REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Podział zysku w księgach rachunkowych

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Aneta Mazur

REKLAMA

Na co można przeznaczyć wypracowany przez jednostkę zysk? Jak ująć w księgach rachunkowych podział zysku? Jak zaewidencjonować pokrycie poniesionej straty za rok obrotowy?

Wynik finansowy jest rezultatem działalności jednostki w danym okresie sprawozdawczym. Zgodnie z art. 10 ust. 1 ustawy o rachunkowości każda jednostka zobowiązana do prowadzenia ksiąg rachunkowych powinna posiadać dokumentację opisującą w języku polskim przyjęte przez nią zasady rachunkowości, w szczególności dotyczące ustalania wyniku finansowego. Ustalenie wyniku finansowego zależy więc od przyjętego przez firmę sposobu ewidencji kosztów oraz od tego, w jakiej postaci sporządzony został rachunek zysków i strat.

Ustalenie wyniku finansowego odbywa się w oparciu o konta zespołu 7 „Przychody i koszty związane z ich osiągnięciem”. Rozliczenie wyniku finansowego za poprzedni rok obrotowy dokonywane jest na koncie 820 „Rozliczenie wyniku finansowego”. Ewidencja analityczna prowadzona do konta 820 powinna zapewnić wyodrębnienie rozliczeń wyniku finansowego za lata poprzednie oraz straty za lata ubiegłe według źródeł pokrycia. Na tym koncie pozostaje więc niepodzielony zysk (lub nie pokryta strata) aż do chwili podjęcia decyzji o sposobie podziału zysku bądź o pokryciu straty. Tak więc dopiero pod datą zatwierdzenia sprawozdania rocznego wynik finansowy przeksięgowany jest na konto 860 „Wynik finansowy”.

Tab. 1. Konto 820 „Rozliczenie wyniku finansowego
Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Kształtowanie wyniku finansowego

Przy okazji ustalania wyniku finansowego w księgach rachunkowych warto zwrócić uwagę na kształtowanie wyniku finansowego. Otóż, jednostki mają wiele „księgowych” sposobów kształtowania tego zysku, oczywiście zgodnych z przepisami prawa. I tak, zmniejszenia wysokiego zysku można dokonać przed dniem bilansowym poprzez takie przedsięwzięcia, jak:
- niesprzedawanie produktów,
- nabywanie przedmiotów o niskiej wartości i odpisanie ich pełnej wartości w koszty,
- rozpoczęcie kampanii reklamowej na szeroką skalę, co zwiększa koszty,
- poniesienie zwiększonych wydatków na remonty środków trwałych, przez co następuje podwyższenie kosztów,
- nabycie dużej ilość towarów, których zapasy nisko wycenia się na dzień bilansowy,
- postawienie swoim pracownikom wysokich wymagań co do kwalifikacji i wliczanie w koszty przedsiębiorstwa ich kształcenia i szkolenia,
- korzystanie z usług doradców zewnętrznych, co zwiększa ponoszone koszty.

Natomiast zwiększenie zysku przed dniem bilansowym można osiągnąć poprzez przykładowo takie działania, jak:
- przesunięcie wykonania niezbędnych remontów na okres po dniu bilansowym,
- wstrzymanie lub przesunięcie na późniejszy okres (po dniu bilansowym) planowanych podwyżek wynagrodzeń,
- zmianę terminów podróży służbowych, kampanii reklamowej i innych kosztownych przedsięwzięć na okres po dniu bilansowym,
- przyspieszenie dostawy produktów, aby zwiększyć przychody ze sprzedaży.

PRZYKŁAD
Jeszcze przed dokonaniem odpisów aktualizujących wartość należności zysk wypracowany przez jednostkę wynosił 10 000 zł. Kierownik jednostki w polityce rachunkowości z roku poprzedniego zastosował zasadę odpisu aktualizującego wartość należności, zgodnie z którą należałoby utworzyć odpis na kwotę 14 000 zł. Należy zwrócić uwagę na fakt, że dokonanie tego odpisu jest równoznaczne z osiągnięciem przez jednostkę straty w wysokości 4000 zł, natomiast zaniechanie odpisów aktualizujących skutkuje wykazaniem zysku w wysokości 10 000 zł. W związku z tym, że wynagrodzenie zarządu jednostki uzależnione jest od uzyskanych wyników, należy przypuszczać, że w interesie zarządu będzie niedokonanie odpisów aktualizacyjnych.

