REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Co-operative Tax Compliance – przez zaufanie do efektywności

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Polska Izba Biegłych Rewidentów
Samorząd zawodowy biegłych rewidentów
Krzysztof Burnos, Prezes Krajowej Rady Biegłych Rewidentów
Krzysztof Burnos, Prezes Krajowej Rady Biegłych Rewidentów "Co-operative Tax Compliance – przez zaufanie do efektywności"

REKLAMA

REKLAMA

Zwiększenie ściągalności podatków wymaga budowy zaufania podatników do organów podatkowych. Jednym z obiecujących narzędzi jest Co-operative Tax Compliance.

Czym jest CTC?

Co-operative Tax Compliance (CTC), czyli zgodność z prawem podatkowym wynikająca ze współpracy, jest koncepcją relacji pomiędzy podatnikiem i fiskusem opartą na dobrowolności i horyzontalności. W krajach, w których ją wdrożono opiera się na odrębnej umowie, która przewiduje zwiększoną otwartość podatnika i  współpracę z organami podatkowymi na rzecz zapewnienia zgodności działań podatnika z prawem podatkowym.

REKLAMA

CTC jest relatywnie nową ideą powstałą w ramach OECD. Pierwszy raz zastosowana w praktyce została w 2001 r. w Australii, a w kolejnych latach  własne zasady współpracy podatników i organów podatkowych oparte na CTC wdrożyły także Holandia, Irlandia, USA i RPA, potem wprowadzono je także w Kanadzie, Japonii, Nowej Zelandii, Słowenii, Hiszpanii, Danii, Niemczech, Szwecji i Korei Południowej, a pilotażowo wdrażane są we Francji, Finlandii i Norwegii.

Polecamy: INFORLEX Księgowość i Kadry

Polecamy: INFORLEX Ekspert

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Warunki podatkowej efektywności

Dużą rolę w przekonywaniu kolejnych jurysdykcji podatkowych do CTC odegrał opublikowany w 2008 roku raport Forum of Tax Administration „Rola pośredników podatkowych”. Postawiono w nim tezę, że działania organów podatkowych na rzecz zapewnienia zgodności działań przedsiębiorców z prawem podatkowym są bardziej efektywne, jeżeli spełnione są następujące warunki:

  • Zrozumienie prowadzonej działalności gospodarczej. Element podatkowy jest jednym z wielu czynników podejmowania decyzji gospodarczych i nie można zakładać, że każde działanie powodujące obniżenie obciążenia podatkowego wynika z decyzji podejmowanych wyłącznie w tym celu. Organ podatkowy powinien mieć szerszą wiedzę, jak podatnik prowadzi biznes, - nie wystarczy znajomość przepisów podatkowych czy księgowych. Organ powinien rozumieć również sektor, w którym działa podatnik, trendy, konkurencję, ryzyka branżowe, sposób, w jaki podatnik zarządza ryzykiem gospodarczym, w tym ryzykiem podatkowym.
  • Bezstronność. Celem organu jest zapewnienie, aby podatnik zapłacił prawidłową kwotę podatku, a nie maksymalizował wpływy podatkowe.
  • Proporcjonalność. Proporcjonalność dotyczy wyborów po stronie organu podatkowego w odniesieniu do takich kwestii, jak lokowanie posiadanych zasobów, decydowanie, którzy podatnicy, które deklaracje i jakie kwestie podatkowe wymagają wyższego priorytetu dla działań organów podatkowych i w jaki sposób należy nimi się zająć. Określanie priorytetów wymaga więc po stronie organu podatkowego umiejętności decydowania o co nie pytać, czego nie kontrolować i nie badać. Przykładowo, organ kontrolny kończy kontrolę niezwłocznie po zbadaniu istotnej kwestii podatkowej.
  • Otwartość i przejrzystość organu podatkowego. Raport nie rekomenduje tutaj rozwiązań, jednak wskazuje na konieczność poprawy komunikacji wyjaśniającej, w jaki sposób organy podatkowe planują kontrole, jak typują zagadnienia do kontroli. Polskie prawo przedsiębiorców, które weszło w życie 30 kwietnia 2018 r., przewiduje publikowanie ogólnych schematów procedur kontrolnych wynikających z powszechnie obowiązujących przepisów prawa. Skoro ustawa mówi, że kontrole planuje się w oparciu o analizę ryzyka, można oczekiwać zakomunikowanie przedsiębiorcom ogólnych schematów postępowań w tym zakresie.
  • Responsywność. Podatnicy planując i podejmując decyzje gospodarcze chcą wiedzieć, jakie wiążą się z nimi konsekwencje podatkowe. Dlatego chcą znać stanowisko organów na wczesnym etapie procesu decyzyjnego.

