REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Jak prowadzić ewidencję programu komputerowego

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Weronika Chmielewska

REKLAMA

Definicja wartości niematerialnych i prawnych nie precyzuje, że odnosi się ona do programów komputerowych. Jednak do wartości takich zalicza się autorskie prawa majątkowe, które stanowią również programy komputerowe.


Przedmiotem prawa autorskiego jest utwór. Utworem natomiast jest każdy przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze, ustalony w jakiejkolwiek postaci, niezależnie od wartości, przeznaczenia i sposobu wyrażenia. Mogą nim być programy komputerowe.

Autorskie prawa majątkowe do programu komputerowego obejmują prawo do:

- trwałego lub czasowego zwielokrotnienia programu komputerowego w całości lub w części jakimikolwiek środkami i w jakiejkolwiek formie, w zakresie, w którym dla wprowadzania, wyświetlania, stosowania, przekazywania i przechowywania programu komputerowego niezbędne jest jego zwielokrotnienie, czynności te wymagają zgody uprawnionego,

- tłumaczenia, przystosowywania, zmiany układu lub jakichkolwiek innych zmian w programie komputerowym, z zachowaniem praw osoby, która tych zmian dokonała,

- rozpowszechniania, w tym użyczenia lub najmu, programu komputerowego lub jego kopii.


Zakup programu


Ewidencji zakupu lub nieodpłatnego otrzymania programów komputerowych należy dokonywać na koncie „Wartości niematerialne i prawne”. Konto to służy do ewidencji stanu oraz zwiększeń i zmniejszeń wartości początkowej wartości niematerialnych i prawnych. Po stronie Wn konta ujmuje się wszelkie zwiększenia, a na stronie Ma - wszelkie zmniejszenia stanu wartości początkowej wartości niematerialnych i prawnych, z wyjątkiem umorzenia.

Autorskie prawa majątkowe do programu komputerowego przechodzą na jednostkę na podstawie umowy o przeniesienie autorskich praw majątkowych lub umowy o korzystanie z utworu (licencji).

W ewidencji księgowej nakłady poniesione na nabycie prawa lub licencji na korzystanie z programu komputerowego, jeśli spełniają warunki określone dla wartości niematerialnych i prawnych, są przenoszone w ciężar wartości niematerialnych i prawnych, zapisem księgowym:

- Wn konto „Wartości niematerialne i prawne” (w analityce konto: „Autorskie prawo majątkowe do programu komputerowego” lub „Licencja na korzystanie z programu komputerowego”)/Ma konto „Rozliczenie zakupu”, „Pozostałe rozrachunki” lub „Rachunek bieżący”.

W przypadku gdy nabyte prawa lub licencje nie spełniają warunków określonych dla wartości niematerialnych i prawnych, koszty nabycia odnosi się bezpośrednio w ciężar kosztów działalności operacyjnej zapisem księgowym:

- Wn konto „Koszty według rodzajów”/Ma konto „Rozliczenie zakupu”, „Pozostałe rozrachunki” lub konto „Rachunek bieżący”.


Amortyzacja prawa


Od wartości początkowej programu komputerowego dokonuje się odpisów amortyzacyjnych lub umorzeniowych na zasadach ogólnych, tzn. drogą systematycznego, planowego rozłożenia wartości początkowej nabytego prawa lub licencji na ustalony okres amortyzacji. Rozpoczęcie amortyzacji następuje nie wcześniej niż po przyjęciu prawa lub licencji do używania. Zakończenie amortyzacji następuje nie później niż z chwilą zrównania wartości odpisów amortyzacyjnych lub umorzeniowych z wartością początkową prawa (licencji) lub przeznaczenia go do likwidacji, sprzedaży lub stwierdzenia jego niedoboru.

Uwzględnić należy okres ekonomicznej użyteczności programu komputerowego, na określenie którego wpływają w szczególności tempo postępu techniczno-ekonomicznego oraz prawne lub inne ograniczenia czasu używania programu, aby ustalić okres amortyzacji i rocznej stawki amortyzacyjnej dla celów rachunkowych. Dla celów podatkowych okres dokonywania odpisów amortyzacyjnych od licencji (sublicencji) na programy komputerowe oraz od praw autorskich nie może być krótszy niż 24 miesiące.

Wycofanie z używania czy też wygaśnięcie licencji lub prawa autorskiego do korzystania z programu powodują trwałą utratę wartości programu komputerowego i wiążą się z obowiązkiem wyksięgowania takiego tytułu z ewidencji.


