REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Podział zysku w księgach rachunkowych

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Aneta Mazur

REKLAMA

Na co można przeznaczyć wypracowany przez jednostkę zysk? Jak ująć w księgach rachunkowych podział zysku? Jak zaewidencjonować pokrycie poniesionej straty za rok obrotowy?

Wynik finansowy jest rezultatem działalności jednostki w danym okresie sprawozdawczym. Zgodnie z art. 10 ust. 1 ustawy o rachunkowości każda jednostka zobowiązana do prowadzenia ksiąg rachunkowych powinna posiadać dokumentację opisującą w języku polskim przyjęte przez nią zasady rachunkowości, w szczególności dotyczące ustalania wyniku finansowego. Ustalenie wyniku finansowego zależy więc od przyjętego przez firmę sposobu ewidencji kosztów oraz od tego, w jakiej postaci sporządzony został rachunek zysków i strat.

Ustalenie wyniku finansowego odbywa się w oparciu o konta zespołu 7 „Przychody i koszty związane z ich osiągnięciem”. Rozliczenie wyniku finansowego za poprzedni rok obrotowy dokonywane jest na koncie 820 „Rozliczenie wyniku finansowego”. Ewidencja analityczna prowadzona do konta 820 powinna zapewnić wyodrębnienie rozliczeń wyniku finansowego za lata poprzednie oraz straty za lata ubiegłe według źródeł pokrycia. Na tym koncie pozostaje więc niepodzielony zysk (lub nie pokryta strata) aż do chwili podjęcia decyzji o sposobie podziału zysku bądź o pokryciu straty. Tak więc dopiero pod datą zatwierdzenia sprawozdania rocznego wynik finansowy przeksięgowany jest na konto 860 „Wynik finansowy”.

Tab. 1. Konto 820 „Rozliczenie wyniku finansowego
Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Kształtowanie wyniku finansowego

Przy okazji ustalania wyniku finansowego w księgach rachunkowych warto zwrócić uwagę na kształtowanie wyniku finansowego. Otóż, jednostki mają wiele „księgowych” sposobów kształtowania tego zysku, oczywiście zgodnych z przepisami prawa. I tak, zmniejszenia wysokiego zysku można dokonać przed dniem bilansowym poprzez takie przedsięwzięcia, jak:
- niesprzedawanie produktów,
- nabywanie przedmiotów o niskiej wartości i odpisanie ich pełnej wartości w koszty,
- rozpoczęcie kampanii reklamowej na szeroką skalę, co zwiększa koszty,
- poniesienie zwiększonych wydatków na remonty środków trwałych, przez co następuje podwyższenie kosztów,
- nabycie dużej ilość towarów, których zapasy nisko wycenia się na dzień bilansowy,
- postawienie swoim pracownikom wysokich wymagań co do kwalifikacji i wliczanie w koszty przedsiębiorstwa ich kształcenia i szkolenia,
- korzystanie z usług doradców zewnętrznych, co zwiększa ponoszone koszty.

Natomiast zwiększenie zysku przed dniem bilansowym można osiągnąć poprzez przykładowo takie działania, jak:
- przesunięcie wykonania niezbędnych remontów na okres po dniu bilansowym,
- wstrzymanie lub przesunięcie na późniejszy okres (po dniu bilansowym) planowanych podwyżek wynagrodzeń,
- zmianę terminów podróży służbowych, kampanii reklamowej i innych kosztownych przedsięwzięć na okres po dniu bilansowym,
- przyspieszenie dostawy produktów, aby zwiększyć przychody ze sprzedaży.

PRZYKŁAD
Jeszcze przed dokonaniem odpisów aktualizujących wartość należności zysk wypracowany przez jednostkę wynosił 10 000 zł. Kierownik jednostki w polityce rachunkowości z roku poprzedniego zastosował zasadę odpisu aktualizującego wartość należności, zgodnie z którą należałoby utworzyć odpis na kwotę 14 000 zł. Należy zwrócić uwagę na fakt, że dokonanie tego odpisu jest równoznaczne z osiągnięciem przez jednostkę straty w wysokości 4000 zł, natomiast zaniechanie odpisów aktualizujących skutkuje wykazaniem zysku w wysokości 10 000 zł. W związku z tym, że wynagrodzenie zarządu jednostki uzależnione jest od uzyskanych wyników, należy przypuszczać, że w interesie zarządu będzie niedokonanie odpisów aktualizacyjnych.

