REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Podział zysku w księgach rachunkowych

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Aneta Mazur

REKLAMA

Na co można przeznaczyć wypracowany przez jednostkę zysk? Jak ująć w księgach rachunkowych podział zysku? Jak zaewidencjonować pokrycie poniesionej straty za rok obrotowy?

Wynik finansowy jest rezultatem działalności jednostki w danym okresie sprawozdawczym. Zgodnie z art. 10 ust. 1 ustawy o rachunkowości każda jednostka zobowiązana do prowadzenia ksiąg rachunkowych powinna posiadać dokumentację opisującą w języku polskim przyjęte przez nią zasady rachunkowości, w szczególności dotyczące ustalania wyniku finansowego. Ustalenie wyniku finansowego zależy więc od przyjętego przez firmę sposobu ewidencji kosztów oraz od tego, w jakiej postaci sporządzony został rachunek zysków i strat.

Ustalenie wyniku finansowego odbywa się w oparciu o konta zespołu 7 „Przychody i koszty związane z ich osiągnięciem”. Rozliczenie wyniku finansowego za poprzedni rok obrotowy dokonywane jest na koncie 820 „Rozliczenie wyniku finansowego”. Ewidencja analityczna prowadzona do konta 820 powinna zapewnić wyodrębnienie rozliczeń wyniku finansowego za lata poprzednie oraz straty za lata ubiegłe według źródeł pokrycia. Na tym koncie pozostaje więc niepodzielony zysk (lub nie pokryta strata) aż do chwili podjęcia decyzji o sposobie podziału zysku bądź o pokryciu straty. Tak więc dopiero pod datą zatwierdzenia sprawozdania rocznego wynik finansowy przeksięgowany jest na konto 860 „Wynik finansowy”.

Tab. 1. Konto 820 „Rozliczenie wyniku finansowego
Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Kształtowanie wyniku finansowego

Przy okazji ustalania wyniku finansowego w księgach rachunkowych warto zwrócić uwagę na kształtowanie wyniku finansowego. Otóż, jednostki mają wiele „księgowych” sposobów kształtowania tego zysku, oczywiście zgodnych z przepisami prawa. I tak, zmniejszenia wysokiego zysku można dokonać przed dniem bilansowym poprzez takie przedsięwzięcia, jak:
- niesprzedawanie produktów,
- nabywanie przedmiotów o niskiej wartości i odpisanie ich pełnej wartości w koszty,
- rozpoczęcie kampanii reklamowej na szeroką skalę, co zwiększa koszty,
- poniesienie zwiększonych wydatków na remonty środków trwałych, przez co następuje podwyższenie kosztów,
- nabycie dużej ilość towarów, których zapasy nisko wycenia się na dzień bilansowy,
- postawienie swoim pracownikom wysokich wymagań co do kwalifikacji i wliczanie w koszty przedsiębiorstwa ich kształcenia i szkolenia,
- korzystanie z usług doradców zewnętrznych, co zwiększa ponoszone koszty.

Natomiast zwiększenie zysku przed dniem bilansowym można osiągnąć poprzez przykładowo takie działania, jak:
- przesunięcie wykonania niezbędnych remontów na okres po dniu bilansowym,
- wstrzymanie lub przesunięcie na późniejszy okres (po dniu bilansowym) planowanych podwyżek wynagrodzeń,
- zmianę terminów podróży służbowych, kampanii reklamowej i innych kosztownych przedsięwzięć na okres po dniu bilansowym,
- przyspieszenie dostawy produktów, aby zwiększyć przychody ze sprzedaży.

