REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Podział zysku w księgach rachunkowych

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Aneta Mazur

REKLAMA

Na co można przeznaczyć wypracowany przez jednostkę zysk? Jak ująć w księgach rachunkowych podział zysku? Jak zaewidencjonować pokrycie poniesionej straty za rok obrotowy?

Wynik finansowy jest rezultatem działalności jednostki w danym okresie sprawozdawczym. Zgodnie z art. 10 ust. 1 ustawy o rachunkowości każda jednostka zobowiązana do prowadzenia ksiąg rachunkowych powinna posiadać dokumentację opisującą w języku polskim przyjęte przez nią zasady rachunkowości, w szczególności dotyczące ustalania wyniku finansowego. Ustalenie wyniku finansowego zależy więc od przyjętego przez firmę sposobu ewidencji kosztów oraz od tego, w jakiej postaci sporządzony został rachunek zysków i strat.

Ustalenie wyniku finansowego odbywa się w oparciu o konta zespołu 7 „Przychody i koszty związane z ich osiągnięciem”. Rozliczenie wyniku finansowego za poprzedni rok obrotowy dokonywane jest na koncie 820 „Rozliczenie wyniku finansowego”. Ewidencja analityczna prowadzona do konta 820 powinna zapewnić wyodrębnienie rozliczeń wyniku finansowego za lata poprzednie oraz straty za lata ubiegłe według źródeł pokrycia. Na tym koncie pozostaje więc niepodzielony zysk (lub nie pokryta strata) aż do chwili podjęcia decyzji o sposobie podziału zysku bądź o pokryciu straty. Tak więc dopiero pod datą zatwierdzenia sprawozdania rocznego wynik finansowy przeksięgowany jest na konto 860 „Wynik finansowy”.

Tab. 1. Konto 820 „Rozliczenie wyniku finansowego
Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Kształtowanie wyniku finansowego

Przy okazji ustalania wyniku finansowego w księgach rachunkowych warto zwrócić uwagę na kształtowanie wyniku finansowego. Otóż, jednostki mają wiele „księgowych” sposobów kształtowania tego zysku, oczywiście zgodnych z przepisami prawa. I tak, zmniejszenia wysokiego zysku można dokonać przed dniem bilansowym poprzez takie przedsięwzięcia, jak:
- niesprzedawanie produktów,
- nabywanie przedmiotów o niskiej wartości i odpisanie ich pełnej wartości w koszty,
- rozpoczęcie kampanii reklamowej na szeroką skalę, co zwiększa koszty,
- poniesienie zwiększonych wydatków na remonty środków trwałych, przez co następuje podwyższenie kosztów,
- nabycie dużej ilość towarów, których zapasy nisko wycenia się na dzień bilansowy,
- postawienie swoim pracownikom wysokich wymagań co do kwalifikacji i wliczanie w koszty przedsiębiorstwa ich kształcenia i szkolenia,
- korzystanie z usług doradców zewnętrznych, co zwiększa ponoszone koszty.

Natomiast zwiększenie zysku przed dniem bilansowym można osiągnąć poprzez przykładowo takie działania, jak:
- przesunięcie wykonania niezbędnych remontów na okres po dniu bilansowym,
- wstrzymanie lub przesunięcie na późniejszy okres (po dniu bilansowym) planowanych podwyżek wynagrodzeń,
- zmianę terminów podróży służbowych, kampanii reklamowej i innych kosztownych przedsięwzięć na okres po dniu bilansowym,
- przyspieszenie dostawy produktów, aby zwiększyć przychody ze sprzedaży.

PRZYKŁAD
Jeszcze przed dokonaniem odpisów aktualizujących wartość należności zysk wypracowany przez jednostkę wynosił 10 000 zł. Kierownik jednostki w polityce rachunkowości z roku poprzedniego zastosował zasadę odpisu aktualizującego wartość należności, zgodnie z którą należałoby utworzyć odpis na kwotę 14 000 zł. Należy zwrócić uwagę na fakt, że dokonanie tego odpisu jest równoznaczne z osiągnięciem przez jednostkę straty w wysokości 4000 zł, natomiast zaniechanie odpisów aktualizujących skutkuje wykazaniem zysku w wysokości 10 000 zł. W związku z tym, że wynagrodzenie zarządu jednostki uzależnione jest od uzyskanych wyników, należy przypuszczać, że w interesie zarządu będzie niedokonanie odpisów aktualizacyjnych.

