REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Naruszenie dyscypliny finansów publicznych w procesie inwestowania

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Andrzej Waryszak
inforCMS

REKLAMA

REKLAMA

Przepisy regulujące obszar finansów publicznych ogromny nacisk kładą na tzw. dyscyplinę finansów publicznych.

Przez wiele lat zagadnieniu dyscypliny finansów publicznych poświęcony był dział V uofp. Od 2005 r. regulacje dotyczące dyscypliny zawarte są w odrębnej ustawie z 17 grudnia 2004 r. o odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych (dalej: ustawa o odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny).

REKLAMA

Autopromocja

ORZECZNICTWO

(...) Dyscyplina finansów publicznych to przestrzeganie prawnie wyznaczonych reguł ustalania, poboru i egzekucji należności stanowiących środki publiczne oraz gospodarowania nimi w skali mikroekonomicznej, czyli w jednostkach sektora finansów publicznych. Pod względem przedmiotowym w pojęciu tym mieszczą się te wymagania, których nieprzestrzeganie jest przez ustawodawcę traktowane jako popełnienie czynu stanowiącego naruszenie dyscypliny finansów publicznych. (...)

Orzeczenie GKO z 11 grudnia 2000 r. DF/GKO/Odw. -163/287/2000

Katalog czynów stanowiących naruszenie dyscypliny finansów publicznych jest zamknięty. Szczegółowe wskazanie czynów, których popełnienie stanowi naruszenie dyscypliny finansów publicznych, zawiera dział II ustawy o odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny. Ustawodawca zawarł powody naruszenia dyscypliny finansów publicznych w 15 artykułach. W uproszczeniu można je pogrupować w sposób wskazany w tabeli X.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Wymieniony w ustawie katalog czynów stanowiących naruszenie dyscypliny nie odnosi się wprawdzie bezpośrednio do finansowania inwestycji, jednak większość z nich może dotyczyć również procesów związanych z prowadzeniem inwestycji, począwszy od udzielenia zamówienia publicznego niezgodnie z przepisami, wydatkowania środków niezgodnie z ich przeznaczeniem, dopuszczenia do zapłacenia kar wskutek zwłoki w opłaceniu należności, aż do niewłaściwego zinwentaryzowania środków trwałych w budowie czy też wykazania w sprawozdaniu budżetowym nierzetelnych danych.

Niezwykle istotną dla procesu finansowania inwestycji problematykę postępowania w sprawie udzielania zamówień publicznych, związaną z dyscypliną finansów publicznych, omówiono w odrębnej części opracowania.

Od 20 lutego 2009 r. obowiązuje nowy art. 17a ustawy o odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny. Wprowadzenie tego przepisu spowodowane było wejściem w życie ustawy o koncesji na roboty budowlane lub usługi.

POZNAJ NOWE PRZEPISY

Art. 17a. 1. Naruszeniem dyscypliny finansów publicznych jest zawarcie umowy koncesji:

1) z koncesjonariuszem, który nie został wybrany zgodnie z przepisami o koncesji na roboty budowlane lub usługi;

2) z naruszeniem przepisów o koncesji na roboty budowlane lub usługi dotyczących obowiązku przekazania lub zamieszczenia ogłoszenia w postępowaniu o zawarcie umowy koncesji;

3) której przedmiot lub warunki zostały określone w sposób naruszający zasady uczciwej konkurencji;

4) z innym, niż wymienione w pkt 1-3, naruszeniem przepisów o koncesji na roboty budowlane lub usługi, jeżeli naruszenie to miało wpływ na wynik postępowania o zawarcie umowy koncesji.