PRZYKŁAD
Jeszcze przed dokonaniem odpisów aktualizujących wartość należności zysk wypracowany przez jednostkę wynosił 10 000 zł. Kierownik jednostki w polityce rachunkowości z roku poprzedniego zastosował zasadę odpisu aktualizującego wartość należności, zgodnie z którą należałoby utworzyć odpis na kwotę 14 000 zł. Należy zwrócić uwagę na fakt, że dokonanie tego odpisu jest równoznaczne z osiągnięciem przez jednostkę straty w wysokości 4000 zł, natomiast zaniechanie odpisów aktualizujących skutkuje wykazaniem zysku w wysokości 10 000 zł. W związku z tym, że wynagrodzenie zarządu jednostki uzależnione jest od uzyskanych wyników, należy przypuszczać, że w interesie zarządu będzie niedokonanie odpisów aktualizacyjnych.

Badanie sprawozdania finansowego

Rozliczenie wyniku może być dokonane dopiero po zbadaniu sprawozdania finansowego przez biegłego rewidenta. Jeśli sprawozdanie nie podlega badaniu, wówczas rozliczenie wyniku finansowego może być dokonane po uznaniu go za prawidłowe przez powołany do tego organ spółki. Warto przypomnieć, że - zgodnie z art. 64 ustawy o rachunkowości - badaniu rocznych sprawozdań finansowych podlegają:
- banki oraz zakłady ubezpieczeń,
- jednostki działające na podstawie przepisów o obrocie papierami wartościowymi oraz przepisów o funduszach inwestycyjnych,
- jednostki działające na podstawie przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych,
- spółki akcyjne, z wyjątkiem spółek będących na dzień bilansowy w organizacji,
- pozostałe jednostki, jeśli w poprzedzającym roku obrotowym, za który sporządzono sprawozdanie finansowe, spełniły co najmniej dwa z trzech następujących warunków:
a) średnioroczne zatrudnienie w przeliczeniu na pełne etaty wyniosło 50 osób,
b) suma aktywów bilansu na koniec roku obrotowego stanowiła równowartość w walucie polskiej 2 500 000 euro,
c) przychody netto ze sprzedaży towarów i produktów oraz operacji finansowych za rok obrotowy stanowiły równowartość w walucie polskiej 5 000 000 euro.

W przypadku gdy sprawozdanie podlega badaniu przez biegłego rewidenta, uchwała o podziale zysku - jak wspomiano - może zapaść dopiero po wydaniu przez biegłego rewidenta opinii o sprawozdaniu finansowym, ale nie może to być opinia negatywna. Dla przypomnienia, badanie sprawozdania finansowego jednostki ma na celu wyrażenie przez biegłego pisemnej opinii wraz z raportem o tym, czy sprawozdanie finansowe jest prawidłowe oraz czy rzetelnie i jasno przedstawia sytuację majątkową i finansową oraz wynik badanej firmy.

Tab. 2. Rodzaje opinii biegłego rewidenta
Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Podział zysku w kodeksie spółek prawa handlowego

Podział zysku dokonywany jest na podstawie uchwały zgromadzenia wspólników. Uchwała taka musi zapaść w terminie 6 miesięcy od dnia bilansowego, czyli dnia, na jaki zamyka się księgi rachunkowe za dany okres obrotowy. Warto przypomnieć, że dzielony jest zysk netto, czyli różnica pomiędzy przychodami a kosztami pomniejszona o obowiązkowe obciążenie - podatek dochodowy.
W spółkach prawa handlowego zysk może być przeznaczony na zwiększenie kapitału zakładowego, zapasowego, rezerwowego, zakładowego funduszu świadczeń socjalnych, na dywidendy, na umorzenie własnych akcji i udziałów. W umowie spółki może się znaleźć zapis, że zysk może być przeznaczony także na inne cele określone w uchwale zgromadzenia wspólników.

Tab. 3. Podział zysku według prawa handlowego
Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Jeśli zaś chodzi o stratę, to na jej pokrycie należy utworzyć kapitał zapasowy, do którego przelewa się co najmniej 8 proc. zysku za dany rok obrotowy, dopóki kapitał ten nie osiągnie co najmniej jednej trzeciej kapitału zakładowego.

Podział zysku i pokrycie straty w księgach rachunkowych

W poniższej tabeli prezentujemy księgowe ujęcie podziału zysku.

