REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Jak prowadzić ewidencję programu komputerowego

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Weronika Chmielewska

REKLAMA

Definicja wartości niematerialnych i prawnych nie precyzuje, że odnosi się ona do programów komputerowych. Jednak do wartości takich zalicza się autorskie prawa majątkowe, które stanowią również programy komputerowe.


Przedmiotem prawa autorskiego jest utwór. Utworem natomiast jest każdy przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze, ustalony w jakiejkolwiek postaci, niezależnie od wartości, przeznaczenia i sposobu wyrażenia. Mogą nim być programy komputerowe.

Autorskie prawa majątkowe do programu komputerowego obejmują prawo do:

- trwałego lub czasowego zwielokrotnienia programu komputerowego w całości lub w części jakimikolwiek środkami i w jakiejkolwiek formie, w zakresie, w którym dla wprowadzania, wyświetlania, stosowania, przekazywania i przechowywania programu komputerowego niezbędne jest jego zwielokrotnienie, czynności te wymagają zgody uprawnionego,

- tłumaczenia, przystosowywania, zmiany układu lub jakichkolwiek innych zmian w programie komputerowym, z zachowaniem praw osoby, która tych zmian dokonała,

- rozpowszechniania, w tym użyczenia lub najmu, programu komputerowego lub jego kopii.


Zakup programu


Ewidencji zakupu lub nieodpłatnego otrzymania programów komputerowych należy dokonywać na koncie „Wartości niematerialne i prawne”. Konto to służy do ewidencji stanu oraz zwiększeń i zmniejszeń wartości początkowej wartości niematerialnych i prawnych. Po stronie Wn konta ujmuje się wszelkie zwiększenia, a na stronie Ma - wszelkie zmniejszenia stanu wartości początkowej wartości niematerialnych i prawnych, z wyjątkiem umorzenia.

Autorskie prawa majątkowe do programu komputerowego przechodzą na jednostkę na podstawie umowy o przeniesienie autorskich praw majątkowych lub umowy o korzystanie z utworu (licencji).

W ewidencji księgowej nakłady poniesione na nabycie prawa lub licencji na korzystanie z programu komputerowego, jeśli spełniają warunki określone dla wartości niematerialnych i prawnych, są przenoszone w ciężar wartości niematerialnych i prawnych, zapisem księgowym:

- Wn konto „Wartości niematerialne i prawne” (w analityce konto: „Autorskie prawo majątkowe do programu komputerowego” lub „Licencja na korzystanie z programu komputerowego”)/Ma konto „Rozliczenie zakupu”, „Pozostałe rozrachunki” lub „Rachunek bieżący”.

W przypadku gdy nabyte prawa lub licencje nie spełniają warunków określonych dla wartości niematerialnych i prawnych, koszty nabycia odnosi się bezpośrednio w ciężar kosztów działalności operacyjnej zapisem księgowym:

- Wn konto „Koszty według rodzajów”/Ma konto „Rozliczenie zakupu”, „Pozostałe rozrachunki” lub konto „Rachunek bieżący”.


Amortyzacja prawa


Od wartości początkowej programu komputerowego dokonuje się odpisów amortyzacyjnych lub umorzeniowych na zasadach ogólnych, tzn. drogą systematycznego, planowego rozłożenia wartości początkowej nabytego prawa lub licencji na ustalony okres amortyzacji. Rozpoczęcie amortyzacji następuje nie wcześniej niż po przyjęciu prawa lub licencji do używania. Zakończenie amortyzacji następuje nie później niż z chwilą zrównania wartości odpisów amortyzacyjnych lub umorzeniowych z wartością początkową prawa (licencji) lub przeznaczenia go do likwidacji, sprzedaży lub stwierdzenia jego niedoboru.

Uwzględnić należy okres ekonomicznej użyteczności programu komputerowego, na określenie którego wpływają w szczególności tempo postępu techniczno-ekonomicznego oraz prawne lub inne ograniczenia czasu używania programu, aby ustalić okres amortyzacji i rocznej stawki amortyzacyjnej dla celów rachunkowych. Dla celów podatkowych okres dokonywania odpisów amortyzacyjnych od licencji (sublicencji) na programy komputerowe oraz od praw autorskich nie może być krótszy niż 24 miesiące.

Wycofanie z używania czy też wygaśnięcie licencji lub prawa autorskiego do korzystania z programu powodują trwałą utratę wartości programu komputerowego i wiążą się z obowiązkiem wyksięgowania takiego tytułu z ewidencji.


