REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Konstytucyjna wadliwość prawna nowego „podatku cukrowego”

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Konstytucyjna wadliwość prawna nowego „podatku cukrowego”
Konstytucyjna wadliwość prawna nowego „podatku cukrowego”

REKLAMA

REKLAMA

W dniu 14 sierpnia 2020 r. Sejm odrzucił uchwałę Senatu (z wnioskiem o odrzucenie ustawy) i tym samym ostatecznie uchwalił budzącą poważne wątpliwości konstytucyjne ustawę z 14 lutego 2020 r. o zmianie niektórych ustaw w związku z promocją prozdrowotnych wyborów konsumentów, która m.in. wprowadza nowe daniny publiczne: - opłatę od sprzedaży napojów alkoholowych w opakowaniach jednostkowych o pojemności nieprzekraczającej 300 ml. (art. 2 ), - opłaty dotyczącej napojów zawierających określone substancje słodzące oraz psychoaktywne (art. 7).

Podstawowym zarzutem adresowanym do tej ustawy jest rażąca retroaktywność wprowadzenia tych danin, bowiem zgodnie z art. 13 ustawy przepisy te wejdą w życie z dniem 1 lipca 2020 r. czyli prawie przed dwoma miesiącami. Okoliczność ta stanowi oczywiste naruszenie konstytucyjnych zasad stanowienia przepisów podatkowych, w tym zasady lex retro non agit.

Co prawda na mocy art. 19 ustawy z dnia 24 lipca 2020 r. o zmianie niektórych ustaw w celu zapewnienia funkcjonowania ochrony zdrowia w związku z epidemią COVID-19, przesunięto termin wejścia w życie tych danin na dzień 1 stycznia 2021 r., jednak dokonano tego w sposób wyjątkowo wręcz wadliwy; wprowadzony art. 19 nie odnosi się do uchwalonego i obowiązującego aktu prawnego, a jedynie do projektu ustawy - bez podania numeru Dziennika Ustaw, w którym ten akt prawny został ogłoszony. Skutkuje to podwójną wadliwością konstytucyjną ewentualnego wprowadzenia tych danin, ponieważ wadliwy przepis bazowy zostaje zmieniony w sposób, który również narusza normy konstytucyjne, w tym zwłaszcza zasady przyzwoitej legislacji.  Powyższe zasady wielokrotnie były przedmiotem orzeczeń Trybunału Konstytucyjnego.

REKLAMA

Autopromocja

Niezależnie od budzącej zasadnicze wątpliwości kwestii naruszenia zakazu retroaktywności, rozwiązania przyjęte w projekcie są również niezgodne z art. 2 w zw. z art. 31 ust. 3, art. 84 i art. 217 Konstytucji RP. Wskazać należy, że omawiane regulacje przewidują wprowadzenie nowej daniny publicznej w ciągu roku podatkowego. W praktyce tego rodzaju  stan jest uznawany za naruszający Konstytucję. Trybunał Konstytucyjny w swoim orzecznictwie wielokrotnie wskazywał, że naruszenie zasady lojalnego postępowania Państwa wobec jednostki – przejawiające się w tego rodzaju działaniach legislacyjnych, może nastąpić tylko z uwagi na szczególne okoliczności – które są na tyle ważne, że można dać im pierwszeństwo nad omawianą zasadą.

Po drugie, zasadnicze wątpliwości budzi również kwestia wyeliminowania vacatio legis. Obecnie – przy uwzględnieniu faktu, że omawiane przepisy mają cechę retroaktywności – powyższa uwaga ma de facto charakter wtórny. Jednakże przy uwzględnieniu omawianej zasady jako punktu odniesienia w zakresie standardów stanowienia prawa (zwłaszcza w zakresie prawa podatkowego), dostrzec należy rażące naruszenie zasad konstytucyjnych.

Poza powyższym należy również zwrócić uwagę na fakt, że sposób uregulowania omawianych przepisów w praktyce nie pozwala na wyznaczenie adresatów obowiązków, ich zakresu przedmiotowego, a przede wszystkim zaś podstawy opodatkowania (m.in w związku z użyciem takich sformułowań jak np. „napój”, „dodatek”). Powyższe skutkować będzie wieloma wątpliwościami w zakresie interpretacji oraz zakresu stosowania omawianych norm.

