Czy od umowy zlecenia lub o dzieło, zawartej z własnym pracownikiem w trakcie urlopu bezpłatnego, trzeba naliczać składki

RADA

Autopromocja

Podpisanie umowy zlecenia z własnym pracownikiem w trakcie urlopu bezpłatnego spowoduje, że jako pracodawca Państwa firma ma obowiązek zgłosić go obowiązkowo do ubezpieczeń: emerytalnego, rentowego i wypadkowego oraz zdrowotnego. Dodatkowo pracownik - zleceniobiorca może zgłosić się do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego. Natomiast podpisanie umowy o dzieło z własnym pracownikiem w trakcie urlopu bezpłatnego powoduje, że nie podlega on ani ubezpieczeniom społecznym, ani ubezpieczeniu zdrowotnemu.

UZASADNIENIE

Pracownik, który przebywa na urlopie bezpłatnym, nadal formalnie jest pracownikiem. Jednak w czasie trwania tego urlopu prawa i obowiązki pracownika i pracodawcy zostają zawieszone (wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z 27 listopada 1996 r., sygn. akt III AUa 888/96).

Autopromocja

Praca zdalna. Obowiązki i uprawnienia pracowników i pracodawców

Książka z plakatem w prezencie

Sprawdź

Pracownik przebywający na urlopie bezpłatnym nie podlega w tym czasie ubezpieczeniom społecznym i zdrowotnemu z umowy o pracę. Jeżeli więc pracodawca zatrudni pracownika, któremu udzielił urlopu bezpłatnego, na podstawie umowy zlecenia, umowy agencyjnej lub innej umowy o świadczenie usług albo umowy o dzieło, pracownik - zleceniobiorca (wykonawca dzieła) nie jest do celów ubezpieczeń społecznych i zdrowotnego traktowany jak pracownik. Osoba ta w trakcie urlopu bezpłatnego podlega ubezpieczeniom społecznym i zdrowotnemu tak jak zleceniobiorca, wykonawca dzieła. O tym, czy osobę tę płatnik składek ma obowiązek zgłosić do ubezpieczeń społecznych i zdrowotnego z tytułu tej umowy, decyduje rodzaj zawartej umowy cywilnoprawnej.

WAŻNE!

Nie każda umowa cywilnoprawna jest tytułem do ubezpieczeń społecznych i zdrowotnego.

Autopromocja

Jak optymalizować koszty zatrudnienia

Sprawdź

Umowa zlecenia

Umowa zlecenia jest tytułem do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych i zdrowotnego (art. 6 ust. 1 pkt 4 ustawy systemowej). Wyjątkowo, tak jak pracownika traktuje się zleceniobiorcę, który umowę zlecenia zawarł z pracodawcą lub zleceniodawcą, jeżeli umowa jest wykonywana na rzecz pracodawcy (art. 8 ust. 2a ustawy systemowej). Jednak pracownik - zleceniobiorca w trakcie urlopu bezpłatnego podlega ubezpieczeniom społecznym jak zleceniobiorca, nawet wówczas, gdy umowę tę zawarł z własnym pracodawcą lub wykonuje ją na rzecz własnego pracodawcy. Z tego tytułu płatnik składek, w tym przypadku pracodawca, ma obowiązek zgłosić zleceniobiorcę do ubezpieczeń społecznych i zdrowotnego oraz opłacać składki na te ubezpieczenia.

Umowa o dzieło

Inaczej jest przy zatrudnieniu pracownika w okresie urlopu bezpłatnego na podstawie umowy o dzieło. Pracownik ten nie podlega wówczas ubezpieczeniom społecznym i zdrowotnemu z umowy o dzieło. Umowa o dzieło nie jest w tym przypadku tytułem do objęcia ubezpieczeniami społecznymi i zdrowotnym. Do ubezpieczeń społecznych i zdrowotnego płatnik składek nie zgłasza osoby zatrudnionej na podstawie umowy o dzieło, zarówno jeżeli jest to własny pracownik w trakcie urlopu bezpłatnego, jak i osoba niezatrudniona w firmie.

Autopromocja

Poradnik pracodawcy 2024
Uprawnienia rodziców w pracy

Sprawdź

PRZYKŁAD

Firma Biurex S.A. zatrudniła pracownika równolegle w ramach umowy o pracę na stanowisku inspektora budowlanego oraz odrębnej umowy o dzieło - na wykonywanie prac architektonicznych od 1 stycznia 2007 r. Pracownik został zgłoszony do ubezpieczeń społecznych z tytułu pozostawania w stosunku pracy z kodem tytułu ubezpieczenia 01 00 00. Przychód z tytułu umowy o dzieło pracodawca co miesiąc sumował z przychodem ze stosunku pracy i wykazywał łącznie w imiennych raportach miesięcznych. Suma przychodu w miesiącu była podstawą wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne. Od 1 marca 2009 r. pracownik rozpocznie 6-miesięczny urlop bezpłatny. W czasie trwania tego urlopu nadal ma świadczyć prace określone w umowie o dzieło. Od 1 marca 2009 r. umowa o dzieło będzie nadal wykonywana, dlatego pracodawca - płatnik nie powinien zgłaszać tej osoby do ubezpieczeń społecznych i zdrowotnego. Przychód z umowy o dzieło nie będzie podstawą wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne.

• art. 6 i art. 8 ust. 2a ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych - j.t. Dz.U. z 2007 r. Nr 11, poz. 74; ost.zm. Dz.U. z 2009 r. Nr 8, poz. 38

• art. 174 ustawy z 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy - j.t. Dz.U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94; ost.zm. Dz.U. z 2009 r. Nr 6, poz. 33

Maria Gałecka

specjalista w zakresie ubezpieczeń społecznych