Aktualizacja programu


W przepisach prawa bilansowego nie funkcjonuje pojęcie ulepszenia wartości niematerialnych i prawnych. Ustawa o rachunkowości przewiduje zwiększenie wartości początkowej o koszty ulepszenia wyłącznie w odniesieniu do środków trwałych. Koszty poniesione na aktualizację wcześniej nabytego programu komputerowego nie zwiększą jego wartości początkowej ujętej na koncie „Wartości niematerialne i prawne”. Przy ewidencji księgowej koszty aktualizacji jednostka może:

a) potraktować jako wydatek poniesiony na nową wersję programu, ustalając nową wartość niematerialną i prawną - jeżeli poniesione nakłady przekraczają ustaloną przez jednostkę kwotę graniczną (np. 3,5 tys. zł), powyżej której dany składnik jest zaliczany do aktywów trwałych:

- Wn konto „Wartości niematerialne i prawne”/Ma konto „Rozliczenie zakupu”, „Pozostałe rozrachunki” lub „Rachunek bieżący”,

b) odnieść bezpośrednio w ciężar kosztów działalności operacyjnej - jeżeli wartość aktualizacji nie przekracza kwoty granicznej ustalonej dla aktywów trwałych:

- Wn konto „Koszty według rodzajów”/Ma konto „Rozliczenie zakupu”, „Pozostałe rozrachunki” „Rachunek bieżący”.


Ponoszenie opłat


Opłaty ponoszone w trakcie korzystania z programu komputerowego mogą zostać zarachowane bezpośrednio w ciężar kosztów bieżącej działalności operacyjnej jednostki - w pełnej kwocie netto w dacie poniesienia kosztu, zapisem:

- Wn konto „Koszty według rodzajów”/Ma konto „Pozostałe rozrachunki” lub „Rachunek bieżący”.

Nie powinny podlegać zaliczeniu do wartości początkowej opłaty ponoszone w trakcie posiadania praw majątkowych, takie jak: okresowe opłaty licencyjne, patentowe, roczna subskrypcja, pozwalające na właściwe i pełne korzystanie z posiadanego programu komputerowego w okresie obowiązywania umowy o przeniesienie autorskich praw majątkowych lub umowy licencyjnej. Wymienione opłaty mogą również podlegać rozliczaniu w koszty za pośrednictwem konta „Rozliczenia międzyokresowe kosztów” - jeżeli taką zasadę ujęto w dokumentacji opisującej przyjęte przez jednostkę zasady rachunkowości.


TRZY MOŻLIWOŚCI ZALICZENIA W KOSZTY

Dla praw lub licencji do korzystania z programu komputerowego o niskiej jednostkowej wartości początkowej (np. nieprzekraczającej określonej w przepisach podatkowych kwoty 3,5 tys. zł) jednostka może:

- ustalić odpis amortyzacyjny w sposób uproszczony, zaliczając prawo lub licencję do wartości niematerialnych i jednorazowo odpisując całą wartość w koszty pod datą oddania do używania,

- zaliczyć prawo lub licencję do wartości niematerialnych i dokonywać odpisów amortyzacyjnych na zasadach ogólnych określonych dla wartości niematerialnych i prawnych,

- nie zaliczyć nabytego prawa lub licencji do wartości niematerialnych i prawnych, a wydatki poniesione na nabycie odnieść bezpośrednio w koszty działalności operacyjnej.


PRZYKŁAD Jak zaewidencjonować w księgach program komputerowy

Spółka Abba nabyła prawa autorskie do programu komputerowego. Zakup potwierdza faktura VAT: cena zakupu netto - 8 tys. zł, VAT naliczony - 1760 zł, łączna kwota zobowiązania - 9760 zł. Okres amortyzacji prawa autorskiego spółka ustaliła na trzy lata.

Ewidencja powinna przebiegać następująco:

1) Faktura VAT przedstawiająca zakup prawa do programu komputerowego

a) wartość w cenie zakupu - 8 tys. zł

- Wn konto „Rozliczenie zakupu”,

b) VAT naliczony podlegający odliczeniu - 1760 zł

- Wn konto „VAT naliczony i jego rozliczenie”,

c) łączna kwota zobowiązania

- Ma konto „Pozostałe rozrachunki”.

2) Wprowadzenie prawa do ewidencji wartości niematerialnych i prawnych - 8 tys. zł

- Wn konto „Wartości niematerialne i prawne” (w analityce: konto: „Prawo autorskie do programu komputerowego”)/Ma konto „Rozliczenie zakupu”.

3) Miesięczny odpis amortyzacyjny - 222 zł

- Wn konto „Koszty według rodzajów” (w analityce konto „Amortyzacja”)/Ma konto „Odpisy umorzeniowe wartości niematerialnych i prawnych”.


