REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Normy i wymiar czasu pracy

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
 Systim
Księgowość przez Internet – online
Szymon Kwasigroch
Normy i wymiar czasu pracy /fot. Shutterstock
Normy i wymiar czasu pracy /fot. Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Określenie maksymalnej liczby godzin, którą może przepracować dany pracownik, zgodnie z obowiązującymi go przepisami, uznawane jest za normę czasu pracy. Nie uwzględnia ona wpływu świąt na czas wolny, dlatego niedziele i święta są dniami wolnymi od pracy.

W przyjętym okresie rozliczeniowym wynoszącym 4 miesiące (możliwe wydłużenie do 12 miesięcy), dobowy czas pracy nie może przekraczać 8 godzin, a tygodniowy (w 5- dniowym tygodniu pracy) 40 godzin. Kodeks pracy definiuje następujące normy czasu pracy:

REKLAMA

  • dobowa – nieprzekraczająca 8 godzin na dobę,
  • średniotygodniowa – nieprzekraczająca 40 godzin w tygodniu (w przeciętnie 5- dniowym tygodniu pracy w danym okresie rozliczeniowym (4-12 miesięcy)),
  • łączna tygodniowa – nieprzekraczająca 48 godzin tygodniowo, zawierająca podstawowy czas pracy i godziny nadliczbowe.

Norma czasu pracy

Przeciętna tygodniowa norma czasu pracy to średnia arytmetyczna liczby godzin w danym tygodniu, co oznacza, że ich ilość w poszczególnych tygodniach w okresie rozliczeniowym nie musi być identyczny.

REKLAMA

Okres rozliczeniowy służy do ustalenia wymiaru czasu pracy i określenia, czy w danym okresie nie doszło do przekroczenia normy czasu pracy. Najczęściej używanym okresem rozliczeniowym jest jeden miesiąc, w którym zgodnie z ustaloną normą czasu pracy, pracownik ma przepracować daną liczbę godzin. Okres rozliczeniowy powinien być jasno określony przez pracodawcę i powinien znajdować się w umowie stosunku pracy z każdym pracownikiem albo w regulaminie zakładu pracy/układzie zbiorowym pracy.

Zgodnie z kodeksem pracy, możliwe jest wydłużenie okresu rozliczeniowego, pod warunkiem, że jest to uzasadnione obiektywnymi  przyczynami organizacyjnymi lub technicznymi, nie dłużej jednak niż do 12 miesięcy. Umożliwia to pracodawcy rozliczenie godzin nadliczbowych w dłuższym okresie oraz dostosowanie organizacji pracy do potrzeb działalności. W przypadku wydłużenia okresu rozliczeniowego powyżej 4 miesięcy konieczne jest przekazanie takiej informacji przez zakład pracy do inspektora pracy w danym okręgu w terminie 5 dni roboczych od dnia zawarcia takiego postanowienia.

Wymiar czasu pracy

Faktyczną, rzeczywistą liczbę godzin do przepracowania w okresie rozliczeniowym, określa się wymiarem czasu pracy. Nie musi on być identyczny z normą pracy, może być niższy, jeżeli w danym okresie rozliczeniowym występuje święto, w dniu innym niż niedziela. Jeżeli w danym okresie rozliczeniowym nie występuje dzień ustawowo wolny od pracy, wymiar czasu pracy jest równy liczbie godzin wynikającej z normy czasu pracy. Każde występujące w okresie rozliczeniowym święto zmniejsza wymiar czasu pracy o 8 godzin oraz liczbę dni pracy, które pracownik w danym okresie ma przepracować.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Wymiar czasu pracy, jako całkowitą liczbę godzin i dni do przepracowania wylicza się, mnożąc 40 godzin razy ilość pełnych tygodni do przepracowania, plus iloczyn 8 godzin i liczby pozostałych dni pracujących (od poniedziałku do piątku), minus 8 godzin za każde święto, przypadające w innym dniu niż niedziela.

Zmniejszenie wymiaru pracy pracownika możliwe jest oprócz świąt, wypadających w dniu innym niż niedziela, w przypadku usprawiedliwionej nieobecności pracownika. Za taką uważa się:

  • urlop wypoczynkowy,
  • zwolnienie lekarskie,
  • udzielenie zwolnienia z pracy.

