Dziesięć najważniejszych zmiany w prawie w 2016 r.

I miejsce w rankingu TOP 10 zajęła ustawa z dnia 11 lutego 2016 r. o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci (Dz. U. z 2016 r., poz. 195), która weszła w życie w dniu 1 kwietnia 2016 r. – realizuje ona rządowy program „Rodzina 500+”. W założeniach programu postulowano zwiększenie dzietności wśród Polaków, ożywienie gospodarki, wzrost PKB oraz wsparcie dla rodzin wielodzietnych. Ww. ustawa wprowadziła nowe świadczenie wychowawcze, przyznawane w nieopodatkowanej wysokości 500 zł na każde drugie dziecko, przy czym przy zastosowaniu kryterium dochodowego można uzyskać to świadczenie również na pierwsze dziecko. Według statystyk Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, od początku programu wpłynęło niemal 3 miliony wniosków o udzielenie świadczenia i wydano już ponad 11 mld złotych na wypłatę świadczeń, co znacznie przekroczyło zakładane w 2015 r. progi. Omawiana ustawa z pewnością zasługuje na miano najważniejszej od lat zmiany w polskim prawie – jej skutki są widoczne w wielu aspektach prawnych, socjalnych i gospodarczych.

II miejsce w rankingu zajęła ustawa z dnia 22 lipca 2016 r. o zmianie ustawy - Kodeks postępowania cywilnego, (…) oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2016 r., poz. 1358), która weszła w życie 8 września 2016 roku - głównym celem nowelizacji było usprawnienie pracy sądów, a w konsekwencji skrócenie czasu oczekiwania na rozpatrzenie sprawy. W tym celu wprowadzono możliwość wnoszenia i doręczania pism procesowych za pośrednictwem systemu teleinformatycznego w każdej sprawie, ograniczono możliwość przedłużenia postępowania wnioskiem o wyłączenie sędziego, rozszerzono zakres spraw wobec których posiedzenia mogą odbywać się niejawnie lub jawnie z użyciem urządzeń technicznych, a także wprowadzono alternatywne sposoby doręczeń, o ile zostanie to w danym przypadku uznane za niezbędne do przyspieszenia rozpoznania sprawy. Ponadto zmiany objęły także postępowanie egzekucyjne, w którym m.in. wprowadzono nową, przystępną, elektroniczną procedurę licytacji zajętych ruchomości. Wprowadzone przepisy zapowiadają zatem naszym zdaniem pozytywne zmiany zarówno dla sądów, jak i dla obywateli.

III miejsce należy do ustawy z dnia 15 maja 2015 r. - Prawo restrukturyzacyjne (Dz. U. z 2015 r., poz. 978). Ustawa weszła w życie w dniu 1 stycznia 2016 r. a przyświecały jej dwa główne założenia – efektowne zaspokojenie wierzycieli oraz pomoc dla zadłużonych firm i utrzymanie ich w obrocie gospodarczym. Przepisy tej ustawy wprowadziły m. in. nowe formy postępowań restrukturyzacyjnych oraz wydzielono specjalne sądy restrukturyzacyjne, wprowadzono nową definicję niewypłacalności, a także utworzono Centralny Rejestr Restrukturyzacji i Upadłości. Wskazane powyżej regulacje objęły te postępowania, które zostały wszczęte wnioskiem o ogłoszenie upadłości od stycznia 2016 r.

IV miejsce w rankingu Top 10 zajęła ustawa z 25 czerwca 2015 r. o zmianie ustawy Kodeks Pracy oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2015 r., poz. 1220), która weszła w życie w dniu 22 lutego 2016 r. Wprowadzono przepisy mające na celu ochronę pracowników i ograniczanie długoterminowych zatrudnień na tzw. umowy terminowe. Nowela ograniczyła  rodzaje umów o pracę  do trzech kategorii - na okres próbny, na czas określony oraz na czas nieokreślony, wprowadzono też przepisy częściowo ograniczające nadużywanie stosowania umów na czas określony, a także uregulowano kwestię okresu wypowiedzenia w umowach na czas określony i na czas nieokreślony.

V miejsce pod względem doniosłości zajęła ustawa z dnia 5 sierpnia 2015 r. o zmianie ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2015 r., poz. 1634). Na podstawie tej nowelizacji, która weszła w życie 17 kwietnia 2016 r., zmieniono m.in. ustawę z dnia 16 lutego 2007 r. o ochronie konkurencji i konsumentów, szczególnie w zakresie naruszania zbiorowych interesów konsumentów. W ramach noweli wprowadzono regulację, na podstawie której zakazano stosowania we wzorcach umów zawieranych z konsumentami niedozwolonych postanowień umownych wskazanych przez przepisy Kodeksu cywilnego. Poza tym przyznano Prezesowi Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów  szersze uprawnienia zw. z decyzjami zobowiązującymi stosowanych wobec nieuczciwych przedsiębiorców oraz z publicznym systemem informowania konsumentów o przysługujących im prawach. Rozszerzono również katalog praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów oraz wprowadzono do postępowania przed Urzędem Ochrony Konkurencji i Konsumentów instytucję tzw. „tajemniczego klienta”, czyli uprawnienie do przeprowadzenia kontrolowanego zakupu usług, które są poddane kontroli Urzędu.

Polecamy: Komplet żółtych książek – Podatki 2017