PRZYKŁAD Jak ująć aktualizację licencji do nowej wersji

Spółka Omega nabyła licencję do nowej wersji programu komputerowego. Program komputerowy użytkowany był dotychczas w jednostce przez dwa lata. Cena zakupu licencji uprawniającej do korzystania z nowej wersji programu komputerowego - 5,5 tys. zł, dodatkowo spółka poniosła koszty instalacji - 950 zł, natomiast miesięczny odpis amortyzacyjny wyniósł - 269 zł, czyli (5,5 tys. + 950) : 24 miesiące.

Ewidencja powinna wyglądać następująco:

1) Przyjęcie licencji uprawniającej do korzystania z nowej wersji programu komputerowego według ceny nabycia - 6450 zł (5,5 tys. zł + 950 zł)

- Wn konto „Wartości niematerialne i prawne” (w analityce konto: „Licencja na korzystanie z nowej wersji programu komputerowego”)/Ma konto „Rozliczenie zakupu”.

2) Miesięczny odpis amortyzacyjny - 269 zł

- Wn konto „Koszty według rodzajów” (w analityce konto: „Amortyzacja”)/Ma konto „Odpisy umorzeniowe wartości niematerialnych i prawnych”.


PODSTAWA PRAWNA

- Art. 39 ust. 1 i 3 ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (t.j. Dz.U. z 2002 r. nr 76, poz. 694 z późn. zm.).

Weronika Chmielewska

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: GP

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Sprzedałeś 30 rzeczy w sieci przez rok? Twoje dane ma już urząd skarbowy. MF i KAS walczą z szarą strefą w handlu internetowym i unikaniem płacenia podatków

Ministerstwo Finansów (MF) i Krajowa Administracja Skarbowa (KAS) wdrożyły unijną dyrektywę (DAC7), która nakłada na operatorów platform handlu internetowego obowiązki sprawozdawcze. Dyrektywa jest kolejnym elementem uszczelnienia systemów podatkowych państw członkowskich UE. Dyrektywa nie wprowadza nowych podatków. Do 31 stycznia 2025 r. operatorzy platform mieli obowiązek składać raporty do Szefa KAS za lata 2023 i 2024. 82 operatorów platform przekazało za ten okres informacje o ponad 177 tys. unikalnych osobach fizycznych oraz ponad 115 tys. unikalnych podmiotach.

2 miliony firm czeka na podpis prezydenta. Stawką jest niższa składka zdrowotna

To może być przełom dla mikroprzedsiębiorców: Rada Przedsiębiorców apeluje do Andrzeja Dudy o podpisanie ustawy, która ulży milionom firm dotkniętym Polskim Ładem. "To test, czy naprawdę zależy nam na polskich firmach" – mówią organizatorzy pikiety zaplanowanej na 6 maja.

Obowiązkowe ubezpieczenie OC księgowych nie obejmuje skutków błędów w deklaracjach podatkowych. Ochrona dopiero po wykupieniu rozszerzonej polisy OC

Księgowi w biurach rachunkowych mają coraz mniej czasu na złożenie deklaracji podatkowych swoich klientów – termin składania m.in. PIT-36, PIT-37 i PIT-28 mija 30 kwietnia. Pod presją czasu księgowym zdarzają się pomyłki, np. błędne rozliczenie ulg, nieuwzględnienie wszystkich przychodów czy pomyłki w zaliczkach na podatek. W jednej z takich spraw nieprawidłowe wykazanie zaliczek w PIT-36L zakończyło się naliczonymi przez Urząd Skarbowy odsetkami w wysokości ponad 7000 zł. Obowiązkowe ubezpieczenie OC księgowych nie obejmuje błędów w deklaracjach podatkowych – ochronę zapewnia dopiero wykupienie rozszerzonej polisy.

Rewolucja płacowa w całej UE od 2026 roku. Pracodawcy będą musieli ujawniać kwoty wynagrodzenia pracownikom i kandydatom do pracy

Wynagrodzenia przestaną być tematem tabu. Od czerwca 2026 roku pracodawcy będą mieli obowiązek ujawniania informacji o płacach, zarówno kandydatom do pracy, jak i zatrudnionym pracownikom. Czy to koniec nierówności i początek nowego rozdania na rynku pracy?