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Jeśli zaś chodzi o ewidencję rozliczenia straty, to przedstawiona została w poniższej tabeli.

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

PRZYKŁAD
Spółka wypracowała w okresie sprawozdawczym zysk w wysokości 200 000 zł. Podział tego zysku był następujący: na uzupełnienie kapitału zapasowego przeznaczono 60 000 zł, na wypłatę dywidendy przeznaczono 100 000 zł, a na dofinansowanie działalności socjalnej przeznaczono 40 000 zł. Ujęcie w księgach rachunkowych dokonanego podziału zysku jest następujące:

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.
- ustawa z 29 września 1994 r. o rachunkowości (j.t. Dz.U. z 2002 r. Nr 76, poz. 694 z późn.zm.),
- ustawa z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (j.t. Dz.U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 z późn.zm.),
- ustawa z 15 września 2000 r. - Kodeks spółek handlowych (j.t. Dz.U. z 2000 r. Nr 94, poz. 1037 z późn.zm.).

dr Aneta Mazur

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Prawo Przedsiębiorcy

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Naliczanie odsetek za zwłokę a czas trwania kontroli podatkowej, celno-skarbowej lub postępowania podatkowego – zmiany w Ordynacji podatkowej jeszcze w 2025 r.

Ministerstwo Finansów przygotowało projekt nowelizacji Ordynacji podatkowej, która ma m.in. na celu zmobilizowanie organów podatkowych do zakończenia kontroli podatkowej i kontroli celno-skarbowej w terminie nie dłuższym niż 6 miesięcy od dnia jej wszczęcia. Jeżeli to się nie stanie, to nie będzie można podatnikowi naliczyć odsetek od zaległości podatkowych (odsetek za zwłokę) stwierdzonych w toku kontroli.

Zarządzanie finansami i procesami finansowo-księgowymi w rosnącym przedsiębiorstwie

W dzisiejszej gospodarce efektywne zarządzanie finansami i procesami finansowymi stanowi kluczowy czynnik sukcesu dla rozwijających się przedsiębiorstw. Praktyka biznesowa pokazuje, że sam wzrost obrotów nie zawsze przekłada się na poprawę kondycji finansowej firmy. Nieumiejętnie zarządzany rozwój może prowadzić do paradoksalnej sytuacji, w której zwiększającym się przychodom towarzyszą spadająca rentowność i problemy z płynnością finansową.

Rozliczenie składki zdrowotnej w 2025 roku. Księgowa wyjaśnia jak to zrobić

Termin złożenia w ZUS deklaracji zawierającej rozliczenie wpłaconych składek zdrowotnych za 2024 rok upływa 20 maja 2025 r. Obowiązek ten dotyczy większości przedsiębiorców prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą. Jedynie ci rozliczający się na karcie podatkowej są z niego zwolnieni. W pozostałych przypadkach wysokość należnych składek wylicza się na podstawie przychodów bądź dochodów osiągniętych w poprzednim roku. Na co zwrócić uwagę przygotowując roczne rozliczenie składek? Wyjaśnia to Paulina Chwil, Księgowa Prowadząca oraz Ekspert ds. ZUS i Prawa Pracy w CashDirector S.A.

Trump 2.0. Rewolucja chorego rozsądku. Prof. Kołodko recenzuje politykę (nie tylko gospodarczą) obecnego prezydenta USA

W kwietniu 2025 r. nakładem Wydawnictwa Naukowego PWN ukazała się najnowsza książka prof. Grzegorza W. Kołodki zatytułowana „Trump 2.0. Rewolucja chorego rozsądku”. Grzegorz W. Kołodko, wybitny ekonomista i były wicepremier, w swoim bezkompromisowym stylu analizuje trumponomikę i trumpizm, populizm, nowy nacjonalizm, publiczne kłamstwa i brutalną grę interesów. Profesor poświęca szczególną uwagę kwestiom manipulacji opinią publiczną, polityce sojuszy, a także wpływowi wojny w Ukrainie na kształt geopolityki. Zastanawia się również, jakie zagrożenia dla NATO i Unii Europejskiej niesie ze sobą „America First” – i co to wszystko oznacza dla współczesnego świata.