2. Naruszeniem dyscypliny finansów publicznych jest zawarcie umowy koncesji:

1) bez zachowania formy pisemnej;

2) z pominięciem terminu, w jakim może ona być zawarta, z wyłączeniem przypadków dopuszczonych w przepisach o koncesji na roboty budowlane lub usługi;

3) na czas dłuższy niż określony w przepisach o koncesji na roboty budowlane lub usługi, z wyłączeniem przypadków dopuszczonych w przepisach o koncesji na roboty budowlane lub usługi;

4) przed ogłoszeniem orzeczenia przez wojewódzki sąd administracyjny w sprawie skargi na czynność wyboru oferty najkorzystniejszej z wyłączeniem przypadku dopuszczonego w przepisach o koncesji na roboty budowlane lub usługi.

 

3. Naruszeniem dyscypliny finansów publicznych jest odwołanie postępowania o zawarcie umowy koncesji z naruszeniem przepisów o koncesji na roboty budowlane lub usługi.

4. Naruszeniem dyscypliny finansów publicznych jest zmiana umowy koncesji z naruszeniem przepisów o koncesji na roboty budowlane lub usługi.

5. Naruszeniem dyscypliny finansów publicznych jest dopuszczenie przez kierownika jednostki sektora finansów publicznych do popełnienia naruszenia dyscypliny finansów publicznych, o których mowa w ust. 1 pkt 1 oraz ust. 2 i 3, wskutek zaniedbania lub niewypełnienia obowiązków w zakresie kontroli finansowej.

Należy jednak zaznaczyć, że nie zawsze popełnienie jednego z czynów wymienionych wcześniej skutkować będzie dochodzeniem odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych naruszeniem dyscypliny finansów publicznych.

Zapamiętaj!

Nie dochodzi się odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych w przypadku działania lub zaniechania podjętego wyłącznie w celu ograniczenia skutków zdarzenia losowego.

Zdarzeniem losowym jest zdarzenie wywołane przez czynniki zewnętrzne, którego nie można przewidzieć z pewnością, w szczególności zagrażające bezpośrednio życiu lub zdrowiu ludzi lub grożące powstaniem szkody niewspółmiernie większej niż spowodowana działaniem lub zaniechaniem naruszającym dyscyplinę finansów publicznych.

Zapamiętaj!

Nie dochodzi się również odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych, którego stopień szkodliwości dla finansów publicznych jest znikomy.

Przy ocenie stopnia szkodliwości naruszenia dyscypliny finansów publicznych dla finansów publicznych uwzględnia się wagę naruszonych obowiązków, sposób i okoliczności ich naruszenia, a także skutki naruszenia, biorąc pod uwagę w szczególności:

• wysokość uszczuplonych środków publicznych,

• kwotę środków publicznych niewpłaconych lub niezwróconych na właściwy rachunek budżetu państwa, jednostki samorządu terytorialnego lub innej jednostki sektora finansów publicznych,

• kwotę środków publicznych wydatkowanych bez upoważnienia lub z jego przekroczeniem albo niezgodnie z przeznaczeniem,

• wysokość zobowiązań zaciągniętych bez upoważnienia lub z jego przekroczeniem,

• kwotę odsetek, kar i opłat zapłaconych wskutek zwłoki w opłaceniu należności.

Naruszenie dyscypliny finansów publicznych zagrożone jest następującymi karami:

• upomnienie,

• nagana,

• kara pieniężna,

• zakaz pełnienia funkcji związanych z dysponowaniem środkami publicznymi.

Ustawa określa także szczegółowe zakresy kar, okoliczności wpływające na wymiar oraz termin zatarcia.

Każde naruszenie dyscypliny finansów publicznych ma charakter indywidualny. Trudno jest uogólnić, z czego wynikają poszczególne wypadki. Powodem może być brak lub niewystarczająca wiedza kierownika jednostki, głównego księgowego, pracowników, niewłaściwy nadzór lub też po prostu błędy i zaniedbania. Z drugiej strony dochodzi też do umyślnego naruszenia dyscypliny finansów publicznych. Kary są wtedy oczywiście surowsze.

