REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Dobrowolne poddanie się odpowiedzialności karnej

inforCMS

REKLAMA

REKLAMA

Czasem popełnienie przestępstwa skarbowego jest bezsporne. W takiej sytuacji sprawcy opłaca się złożyć wniosek o dobrowolne poddanie się odpowiedzialności. W tym trybie można zapłacić karę grzywny w wysokości ustalonej na etapie postępowania przygotowawczego, bez konieczności chodzenia do sądu. Informacja o poniesieniu odpowiedzialności w tej formie nie jest wpisywana do Krajowego Rejestru Karnego.

Korzystając z pomocy profesjonalistów przy rozliczeniu podatków (np. księgowej, doradcy podatkowego) można znacznie zminimalizować ryzyko odpowiedzialności karnej skarbowej.  Jednak nawet w takim przypadku może się zdarzyć sytuacja, w której przedsiębiorca zostanie pociągnięty do odpowiedzialności karnej skarbowej.

REKLAMA

Autopromocja

Może wiązać się to np. z niewpłaceniem w terminie zaliczek od wynagrodzeń pracowników (ze statystyk opracowanych przez Ministerstwo Finansów wynika, że jest to najczęściej karane przewinienie).

Postępowanie karne skarbowe, w szczególności o przestępstwo skarbowe, wiąże się nie tylko ze znacznym stresem, zaangażowaniem czasowym, a w przypadku odpowiedzialności koniecznością uiszczenia grzywny, o której wysokości zdecyduje dopiero sąd po rozpatrzeniu sprawy, ale także z wpisem do Krajowego Rejestru Karnego.

Niejednokrotnie ten ostatni czynnik może być najbardziej dotkliwy (m. in. w przypadku niektórych zawodów pozbawia prawa do ich wykonywania, wyłącza dostęp do uzyskiwania nowych zleceń w trybie przetargów).

Jest jednak możliwość innej drogi niż akt oskarżenia. Wiąże się ona z tym, że jednym z głównych celów postępowania karnego skarbowego jest ochrona interesów finansowych państwa (gmin). Z tego względu Kodeks karny skarbowy zawiera rozwiązania, które pozwalają ograniczyć negatywne skutki popełnionych czynów zabronionych, jeżeli sprawca ureguluje uszczuplone należności podatkowe. Jedną z nich jest dobrowolne poddanie się odpowiedzialności.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Zmiany w VAT od 1 października 2013 - wyjaśnienia MF

Kiedy należy rozliczyć duplikat faktury

Przy wykroczeniach lepszy mandat

Jest ono możliwe zarówno w postępowaniu o przestępstwa, jak i o wykroczenia skarbowe. W tym drugim przypadku sprawa albo kończy się mandatem i nie ma potrzeby kierowania jej do sądu, albo podatnik nie czuje się winny zarzuconego mu czynu, a jednocześnie organ prowadzący postępowanie przygotowawcze nie dostrzeże okoliczności wyłączających odpowiedzialność i kieruje do sądu akt oskarżenia.

W praktyce więc ta instytucja na gruncie postępowań w sprawach o wykroczenia jest rzadko wykorzystywana (mandat jest znacznie szybszym i tańszym sposobem zakończenia sprawy).

Inaczej wygląda sytuacja, jeśli chodzi o przestępstwa. Tu dobrowolne poddanie się odpowiedzialności stanowi niejednokrotnie atrakcyjną alternatywę wobec aktu oskarżenia (w przypadku przestępstw nie ma możliwości wymierzenia kary w drodze postępowania mandatowego).  Taki tryb zakończenia sprawy o przestępstwo skarbowe jest możliwy jednak tylko przy spełnieniu kilku istotnych warunków.

Bez wątpliwości i z karą 

REKLAMA

Możliwość poddania się dobrowolnej odpowiedzialności istnieje jedynie wtedy, gdy wina sprawcy i okoliczności popełnienia przestępstwa lub wykroczenia skarbowego nie budzą jakichkolwiek wątpliwości. Tylko przy spełnieniu tych warunków sąd może wyrazić zgodę na zakończenie sprawy w taki sposób.

Wina to jedna z podstawowych przesłanek warunkujących pociągnięcie do odpowiedzialności karnej. Kodeks karny skarbowy wskazuje bowiem wprost, że nie popełnia przestępstwa skarbowego lub wykroczenia skarbowego sprawca czynu zabronionego, jeżeli nie można mu przypisać winy w czasie czynu. Jednak może zdarzyć się także odpowiedzialność za czyn popełniony nieumyślnie, jeżeli kodeks tak stanowi (np. niedopełnienie obowiązku nadzoru z art. 84 Kks).

Czyn zabroniony popełniony jest umyślnie, jeżeli sprawca ma zamiar jego popełnienia, czyli chce go popełnić albo przewidując możliwość jego popełnienia, godzi się na to. Czyn zabroniony popełniony jest nieumyślnie, jeżeli sprawca nie mając zamiaru jego popełnienia, popełnia go jednak na skutek niezachowania ostrożności wymaganej w danych okolicznościach, mimo że możliwość popełnienia tego czynu przewidywał albo mógł przewidzieć.