Badanie sprawozdania finansowego

Rozliczenie wyniku może być dokonane dopiero po zbadaniu sprawozdania finansowego przez biegłego rewidenta. Jeśli sprawozdanie nie podlega badaniu, wówczas rozliczenie wyniku finansowego może być dokonane po uznaniu go za prawidłowe przez powołany do tego organ spółki. Warto przypomnieć, że - zgodnie z art. 64 ustawy o rachunkowości - badaniu rocznych sprawozdań finansowych podlegają:
- banki oraz zakłady ubezpieczeń,
- jednostki działające na podstawie przepisów o obrocie papierami wartościowymi oraz przepisów o funduszach inwestycyjnych,
- jednostki działające na podstawie przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych,
- spółki akcyjne, z wyjątkiem spółek będących na dzień bilansowy w organizacji,
- pozostałe jednostki, jeśli w poprzedzającym roku obrotowym, za który sporządzono sprawozdanie finansowe, spełniły co najmniej dwa z trzech następujących warunków:
a) średnioroczne zatrudnienie w przeliczeniu na pełne etaty wyniosło 50 osób,
b) suma aktywów bilansu na koniec roku obrotowego stanowiła równowartość w walucie polskiej 2 500 000 euro,
c) przychody netto ze sprzedaży towarów i produktów oraz operacji finansowych za rok obrotowy stanowiły równowartość w walucie polskiej 5 000 000 euro.

W przypadku gdy sprawozdanie podlega badaniu przez biegłego rewidenta, uchwała o podziale zysku - jak wspomiano - może zapaść dopiero po wydaniu przez biegłego rewidenta opinii o sprawozdaniu finansowym, ale nie może to być opinia negatywna. Dla przypomnienia, badanie sprawozdania finansowego jednostki ma na celu wyrażenie przez biegłego pisemnej opinii wraz z raportem o tym, czy sprawozdanie finansowe jest prawidłowe oraz czy rzetelnie i jasno przedstawia sytuację majątkową i finansową oraz wynik badanej firmy.

Tab. 2. Rodzaje opinii biegłego rewidenta
Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Podział zysku w kodeksie spółek prawa handlowego

Podział zysku dokonywany jest na podstawie uchwały zgromadzenia wspólników. Uchwała taka musi zapaść w terminie 6 miesięcy od dnia bilansowego, czyli dnia, na jaki zamyka się księgi rachunkowe za dany okres obrotowy. Warto przypomnieć, że dzielony jest zysk netto, czyli różnica pomiędzy przychodami a kosztami pomniejszona o obowiązkowe obciążenie - podatek dochodowy.
W spółkach prawa handlowego zysk może być przeznaczony na zwiększenie kapitału zakładowego, zapasowego, rezerwowego, zakładowego funduszu świadczeń socjalnych, na dywidendy, na umorzenie własnych akcji i udziałów. W umowie spółki może się znaleźć zapis, że zysk może być przeznaczony także na inne cele określone w uchwale zgromadzenia wspólników.

Tab. 3. Podział zysku według prawa handlowego
Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Jeśli zaś chodzi o stratę, to na jej pokrycie należy utworzyć kapitał zapasowy, do którego przelewa się co najmniej 8 proc. zysku za dany rok obrotowy, dopóki kapitał ten nie osiągnie co najmniej jednej trzeciej kapitału zakładowego.

Podział zysku i pokrycie straty w księgach rachunkowych

W poniższej tabeli prezentujemy księgowe ujęcie podziału zysku.

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Jeśli zaś chodzi o ewidencję rozliczenia straty, to przedstawiona została w poniższej tabeli.

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

PRZYKŁAD
Spółka wypracowała w okresie sprawozdawczym zysk w wysokości 200 000 zł. Podział tego zysku był następujący: na uzupełnienie kapitału zapasowego przeznaczono 60 000 zł, na wypłatę dywidendy przeznaczono 100 000 zł, a na dofinansowanie działalności socjalnej przeznaczono 40 000 zł. Ujęcie w księgach rachunkowych dokonanego podziału zysku jest następujące:

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.
- ustawa z 29 września 1994 r. o rachunkowości (j.t. Dz.U. z 2002 r. Nr 76, poz. 694 z późn.zm.),
- ustawa z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (j.t. Dz.U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 z późn.zm.),
- ustawa z 15 września 2000 r. - Kodeks spółek handlowych (j.t. Dz.U. z 2000 r. Nr 94, poz. 1037 z późn.zm.).

dr Aneta Mazur

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Prawo Przedsiębiorcy

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Kiedy cudzoziemcy (np. obywatele Ukrainy) muszą płacić w Polsce podatek od spadków i darowizn?

W Polsce obecnie mieszka wielu cudzoziemców, przeważają obywatele Ukrainy, tutaj pracują, kształcą się, a także nabywają rzeczy m.in. w drodze darowizn otrzymywanych od swoich rodzin czy w drodze dziedziczenia. Warto zatem przybliżyć im zasady opodatkowania obowiązujące na terytorium RP, a przede wszystkim wyjaśnić w jakich sytuacjach ciąży na nich w naszym kraju obowiązek podatkowy.

KSeF zrewolucjonizuje pracę biur rachunkowych. Nadchodzi największa zmiana od lat

Już od kwietnia 2026 każdy przedsiębiorca będzie musiał korzystać z Krajowego Systemu e-Faktur. To ogromne wyzwanie – ale też szansa – zwłaszcza dla biur rachunkowych. Dowiedz się, jak KSeF zmieni obieg dokumentów, rolę księgowych i co zrobić, by nie zostać w tyle w erze cyfrowej rewolucji.