REKLAMA

Przy rozkładzie pracy przewidującym 8 godzin pracy na dobę, 5 dni w tygodniu, to wymiar pracy obniżony jest o 8 godzin za każdy dzień, w którym pracownik nie świadczy pracy z powodu usprawiedliwionej nieobecności. W innym przypadku należy wziąć pod uwagę harmonogram pracy danego pracownika w konkretnym dniu, którego dotyczy zwolnienie.

W przypadku konieczności rezygnacji przez pracownika z części dnia pracy np. z przyczyn osobistych, pracownik może wystosować do pracodawcy pisemny wniosek, o zwolnienie go z części dnia pracy. Jeżeli pracownik otrzyma od pracodawcy zgodę, konieczne jest ustalenie terminu odpracowania opuszczonych godzin. Warto jednak nadmienić, że odrabiany czas pracy nie może stanowić godzin nadliczbowych. Jedynym obostrzeniem w tym zakresie jest jednak obowiązkowe prawo pracownika do minimalnych okresów odpoczynków, które stanowią 11 godzin nieprzerwanego odpoczynku na dobę oraz 35 godzin nieprzerwanego odpoczynku tygodniowo.

Inne normy czasu pracy

Pracowników niepełnoetatowych obowiązuje tak samo obliczany wymiar czasu pracy. Będzie on natomiast zmniejszony proporcjonalnie do określonej wielkości etatu danego pracownika. Konkretne określenie wymiaru czasu pracy z podziałem na godziny i dni jest do indywidualnego porozumienia pomiędzy pracownikiem a pracodawcą. Dla przykładu pracownik zatrudniony na pół etatu może pracować np. przez cały, 5- dniowy tydzień pracy codziennie, po 4 godziny, lub przez dwa ustalone dni w pełnym wymiarze godzinowym (8 godzin) i jeden w wymiarze połowicznym (4 godziny).

Osoby z zaświadczeniem lekarskim o niepełnosprawności, bez względu na jego stopień, nie mogą przekraczać normy pracy wynoszącej 8 godzin na dobę i 40 godzin w tygodniu. Obowiązuje je również zakaz wykonywania pracy w godzinach nocnych i w godzinach nadliczbowych. Pracowników niepełnosprawnych o umiarkowanym i znacznym stopniu niepełnosprawności obowiązują niższe normy czasu pracy, które wynoszą 7 godzin na dobę i 35 godzin na tydzień. Praw określających normy czasu pracy dla osób niepełnosprawnych można się jednak zrzec (za zgodą lekarza i nie we wszystkich przypadkach).

Szymon Kwasigroch
Systim.pl

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Uproszczenia w podatku od spadków i darowizn. Nowe przepisy coraz bliżej wejścia w życie

Senat przyjął nowelizację ustawy o podatku od spadków i darowizn. Nowe przepisy mają uprościć formalności przy sprzedaży majątku otrzymanego od najbliższej rodziny oraz zlikwidować comiesięczne deklaracje podatkowe przy rentach prywatnych. Ustawa wraca teraz do Sejmu.

Zaczynasz działalność gospodarczą? Tak można obniżyć składki ZUS na początku działania firmy [komunikat ZUS]

Rozpoczęcie własnej działalności gospodarczej wiąże się z kosztami, szczególnie na starcie. Dlatego początkujący przedsiębiorcy mogą skorzystać z ulg, które pozwalają płacić niższe składki na ubezpieczenia społeczne albo nie płacić ich wcale. Do najważniejszych form wsparcia należą: ulga na start, preferencyjne składki, „Mały ZUS Plus” czy wakacje składkowe.

Darowizna dla córki z konta firmowego taty: Czy taki przelew korzysta ze zwolnienia podatkowego? KIS wyjaśnia

Skarbówka potwierdził, że przekazanie środków pieniężnych bezpośrednio z konta firmowego spółki, której darczyńca jest wspólnikiem, na konto obdarowanego – przy spełnieniu ustawowych formalności – może korzystać ze zwolnienia z podatku od darowizn. To jest dobra wiadomość dla podatników.