Aktualizacja programu


W przepisach prawa bilansowego nie funkcjonuje pojęcie ulepszenia wartości niematerialnych i prawnych. Ustawa o rachunkowości przewiduje zwiększenie wartości początkowej o koszty ulepszenia wyłącznie w odniesieniu do środków trwałych. Koszty poniesione na aktualizację wcześniej nabytego programu komputerowego nie zwiększą jego wartości początkowej ujętej na koncie „Wartości niematerialne i prawne”. Przy ewidencji księgowej koszty aktualizacji jednostka może:

a) potraktować jako wydatek poniesiony na nową wersję programu, ustalając nową wartość niematerialną i prawną - jeżeli poniesione nakłady przekraczają ustaloną przez jednostkę kwotę graniczną (np. 3,5 tys. zł), powyżej której dany składnik jest zaliczany do aktywów trwałych:

- Wn konto „Wartości niematerialne i prawne”/Ma konto „Rozliczenie zakupu”, „Pozostałe rozrachunki” lub „Rachunek bieżący”,

b) odnieść bezpośrednio w ciężar kosztów działalności operacyjnej - jeżeli wartość aktualizacji nie przekracza kwoty granicznej ustalonej dla aktywów trwałych:

- Wn konto „Koszty według rodzajów”/Ma konto „Rozliczenie zakupu”, „Pozostałe rozrachunki” „Rachunek bieżący”.


Ponoszenie opłat


Opłaty ponoszone w trakcie korzystania z programu komputerowego mogą zostać zarachowane bezpośrednio w ciężar kosztów bieżącej działalności operacyjnej jednostki - w pełnej kwocie netto w dacie poniesienia kosztu, zapisem:

- Wn konto „Koszty według rodzajów”/Ma konto „Pozostałe rozrachunki” lub „Rachunek bieżący”.

Nie powinny podlegać zaliczeniu do wartości początkowej opłaty ponoszone w trakcie posiadania praw majątkowych, takie jak: okresowe opłaty licencyjne, patentowe, roczna subskrypcja, pozwalające na właściwe i pełne korzystanie z posiadanego programu komputerowego w okresie obowiązywania umowy o przeniesienie autorskich praw majątkowych lub umowy licencyjnej. Wymienione opłaty mogą również podlegać rozliczaniu w koszty za pośrednictwem konta „Rozliczenia międzyokresowe kosztów” - jeżeli taką zasadę ujęto w dokumentacji opisującej przyjęte przez jednostkę zasady rachunkowości.


TRZY MOŻLIWOŚCI ZALICZENIA W KOSZTY

Dla praw lub licencji do korzystania z programu komputerowego o niskiej jednostkowej wartości początkowej (np. nieprzekraczającej określonej w przepisach podatkowych kwoty 3,5 tys. zł) jednostka może:

- ustalić odpis amortyzacyjny w sposób uproszczony, zaliczając prawo lub licencję do wartości niematerialnych i jednorazowo odpisując całą wartość w koszty pod datą oddania do używania,

- zaliczyć prawo lub licencję do wartości niematerialnych i dokonywać odpisów amortyzacyjnych na zasadach ogólnych określonych dla wartości niematerialnych i prawnych,

- nie zaliczyć nabytego prawa lub licencji do wartości niematerialnych i prawnych, a wydatki poniesione na nabycie odnieść bezpośrednio w koszty działalności operacyjnej.


PRZYKŁAD Jak zaewidencjonować w księgach program komputerowy

Spółka Abba nabyła prawa autorskie do programu komputerowego. Zakup potwierdza faktura VAT: cena zakupu netto - 8 tys. zł, VAT naliczony - 1760 zł, łączna kwota zobowiązania - 9760 zł. Okres amortyzacji prawa autorskiego spółka ustaliła na trzy lata.

Ewidencja powinna przebiegać następująco:

1) Faktura VAT przedstawiająca zakup prawa do programu komputerowego

a) wartość w cenie zakupu - 8 tys. zł

- Wn konto „Rozliczenie zakupu”,

b) VAT naliczony podlegający odliczeniu - 1760 zł

- Wn konto „VAT naliczony i jego rozliczenie”,

c) łączna kwota zobowiązania

- Ma konto „Pozostałe rozrachunki”.

