REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Skutki podatkowe zapisu windykacyjnego - zmiany prawa spadkowego

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Tomasz Krywan
Tomasz Krywan
Doradca podatkowy; specjalista w zakresie prawa podatkowego. Autor wielu praktycznych odpowiedzi na pytania z zakresu prawa podatkowego i licznych publikacji na ten temat.

REKLAMA

Od 23 października 2011 r. osoby fizyczne w sporządzanych testamentach będą mogły ustanawiać tzw. zapisy windykacyjne. Czym jest zapis windykacyjny oraz jakie są skutki podatkowe otrzymania takiego zapisu?

Instytucja zapisu windykacyjnego

Dotychczas Kodeks cywilny nie zawierał przepisów pozwalających spadkodawcy skutecznie stanowić o sposobie podziału spadku. Spadkodawca nie mógł więc w sposób wiążący spadkobierców wskazać, jakie przedmioty mają przypaść po jego śmierci poszczególnym osobom. Co prawda, przepisy przewidywały możliwość dokonywania zapisów, lecz przepisy te nie mają skutku rzeczowego, a jedynie zobowiązujący. Osłabiało to w istotny sposób swobodę testowania, jak również nie odpowiadało oczekiwaniom społecznym.

REKLAMA

Autopromocja

REKLAMA

Sytuacja ta zmienia się z dniem 23 października 2011 r. Od tej daty wchodzą bowiem w życie przepisy Kodeksu cywilnego regulujące tzw. zapis windykacyjny (zmiany wprowadza ustawa z 18 marca 2011 r. o zmianie ustawy - Kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw - Dz.U. Nr 85, poz. 458).

Na podstawie nowych przepisów spadkodawca będzie mógł zapisać w testamencie oznaczonej osobie określone rzeczy (lub prawa majątkowe). Przy czym zapisobiorca nabywać je będzie już w chwili otwarcia spadku (art. 9811 § 1 k.c.). Istotne jest, że zapisu windykacyjnego można dokonać wyłącznie w testamencie sporządzonym w formie aktu notarialnego. Zapisem windykacyjnym można więc zapisać spadkobiercy:

1) rzecz oznaczoną co do tożsamości (zarówno rzecz ruchomą, jak i nieruchomość),

2) zbywalne prawo majątkowe (np. prawo wieczystego użytkowania czy spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu),

Dalszy ciąg materiału pod wideo

3) przedsiębiorstwo lub gospodarstwo rolne.

Można także ustanowić na rzecz zapisobiorcy użytkowanie lub służebność (art. 9811 § 2 k.c.).

Powyższy katalog jest katalogiem zamkniętym, tj. nic innego nie może być przedmiotem zapisu windykacyjnego.

Zapisobiorca nabędzie zapisane testamentem rzeczy lub prawa z chwilą otwarcia spadku, jeżeli zapis będzie skuteczny. Zapis będzie bezskuteczny, gdy:

• w chwili otwarcia spadku przedmiot zapisu nie należy do spadkodawcy albo spadkodawca był zobowiązany do jego zbycia,

REKLAMA

• w chwili otwarcia spadku przedmiot majątkowy, który miał być obciążony użytkowaniem lub służebnością, nie należy do spadku albo spadkodawca był zobowiązany do jego zbycia - jeżeli przedmiotem zapisu jest ustanowienie dla zapisobiorcy użytkowania lub służebności (art. 9812 k.c.).

Szczególna sytuacja ma miejsce, jeżeli zapis windykacyjny zostanie ustanowiony z zastrzeżeniem warunku lub terminu. Co do zasady, zastrzeżenia takie uważa się za nieistniejące (art. 9813 § 1 zdanie pierwsze Kodeksu cywilnego). Co więcej, jeżeli z treści testamentu lub z okoliczności wynika, że bez takiego zastrzeżenia zapis nie zostałby uczyniony, zapis windykacyjny będzie nieważny (art. 9813 § 1 zdanie drugie k.c.). Wprowadzenie tych przepisów uzasadnione jest tym, że - jak czytamy w uzasadnieniu projektu ustawy wprowadzającej przepisy o zapisie windykacyjnym:

celem zapisu windykacyjnego i jego zaletą jest szybkie przysporzenie zapisobiercy określonej korzyści majątkowej. Dopuszczenie zapisu windykacyjnego z zastrzeżeniem warunku lub terminu pozostaje w sprzeczności z tym celem. Ponadto w przypadku nieruchomości dodatkowo pojawiałby się problem związany z treścią art. 157 § 1 K.c. Przepis ten zabrania przenoszenia własności nieruchomości z zastrzeżeniem warunku lub terminu. Zakaz ten dotyczy także przenoszenia prawa użytkowania wieczystego (...). W związku z tym nie wydaje się zasadne dopuszczenie zapisu windykacyjnego z zastrzeżeniem warunku lub terminu. Jeżeli testator chce uzależnić nabycie określonej korzyści majątkowej przez zapisobiercę od warunku lub terminu, może się posłużyć zapisem zwykłym.