REKLAMA

Zmiany w rachunkowości w 2025 r. Sprawozdawczość ESG przesunięta o 2 lata

Minister Finansów przygotował 5 maja 2025 r. projekt nowelizacji ustawy wdrażającej dyrektywę CRSD do ustawy o rachunkowości, a także ustawy o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym oraz niektórych innych ustaw. Ta nowelizacja ma na celu wdrożenie unijnej dyrektywy 2025/794, przesuwającej wdrożenie obowiązku sprawozdawczości ESG o 2 lata.

Większość podatników VAT może uniknąć w 2026 r. obowiązku wystawiania faktur ustrukturyzowanych w KSeF. Prof. Modzelewski wyjaśnia jak to możliwe

Zdaniem profesora Witolda Modzelewskiego, gdyby uchwalono projekt przepisów wprowadzających obowiązkowy KSeF w przedłożonym niedawno kształcie, to większość podatników VAT nie będzie musiała wystawiać faktur ustrukturyzowanych w 2026 r.

Stopy procentowe NBP 2025: w maju obniżka o 0,5 pkt proc.

Rada Polityki Pieniężnej na posiedzeniu w dniach 6-7 maja 2025 r. postanowiła obniżyć wszystkie stopy procentowe NBP o 0,5 punktu procentowego. Stopa referencyjna wynosi od 8 maja 2025 r. 5,25 proc. - poinformował w komunikacie Narodowy Bank Polski. Decyzja RPP była zgodna z oczekiwaniami większości analityków finansowych i ekonomistów. Stopy NBP zmieniły się pierwszy raz od 3 października 2023 r.

Przekształcenie JDG a status podatnika rozpoczynającego działalność w estońskim CIT

W świetle marcowego wyroku NSA (sygn. II FSK 1412/24) zmienia się podejście do kwalifikacji podatkowej spółek powstałych z przekształcenia jednoosobowych działalności gospodarczych. Wyrok ten przesądził, że takie podmioty mogą korzystać z przywilejów "podatnika rozpoczynającego działalność" na gruncie przepisów o estońskim CIT.

REKLAMA

Pracujesz na zleceniu - a może to faktyczna umowa o pracę? Jak ustalić i wykazać istnienie stosunku pracy

Osoby wykonujące umowy zlecenia, czy inne umowy cywilnoprawne, mają czasem wątpliwości, czy nie jest to de facto umowa o pracę. Każdy przedsiębiorca słyszał o możliwych kontrolach, podważeniu zatrudnienia, konieczności uzasadniania dlaczego taki a nie inny typ umowy został konkretnej osobie zaproponowany. A co ze swobodą zawierania umów? Czy forma umowy na którą zgadzamy się wspólnie z nowozatrudnioną osobą nie powinna być wystarczająca dla inspekcji pracy skoro zgodnie obie strony złożyły na niej swój podpis? Na te i wiele innych pytań odpowie Czytelnikom ten artykuł.

Zmiany w podatkach od 2026 r. - wyższy limit zwolnienia z VAT, korekty deklaracji, 6 m-cy vacatio legis

Ministerstwo Finansów poinformowało, że 6 maja 2025r. Rada Ministrów przyjęła pakiet projektów ustaw dot. podatków w ramach procesu deregulacji. Nowe przepisy mają na celu m.in. ochronę podatników przed nagłymi zmianami przepisów ustaw podatkowych oraz doprecyzowanie wątpliwości interpretacyjnych zgłaszanych przez przedsiębiorców w zakresie deklaracji składanej w trakcie lub po zakończeniu kontroli celno-skarbowej. Projekty dotyczą również podwyższenia limitu zwolnienia podmiotowego w VAT oraz likwidacji obowiązku przygotowywania i publikacji informacji o realizowanej strategii podatkowej.

REKLAMA