REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Rachunki zbiorcze również w Polsce

Subskrybuj nas na Youtube

REKLAMA

W dniu 1 stycznia 2012 r. weszła w życie nowelizacja ustawy o obrocie instrumentami finansowymi oraz niektórych innych ustaw, która wprowadziła możliwość prowadzenia rachunków zbiorczych dla papierów wartościowych w Polsce.

Ustawa z dnia 16 września 2011 r. o zmianie ustawy o obrocie instrumentami finansowymi oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2011 r. Nr 234, poz. 1391)

REKLAMA

Autopromocja

REKLAMA


Rachunki zbiorcze
, o których będzie mowa w niniejszej publikacji, to rachunki prowadzone przez uczestników systemu depozytowo-rozliczeniowego, na których mogą być rejestrowane papiery wartościowe należące nie do osób, dla których rachunki te formalnie są prowadzone, lecz należące do innej osoby lub innych osób. Osoby uprawnione z papierów wartościowych wskazywane są podmiotowi prowadzącemu rachunek zbiorczy przez posiadacza tego rachunku. Warto przy tym zaznaczyć, że rachunki zbiorcze z powodzeniem funkcjonują w wielu krajach UE jak i poza nią.

W Polsce prowadzeniem systemu depozytowo-rozliczeniowego w zakresie obrotu instrumentami finansowymi zajmuje się Krajowy Depozyt Papierów Wartościowych S.A. (dalej „KDPW”). Zgodnie z dotychczas obowiązującymi przepisami prawnymi, system ten opierał się na dwupoziomowej strukturze ewidencji. Pierwszy poziom polega na rejestracji na kontach depozytowych prowadzonych w KDPW dla firm inwestycyjnych, banków powierniczych i innych podmiotów uprawnionych do prowadzenia rachunków papierów wartościowych. Z kolei drugi poziom to rejestracja na rachunkach papierów wartościowych prowadzonych przez uczestników systemu depozytowo-rozliczeniowego. Ponadto, w poprzednim stanie prawnym właścicielem papierów wartościowych mógł być jedynie podmiot, na którego rachunku papierów wartościowych zostały one zapisane, a wszystkie rachunki papierów wartościowych musiały być umiejscowione na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Taka struktura wykluczała zatem możliwość prowadzenia rachunków zbiorczych.

Po wejściu w życie nowelizacji, rachunki zbiorcze stały się trzecim, obok kont depozytowych oraz rachunków papierów wartościowych, urządzeniem ewidencyjnym prowadzonym w ramach depozytu papierów wartościowych. Od rachunków papierów wartościowych różni je to, że nie umożliwiają identyfikacji osób uprawnionych z zapisanych na nich papierów wartościowych, zaś od kont depozytowych to, że nie są powiązane z rachunkami papierów wartościowych w rozumieniu ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (tekst jednolity: Dz. U. z 2010 r. Nr 211, poz. 1384, z późn. zm., dalej „ustawa”) oraz że mogą być prowadzone nie tylko przez KDPW, ale także przez uczestników depozytu papierów wartościowych prowadzonego przez KDPW.

