Czy wzrost stawek VAT ma wpływ na podatek dochodowy

Z ekonomicznego punktu widzenia VAT jest elementem cenotwórczym. Wyższe stawki VAT oznaczają najczęściej wyższe ceny dla konsumentów. Dla przedsiębiorców nie jest to sytuacja dobra. Jej skutkiem jest najczęściej spadek obrotów, który oznacza niższy dochód przedsiębiorcy, a tym samym płaci on niższy podatek dochodowy. Niższy podatek dochodowy nie jest jednak wynikiem działań, z których przedsiębiorcy mogliby być zadowoleni. Jest on bowiem wynikiem spadku rentowności przedsiębiorstw.

Autopromocja

Przy sprzedaży towarów i usług opodatkowanych VAT podatek należny nie stanowi przychodu (art. 14 ust. 1 updof). Faktycznie jednak wzrost stawki VAT może mieć wpływ na przychód podatnika. Wszystko zależy od tego, czy po wzroście stawki VAT podwyższy on cenę sprzedaży towaru lub usługi, czy też podwyższoną stawkę VAT zapłaci z własnej marży.

PRZYKŁAD

Jan Nowak prowadzi księgarnię. Jest czynnym podatnikiem VAT. Stawka VAT na książki do końca 2010 r. wynosi 0% (§ 39 rozporządzenia wykonawczego do ustawy o VAT - Dz.U. z 2009 r. Nr 224, poz. 1799 z późn.zm.). Załóżmy, że w 2010 r. egzemplarz jednej z książek kosztuje 123 zł. Kwota ta stanowi przychód dla celów podatku dochodowego. Marża na tej książce wynosi 20% przychodu. Od 1 stycznia 2011 r. stawka VAT na książki wzrośnie do 5%. Załóżmy, że pan Nowak podwyższy cenę sprzedaży o zwiększoną stawkę VAT. Cena sprzedaży książki ze 123 zł wzrośnie do 129,15 zł (123 zł x 5% + 123 zł). Przychodem pana Nowaka nadal będzie kwota 123 zł. Podatek należny rozliczy natomiast w ramach rozliczeń VAT. Nie spadnie również jego marża na sprzedaży egzemplarza książki. Należy się jednak spodziewać, że generalnie jego dochody spadną, bo mniej klientów kupi droższe książki.

Autopromocja

Konferencja: Podatki 2025
przegląd zmian i nowelizacja przepisów w 2025 roku

Sprawdź

PRZYKŁAD

Przy danych z powyższego przykładu załóżmy, że pan Nowak od 1 stycznia 2011 r. nie podwyższył ceny sprzedaży książek. Przy sprzedaży książki za 123 zł przychód podatnika wyniesie już 117,14 zł. Resztę ceny sprzedaży stanowił będzie 5% VAT należny (5,86 zł), który pan Nowak wykaże w ramach rozliczeń VAT. W efekcie dochód do opodatkowania podatnika będzie niższy (zmniejszy się kwota przychodu). Mniejszy jednak będzie również zysk przedsiębiorcy. VAT należny podatnik będzie bowiem musiał sfinansować ze swojej marży.

Więcej na ten temat znajdziesz w Internetowym Serwisie Księgowego w artykule Czy wzrost stawek VAT ma wpływ na podatek dochodowy

Autopromocja

Sprawozdanie finansowe 2024
Przykłady, schematy, tabele, wzory

Sprawdź

Źródło: Rządowy projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw związanych z realizacją ustawy budżetowej

Grzegorz Ziółkowski

Autopromocja

Jak przygotować się do zmian 2025.
Podatki. Rachunkowość. ZUS

Sprawdź

doradca podatkowy