Badanie sprawozdania finansowego

Rozliczenie wyniku może być dokonane dopiero po zbadaniu sprawozdania finansowego przez biegłego rewidenta. Jeśli sprawozdanie nie podlega badaniu, wówczas rozliczenie wyniku finansowego może być dokonane po uznaniu go za prawidłowe przez powołany do tego organ spółki. Warto przypomnieć, że - zgodnie z art. 64 ustawy o rachunkowości - badaniu rocznych sprawozdań finansowych podlegają:
- banki oraz zakłady ubezpieczeń,
- jednostki działające na podstawie przepisów o obrocie papierami wartościowymi oraz przepisów o funduszach inwestycyjnych,
- jednostki działające na podstawie przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych,
- spółki akcyjne, z wyjątkiem spółek będących na dzień bilansowy w organizacji,
- pozostałe jednostki, jeśli w poprzedzającym roku obrotowym, za który sporządzono sprawozdanie finansowe, spełniły co najmniej dwa z trzech następujących warunków:
a) średnioroczne zatrudnienie w przeliczeniu na pełne etaty wyniosło 50 osób,
b) suma aktywów bilansu na koniec roku obrotowego stanowiła równowartość w walucie polskiej 2 500 000 euro,
c) przychody netto ze sprzedaży towarów i produktów oraz operacji finansowych za rok obrotowy stanowiły równowartość w walucie polskiej 5 000 000 euro.

W przypadku gdy sprawozdanie podlega badaniu przez biegłego rewidenta, uchwała o podziale zysku - jak wspomiano - może zapaść dopiero po wydaniu przez biegłego rewidenta opinii o sprawozdaniu finansowym, ale nie może to być opinia negatywna. Dla przypomnienia, badanie sprawozdania finansowego jednostki ma na celu wyrażenie przez biegłego pisemnej opinii wraz z raportem o tym, czy sprawozdanie finansowe jest prawidłowe oraz czy rzetelnie i jasno przedstawia sytuację majątkową i finansową oraz wynik badanej firmy.

Tab. 2. Rodzaje opinii biegłego rewidenta
Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Podział zysku w kodeksie spółek prawa handlowego

Podział zysku dokonywany jest na podstawie uchwały zgromadzenia wspólników. Uchwała taka musi zapaść w terminie 6 miesięcy od dnia bilansowego, czyli dnia, na jaki zamyka się księgi rachunkowe za dany okres obrotowy. Warto przypomnieć, że dzielony jest zysk netto, czyli różnica pomiędzy przychodami a kosztami pomniejszona o obowiązkowe obciążenie - podatek dochodowy.
W spółkach prawa handlowego zysk może być przeznaczony na zwiększenie kapitału zakładowego, zapasowego, rezerwowego, zakładowego funduszu świadczeń socjalnych, na dywidendy, na umorzenie własnych akcji i udziałów. W umowie spółki może się znaleźć zapis, że zysk może być przeznaczony także na inne cele określone w uchwale zgromadzenia wspólników.

Tab. 3. Podział zysku według prawa handlowego
Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Jeśli zaś chodzi o stratę, to na jej pokrycie należy utworzyć kapitał zapasowy, do którego przelewa się co najmniej 8 proc. zysku za dany rok obrotowy, dopóki kapitał ten nie osiągnie co najmniej jednej trzeciej kapitału zakładowego.

Podział zysku i pokrycie straty w księgach rachunkowych

W poniższej tabeli prezentujemy księgowe ujęcie podziału zysku.

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Jeśli zaś chodzi o ewidencję rozliczenia straty, to przedstawiona została w poniższej tabeli.

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

PRZYKŁAD
Spółka wypracowała w okresie sprawozdawczym zysk w wysokości 200 000 zł. Podział tego zysku był następujący: na uzupełnienie kapitału zapasowego przeznaczono 60 000 zł, na wypłatę dywidendy przeznaczono 100 000 zł, a na dofinansowanie działalności socjalnej przeznaczono 40 000 zł. Ujęcie w księgach rachunkowych dokonanego podziału zysku jest następujące:

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.
- ustawa z 29 września 1994 r. o rachunkowości (j.t. Dz.U. z 2002 r. Nr 76, poz. 694 z późn.zm.),
- ustawa z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (j.t. Dz.U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 z późn.zm.),
- ustawa z 15 września 2000 r. - Kodeks spółek handlowych (j.t. Dz.U. z 2000 r. Nr 94, poz. 1037 z późn.zm.).

dr Aneta Mazur

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Prawo Przedsiębiorcy

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
MF proponuje zmiany w raportowaniu do KNF. Mniej obowiązków dla domów maklerskich

Ministerstwo Finansów opublikowało projekt rozporządzenia zmieniającego zasady przekazywania informacji do Komisji Nadzoru Finansowego przez firmy inwestycyjne i banki prowadzące działalność maklerską. Nowe regulacje, będące częścią pakietu deregulacyjnego, mają na celu uproszczenie obowiązków sprawozdawczych i zmniejszenie obciążeń administracyjnych.

Kawa z INFORLEX. Przygotowanie do KSeF

Zapraszamy na bezpłatne spotkanie online. Kawa z INFORLEX wydanie EXTRA. Rozmowa z 2 cenionymi ekspertami.