W konkluzji  należy stwierdzić, że w przypadku wejścia w życie wskazanych na wstępie ustaw obie daniny będą przedmiotem ciągłych sporów prawnych, które prawdopodobnie rozstrzygnie Trybunał Konstytucyjny. W związku z tym należy zadać pytanie, czy Trybunał Konstytucyjny nie powinien zbadać konstytucyjności ustaw w trybie art. 188 pkt 1 Konstytucji.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Kacper Wolak, Konsultant podatkowy, Instytut Studiów Podatkowych

Rządowy projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw w związku z promocją prozdrowotnych wyborów konsumentów – przebieg procesu legislacyjnego

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Zmiany w przedawnieniu zobowiązań podatkowych od 2026 r. Wiceminister Neneman: czasem potrzebujemy więcej niż 5 lat. Co wynika z projektu nowelizacji ordynacji podatkowej

Jedna z wielu zmian zawartych w opublikowanym 28 marca 2025 r. projekcie nowelizacji Ordynacji podatkowej dotyczy zasad przedawniania zobowiązań podatkowych. Postanowiliśmy zmienić przepisy o przedawnieniu zobowiązań podatkowych, ale tak, aby nie wywrócić całego systemu – powiedział PAP wiceminister finansów Jarosław Neneman. Wskazał, że przerwanie biegu przedawnienia przez wszczęcie postępowania będzie możliwe tylko w przypadku poważnych przestępstw. Ponadto projekt przewiduje wykreślenie z kodeksu karnego skarbowego zapisu, że karalność przestępstwa skarbowego ustaje wraz z przedawnieniem podatku.

KSeF pod lupą hakerów? Dlaczego cyfrowa rewolucja może być ryzykowna dla polskich firm

Wdrożenie Krajowego Systemu e-Faktur to milowy krok w cyfryzacji biznesu, ale czy na pewno jesteśmy na to gotowi? Za e-fakturowaniem stoi wizja uproszczenia i przejrzystości, ale też realne zagrożenia – od wycieków danych po cyberataki. Eksperci ostrzegają: bez odpowiednich zabezpieczeń KSeF może stać się niebezpieczną bramą dla cyberprzestępców.

Jak firmy w 2025 roku mogą sfinansować inwestycje w energooszczędność?

Rosnące koszty energii są jednym z większych problemów polskich przedsiębiorców w 2025 roku. W obliczu wzrostu cen wielu firmom najłatwiej byłoby przenieść dodatkowe koszty na klientów, jednak taka strategia niesie za sobą ryzyko utraty konkurencyjności i osłabienia pozycji rynkowej. Zamiast tego, skutecznym i długoterminowym rozwiązaniem mogą być inwestycje w efektywność energetyczną. Przedsiębiorstwa mają do dyspozycji różne formy wsparcia finansowego – od ulgi badawczo-rozwojowej, po szeroki wachlarz programów dotacyjnych, które mogą pomóc w realizacji tych działań. Jakie narzędzia są dostępne i jak z nich skorzystać?

Jak zachować orientację w taryfach D.Trumpa? Wzrośnie inflacja i ryzyko recesji? Co inwestorzy i przedsiębiorcy powinni wiedzieć

W ostatnich dniach globalne rynki pogrążyły się w chaosie w następstwie historycznych ceł ogłoszonych przez prezydenta USA Donalda Trumpa – to najpoważniejsza perturbacja od czasu załamania wywołanego pandemią COVID-19. Nagły wzrost zmienności wywołał niepokój wśród inwestorów, którzy poszukują teraz jasnych wskazówek. Jacob Falkencrone, główny strateg inwestycyjny w Saxo, poniżej odpowiada na najistotniejsze pytania, z którymi mierzą się inwestorzy.