Podyskutuj o tym na naszym FORUM


Niezbędne uregulowanie należności i kary

Instytucja dobrowolnego poddania się odpowiedzialności przebiega dwuetapowo. W pierwszej kolejności podejrzany o przestępstwo (wykroczenie) podatnik (płatnik) powinien złożyć wniosek do finansowego organu postępowania przygotowawczego (czyli zazwyczaj urzędu skarbowego, a dokładniej oskarżyciela skarbowego, który prowadzi postępowanie). Można to zrobić do momentu wniesienia aktu oskarżenia (przedstawiając zarzuty prowadzący postępowanie poucza sprawcę o obowiązkach i przysługujących mu prawach. Znajduje się w tym także informacja o możliwości zgłoszenia wniosku o dpo). 

Niezbędne jest także  uiszczenia w całości wymagalnej należności publicznoprawnej (zazwyczaj jest to podatek). Należy to zrobić najpóźniej do chwili składania wniosku o dpo. Trzeba też wpłacić ustaloną karę grzywny. Za przestępstwo jest to kwota odpowiadająca co najmniej jednej trzeciej minimalnego wynagrodzenia (obecnie jest to 533 zł), a za wykroczenie skarbowe - co najmniej jednej dziesiątej tego wynagrodzenia (obecnie 160 zł).

Składając wiosek o dobrowolne poddanie się odpowiedzialności trzeba też wpłacić co najmniej zryczałtowaną równowartości kosztów postępowania (obecnie jest to 160 zł za przestępstwo i 133 zł za wykroczenie).  Jeżeli za czyn, o który toczy się postępowanie przewidziany jest obowiązkowy przepadek przedmiotów (w praktyce dotyczy to spraw związanych z naruszeniem przepisów akcyzowych i celnych), składając wniosek należy także wyrazić zgodę na ich przepadek, a jeżeli nie jest to możliwe, uiścić ich równowartość.

Uwaga! Są jednak okoliczności, które wyłączają możliwość skorzystania z dobrowolnego poddania się odpowiedzialności. Taka sytuacja wystąpi w szczególności, gdy przestępstwo skarbowe będące przedmiotem zarzutu zagrożone jest karą ograniczenia wolności albo karą pozbawienia wolności. 

Do sądu nie trzeba jechać

Jeżeli zostały spełnione wszystkie warunki, organ prowadzący postępowanie przygotowawcze może zamiast aktu oskarżenia wnieść do sądu sporządzony przez siebie wniosek o udzielenie zezwolenia na dpo. Może, ale nie musi. W takiej sytuacji wydawane jest postanowienie, na które służy zażalenie. W praktyce jednak, jeśli są spełnione warunki, to taka sytuacja raczej się nie zdarza. Fiskusowi także zależy na jak najszybszym i najprostszym zakończeniu sprawy.

 

Drugi etap polega na wyrażeniu zgody przez sąd, co następuje w wydanym wyroku. W kwestii udzielenia zgody na dpo sąd orzeka na posiedzeniu,  w którym ma prawo wziąć udział sprawca, ale zazwyczaj nie ma takiego obowiązku (chyba że sąd zarządzi obowiązkowe stawiennictwo - w takiej sytuacji zamiast zawiadomienia o terminie posiedzenia wysyłane jest wezwanie do stawienia się w sądzie).

W przypadku zezwolenia na dobrowolne poddanie się odpowiedzialności sąd orzeka tytułem kary grzywny kwotę uiszczoną przez sprawcę oraz przepadek przedmiotów (jeśli taki miał miejsce) tylko w takich granicach, w jakich sprawca wyraził na to zgodę w momencie składania wniosku.

Oznacza to, że nie może zdarzyć się sytuacja, w której po przyznaniu się do popełnieniu czynu i uregulowaniu kary przyjętej przez podatnika, sąd może ustalić karę w innej wysokości. Może jednak nie wyrazić zgody na dobrowolne poddanie się odpowiedzialności gdy uzna, że nie zachodzą podstawy do uwzględnienia wniosku. W takiej sytuacji sąd zwraca wniosek do finansowego organu postępowania przygotowawczego. W praktyce zdarza się to jednak sporadycznie.

Katarzyna Rola-Stężycka, Tax Care

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Obowiązkowe e-Doręczenia od 1 kwietnia 2025 r. dla firm zarejestrowanych w KRS. Jak założyć skrzynkę i aktywować Adres do Doręczeń Elektronicznych (ADE)

W komunikacie z 27 marca 2025 r. Poczta Polska przypomina o nadchodzącym terminie: 1 kwietnia 2025 r., kiedy to obowiązek korzystania z systemu e-Doręczeń zostanie rozszerzony na przedsiębiorstwa zarejestrowane w Krajowym Rejestrze Sądowym przed początkiem bieżącego roku.