REKLAMA

Firmy ignorują KSeF? Tylko 5 tys. podmiotów gotowych na rewolucję e-fakturowania

Choć obowiązek korzystania z Krajowego Systemu e-Faktur wejdzie w życie za 9 miesięcy, zaledwie 5230 firm zdecydowało się na dobrowolne wdrożenie systemu. Eksperci biją na alarm – to ostatni moment na przygotowania. Firmy nie tylko ryzykują chaos, ale też muszą zmierzyć się z brakiem środowiska testowego, napiętym harmonogramem i rosnącą liczbą innych zmian w przepisach.

Spółka komandytowa bez VAT od dywidendy – ważna interpretacja skarbówki

Dywidenda wypłacana komplementariuszowi nie podlega VAT – potwierdził to Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej. Oznacza to, że spółki komandytowe, w których wspólnicy prowadzą sprawy spółki bez wynagrodzenia, nie muszą obawiać się dodatkowego obciążenia podatkowego. To dobra wiadomość dla przedsiębiorców poszukujących efektywnych i bezpiecznych rozwiązań podatkowych.

Fiskus wlepi kary za niezapłacony podatek od sprzedaży ubrań i zabawek w internecie? MF analizuje informacje o 300 tys. osób i podmiotów handlujących na platformach internetowych

Operatorzy platform, za pośrednictwem których dokonywane są transakcje w internecie, przekazali MF dane ponad 177 tys. osób fizycznych i 115 tys. podmiotów – poinformowała PAP rzeczniczka szefa KAS Justyna Pasieczyńska. Dane te są teraz analizowane.

Katastrofa fakturowa w 2026 roku? Kto odważy się wdrożyć obowiązek stosowania KSeF i faktur ustrukturyzowanych?

Niedawno opublikowano kolejną wersję projektu „nowelizacji nowelizacji” ustaw na temat faktur ustrukturyzowanych i KSeF, które mają być niezwłocznie uchwalone. Ich jakość woła o pomstę do nieba. Co prawda zaproponowane zmiany świadczą o tym, że twórcy przepisów chcą pozostawić tym, którzy połapią się w tych zawiłościach, jakieś możliwości unikania tej katastrofy, zachowując fakturowanie w dotychczasowej formie przynajmniej do końca 2026 r. Pytanie, tylko po co to całe zamieszanie i dezorganizacja obrotu gospodarczego – pisze prof. dr hab. Witold Modzelewski.

REKLAMA

Jak nie zbankrutować na IT: inteligentne monitorowanie i optymalizacja kosztowa środowiska informatycznego. Praktyczny przewodnik po narzędziach i strategiach monitorowania

W dzisiejszej erze cyfrowej, środowisko IT stało się krwiobiegiem każdej nowoczesnej organizacji. Od prostych sieci biurowych po rozbudowane infrastruktury chmurowe, złożoność systemów informatycznych stale rośnie. Zarządzanie tak rozległym i dynamicznym ekosystemem to nie lada wyzwanie, wymagające nie tylko dogłębnej wiedzy technicznej, ale przede wszystkim strategicznego podejścia i dostępu do odpowiednich narzędzi. Wyobraźcie sobie ciągłą potrzebę monitorowania wydajności kluczowych aplikacji, dbałości o bezpieczeństwo wrażliwych danych, sprawnego rozwiązywania problemów zgłaszanych przez użytkowników, a jednocześnie planowania przyszłych inwestycji i optymalizacji kosztów. To tylko wierzchołek góry lodowej codziennych obowiązków zespołów IT i kadry managerskiej. W obliczu tej złożoności, poleganie wyłącznie na intuicji czy reaktywnym podejściu do problemów staje się niewystarczające. Kluczem do sukcesu jest proaktywne zarządzanie, oparte na solidnych danych i inteligentnych systemach, które nie tylko informują o bieżącym stanie, ale również pomagają przewidywać przyszłe wyzwania i podejmować mądre decyzje.

Wojna celna USA - Chiny. Jak może się bronić Państwo Środka: 2 scenariusze. Świat (też Stany Zjednoczone) nie może się obejść bez chińskiej produkcji

Chiny mogą przekierować towary nadal objęte nowymi, wysokimi cłami USA przez gospodarki i porty azjatyckie lub (a raczej równolegle) przekierować sprzedaż dotychczas kierowaną do USA na inne rynki - prognozują eksperci Allianz Trade. Bardziej prawdopodobna jest przewaga drugiego scenariusza – tak było podczas pierwszej wojny handlowej prezydenta Trumpa, co obecnie oznaczać będzie m.in. 6% rokroczny wzrost importu z Chin do UE (ale też do innych krajów) w ciągu trzech najbliższych lat. Branża, która nie korzysta z żadnych wyłączeń w wojnie celnej – odzież i tekstylia może odczuć ją w największym stopniu na swoich marżach.

REKLAMA