Ulga dla spadkobierców i przejrzystość dla podatników. Nowości w ustawie podatku od spadków i darowizn już wkrótce

Jest projekt nowelizacji ustawy o podatku od spadków i darowizn, który umożliwi przywrócenie terminu zgłoszenia spadku w wyjątkowych przypadkach oraz doprecyzuje moment powstania obowiązku podatkowego. Zmiany mają uprościć procedury, zwiększyć przejrzystość i wspierać sukcesję firm rodzinnych.

REKLAMA

KSeF 2.0: firmy będą miały tylko 4 miesiące na testy. Co warto zrobić już teraz?

W czerwcu 2025 r. – zgodnie z harmonogramem – Ministerstwo Finansów udostępniło dokumentację interfejsu API KSeF 2.0. Jest to jednak materiał dla integratorów systemów i dostawców oprogramowania. Firmy wciąż czekają na udostępnienie środowiska testowego, które zaplanowano na koniec września. Konkretne testy będą więc mogły zacząć się dopiero w październiku. Tymczasem obowiązek korzystania z Krajowego Systemu e-Faktur dla części firm wchodzi już w lutym – oznacza to niewiele czasu na przygotowanie.

Projekt ustawy wdrażającej obowiązkowy KSeF po pierwszym czytaniu w Sejmie. Co się zmienia? [komentarz eksperta]

W dniu 9 lipca 2025 r., Sejm przeprowadził pierwsze czytanie i skierował do prac w komisji finansów projekt ustawy zakładającej wdrożenie obowiązkowego Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF). Wszystkie kluby i koła poselskie zapowiedziały dalsze prace nad projektem. Prace legislacyjne wchodzą w końcową fazę. Z coraz większą pewnością możemy więc stwierdzić, że obowiązkowy KSeF będzie wdrażany w dwóch etapach - od 1 lutego 2026 i od 1 kwietnia 2026 r.

Podatek u źródła 2025: Objaśnienia podatkowe ministra finansów dot. statusu rzeczywistego właściciela. Praktyczne szanse i nieoczywiste zagrożenia

Po latach oczekiwań i licznych postulatach ze strony środowisk doradczych oraz biznesowych, Ministerstwo Finansów opublikowało długo zapowiadane objaśnienia dotyczące statusu rzeczywistego właściciela w kontekście podatku u źródła (WHT). Teraz nadszedł czas, by bardziej szczegółowo przyjrzeć się poszczególnym zagadnieniom. Dokument z 3 lipca 2025 r., opublikowany na stronie MF 9 lipca, ma na celu rozwianie wieloletnich wątpliwości dotyczących stosowania klauzuli „beneficial owner”. Choć sam fakt publikacji należy ocenić jako krok w stronę większej przejrzystości i przewidywalności, nie wszystkie zapisy spełniły oczekiwania.

Polski podatek cyfrowy jeszcze w tym roku? Rząd nie ogląda się na Brukselę

Choć Komisja Europejska wycofała się z planów nałożenia podatku cyfrowego, Polska idzie własną drogą. Minister cyfryzacji Krzysztof Gawkowski zapowiada, że projekt ustawy będzie gotowy do końca roku.

REKLAMA

KSeF 2026: koniec z papierowymi fakturami, zmiany w obiegu dokumentów i obsłudze procesu sprzedaży w firmie

W przyszłym roku w Polsce zostanie uruchomiony obowiązkowy system fakturowania za pomocą Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF). Obowiązek ten wejdzie w życie na początku 2026 roku i wynika z procedowanego w Parlamencie projektu ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług. Aktualny postęp prac legislacyjnych nad projektem, oznaczonym numerem druku 1407, można śledzić na stronach Sejmu.

Składki ZUS dla małych firm w 2025 roku - preferencje: ulga na start, mały ZUS plus i wakacje składkowe

Ulga na start, preferencyjne składki, czy „Mały ZUS plus”, a także wakacje składkowe – to propozycje wsparcia dla małych przedsiębiorców. Korzyści to możliwość opłacania niższych składek lub ich brak. Warto też zwrócić uwagę na konsekwencje z tym związane. ZUS tłumaczy kto i z jakich ulg może skorzystać oraz jakie są zagrożenia z tym związane.

REKLAMA