy te, jako regulacje szczególne, nie mają wpływu na regulacje dotyczące limitów jednorazowej amortyzacji określone w przepisach ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Następnie, na mocy art. 1 pkt 27 ustawy z dnia 28 listopada 2020 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2020 r. poz. 2123) zmieniono art. 52s ww. ustawy.

Zgodnie obowiązującym brzmieniem art. 52s ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, podatnicy mogą dokonywać jednorazowo odpisów amortyzacyjnych od wartości początkowej środków trwałych, które zostały nabyte w celu produkcji towarów związanych z przeciwdziałaniem COVID-19, o którym mowa w art. 2 ust. 2 ustawy o COVID-19, i wprowadzone do ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych w okresie od 2020 r. do końca miesiąca, w którym odwołano stan epidemii ogłoszony z powodu COVID-19.

Zgodnie natomiast z art. 52s ust. 2 ww. ustawy, za towary, o których mowa w ust. 1, uważa się w szczególności: maseczki ochronne, respiratory, środki odkażające, medyczną odzież ochronną, ochraniacze na obuwie, rękawiczki, okulary, gogle, środki do dezynfekcji i higieny rąk.

Fiskus zgodził się zatem z podatnikiem i uznał, że skoro art. 52s ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie odsyła do odpowiedniego stosowania innych przepisów tej ustawy, to jeśli środek trwały w postaci budynku został nabyty do produkcji towarów związanych z przeciwdziałaniem COVID-19 i został wprowadzony do ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych w okresie od 2020 r. do końca miesiąca, w którym odwołano stan epidemii ogłoszony z powodu COVID-19, przepis ten dopuszcza dokonanie jednorazowego odpisu amortyzacyjnego.

Skoro jak wynika wprost z treści wniosku, w budynku tym będą produkowane towary związane z przeciwdziałaniem COVID-19, o którym mowa w art. 2 ust. 2 ustawy z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych, a art. 52s ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stanowi katalog otwarty towarów związanych z przeciwdziałaniem COVID-19, o którym mowa w ww. ustawie, to uznać należy, że wytwarzane w budynku towary, będą wypełniać dyspozycję zawartą w treści ww. art. 52s ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a nabyty budynek, w którym produkowane będą te wyroby/towary/odzież, będzie środkiem trwałym, o którym w ww. art. 52s ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, od którego będzie można dokonać jednorazowego odpisu amortyzacyjnego w miesiącu nabycia tego budynku i wprowadzenia go do ewidencji środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych.

Interpretacja z 13.04.2021r sygn 0115-KDIT3.4011.786.2020.2.PS

Joanna Rudzka, Doradca Podatkowy