500 plus - dochód netto wyższy od zarobków brutto

Polska jest jedynym z 35 państw badanych przez OECD, gdzie część pracujących rodzin nie dość, że nie płaci podatków czy składek na ubezpieczenie społeczne oraz emerytalne, to dodatkowo otrzymuje świadczenia społeczne. Jak to możliwe? - pisze Marcin Lipka, główny analityk Cinkciarz.pl.

Całkowity brak opodatkowania naszego wynagrodzenia połączony z otrzymywaniem gotówki od państwa. Wydaje się, że to niemożliwy scenariusz. Jednak według raportu „Taxing Wages 2018” przygotowanego przez Organizację Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD) to właśnie w Polsce, jako jedynym badanym kraju, część gospodarstw domowych z dwójką dzieci uzyskuje wyższy dochód netto niż wynoszą ich zarobki brutto.

NOWOŚĆ na Infor.pl: Prenumerata elektroniczna Dziennika Gazety Prawnej KUP TERAZ!

Ujemny podatek

Wynagrodzenie za pracę na etacie wiąże się z tym, że pracodawca odprowadza za nas składki do ZUS oraz podatek dochodowy. Zwykle na konto bankowe otrzymujemy ok. 70 proc. pensji brutto.

W rocznym rozliczeniu nasze zobowiązania podatkowe możemy jednak zredukować. Pozwala na to między innymi wspólne rozliczanie się z małżonkiem (podwójna kwota wolna od podatku) i ulga na dzieci, która w przypadku dwójki wynosi 2224 zł. Od przychodu odejmowane są także koszty ZUS, co obniża finalny dochód do opodatkowania.

Dla czteroosobowego gospodarstwa domowego, gdzie jedna osoba dorosła otrzymuje średnią krajową, a druga nie pracuje, roczne przychody wynoszą według wyliczeń OECD 49,6 tys. zł. Po odliczeniach i ulgach suma podatku i składek na ZUS to 9644 zł rocznie dla modelowej rodziny, czyli niecałe 20 proc. przychodu.

Te wyliczenia jednak nie obejmują wprowadzonego ponad 2 lata temu programu 500 plus, który przynosi omawianemu gospodarstwu domowemu (2+2) nieopodatkowany dochód na poziomie 12 tys. zł. W rezultacie nasze realne opodatkowanie jest ujemne i wynosi minus 2366 zł. Dostajemy więc netto więcej (51,9 tys.) niż zarabiamy brutto (49,6 tys. zł).

W Polsce opłaca się mieć dzieci...

Badania OECD pokazują, że w większości krajów rodziny są korzystniej opodatkowane niż osoby samotne. Średnia stopa podatkowa (ZUS + PIT) dla singla zarabiającego średnią krajową to 25,5 proc. (w Polsce jest to 25,1 proc.). Z kolei dla gospodarstwa 2+2, gdzie tylko jedna osoba dorosła uzyskuje dochód na poziomie przeciętnego wynagrodzenia, całkowite obciążenia podatkowe to 14,0 proc. Tylko w Polsce ten wskaźnik jest jednak ujemny i wynosi minus 4,8 proc.