Wymierzenie kary łagodniejszego rodzaju, a nawet odstąpienie od jej wymierzenia jest możliwe w przypadkach zasługujących na szczególne uwzględnienie po wzięciu pod uwagę rodzaju i okoliczności naruszenia dyscypliny finansów publicznych lub właściwości i warunki osobiste sprawcy naruszenia dyscypliny finansów publicznych. Jako okoliczności łagodzące można uwzględnić w szczególności:

• działanie lub zaniechanie ze szczególnych pobudek lub w szczególnych warunkach, zasługujących na uwzględnienie, w tym w celu zapobieżenia szkodzie w mieniu publicznym,

• wyróżnianie się przed popełnieniem naruszenia dyscypliny finansów publicznych wzorowym spełnianiem obowiązków zawodowych,

• przyczynienie się do usunięcia szkodliwych następstw naruszenia dyscypliny finansów publicznych lub podjęcie o to starań.

Odstąpienia od wymierzenia kary nie stosuje się wobec sprawcy naruszenia dyscypliny finansów publicznych popełnionego w czasie, gdy nie uległo zatarciu ukaranie prawomocnie orzeczone za inne naruszenie dyscypliny finansów publicznych.

PRZYKŁAD

Jednostka otrzymała dotację na zakup aparatury medycznej. Część dotacji dyrektor jednostki wykorzystała nabywając aparaturę 3 grudnia z 30-dniowym terminem płatności. Tak też została opłacona faktura, tj. 2 stycznia następnego roku. W efekcie ta część dotacji nie została wykorzystana w danym roku budżetowym i powinna zostać zwrócona.

Komisja orzekająca uznała dyrektor jednostki winną nieumyślnego naruszenia dyscypliny finansów publicznych poprzez przekroczenie zakresu upoważnienia do dokonywania wydatków ze środków publicznych, poprzez wydatkowanie środków z dotacji celowej na zakupy inwestycyjne po upływie roku budżetowego, tj. z naruszeniem art. 157 uofp. Czyn ten stanowi naruszenie dyscypliny finansów publicznych, określone w art. 11 ustawy o odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych. Dyrektor jednostki, odwołując się od tego orzeczenia, wskazał, że nie jest winą jednostki, że przepisy uofp i uor kolidują ze sobą w części środków pieniężnych otrzymanych i wydatkowanych oraz naruszają zasady wolności umów w obrocie gospodarczym. Z zasady memoriału, określonej w art. 6 ust. 1 uor, wynika, że w księgach rachunkowych i wyniku finansowym jednostki należy ująć wszystkie osiągnięte przychody i obciążające ją koszty związane z tymi przychodami dotyczące danego roku obrotowego, niezależnie od terminu ich zapłaty.

Główna Komisja Orzekająca po rozpatrzeniu odwołania stwierdziła, że przekroczeniem zakresu upoważnienia do dokonywania wydatku jest wykorzystanie dotacji celowej ze środków publicznych po upływie wyznaczonego terminu. Dotacja celowa jest przeznaczona na zrealizowanie wydatku na określony cel i w wyznaczonym terminie. Jej wykorzystanie jest wydatkiem ze środków publicznych, a zatem granicę upoważnienia do jego dokonania stanowi zakreślony termin i cel wykorzystania dotacji. Po upływie wyznaczonego terminu nie ma podstaw do dokonania z dotacji określonego wydatku, ponieważ środki publiczne stanowiące dotację celową nie pozostają już w dyspozycji jednostki, która ją otrzymała. Dokonanie go z takich środków jest przekroczeniem upoważnienia do dokonywania wydatków ze środków publicznych i w konsekwencji wyczerpuje znamiona czynu określonego w art. 11 ustawy o odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych. Jednocześnie komisja biorąc pod uwagę bardzo dobrą opinię o wykonywaniu przez dyrektor jednostki obowiązków służbowych oraz to, że nie była karana za naruszenie dyscypliny finansów publicznych i że w wyniku naruszenia nie nastąpił uszczerbek dochodów jednostki sektora finansów publicznych lub szkoda, odstąpiła od wymierzenia kary, obciążając obwinioną kosztami postępowania.