2) Wprowadzenie prawa do ewidencji wartości niematerialnych i prawnych - 8 tys. zł

- Wn konto „Wartości niematerialne i prawne” (w analityce: konto: „Prawo autorskie do programu komputerowego”)/Ma konto „Rozliczenie zakupu”.

3) Miesięczny odpis amortyzacyjny - 222 zł

- Wn konto „Koszty według rodzajów” (w analityce konto „Amortyzacja”)/Ma konto „Odpisy umorzeniowe wartości niematerialnych i prawnych”.


PRZYKŁAD Jak ująć aktualizację licencji do nowej wersji

Spółka Omega nabyła licencję do nowej wersji programu komputerowego. Program komputerowy użytkowany był dotychczas w jednostce przez dwa lata. Cena zakupu licencji uprawniającej do korzystania z nowej wersji programu komputerowego - 5,5 tys. zł, dodatkowo spółka poniosła koszty instalacji - 950 zł, natomiast miesięczny odpis amortyzacyjny wyniósł - 269 zł, czyli (5,5 tys. + 950) : 24 miesiące.

Ewidencja powinna wyglądać następująco:

1) Przyjęcie licencji uprawniającej do korzystania z nowej wersji programu komputerowego według ceny nabycia - 6450 zł (5,5 tys. zł + 950 zł)

- Wn konto „Wartości niematerialne i prawne” (w analityce konto: „Licencja na korzystanie z nowej wersji programu komputerowego”)/Ma konto „Rozliczenie zakupu”.

2) Miesięczny odpis amortyzacyjny - 269 zł

- Wn konto „Koszty według rodzajów” (w analityce konto: „Amortyzacja”)/Ma konto „Odpisy umorzeniowe wartości niematerialnych i prawnych”.


PODSTAWA PRAWNA

- Art. 39 ust. 1 i 3 ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (t.j. Dz.U. z 2002 r. nr 76, poz. 694 z późn. zm.).

Weronika Chmielewska

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: GP

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Naliczanie odsetek za zwłokę a czas trwania kontroli podatkowej, celno-skarbowej lub postępowania podatkowego – zmiany w Ordynacji podatkowej jeszcze w 2025 r.

Ministerstwo Finansów przygotowało projekt nowelizacji Ordynacji podatkowej, która ma m.in. na celu zmobilizowanie organów podatkowych do zakończenia kontroli podatkowej i kontroli celno-skarbowej w terminie nie dłuższym niż 6 miesięcy od dnia jej wszczęcia. Jeżeli to się nie stanie, to nie będzie można podatnikowi naliczyć odsetek od zaległości podatkowych (odsetek za zwłokę) stwierdzonych w toku kontroli.

Zarządzanie finansami i procesami finansowo-księgowymi w rosnącym przedsiębiorstwie

W dzisiejszej gospodarce efektywne zarządzanie finansami i procesami finansowymi stanowi kluczowy czynnik sukcesu dla rozwijających się przedsiębiorstw. Praktyka biznesowa pokazuje, że sam wzrost obrotów nie zawsze przekłada się na poprawę kondycji finansowej firmy. Nieumiejętnie zarządzany rozwój może prowadzić do paradoksalnej sytuacji, w której zwiększającym się przychodom towarzyszą spadająca rentowność i problemy z płynnością finansową.

Rozliczenie składki zdrowotnej w 2025 roku. Księgowa wyjaśnia jak to zrobić

Termin złożenia w ZUS deklaracji zawierającej rozliczenie wpłaconych składek zdrowotnych za 2024 rok upływa 20 maja 2025 r. Obowiązek ten dotyczy większości przedsiębiorców prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą. Jedynie ci rozliczający się na karcie podatkowej są z niego zwolnieni. W pozostałych przypadkach wysokość należnych składek wylicza się na podstawie przychodów bądź dochodów osiągniętych w poprzednim roku. Na co zwrócić uwagę przygotowując roczne rozliczenie składek? Wyjaśnia to Paulina Chwil, Księgowa Prowadząca oraz Ekspert ds. ZUS i Prawa Pracy w CashDirector S.A.