Tax Control Framework – bezwzględny warunek CTC

REKLAMA

Wdrożenie współpracy w modelu CTC wymaga dobrowolnej umowy zawartej pomiędzy podatnikiem i organem podatkowym. Podatnicy, którzy chcą przystąpić do programu wdrażają system kontroli wewnętrznej w odniesieniu do rozliczeń podatkowych (Tax Control Framework) i zapewniają organom podatkowym dostęp do niego. TCF to system polityk i procedur, których celem jest zapewnienie, że deklaracje podatkowe składane organom podatkowym są prawidłowo sporządzone (kompletne i dokładne). Podatnik wyraża również dobrowolną zgodę przekazywania organom podatkowym w uzgodnionym wcześniej formacie informacji o pojawiających się po jego stronie wątpliwościach podatkowych. Zapytania dotyczące złożonych interpretacji podatkowych wymagają otwartości i konstruktywnego dialogu pomiędzy podatnikiem i organem podatkowym w poszukiwaniu interpretacji zgodnej z charakterem transakcji.

Fundamentem TCF jest możliwość dostarczenia organom podatkowym weryfikowalnego zapewnienia, że przekazywane im informacje i deklaracje są kompletne i dokładne. Wydawałoby się, że to odwieczny obowiązek podatnika. Jednak koncepcja CTC oparta jest na jawności i otwartości. Podatnik gotowy jest więc informować fiskusa o zastosowanych rozwiązaniach podatkowych, które mogą być wątpliwe czy kontrowersyjne, i przekazywać informacje, które wykraczają poza standardowy obowiązek ustawowy. Otwartość oznacza zaś dzielenie się informacjami o systemie kontroli wewnętrznej: choćby w jaki sposób został zaprojektowany i wdrożony i jak zapewniono, że jest efektywny. To właśnie skuteczność kontroli wewnętrznych jest podstawą zaufania organu podatkowego w stosunku do podatnika.

Tworząc system kontroli wewnętrznej firmy korzystają z dobrych praktyk zapisanych w wytycznych i standardach antyfraudowej organizacji COSO. Według COSO na taki system składa się pięć powiązanych ze sobą komponentów, wywodzących się z różnych sposobów prowadzenia przedsiębiorstwa: środowisko kontroli, ocena ryzyka, działania kontrolne, informacja i komunikacja oraz monitoring. Wspólnie tworzą one ramy opisu i analizy kontroli wewnętrznej.

Organy podatkowe decydując się na współpracę z podatnikiem w ramach CTC dokonują oceny modelu oraz skuteczności wdrożenia kontroli wewnętrznej w odniesieniu do rozliczeń podatkowych. Wymaga to również oceny systemu rachunkowości, który jest integralnym elementem TCF. Dopiero gdy organ podatkowy uzna, że kontrola wewnętrzna jest skuteczna, współpraca w ramach CTC wchodzi w życie.

Jak na CTC korzysta podatnik, a jak fiskus?

REKLAMA

Wejście we współpracę z organem podatkowym to dla przedsiębiorcy nie tylko ograniczenie stresu związanego z kontrolą podatkową i lepsze zrozumienie interpretacji fiskusa, ale przede wszystkim większa pewność skutków podatkowych planowanych decyzji gospodarczych na wczesnym etapie transakcji – a co za tym idzie, obniżenie kosztów funkcji compliance w zakresie prawa podatkowego. Większe zaufanie organu podatkowego do podatnika ogranicza z kolei ryzyko bycia uznanym za podmiot stosujący agresywne planowanie podatkowe.