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Poradnik Rachunkowości Budżetowej

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Sprzedałeś 30 rzeczy w sieci przez rok? Twoje dane ma już urząd skarbowy. Co z nimi zrobi? MF i KAS walczą z szarą strefą w handlu internetowym i unikaniem płacenia podatków

Ministerstwo Finansów (MF) i Krajowa Administracja Skarbowa (KAS) wdrożyły unijną dyrektywę (DAC7), która nakłada na operatorów platform handlu internetowego obowiązki sprawozdawcze. Dyrektywa jest kolejnym elementem uszczelnienia systemów podatkowych państw członkowskich UE. Dyrektywa nie wprowadza nowych podatków. Do 31 stycznia 2025 r. operatorzy platform mieli obowiązek składać raporty do Szefa KAS za lata 2023 i 2024. 82 operatorów platform przekazało za ten okres informacje o ponad 177 tys. unikalnych osobach fizycznych oraz ponad 115 tys. unikalnych podmiotach.

2 miliony firm czeka na podpis prezydenta. Stawką jest niższa składka zdrowotna

To może być przełom dla mikroprzedsiębiorców: Rada Przedsiębiorców apeluje do Andrzeja Dudy o podpisanie ustawy, która ulży milionom firm dotkniętym Polskim Ładem. "To test, czy naprawdę zależy nam na polskich firmach" – mówią organizatorzy pikiety zaplanowanej na 6 maja.

Obowiązkowe ubezpieczenie OC księgowych nie obejmuje skutków błędów w deklaracjach podatkowych. Ochrona dopiero po wykupieniu rozszerzonej polisy OC

Księgowi w biurach rachunkowych mają coraz mniej czasu na złożenie deklaracji podatkowych swoich klientów – termin składania m.in. PIT-36, PIT-37 i PIT-28 mija 30 kwietnia. Pod presją czasu księgowym zdarzają się pomyłki, np. błędne rozliczenie ulg, nieuwzględnienie wszystkich przychodów czy pomyłki w zaliczkach na podatek. W jednej z takich spraw nieprawidłowe wykazanie zaliczek w PIT-36L zakończyło się naliczonymi przez Urząd Skarbowy odsetkami w wysokości ponad 7000 zł. Obowiązkowe ubezpieczenie OC księgowych nie obejmuje błędów w deklaracjach podatkowych – ochronę zapewnia dopiero wykupienie rozszerzonej polisy.

Rewolucja płacowa w całej UE od 2026 r. Pracodawcy będą musieli ujawniać kwoty wynagrodzenia pracownikom i kandydatom do pracy

Wynagrodzenia przestaną być tematem tabu. Od czerwca 2026 roku pracodawcy będą mieli obowiązek ujawniania informacji o płacach, zarówno kandydatom do pracy, jak i zatrudnionym pracownikom. Czy to koniec nierówności i początek nowego rozdania na rynku pracy?

REKLAMA

Firmy ignorują KSeF? Tylko 5 tys. podmiotów gotowych na rewolucję e-fakturowania

Choć obowiązek korzystania z Krajowego Systemu e-Faktur wejdzie w życie za 9 miesięcy, zaledwie 5230 firm zdecydowało się na dobrowolne wdrożenie systemu. Eksperci biją na alarm – to ostatni moment na przygotowania. Firmy nie tylko ryzykują chaos, ale też muszą zmierzyć się z brakiem środowiska testowego, napiętym harmonogramem i rosnącą liczbą innych zmian w przepisach.

Spółka komandytowa bez VAT od dywidendy – ważna interpretacja skarbówki

Dywidenda wypłacana komplementariuszowi nie podlega VAT – potwierdził to Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej. Oznacza to, że spółki komandytowe, w których wspólnicy prowadzą sprawy spółki bez wynagrodzenia, nie muszą obawiać się dodatkowego obciążenia podatkowego. To dobra wiadomość dla przedsiębiorców poszukujących efektywnych i bezpiecznych rozwiązań podatkowych.