Zapis windykacyjny nieważny ze względu na zastrzeżenie warunku lub terminu wywołuje zatem skutki zapisu zwykłego uczynionego pod warunkiem lub z zastrzeżeniem terminu, chyba że co innego wynika z treści testamentu lub z okoliczności (art. 9813 § 2 zdanie drugie k.c.; zapis zwykły regulują przepisy art. 968-981 k.c.).

 

Więcej na ten temat znajdziesz w Internetowym Serwisie Księgowego w artykule Jakie są skutki podatkowe zapisu windykacyjnego - zmiany prawa spadkowego

 


• art. 9811-9816 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny - Dz.U. Nr 16, poz. 93; ost.zm. Dz.U. z 2011 r. Nr 85, poz. 458

• art. 1-4a, art. 6 ust. 1 pkt 2b, art. 7-9, art. 14, 16 i art. 17a ust. 1 ustawy z 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn - Dz.U. z 2009 r. Nr 93, poz. 768; ost.zm. Dz.U. z 2011 r. Nr 171, poz. 1016

• art. 1 ust. 1 ustawy z 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych - j.t. Dz.U. z 2010 r. Nr 101, poz. 649; ost.zm. Dz.U. z 2010 r. Nr 229, poz. 1496

• art. 47 § 1 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa - j.t. Dz.U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60; ost.zm. Dz.U. z 2011 r. Nr 199, poz. 1175

• art. 2 ust. 1 pkt 3 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych - j.t. Dz.U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307; ost.zm. Dz.U. z 2011 r. Nr 205, poz. 1203

Tomasz Krywan

doradca podatkowy

 

OFERTA 2012

Już w sprzedaży II tom książki: NOWE PKWiU - Stawki VAT w interpretacjach organów podatkowych

 

 

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: isk.infor.pl

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Nowa opłata 2 euro od każdej paczki do UE albo 50 eurocentów po spełnieniu szeregu formalności. Na walce Unii z chińskim e-commerce skorzysta europejska logistyka

Komisja Europejska i Parlament Europejski chcą ograniczenia napływu chińskiego e-commerce przez wprowadzenie opłaty manipulacyjnej wynoszącej 2 euro dla każdej paczki, niezależnie od jej wartości. Nowy podatek będzie można obniżyć do 50 eurocentów, ale najpierw przesyłka będzie musiała trafić do magazynu na terenie Unii, skąd będzie dystrybuowana do klienta końcowego. Oznacza to, że każda z 4,6 mld paczek, bo tyle zaimportowano ich w 2024 r., będzie wymagała indywidualnej obsługi logistycznej, którą mogą zapewnić europejscy operatorzy. W opinii ekspertów to wielka dla sektora logistyki kontraktowej, również w Polsce, ale do walki o największych graczy e-commerce należy się dobrze przygotować.

Tajemnica przedsiębiorstwa pod ochroną – rząd szykuje rewolucję w przepisach o znakach towarowych

Rząd pracuje nad długo wyczekiwaną nowelizacją Prawa własności przemysłowej. Projekt UDER85 wprowadzi skuteczne mechanizmy ochrony tajemnicy przedsiębiorstwa w postępowaniach przed Urzędem Patentowym. To przełom, który zmieni zasady gry w sporach o znaki towarowe i zwiększy bezpieczeństwo firmowych danych.

Ubezpieczenie zdrowotne przy delegowaniu pracownika do Niemiec – formularz A1, EKUZ i kasy chorych

Delegowanie pracowników do Niemiec wiąże się z szeregiem obowiązków administracyjnych. Jednym z kluczowych aspektów, często niedocenianym przez pracodawców, jest właściwe zabezpieczenie zdrowotne osoby delegowanej. W praktyce powtarzają się pytania: czy wystarczy formularz A1? Czy EKUZ chroni pracownika w Niemczech w razie wypadku? Co pokrywa niemiecka AOK? I czy warto wykupić prywatne ubezpieczenie? W tym artykule odpowiemy na te i inne pytania, wyjaśnimy czym jest formularz A1, co zapewnia karta EKUZ w Niemczech oraz czy trzeba zgłaszać się do niemieckiej kasy chorych?