Nie zapominajmy jednak o korzyściach systemowych. CTC zapewnia wyższy poziom zapewnienia zgodności działań podatnika z prawem podatkowym przy mniejszych nakładach ze strony administracji skarbowej. Uwolnione w ten sposób zasoby można wykorzystać tam, gdzie systemowe ryzyko podatkowe jest najwyższe. Analiza ryzyka pozwala zresztą skuteczniej planować kontrolę podatkową także na poziomie przedsiębiorstwa. Wreszcie CTC to doskonały sposób na podwyższanie kompetencji przez organy podatkowe, pozwala bowiem zdobywać wiedzę na temat trudnych spraw podatkowych podatników.

RegTech a CTC

Postępująca cyfryzacja gospodarki oznacza między innymi, że coraz więcej informacji w przedsiębiorstwach ma formę elektroniczną. Ale w gospodarce mamy również procesy kontrolne projektowane i wdrażane przez organy skarbowe. Wraz z digitalizacją przedsiębiorstw również procesy kontrolne przybierają formę cyfrową. W dynamicznie zmieniającym się środowisku gospodarczym model CTC może okazać się jedynym skutecznym narzędziem uzyskania przez organy skarbowe zapewnienia, że podatnik przestrzega prawa podatkowego. Dużą rolę odegra rozwijający się sektor RegTech, którego działalność z jednej strony dostarczać będzie narzędzi automatyzujących funkcje tax compliance, a z drugiej tworzyć bariery dla tradycyjnych metod kontroli podatkowych prowadzonych przez administrację fiskalną.    

Krzysztof Burnos, Prezes Krajowej Rady Biegłych Rewidentów

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Koniec z bieganiem po zaświadczenia! Rewolucyjne zmiany w podatku od spadków i darowizn, dotyczące zaświadczeń z urzędu skarbowego oraz rozliczeń rent prywatnych

Koniec z obowiązkiem przedstawiania zaświadczeń z urzędu skarbowego przy sprzedaży majątku otrzymanego od najbliższej rodziny! Nowelizacja ustawy o podatku od spadków i darowizn upraszcza formalności i rozliczenia rent prywatnych. Sprawdź, co dokładnie się zmienia i kiedy nowe przepisy wchodzą w życie.

2 mln zł zamiast 1 mln! Rząd luzuje zasady w podatku PIT – to przełom dla przedsiębiorców, którzy korzystają z rozliczenia kasowego

Rząd szykuje istotną zmianę w podatku dochodowym – limit przychodów uprawniający do kasowego PIT ma wzrosnąć z 1 mln do 2 mln zł. To ogromna ulga dla tysięcy firm, które dzięki nowym przepisom poprawią swoją płynność finansową i uproszczą rozliczenia z fiskusem.

Wystawianie faktur ustrukturyzowanych narusza konstytucyjne prawo do prywatności

Istotna część podatników, mimo istnienia formalnego obowiązku, nie będzie mogła wystawiać faktur ustrukturyzowanych, gdyż nie pozwalają im na to zawarte umowy, w których nabywcy zastrzegają sobie zachowanie tajemnicy handlowej. Wystawianie faktur ustrukturyzowanych w sposób oczywisty narusza tę zasadę, bowiem ich treść będzie w sposób nieograniczony dostępna dla długiej listy organów państwa – pisze prof. dr hab. Witold Modzelewski. I dodaje: Organy te będą mogły bez jakichkolwiek ograniczeń czerpać informacje o tajemnicach handlowych, a zwłaszcza o towarach i usługach oraz cenach stosowanych przez podatników.

Nowe Centrum Kompetencyjne i Zespół ds. zwalczania agresywnego planowania podatkowego – jest ważny krok w uszczelnianiu CIT

Ministerstwo Finansów ogłosiło powstanie Centrum Kompetencyjnego ds. zwalczania agresywnego planowania podatkowego w CIT oraz nowego Zespołu analizującego systemowe rozwiązania w tym obszarze. KAS zmienia też priorytety kontroli – liczyć się będą efekty, nie liczba postępowań.