REKLAMA

Zgodnie z nowelizacją, rachunki zbiorcze mogą prowadzić podmioty wskazane w art. 4 ust. 1 ustawy, tj. m.in. domy maklerskie, banki prowadzące działalność maklerską, banki powiernicze, zagraniczne firmy inwestycyjne czy KDPW. Co istotne, posiadaczami rachunków zbiorczych będą mogły być wyłącznie podmioty uprawnione do prowadzenia działalności w zakresie rejestrowania instrumentów finansowych w innym państwie członkowskim Unii Europejskiej albo państwie równoważnym. Ze względu na niemożność samodzielnego ustalenia przez podmiot prowadzący rachunek zbiorczy osób uprawnionych z rejestrowanych na nim papierów wartościowych, nowelizacja wprowadza zasadę obligatoryjnego pośrednictwa posiadacza tego rachunku w wykonywaniu praw wynikających z zapisanych na nim papierów wartościowych.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Nowelizacja reguluje ponadto zasady ustalania uprawionych z papierów wartościowych zapisanych na rachunkach zbiorczych, tryb realizacji uprawnień z papierów wartościowych zapisanych na rachunkach zbiorczych, skutki, jakie na terytorium Polski będą wywoływać zapisy na rachunkach zbiorczych, a także zakres obowiązków informacyjnych wobec organów nadzoru w związku z prowadzeniem rachunków zbiorczych. Warto przy tym wskazać, że posiadacz rachunku zbiorczego został zobowiązany m.in. do przekazywania, na żądanie Komisji Nadzoru Finansowego lub Generalnego Inspektora Informacji Finansowej, informacji na temat osób uprawnionych z zarejestrowanych na takim rachunku papierów wartościowych oraz stanów ich posiadania.

Podsumowując, zmiany wprowadzone przez nowelizację, należy ocenić jak najbardziej korzystnie. Dotychczasowe rozwiązania z punktu widzenia inwestorów zagranicznych były kosztowane i skomplikowane, co stanowiło istotną barierę w zakresie inwestowania w instrumenty finansowe w Polsce. Umożliwienie prowadzenia rachunków zbiorczych zagranicznym bankom i firmom inwestycyjnym może przyczynić się do podniesienia konkurencyjności polskiego rynku kapitałowego.

Patrycja Dzięgielewska

aplikant radcowski

M. Szulikowski i Partnerzy Kancelaria Prawna

 

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: M. Szulikowski i Partnerzy Kancelaria Prawna

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Kontrola podatkowa - fiskus ma 98% skuteczności. Adwokat radzi jak się przygotować i ograniczyć ryzyko kary

Choć liczba kontroli podatkowych w Polsce od 2023 roku spada, ich skuteczność jest wyższa niż kiedykolwiek. W 2024 roku aż 98,1% kontroli podatkowych oraz 94% kontroli celno-skarbowych zakończyło się wykryciem nieprawidłowości. Urzędy skarbowe, dzięki wykorzystaniu narzędzi analitycznych takich jak STIR, JPK czy big data, trafnie typują podmioty do weryfikacji, skupiając się na firmach obecnych na rynku i rzeczywiście dostępnych dla egzekucji zobowiązań. W efekcie kontrola może spotkać każdego podatnika, który nieświadomie popełnił błąd lub padł ofiarą nieuczciwego kontrahenta.

Rewolucja w podatkach i inwestycjach! Sejm przegłosował pakiet deregulacyjny – VAT do 240 tys. zł, łatwiejszy dostęp do kapitału dla MŚP

Sejm uchwalił przełomowy pakiet ustaw deregulacyjnych. Wyższy limit zwolnienia z VAT (do 240 tys. zł), tańszy dostęp do kapitału dla małych firm, koniec obowiązkowego pośrednictwa inwestycyjnego przy ofertach do 1 mln euro i uproszczenia w kontrolach celno-skarbowych – wszystko to z myślą o przedsiębiorcach i podatnikach. Sprawdź, co się zmienia od 2026 roku!

Sejm zdecydował. Fundamentalna zmiana w ustawie o podatku od spadków i darowizn

Sejm uchwalił właśnie nowelizację ustawy o podatku od spadków i darowizn. Celem nowych regulacji jest ograniczenie obowiązków biurokratycznych m.in. przy sprzedaży rzeczy uzyskanych w drodze spadku.

Fiskus przegrał przez własny błąd. Podatnik uniknął 84 tys. zł podatku, bo urzędnicy nie znali terminu przedawnienia

Fundacja wygrała przed WSA w Gliwicach spór o 84 tys. zł podatku, bo fiskus nie zdążył przed upływem terminu przedawnienia. Kontrola trwała ponad 5 lat, a urzędnicy nie przestrzegali procedur. Sprawa pokazuje, że przepisy podatkowe działają w obie strony – także na korzyść podatnika.