Rozliczanie kilometrówek od aut elektrycznych: jest stanowisko Ministra Finansów i zapowiedź zmian w przepisach

Pieniądze, jakie pracodawca przekazuje pracownikowi tytułem zwrotu kosztów używania samochodu elektrycznego do celów służbowych, stanowią przychód pracownika i podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym. Wydatki takie nie są też kosztem przedsiębiorcy (pracodawcy). Takie jest stanowisko Ministra Finansów zaprezentowane w odpowiedzi wiceministra finansów Jarosława Nenemana na interpelację poselską. Jednocześnie w interpelacji poinformowano, że Ministerstwo Infrastruktury rozpoczęło prace nad zmianami w rozporządzeniu w sprawie warunków ustalania oraz sposobu dokonywania zwrotu kosztów używania do celów służbowych samochodów osobowych, motocykli i motorowerów niebędących własnością pracodawcy. Zmiany te mają pozwolić na wprowadzenie możliwości zwrotu pracownikom kosztów używania do celów służbowych samochodów o napędzie elektrycznym lub hybrydowym, a także napędzanych wodorem, czy też zasilanych innymi alternatywnymi źródłami energii.

Ministerstwo Finansów chce zakończyć nadużycia z przedawnieniem podatków. Nowe zasady już w 2026 roku

W nowej wersji projektu nowelizacji Ordynacji podatkowej Ministerstwo Finansów chce zlikwidować możliwość zawieszania biegu przedawnienia zobowiązania podatkowego poprzez wszczęcie postępowania karnego skarbowego. O szczegółach zmian mówi wiceminister finansów Jarosław Neneman.

REKLAMA

Stawki podatku od środków transportowych w 2026 roku: Nowe limity już opublikowane

Znamy już nowe górne granice stawek podatku od środków transportowych na 2026 rok. Większość limitów wzrosła o około 4,5% względem 2025 r. Sprawdź szczegółowe porównanie stawek, terminy płatności oraz zasady ustalania stawek przez gminy. To ważne dla przedsiębiorców i samorządów.

TSUE: Urzędy skarbowe nie mogą automatycznie wykreślać firm z rejestru VAT za zaległości

Przełomowy wyrok TSUE potwierdza, że wykreślenie firmy z rejestru VAT za brak zapłaty podatku nie może odbywać się automatycznie. Fiskus musi najpierw zbadać przyczyny zaległości i zachowanie przedsiębiorcy. Orzeczenie może uchronić tysiące firm przed nieproporcjonalnymi sankcjami i nieodwracalnymi stratami.

Koniec z bieganiem po zaświadczenia! Rewolucyjne zmiany w podatku od spadków i darowizn, dotyczące zaświadczeń z urzędu skarbowego oraz rozliczeń rent prywatnych

Koniec z obowiązkiem przedstawiania zaświadczeń z urzędu skarbowego przy sprzedaży majątku otrzymanego od najbliższej rodziny! Nowelizacja ustawy o podatku od spadków i darowizn upraszcza formalności i rozliczenia rent prywatnych. Sprawdź, co dokładnie się zmienia i kiedy nowe przepisy wchodzą w życie.

2 mln zł zamiast 1 mln! Rząd luzuje zasady w podatku PIT – to przełom dla przedsiębiorców, którzy korzystają z rozliczenia kasowego

Rząd szykuje istotną zmianę w podatku dochodowym – limit przychodów uprawniający do kasowego PIT ma wzrosnąć z 1 mln do 2 mln zł. To ogromna ulga dla tysięcy firm, które dzięki nowym przepisom poprawią swoją płynność finansową i uproszczą rozliczenia z fiskusem.

REKLAMA

Wystawianie faktur ustrukturyzowanych narusza konstytucyjne prawo do prywatności

Istotna część podatników, mimo istnienia formalnego obowiązku, nie będzie mogła wystawiać faktur ustrukturyzowanych, gdyż nie pozwalają im na to zawarte umowy, w których nabywcy zastrzegają sobie zachowanie tajemnicy handlowej. Wystawianie faktur ustrukturyzowanych w sposób oczywisty narusza tę zasadę, bowiem ich treść będzie w sposób nieograniczony dostępna dla długiej listy organów państwa – pisze prof. dr hab. Witold Modzelewski. I dodaje: Organy te będą mogły bez jakichkolwiek ograniczeń czerpać informacje o tajemnicach handlowych, a zwłaszcza o towarach i usługach oraz cenach stosowanych przez podatników.

Nowe Centrum Kompetencyjne i Zespół ds. zwalczania agresywnego planowania podatkowego – jest ważny krok w uszczelnianiu CIT

Ministerstwo Finansów ogłosiło powstanie Centrum Kompetencyjnego ds. zwalczania agresywnego planowania podatkowego w CIT oraz nowego Zespołu analizującego systemowe rozwiązania w tym obszarze. KAS zmienia też priorytety kontroli – liczyć się będą efekty, nie liczba postępowań.

REKLAMA