REKLAMA

Nowe projekty KSR do konsultacji publicznych: wartości niematerialne i inwestycje w nieruchomości

Komitet Standardów Rachunkowości opublikował dwa projekty Krajowych Standardów Rachunkowości – dotyczące wartości niematerialnych i prawnych oraz inwestycji w nieruchomości. Dokumenty mają ujednolicić zasady ewidencji, wyceny i prezentacji tych aktywów. Opinie można zgłaszać do 30 września 2025 r.

Nowa opłata 2 euro od każdej paczki do UE albo 50 eurocentów po spełnieniu szeregu formalności. Na walce Unii z chińskim e-commerce skorzysta europejska logistyka

Komisja Europejska i Parlament Europejski chcą ograniczenia napływu chińskiego e-commerce przez wprowadzenie opłaty manipulacyjnej wynoszącej 2 euro dla każdej paczki, niezależnie od jej wartości. Nowy podatek będzie można obniżyć do 50 eurocentów, ale najpierw przesyłka będzie musiała trafić do magazynu na terenie Unii, skąd będzie dystrybuowana do klienta końcowego. Oznacza to, że każda z 4,6 mld paczek, bo tyle zaimportowano ich w 2024 r., będzie wymagała indywidualnej obsługi logistycznej, którą mogą zapewnić europejscy operatorzy. W opinii ekspertów to wielka dla sektora logistyki kontraktowej, również w Polsce, ale do walki o największych graczy e-commerce należy się dobrze przygotować.

Tajemnica przedsiębiorstwa pod ochroną – rząd szykuje rewolucję w przepisach o znakach towarowych

Rząd pracuje nad długo wyczekiwaną nowelizacją Prawa własności przemysłowej. Projekt UDER85 wprowadzi skuteczne mechanizmy ochrony tajemnicy przedsiębiorstwa w postępowaniach przed Urzędem Patentowym. To przełom, który zmieni zasady gry w sporach o znaki towarowe i zwiększy bezpieczeństwo firmowych danych.

Ubezpieczenie zdrowotne przy delegowaniu pracownika do Niemiec – formularz A1, EKUZ i kasy chorych

Delegowanie pracowników do Niemiec wiąże się z szeregiem obowiązków administracyjnych. Jednym z kluczowych aspektów, często niedocenianym przez pracodawców, jest właściwe zabezpieczenie zdrowotne osoby delegowanej. W praktyce powtarzają się pytania: czy wystarczy formularz A1? Czy EKUZ chroni pracownika w Niemczech w razie wypadku? Co pokrywa niemiecka AOK? I czy warto wykupić prywatne ubezpieczenie? W tym artykule odpowiemy na te i inne pytania, wyjaśnimy czym jest formularz A1, co zapewnia karta EKUZ w Niemczech oraz czy trzeba zgłaszać się do niemieckiej kasy chorych?

REKLAMA

Kryzys na rynku księgowych? Specjaliści są przemęczeni, a chętnych i wykwalifikowanych kandydatów do pracy brakuje

Co drugi pracownik obszaru księgowości uważa, że branża boryka się z niedoborem wykwalifikowanych specjalistów – wynika z badania SaldeoSMART. Wśród głównych powodów luki kompetencyjnej respondenci wymieniają trudność w nadążaniu za zmieniającymi się przepisami (64%) oraz wypalenie zawodowe (53%). Siedmiu na dziesięciu ankietowanych przyznaje, że w ostatnim kwartale często lub bardzo często odczuwało przeciążenie obowiązkami zawodowymi. Jednocześnie 44% upatruje w sztucznej inteligencji szansy na odciążenie pracowników i zwiększenie ich efektywności.

3 poprawki Senatu do ustawy wdrażającej obowiązkowy KSeF

Ustawa wprowadzająca Krajowy System e-Faktur została uchwalona przez Sejm 25 lipca 2025 roku i trafiła do Senatu. Na posiedzeniu w dniu 30 lipca 2025 r. Senacka Komisja Budżetu i Finansów Publicznych zaproponowała jedynie 3 poprawki redakcyjne do ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw, nie wprowadzając innych zmian.

REKLAMA