REKLAMA

Zasada 6 miesięcy vacatio legis dla zmian w podatkach; urząd skarbowy ma rozstrzygać wątpliwości na korzyść podatnika. Zmiany w ordynacji podatkowej

W dniu 7 kwietnia 2025 r. w Wykazie prac legislacyjnych i programowych Rady Ministrów opublikowano założenia dwóch projektów nowelizacji Ordynacji podatkowej. Pierwszy ma dotyczyć wprowadzenia zasady co najmniej 6-miesięcznego vacatio legis dla zmian przepisów podatkowych. Druga nowelizacja ma wzmocnić zasadę rozstrzygania spraw podatkowych na korzyść podatników. Jeśli w wyniku postępowania dowodowego nie uda się usunąć wątpliwości co do stanu faktycznego, organy skarbowe będą musiały je rozstrzygnąć na korzyść podatnika.

Zmiany w Ordynacji podatkowej: Skarbówka nadal będzie mogła naciągać terminy przedawnienia

Ministerstwo Finansów chce znowu „poprawiać” Ordynację podatkową – ale zamiast reform, może tylko cementować nadużycia. Ekspert MDDP ostrzega: projektowane zmiany wciąż pozwalają skarbówce przedłużać postępowania latami, wykorzystując postępowania karne skarbowe jako narzędzie, a nie cel.

Zmiany w ordynacji podatkowej

Projekt ustawy o zmianie ustawy – Ordynacja Podatkowa oraz niektórych innych ustaw został opublikowany na stronach Rządowego Centrum Legislacji. Projekt ten skupiać się miał przede wszystkim na zwiększeniu efektywności organów podatkowych, ale również na tym by współpraca między organami a podatnikami przebiegała sprawniej a relacje miedzy nimi uległy poprawie. Pomimo tak zarysowanych celów nie wszystkie wprowadzone zmiany będą na rękę podatnikom i skorzystają na nich przede wszystkim organy podatkowe.

Komunikat MF: Groźne próby oszustw "na e-sprawozdanie finansowe". Jak nie stracić cennych danych

W komunikacie z 4 kwietnia 2025 r. Ministerstwo Finansów ostrzegło przed nową formą oszustwa, której ofiarami mogą paść osoby zainteresowane elektronicznymi sprawozdaniami finansowymi. Próba oszustwa polega na tym, że cyberprzestępcy wysyłają wiadomości e-mail z linkami do fałszywej strony na temat e-Sprawozdań Finansowych i chcą w ten sposób wyłudzać dane osobowe, czy firmowe. Ministerstwo Finansów wyraźnie informuje, że jego pracownicy nie wysyłają tego typu wiadomości. A korzystanie z ministerialnej aplikacji e-Sprawozdania Finansowe nie wymaga podawania loginu ani hasła do poczty elektronicznej.

REKLAMA

Obniżka stóp procentowych NBP już w maju 2025 r.? Prezes NBP, członkowie RPP i ekonomiści uważają, że to możliwe

Zdaniem Prezesa NBP prof. Adama Glapińskiego, Rada Polityki Pieniężnej przymierza się do cięcia stóp procentowych NBP, być może już w maju, w zależności od danych. Zdaniem Glapińskiego w 2025 roku możliwe są obniżki dwa razy po 0,5 pp., a w 2026 r. stopy mogą spaść do 3,5 proc. Podobnego zdania są niektórzy członkowie RPP a także analitycy i ekonomiści.

Kompromitacja „JPK-ów” – zwroty VAT-u w 2024 r. wyniosły 188 mld zł. Prof. Modzelewski: Jest źle ale nie beznadziejnie; trzeba rozszerzyć stosowanie MPP

Według najnowszych informacji kwoty zwrotów podatku od towarów i usług wciąż są bardzo wysokie i wyniosły w 2024 r. 188 mld zł. Co prawda spadły o 31 mld zł w stosunku do rekordowej kwoty z 2023 r. Są jednak wciąż wyższe od kwoty wypłaconej w 2022 r. (177 mld zł) i o ponad 70 mld zł niż w ostatnim „normalnym” roku, czyli w 2021 (113 mld zł). Czyli rok poprzedni zakończył się jednak jakimś sukcesem – rozdano trochę mniej pieniędzy niż w poprzednich latach. Udział zwrotów we wpływach z tego podatku jest wciąż na alarmującym poziomie – wyniósł około 40%: jest więc źle, a nie beznadziejnie – pisze prof. dr hab. Witold Modzelewski.

REKLAMA