Fiskus wlepi kary za niezapłacony podatek od sprzedaży ubrań i zabawek w internecie? MF analizuje informacje o 300 tys. osób i podmiotów handlujących na platformach internetowych

Operatorzy platform, za pośrednictwem których dokonywane są transakcje w internecie, przekazali MF dane ponad 177 tys. osób fizycznych i 115 tys. podmiotów – poinformowała PAP rzeczniczka szefa KAS Justyna Pasieczyńska. Dane te są teraz analizowane.

Katastrofa fakturowa w 2026 roku? Kto odważy się wdrożyć obowiązek stosowania KSeF i faktur ustrukturyzowanych?

Niedawno opublikowano kolejną wersję projektu „nowelizacji nowelizacji” ustaw na temat faktur ustrukturyzowanych i KSeF, które mają być niezwłocznie uchwalone. Ich jakość woła o pomstę do nieba. Co prawda zaproponowane zmiany świadczą o tym, że twórcy przepisów chcą pozostawić tym, którzy połapią się w tych zawiłościach, jakieś możliwości unikania tej katastrofy, zachowując fakturowanie w dotychczasowej formie przynajmniej do końca 2026 r. Pytanie, tylko po co to całe zamieszanie i dezorganizacja obrotu gospodarczego – pisze prof. dr hab. Witold Modzelewski.

REKLAMA

Jak nie zbankrutować na IT: inteligentne monitorowanie i optymalizacja kosztowa środowiska informatycznego. Praktyczny przewodnik po narzędziach i strategiach monitorowania

W dzisiejszej erze cyfrowej, środowisko IT stało się krwiobiegiem każdej nowoczesnej organizacji. Od prostych sieci biurowych po rozbudowane infrastruktury chmurowe, złożoność systemów informatycznych stale rośnie. Zarządzanie tak rozległym i dynamicznym ekosystemem to nie lada wyzwanie, wymagające nie tylko dogłębnej wiedzy technicznej, ale przede wszystkim strategicznego podejścia i dostępu do odpowiednich narzędzi. Wyobraźcie sobie ciągłą potrzebę monitorowania wydajności kluczowych aplikacji, dbałości o bezpieczeństwo wrażliwych danych, sprawnego rozwiązywania problemów zgłaszanych przez użytkowników, a jednocześnie planowania przyszłych inwestycji i optymalizacji kosztów. To tylko wierzchołek góry lodowej codziennych obowiązków zespołów IT i kadry managerskiej. W obliczu tej złożoności, poleganie wyłącznie na intuicji czy reaktywnym podejściu do problemów staje się niewystarczające. Kluczem do sukcesu jest proaktywne zarządzanie, oparte na solidnych danych i inteligentnych systemach, które nie tylko informują o bieżącym stanie, ale również pomagają przewidywać przyszłe wyzwania i podejmować mądre decyzje.

Wojna celna USA - Chiny. Jak może się bronić Państwo Środka: 2 scenariusze. Świat (też Stany Zjednoczone) nie może się obejść bez chińskiej produkcji

Chiny mogą przekierować towary nadal objęte nowymi, wysokimi cłami USA przez gospodarki i porty azjatyckie lub (a raczej równolegle) przekierować sprzedaż dotychczas kierowaną do USA na inne rynki - prognozują eksperci Allianz Trade. Bardziej prawdopodobna jest przewaga drugiego scenariusza – tak było podczas pierwszej wojny handlowej prezydenta Trumpa, co obecnie oznaczać będzie m.in. 6% rokroczny wzrost importu z Chin do UE (ale też do innych krajów) w ciągu trzech najbliższych lat. Branża, która nie korzysta z żadnych wyłączeń w wojnie celnej – odzież i tekstylia może odczuć ją w największym stopniu na swoich marżach.

REKLAMA