Badanie sprawozdania finansowego

Rozliczenie wyniku może być dokonane dopiero po zbadaniu sprawozdania finansowego przez biegłego rewidenta. Jeśli sprawozdanie nie podlega badaniu, wówczas rozliczenie wyniku finansowego może być dokonane po uznaniu go za prawidłowe przez powołany do tego organ spółki. Warto przypomnieć, że - zgodnie z art. 64 ustawy o rachunkowości - badaniu rocznych sprawozdań finansowych podlegają:
- banki oraz zakłady ubezpieczeń,
- jednostki działające na podstawie przepisów o obrocie papierami wartościowymi oraz przepisów o funduszach inwestycyjnych,
- jednostki działające na podstawie przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych,
- spółki akcyjne, z wyjątkiem spółek będących na dzień bilansowy w organizacji,
- pozostałe jednostki, jeśli w poprzedzającym roku obrotowym, za który sporządzono sprawozdanie finansowe, spełniły co najmniej dwa z trzech następujących warunków:
a) średnioroczne zatrudnienie w przeliczeniu na pełne etaty wyniosło 50 osób,
b) suma aktywów bilansu na koniec roku obrotowego stanowiła równowartość w walucie polskiej 2 500 000 euro,
c) przychody netto ze sprzedaży towarów i produktów oraz operacji finansowych za rok obrotowy stanowiły równowartość w walucie polskiej 5 000 000 euro.

W przypadku gdy sprawozdanie podlega badaniu przez biegłego rewidenta, uchwała o podziale zysku - jak wspomiano - może zapaść dopiero po wydaniu przez biegłego rewidenta opinii o sprawozdaniu finansowym, ale nie może to być opinia negatywna. Dla przypomnienia, badanie sprawozdania finansowego jednostki ma na celu wyrażenie przez biegłego pisemnej opinii wraz z raportem o tym, czy sprawozdanie finansowe jest prawidłowe oraz czy rzetelnie i jasno przedstawia sytuację majątkową i finansową oraz wynik badanej firmy.

Tab. 2. Rodzaje opinii biegłego rewidenta
Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Podział zysku w kodeksie spółek prawa handlowego

Podział zysku dokonywany jest na podstawie uchwały zgromadzenia wspólników. Uchwała taka musi zapaść w terminie 6 miesięcy od dnia bilansowego, czyli dnia, na jaki zamyka się księgi rachunkowe za dany okres obrotowy. Warto przypomnieć, że dzielony jest zysk netto, czyli różnica pomiędzy przychodami a kosztami pomniejszona o obowiązkowe obciążenie - podatek dochodowy.
W spółkach prawa handlowego zysk może być przeznaczony na zwiększenie kapitału zakładowego, zapasowego, rezerwowego, zakładowego funduszu świadczeń socjalnych, na dywidendy, na umorzenie własnych akcji i udziałów. W umowie spółki może się znaleźć zapis, że zysk może być przeznaczony także na inne cele określone w uchwale zgromadzenia wspólników.

Tab. 3. Podział zysku według prawa handlowego
Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Jeśli zaś chodzi o stratę, to na jej pokrycie należy utworzyć kapitał zapasowy, do którego przelewa się co najmniej 8 proc. zysku za dany rok obrotowy, dopóki kapitał ten nie osiągnie co najmniej jednej trzeciej kapitału zakładowego.

Podział zysku i pokrycie straty w księgach rachunkowych

W poniższej tabeli prezentujemy księgowe ujęcie podziału zysku.

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Jeśli zaś chodzi o ewidencję rozliczenia straty, to przedstawiona została w poniższej tabeli.

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

PRZYKŁAD
Spółka wypracowała w okresie sprawozdawczym zysk w wysokości 200 000 zł. Podział tego zysku był następujący: na uzupełnienie kapitału zapasowego przeznaczono 60 000 zł, na wypłatę dywidendy przeznaczono 100 000 zł, a na dofinansowanie działalności socjalnej przeznaczono 40 000 zł. Ujęcie w księgach rachunkowych dokonanego podziału zysku jest następujące:

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.
- ustawa z 29 września 1994 r. o rachunkowości (j.t. Dz.U. z 2002 r. Nr 76, poz. 694 z późn.zm.),
- ustawa z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (j.t. Dz.U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 z późn.zm.),
- ustawa z 15 września 2000 r. - Kodeks spółek handlowych (j.t. Dz.U. z 2000 r. Nr 94, poz. 1037 z późn.zm.).

dr Aneta Mazur

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Prawo Przedsiębiorcy

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Uproszczenia w podatku od spadków i darowizn. Nowe przepisy coraz bliżej wejścia w życie

Senat przyjął nowelizację ustawy o podatku od spadków i darowizn. Nowe przepisy mają uprościć formalności przy sprzedaży majątku otrzymanego od najbliższej rodziny oraz zlikwidować comiesięczne deklaracje podatkowe przy rentach prywatnych. Ustawa wraca teraz do Sejmu.

Zaczynasz działalność gospodarczą? Tak można obniżyć składki ZUS na początku działania firmy [komunikat ZUS]

Rozpoczęcie własnej działalności gospodarczej wiąże się z kosztami, szczególnie na starcie. Dlatego początkujący przedsiębiorcy mogą skorzystać z ulg, które pozwalają płacić niższe składki na ubezpieczenia społeczne albo nie płacić ich wcale. Do najważniejszych form wsparcia należą: ulga na start, preferencyjne składki, „Mały ZUS Plus” czy wakacje składkowe.

