Jak poprawić zatwierdzone sprawozdanie finansowe

Zmiana sprawozdania finansowego może nastąpić w trzech sytuacjach. Wskazane w schemacie poniżej sytuacje wynikają z różnych okoliczności. Analizując konieczność poprawienia już sporządzonego i podpisanego przez kierownictwo sprawozdania, należy wziąć pod uwagę wpływ zdarzenia na decyzje podejmowane przez potencjalnych czytelników sprawozdania finansowego.

Korekty biegłego rewidenta

W przypadku jednostek, których sprawozdania finansowe poddawane są badaniu przez biegłego rewidenta, dość często zdarza się sytuacja, że audytor na początku kwietnia/maja wnosi jeszcze uwagi do sprawozdania finansowego i proponuje wprowadzenie korekt. Po zebraniu przez niego wszystkich niezbędnych dowodów badania, informacji od kontrahentów jednostki oraz rozpoznaniu ryzyka, na jakie narażony jest podmiot, okazuje się często, że niezbędne są zmiany w niektórych pozycjach sprawozdania finansowego. Najczęściej są one wynikiem zdarzeń niosących zagrożenie kontynuacji działalności przez jednostkę, problemów branży czy kontrahentów jednostki. Korekty proponowane przez biegłego rewidenta dotyczą zwykle tych pozycji bilansu w wycenie, w których wykorzystuje się dane szacunkowe.

Rola biegłego rewidenta w poprawie jakości sprawozdania finansowego

Audytorzy najczęściej zwracają uwagę na konieczność zwiększenia lub utworzenia rezerw na ryzyka dotyczące działalności jednostki, odpisy aktualizujące aktywa czy zmiany wartości rozliczeń międzyokresowych czynnych lub biernych. Czasem wskazują na konieczność skorygowania wartości przychodów lub kosztów ze sprzedaży. Propozycje korekt dotyczą też sposobu pokazania niektórych informacji w dodatkowych notach (objaśnieniach), tak aby były bardziej czytelne dla odbiorców.

Kierownictwo jednostki nie musi się zgodzić z korektami zaproponowanymi przez biegłego rewidenta. Zawsze warto z nim je przedyskutować, pokazać argumenty za niezmienianiem pierwotnie ujętych danych. Kierownictwo jednostki najlepiej zna jej specyfikę i może wskazać okoliczności, które uzasadniają pierwotnie przyjęte założenia. Zawsze jednak należy uwzględnić te korekty, które są efektem znalezienia przez audytora nieprawidłowości.

Zdarzenia po dniu bilansowym

Sprawozdanie finansowe może zostać zmienione także z tego powodu, że zostaną ujawnione po jego sporządzeniu bardzo istotne fakty rzutujące na prezentację obrazu sytuacji finansowej i majątkowej podmiotu. Jak wskazuje art. 54 ust. 2 ustawy o rachunkowości (dalej u.r.) skutki takich zdarzeń należy, o ile są istotne, ująć w zmienionym sprawozdaniu i powiadomić biegłego rewidenta o tym fakcie. Przykłady zdarzeń wymagających korekty danych liczbowych bezpośrednio w wartościach bilansowych czy wynikowych wskazano w schemacie (Potrzebna korekta).

Z reguły te zdarzenia są brane pod uwagę, jeśli mają miejsce w trakcje trzech pierwszych miesięcy roku, tj. w czasie, gdy trwają prace nad sprawozdaniem. Może się jednak zdarzyć tak, że bardzo znaczący fakt zaistnieje już po sporządzeniu i podpisaniu sprawozdania. Wtedy kierownictwo jednostki po przeanalizowaniu wpływu, jaki to zdarzenie może mieć na decyzje podejmowane przez czytelników raportu finansowego, powinno albo zmienić sprawozdanie finansowe, albo ująć skutki tych zdarzeń w księgach 2016 r. Zależy to od istotności takiej informacji.

Nieprawidłowości występujące w sprawozdaniach finansowych - część I