REKLAMA

W 2026 r. wdrożenie obowiązkowego KSeF - czy pamiętamy o VIDA? Czym jest VIDA i jakie zmiany wprowadza?

W 2026 roku wdrożymy w końcu w Polsce Krajowy System e-Faktur (KSeF) w wersji obowiązkowej. Prace nad KSeF trwają od wielu lat. Na początku tych prac Polska była w awangardzie państw unijnych pod względem e-fakturowania, wyprzedzaliśmy rozmachem i pomysłem inne państwa, jedni z pierwszych wnioskowaliśmy w 2021 r. o pozwolenie na obowiązkowy KSeF dla wszystkich podatników i transakcji. Administracja utknęła jednak w realizacji swojego pomysłu, reszta jest historią. W międzyczasie pojawiły się nowe, niezwykle istotne okoliczności, a więc VIDA (VAT in the Digital Age). Pojawia się zatem fundamentalne pytanie: czy obecne wdrożenie KSeF nie powinno już dziś uwzględniać przyszłych wymogów VIDA?

Minister finansów zapowiada nowy podatek: W kogo uderzy?

Ministerstwo Finansów pracuje nad podatkiem dotyczącym odsetek od rezerwy obowiązkowej utrzymywanej przez banki w Narodowym Banku Polskim - poinformował minister finansów Andrzej Domański. Dodał, że przychody do budżetu w 2026 r. z tego tytułu mogłyby sięgnąć 1,5-2 mld zł.

Zwrot VAT: Tylko organ I instancji może przedłużyć termin – przełomowy wyrok WSA

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi orzekł, że termin zwrotu VAT może zostać przedłużony wyłącznie przez organ I instancji i tylko w trakcie trwającego postępowania. Przedłużenie nie jest dopuszczalne po uchyleniu decyzji i przekazaniu sprawy do ponownego rozpatrzenia.

Prowizja w kryptowalutach bez podatku – do chwili wymiany? Ważny wyrok WSA

Rynek kryptowalut wciąż działa w cieniu nie zawsze jednoznacznych regulacji podatkowych. Zdarza się, że firmy technologiczne muszą podejmować decyzje biznesowe bez jasnych odpowiedzi na pytania o moment powstania przychodu, zasady wyceny aktywów czy klasyfikację źródeł dochodu. Wiele osób sądzi, że rozporządzenie MICA kompleksowo reguluje cały rynek kryptoaktywów, podczas gdy w rzeczywistości nie dotyczy kwestii podatkowych. Wydawałoby się, że postępująca legislacja europejska rozwiązuje obecnie więcej problemów niż dotychczas, ale niestety nadal jeszcze pozostają pewne niejasne strefy. Jednym z takich obszarów jest rozliczanie prowizji pobieranych w kryptowalutach, szczególnie gdy nie towarzyszy im bezpośrednia płatność. Właśnie ten problem trafił pod ocenę Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (WSA) w Gdańsku.

REKLAMA

Obowiązkowy KSeF: podatnicy zwolnieni z VAT nie będą chcieli faktur ustrukturyzowanych?

Podatnicy zwolnieni od VAT nie będą zainteresowani ”udostępnianiem” im w KSeF faktur ustrukturyzowanych – pisze profesor Witold Modzelewski. I wyjaśnia dlaczego.

Prof. Modzelewski: „Otrzymanie” faktury w KSeF nie wywołuje skutków cywilnoprawnych. Trzeba zastosować inną formę uznania zobowiązania

Jedno jest pewne: od 1 lutego 2026 r. „otrzymanie” faktury VAT przy pomocy Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF) nie będzie z istoty wywoływać skutków cywilnoprawnych. Dlatego strony umów muszą wymyślić inną formę uznania zobowiązania z tytułu zapłaty na rzecz dostawy towaru lub usługodawców – pisze prof. dr hab. Witold Modzelewski.

REKLAMA