Darowizna dla córki z konta firmowego taty: Czy taki przelew korzysta ze zwolnienia podatkowego? KIS wyjaśnia

Skarbówka potwierdził, że przekazanie środków pieniężnych bezpośrednio z konta firmowego spółki, której darczyńca jest wspólnikiem, na konto obdarowanego – przy spełnieniu ustawowych formalności – może korzystać ze zwolnienia z podatku od darowizn. To jest dobra wiadomość dla podatników.

Ulga dla spadkobierców i przejrzystość dla podatników. Nowości w ustawie podatku od spadków i darowizn już wkrótce

Jest projekt nowelizacji ustawy o podatku od spadków i darowizn, który umożliwi przywrócenie terminu zgłoszenia spadku w wyjątkowych przypadkach oraz doprecyzuje moment powstania obowiązku podatkowego. Zmiany mają uprościć procedury, zwiększyć przejrzystość i wspierać sukcesję firm rodzinnych.

REKLAMA

KSeF 2.0: firmy będą miały tylko 4 miesiące na testy. Co warto zrobić już teraz?

W czerwcu 2025 r. – zgodnie z harmonogramem – Ministerstwo Finansów udostępniło dokumentację interfejsu API KSeF 2.0. Jest to jednak materiał dla integratorów systemów i dostawców oprogramowania. Firmy wciąż czekają na udostępnienie środowiska testowego, które zaplanowano na koniec września. Konkretne testy będą więc mogły zacząć się dopiero w październiku. Tymczasem obowiązek korzystania z Krajowego Systemu e-Faktur dla części firm wchodzi już w lutym – oznacza to niewiele czasu na przygotowanie.

Projekt ustawy wdrażającej obowiązkowy KSeF po pierwszym czytaniu w Sejmie. Co się zmienia? [komentarz eksperta]

W dniu 9 lipca 2025 r., Sejm przeprowadził pierwsze czytanie i skierował do prac w komisji finansów projekt ustawy zakładającej wdrożenie obowiązkowego Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF). Wszystkie kluby i koła poselskie zapowiedziały dalsze prace nad projektem. Prace legislacyjne wchodzą w końcową fazę. Z coraz większą pewnością możemy więc stwierdzić, że obowiązkowy KSeF będzie wdrażany w dwóch etapach - od 1 lutego 2026 i od 1 kwietnia 2026 r.

Podatek u źródła 2025: Objaśnienia podatkowe ministra finansów dot. statusu rzeczywistego właściciela. Praktyczne szanse i nieoczywiste zagrożenia

Po latach oczekiwań i licznych postulatach ze strony środowisk doradczych oraz biznesowych, Ministerstwo Finansów opublikowało długo zapowiadane objaśnienia dotyczące statusu rzeczywistego właściciela w kontekście podatku u źródła (WHT). Teraz nadszedł czas, by bardziej szczegółowo przyjrzeć się poszczególnym zagadnieniom. Dokument z 3 lipca 2025 r., opublikowany na stronie MF 9 lipca, ma na celu rozwianie wieloletnich wątpliwości dotyczących stosowania klauzuli „beneficial owner”. Choć sam fakt publikacji należy ocenić jako krok w stronę większej przejrzystości i przewidywalności, nie wszystkie zapisy spełniły oczekiwania.

Polski podatek cyfrowy jeszcze w tym roku? Rząd nie ogląda się na Brukselę

Choć Komisja Europejska wycofała się z planów nałożenia podatku cyfrowego, Polska idzie własną drogą. Minister cyfryzacji Krzysztof Gawkowski zapowiada, że projekt ustawy będzie gotowy do końca roku.

REKLAMA

KSeF 2026: koniec z papierowymi fakturami, zmiany w obiegu dokumentów i obsłudze procesu sprzedaży w firmie

W przyszłym roku w Polsce zostanie uruchomiony obowiązkowy system fakturowania za pomocą Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF). Obowiązek ten wejdzie w życie na początku 2026 roku i wynika z procedowanego w Parlamencie projektu ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług. Aktualny postęp prac legislacyjnych nad projektem, oznaczonym numerem druku 1407, można śledzić na stronach Sejmu.

Składki ZUS dla małych firm w 2025 roku - preferencje: ulga na start, mały ZUS plus i wakacje składkowe

Ulga na start, preferencyjne składki, czy „Mały ZUS plus”, a także wakacje składkowe – to propozycje wsparcia dla małych przedsiębiorców. Korzyści to możliwość opłacania niższych składek lub ich brak. Warto też zwrócić uwagę na konsekwencje z tym związane. ZUS tłumaczy kto i z jakich ulg może skorzystać oraz jakie są zagrożenia z tym związane.

REKLAMA