Trump 2.0. Rewolucja chorego rozsądku. Prof. Kołodko recenzuje politykę (nie tylko gospodarczą) obecnego prezydenta USA

W kwietniu 2025 r. nakładem Wydawnictwa Naukowego PWN ukazała się najnowsza książka prof. Grzegorza W. Kołodki zatytułowana „Trump 2.0. Rewolucja chorego rozsądku”. Grzegorz W. Kołodko, wybitny ekonomista i były wicepremier, w swoim bezkompromisowym stylu analizuje trumponomikę i trumpizm, populizm, nowy nacjonalizm, publiczne kłamstwa i brutalną grę interesów. Profesor poświęca szczególną uwagę kwestiom manipulacji opinią publiczną, polityce sojuszy, a także wpływowi wojny w Ukrainie na kształt geopolityki. Zastanawia się również, jakie zagrożenia dla NATO i Unii Europejskiej niesie ze sobą „America First” – i co to wszystko oznacza dla współczesnego świata.

REKLAMA

Zmiany w rachunkowości w 2025 r. Sprawozdawczość ESG przesunięta o 2 lata

Minister Finansów przygotował 5 maja 2025 r. projekt nowelizacji ustawy wdrażającej dyrektywę CRSD do ustawy o rachunkowości, a także ustawy o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym oraz niektórych innych ustaw. Ta nowelizacja ma na celu wdrożenie unijnej dyrektywy 2025/794, przesuwającej wdrożenie obowiązku sprawozdawczości ESG o 2 lata.

Większość podatników VAT może uniknąć w 2026 r. obowiązku wystawiania faktur ustrukturyzowanych w KSeF. Prof. Modzelewski wyjaśnia jak to możliwe

Zdaniem profesora Witolda Modzelewskiego, gdyby uchwalono projekt przepisów wprowadzających obowiązkowy KSeF w przedłożonym niedawno kształcie, to większość podatników VAT nie będzie musiała wystawiać faktur ustrukturyzowanych w 2026 r.

Stopy procentowe NBP 2025: w maju obniżka o 0,5 pkt proc.

Rada Polityki Pieniężnej na posiedzeniu w dniach 6-7 maja 2025 r. postanowiła obniżyć wszystkie stopy procentowe NBP o 0,5 punktu procentowego. Stopa referencyjna wynosi od 8 maja 2025 r. 5,25 proc. - poinformował w komunikacie Narodowy Bank Polski. Decyzja RPP była zgodna z oczekiwaniami większości analityków finansowych i ekonomistów. Stopy NBP zmieniły się pierwszy raz od 3 października 2023 r.

Przekształcenie JDG a status podatnika rozpoczynającego działalność w estońskim CIT

W świetle marcowego wyroku NSA (sygn. II FSK 1412/24) zmienia się podejście do kwalifikacji podatkowej spółek powstałych z przekształcenia jednoosobowych działalności gospodarczych. Wyrok ten przesądził, że takie podmioty mogą korzystać z przywilejów "podatnika rozpoczynającego działalność" na gruncie przepisów o estońskim CIT.

REKLAMA

Pracujesz na zleceniu - a może to faktyczna umowa o pracę? Jak ustalić i wykazać istnienie stosunku pracy

Osoby wykonujące umowy zlecenia, czy inne umowy cywilnoprawne, mają czasem wątpliwości, czy nie jest to de facto umowa o pracę. Każdy przedsiębiorca słyszał o możliwych kontrolach, podważeniu zatrudnienia, konieczności uzasadniania dlaczego taki a nie inny typ umowy został konkretnej osobie zaproponowany. A co ze swobodą zawierania umów? Czy forma umowy na którą zgadzamy się wspólnie z nowozatrudnioną osobą nie powinna być wystarczająca dla inspekcji pracy skoro zgodnie obie strony złożyły na niej swój podpis? Na te i wiele innych pytań odpowie Czytelnikom ten artykuł.

Zmiany w podatkach od 2026 r. - wyższy limit zwolnienia z VAT, korekty deklaracji, 6 m-cy vacatio legis

Ministerstwo Finansów poinformowało, że 6 maja 2025r. Rada Ministrów przyjęła pakiet projektów ustaw dot. podatków w ramach procesu deregulacji. Nowe przepisy mają na celu m.in. ochronę podatników przed nagłymi zmianami przepisów ustaw podatkowych oraz doprecyzowanie wątpliwości interpretacyjnych zgłaszanych przez przedsiębiorców w zakresie deklaracji składanej w trakcie lub po zakończeniu kontroli celno-skarbowej. Projekty dotyczą również podwyższenia limitu zwolnienia podmiotowego w VAT oraz likwidacji obowiązku przygotowywania i publikacji informacji o realizowanej strategii podatkowej.

REKLAMA