Kolejna rewolucja i sensacyjne zmiany w KSeF i elektronicznym fakturowaniu. Czy są nowe terminy, co z możliwością fakturowania offline

Deregulacja idzie pełną parą. Rząd zmienia nie tylko obowiązujące już przepisy, ale i te, które dopiero mają wejść w życie. Przykładem takiej deregulacji są przepisy o KSeF czyli o obowiązkowym przejściu na wyłącznie cyfrowe e-faktury. Co się zmieni, co z terminami obowiązkowego przejścia na e-fakturowanie dla poszczególnych grup podatników?

BPO jako most do innowacji: Jak outsourcing pomaga firmom wyjść ze swojej bańki i myśleć globalnie

W dzisiejszym dynamicznym środowisku biznesowym, gdzie innowacyjność decyduje o przewadze konkurencyjnej, wiele przedsiębiorstw boryka się z paradoksem: potrzebują dostępu do najnowszych technologii i świeżych perspektyw, ale ograniczają ich własne zasoby, lokalizacja czy kultura organizacyjna. Business Process Outsourcing (BPO) staje się w tym kontekście nie tylko narzędziem optymalizacji kosztów, ale przede wszystkim bramą do globalnej puli wiedzy i innowacji.

REKLAMA

Nowelizacja ustawy o VAT dot. obowiązkowego KSeF. Rząd podjął decyzję

W dniu 17 czerwca 2025 r. Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów oraz zmieniająca ustawę o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw, przedłożony przez Ministra Finansów. Ta nowelizacja ma na celu wprowadzenie obowiązkowego modelu Krajowego Systemu e-Faktur („KSeF”), czyli specjalnego systemu elektronicznego do wystawiania i odbierania faktur (tzw. faktur ustrukturyzowanych). Oznaczać to będzie odejście od papierowych faktur VAT. Ponadto, w związku z wejściem w życie nowego systemu, o 1/3 skrócony zostanie podstawowy termin zwrotu VAT – z 60 do 40 dni. Wprowadzenie tego systemu zostanie podzielone na 2 etapy, aby firmy lepiej mogły się do niego dostosować.

Nowelizacja ustawy o VAT dot. obowiązkowego KSeF. Rząd podjął decyzję

W dniu 17 czerwca 2025 r. Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów oraz zmieniająca ustawę o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw, przedłożony przez Ministra Finansów. Ta nowelizacja ma na celu wprowadzenie obowiązkowego modelu Krajowego Systemu e-Faktur („KSeF”), czyli specjalnego systemu elektronicznego do wystawiania i odbierania faktur (tzw. faktur ustrukturyzowanych). Oznaczać to będzie odejście od papierowych faktur VAT. Ponadto, w związku z wejściem w życie nowego systemu, o 1/3 skrócony zostanie podstawowy termin zwrotu VAT – z 60 do 40 dni. Wprowadzenie tego systemu zostanie podzielone na 2 etapy, aby firmy lepiej mogły się do niego dostosować.

Wzmożone kontrole upoważnionych i zarejestrowanych eksporterów w UE

Od czerwca 2025 r. unijne służby celne rozpoczęły skoordynowane i intensywne kontrole firm posiadających status upoważnionego eksportera (UE) oraz zarejestrowanego eksportera (REX). Działania te są odpowiedzią na narastające nieprawidłowości w dokumentowaniu preferencyjnego pochodzenia towarów i mają na celu uszczelnienie systemu celnego w ramach umów o wolnym handlu.

8 Najczęstszych błędów przy wycenie usług księgowych

Prawidłowa wycena usług księgowych pozwala prowadzić rentowne biuro rachunkowe. Za niskie wynagrodzenie za usługi księgowe spowoduje w pewnym momencie zapaść zdrowotną księgowej, wypalenie zawodowe, depresję, problemy w życiu osobistym.

REKLAMA

Audytor pod lupą – IAASB zmienia zasady współpracy i czeka na opinie

Jak audytorzy powinni korzystać z wiedzy zewnętrznych ekspertów? IAASB proponuje zmiany w międzynarodowych standardach i otwiera konsultacje społeczne. To szansa, by wpłynąć na przyszłość audytu – głos można oddać do 24 lipca 2025 r.

Zamiast imigrantów na stałe ich praca zdalna. Nowa szansa dla gospodarki dzięki deregulacji

Polska jako hub rozliczeniowy: Jak deregulacja podatkowa może przynieść miliardowe wpływy? Zgodnie z szacunkami rynkowych ekspertów, gdyby Polska zrezygnowała z obowiązku przedstawiania certyfikatów rezydencji podatkowej, mogłaby zwiększyć liczbę zagranicznych freelancerów zatrudnianych zdalnie przez polskie firmy do około 1 mln osób rocznie.

REKLAMA