Ekologiczne opakowania w e-handlu - ogromne wyzwanie dla logistyki

Europejski klient e-commerce ma sprzeczne oczekiwania wobec opakowań, w których dostarczane są jego zamówienia. Domaga się ekologicznych rozwiązań, ale rzadko zrezygnuje z zakupu, jeśli nie otrzyma alternatywy zrównoważonej klimatycznie. Nie chce też płacić za spełnienie postulatów środowiskowych, a długa lista rozbieżności generuje ogromne wyzwania po stronie sprzedawców i logistyki. Ekologiczna rewolucja nie jest tania, dodatkowo nowe unijne przepisy wymuszają daleko idące zmiany w procesie realizacji zamówień.

Praca w KAS - rekrutacja 2025. Gdzie szukać ogłoszeń?

Praca w KAS a rekrutacja w 2025 roku. Jakie zadania ma Krajowa Administracja Państwowa? Kto może pracować w KAS? Gdzie szukać ogłoszeń? Jakie są wymagania są w trakcie rekrutacji w 2025 roku?

Roczne zeznanie podatkowe CIT tylko do 31 marca. Jak złożyć CIT-8

Ministerstwo Finansów i Krajowa Administracja Skarbowa przypominają, że 31 marca 2025 r. upływa termin złożenia zeznania CIT-8 za 2024 rok dla tych podatników, których rok podatkowy pokrywa się z rokiem kalendarzowym. CIT-8 można złożyć także elektronicznie w serwisie e-Urząd Skarbowy bez konieczności posiadania podpisu kwalifikowanego.

REKLAMA

PKPiR 2026: lista 15 poważnych zmian i nowe rozporządzenie od 1 stycznia. Terminy wpisów, dodatkowe kolumny do KSeF, dowody księgowe i inne nowości

Minister Finansów przygotował projekt nowego rozporządzenia w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów. Nowe przepisy zaczną obowiązywać od 1 stycznia 2026 r. Sprawdziliśmy co się zmieni w zasadach prowadzenia pkpir w porównaniu do obecnego stanu prawnego.

Odpisy amortyzacyjne spółek nieruchomościowych

Najnowsze orzeczenia Naczelnego Sądu Administracyjnego (NSA) przynoszą istotne zmiany dla spółek nieruchomościowych w zakresie możliwości rozpoznawania odpisów amortyzacyjnych w kosztach podatkowych. W styczniu tego roku NSA w kilku wyrokach (sygn. II FSK 788/23, II FSK 789/23, II FSK 987/23, II FSK 1086/23, II FSK 1652/23) potwierdził korzystne dla podatników stanowisko wojewódzkich sądów administracyjnych (WSA).

CIT estoński a optymalizacja podatkowa. Czy to się opłaca?

Przedsiębiorcy coraz częściej poszukują skutecznych sposobów na obniżenie obciążeń podatkowych. Jednym z rozwiązań, które zyskuje na popularności, jest estoński CIT. Czy rzeczywiście ta forma opodatkowania przynosi realne korzyści? Przyjrzyjmy się, na czym polega ten model, kto może z niego skorzystać i jakie są jego zalety oraz wady dla polskich przedsiębiorstw.

Składka zdrowotna w 2026 roku – będzie ewolucja czy rewolucja?

Planowane na 2026 rok zmiany w składce zdrowotnej dla przedsiębiorców stanowią jeden z najbardziej dyskutowanych tematów w sferze podatkowej, mimo iż sama składka podatkiem nie jest. Tak jak każda kwestia dotycząca finansów osobistych a równocześnie publicznych, wywołuje liczne pytania zarówno wśród prowadzących jednoosobową działalność gospodarczą, jak i wśród polityków, gdzie widoczne są wyraźne podziały.

REKLAMA

Podatnik już nie będzie karany za przypadkowe błędy, nie będzie udowadniał niewinności

Szef rządu Donald Tusk poinformował, że za niecelowe, przypadkowe błędy nie będzie się już karać podatnika. Teraz to urząd skarbowy będzie musiał udowadniać jak jest.

Będą zmiany w L4, pracy na chorobowym i pensjach na zwolnieniach lekarskich. Przedsiębiorcy: Jesteśmy zwolennikami deregulacji i elastyczności, ale też jasnych zasad

Zasiłek chorobowy powinien być wypłacany pracownikowi już od pierwszego dnia absencji – Północna Izba Gospodarcza w Szczecinie popiera projekt przygotowany przez Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, apelując jednocześnie o to, by ustawa w tej sprawie była przyjęta możliwie szybko. Przedsiębiorcy jednocześnie oczekują dalszego dialogu z Ministerstwem na temat np. „Zmian w L4”, które w opinii niektórych przedsiębiorców mogą budzić kontrowersje. – Jesteśmy zwolennikami tego, by pracownicy i pracodawcy mogli regulować swoje relacje w możliwie elastyczny sposób. Z jednej strony więc jesteśmy zwolennikami tego, by zwolnienie lekarskie nie blokowało w stu procentach możliwości wykonywania innych zobowiązań jeżeli to jest możliwe, ale z drugiej widzimy przestrzeń, gdzie zwolnienie lekarskie może być wykorzystywane do nadrabiania obowiązków w jednej pracy, przy jednoczesnym spowolnianiu działania w drugiej firmie – mówi Hanna Mojsiuk, prezes Północnej Izby Gospodarczej w Szczecinie.

REKLAMA