Kryzys na rynku księgowych? Specjaliści są przemęczeni, a chętnych i wykwalifikowanych kandydatów do pracy brakuje

Co drugi pracownik obszaru księgowości uważa, że branża boryka się z niedoborem wykwalifikowanych specjalistów – wynika z badania SaldeoSMART. Wśród głównych powodów luki kompetencyjnej respondenci wymieniają trudność w nadążaniu za zmieniającymi się przepisami (64%) oraz wypalenie zawodowe (53%). Siedmiu na dziesięciu ankietowanych przyznaje, że w ostatnim kwartale często lub bardzo często odczuwało przeciążenie obowiązkami zawodowymi. Jednocześnie 44% upatruje w sztucznej inteligencji szansy na odciążenie pracowników i zwiększenie ich efektywności.

REKLAMA

3 poprawki Senatu do ustawy wdrażającej obowiązkowy KSeF

Ustawa wprowadzająca Krajowy System e-Faktur została uchwalona przez Sejm 25 lipca 2025 roku i trafiła do Senatu. Na posiedzeniu w dniu 30 lipca 2025 r. Senacka Komisja Budżetu i Finansów Publicznych zaproponowała jedynie 3 poprawki redakcyjne do ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw, nie wprowadzając innych zmian.

ZUS wdraża nowe funkcje aplikacji mobilnej mZUS. Zaświadczenia dot. emerytur, rent i zasiłków. Odwołania, wycofania, załączniki i inne możliwości

Ponad 800 tys. osób ma już aplikację mobilną mZUS. To bardzo prosty i wygodny sposób kontaktu z Zakładem Ubezpieczeń Społecznych. Można w niej sprawdzić stan swojego konta w ZUS, wysłać wnioski o świadczenia dla rodzin i wyliczyć prognozowaną emeryturę. Aplikacja wciąż jest wzbogacana o nowe funkcje i ma coraz więcej użytkowników.

Obligacje skarbowe (oszczędnościowe) - w sierpniu 2025 r. niższe oprocentowanie. Do końca lipca można kupić obligacje z wyższymi odsetkami

Po obniżkach oprocentowania obligacji skarbowych (detalicznych - oszczędnościowych) w maju i czerwcu 2025 r. - w sierpniu kolejny raz w tym roku Ministerstwo Finansów tnie (o 0,25 pkt proc.) odsetki nowych emisji tych obligacji.

43% podatków – tyle naprawdę oddajesz państwu. Nowy raport WEI ujawnia prawdziwe koszty systemu podatkowego w Polsce

Nowy raport Warsaw Enterprise Institute ujawnia, że realne obciążenie podatkowe przeciętnego Polaka wynosi aż 43% dochodu brutto. Choć nominalne stawki wydają się umiarkowane, ukryte składki i daniny skutecznie pomniejszają wypłaty. System jest skomplikowany i kosztowny – również pod względem czasu i wysiłku.

REKLAMA

Pełny kontakt z fiskusem przez aplikację e-Urząd Skarbowy (e-US) w smartfonie. Nie tylko dla osób fizycznych. Jak to działa?

W styczniu 2025 r. Ministerstwo Finansów udostępnił aplikację mobilną e-Urząd Skarbowy (e-US), która zapewnia łatwy, szybki i bezpieczny dostęp do usług e-Urzędu Skarbowego przez smartfona. Dotychczas z aplikacji mobilnej e-US mogły korzystać tylko osoby fizyczne. Od 25 lipca 2025 r. aplikacja umożliwia również dostęp do konta organizacji w e-US. Dzięki temu organizacje mogą już korzystać z pełnego zakresu usług e-Urzędu Skarbowego w aplikacji mobilnej.

Ustawa o obowiązkowym KSeF uchwalona przez Sejm. Terminy wdrożenia przesądzone

W dniu 25 lipca 2025 r. Sejm uchwalił ustawę wprowadzającą Krajowy System e-Faktur. Zgodnie z nowymi przepisami od 1 lutego 2026 r. firmy o sprzedaży przekraczającej 200 mln zł będą musiały wystawiać faktury za pośrednictwem KSeF. Mniejsze firmy ten obowiązek obejmie od 1 kwietnia 2026 r.

REKLAMA